ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2015)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Ἀ­δελ­φοί, ἐ­λευ­θε­ρω­θέν­τες ἀ­πὸ τῆς ἁ­μαρ­τί­ας ἐ­δου­λώ­θη­τε τῇ δι­και­ο­σύ­νῃ. Ἀν­θρώ­πι­νον λέ­γω διὰ τὴν ἀ­σθέ­νειαν τῆς σαρ­κὸς ὑ­μῶν. Ὥ­σπερ γὰρ πα­ρε­στή­σα­τε τὰ μέ­λη ὑ­μῶν δοῦ­λα τῇ ἀ­κα­θαρ­σί­ᾳ καὶ τῇ ἀ­νο­μί­ᾳ εἰς τὴν ἀ­νο­μί­αν, οὕ­τω νῦν πα­ρα­στή­σα­τε τὰ μέ­λη ὑ­μῶν δοῦ­λα τῇ δι­και­ο­σύ­νῃ εἰς ἁ­για­σμόν. Ὅ­τε γὰρ δοῦ­λοι ἦ­τε τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, ἐ­λε­ύ­θε­ροι ἦ­τε τῇ δι­και­ο­σύ­νῃ. Τί­να οὖν καρ­πὸν εἴ­χε­τε τό­τε ἐφ᾿ οἷς νῦν ἐ­παι­σχύ­νε­σθε; τὸ γὰρ τέ­λος ἐ­κε­ί­νων θά­να­τος. Νυ­νὶ δὲ ἐ­λευ­θε­ρω­θέν­τες ἀ­πὸ τῆς ἁ­μαρ­τί­ας δου­λω­θέν­τες δὲ τῷ Θε­ῷ ἔ­χε­τε τὸν καρ­πὸν ὑ­μῶν εἰς ἁ­για­σμόν, τὸ δὲ τέ­λος ζω­ὴν αἰ­ώ­νιον. Τὰ γὰρ ὀ­ψώ­νια τῆς ἁ­μαρ­τί­ας θά­να­τος, τὸ δὲ χά­ρι­σμα τοῦ Θε­οῦ ζω­ὴ αἰ­ώ­νιος ἐν Χρι­στῷ ᾿Ι­η­σοῦ τῷ Κυ­ρί­ῳ ἡ­μῶν.

                                   (Ρωμ. στ΄[6] 18 – 23)

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀδελφοί, ἀφοῦ ἐ­λευ­θε­ρω­θή­κα­τε ἀ­πὸ τὴν ἁ­μαρ­τί­α, γί­να­τε δοῦ­λοι στὴν ἀ­ρε­τή. Με­τα­χει­ρί­ζο­μαι ἀν­θρώ­πι­νο τρό­πο ἐκ­φρά­σε­ως ἐ­ξαι­τί­ας τῆς ἀ­δυ­να­μί­ας τῆς ἀν­θρώ­πι­νης φύ­σε­ώς σας, ἡ ὁποία εἶ­ναι ἀ­κό­μα σαρ­κι­κὴ καὶ γι' αὐ­τὸ ἡ ἄ­σκη­ση τῆς ἀ­ρε­τῆς σᾶς φαί­νε­ται δου­λεί­α. Ὅ­πως δη­λα­δὴ προ­σφέ­ρα­τε τὰ μέ­λη σας σκλά­βα στὴν ἁ­μαρ­τί­α, πού κά­νει τὸν ἄν­θρω­πο ἀ­κά­θαρ­το καὶ πα­ρα­βά­τη τοῦ νό­μου, γιὰ νὰ δι­α­πράττετε τὴν ἀ­νο­μί­α, ἔ­τσι τώ­ρα νὰ προ­σφέ­ρε­τε τὰ μέ­λη σας δοῦλα στὴν ἐ­νά­ρε­τη ζω­ή, γιὰ νὰ προ­ο­δεύ­ε­τε σὲ ἁ­γι­ό­τη­τα. Ἡ δου­λεί­α ὅ­μως αὐ­τὴ στὴν ἐ­νά­ρε­τη ζω­ὴ δὲν εἶ­ναι σκλα­βιὰ ἀλλά ἐ­λευ­θε­ρί­α. Δι­ό­τι ὅ­ταν ἤ­σα­σταν δοῦ­λοι τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, ἤ­σα­σταν βέ­βαι­α ἐ­λεύ­θε­ροι καὶ ὄ­χι ὑ­πο­ταγ­μέ­νοι στὴ δι­και­ο­σύ­νη καὶ τὴν ἀ­ρε­τή, ἀλλά σᾶς ρω­τῶ: Ποι­ὰ ὠ­φέ­λεια λοι­πὸν εἴ­χα­τε τό­τε ἀ­πὸ τὰ ἔρ­γα τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, γιὰ τὰ ὁ­ποῖα τώ­ρα, ὅ­ταν τὰ θυ­μά­στε, ντρέ­πε­στε; Κα­μί­α. Εἴ­χα­τε ἀν­τί­θε­τα βλά­βη με­γά­λη, δι­ό­τι τὸ τε­λι­κὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα τῶν ἔρ­γων ἐ­κεί­νων εἶ­ναι θά­να­τος πνευ­μα­τι­κός. Τώ­ρα ὅ­μως πού ἐ­λευ­θε­ρω­θή­κα­τε ἀ­πὸ τὴν ἁ­μαρ­τί­α καὶ ὑ­πο­δου­λώ­σα­τε τὸν ἑ­αυ­τό σας στὸ Θε­ό, ἔ­χε­τε βέ­βαι­ο κέρ­δος τὴν πρό­ο­δο στὴν ἁ­γι­ό­τη­τα, καὶ τε­λι­κὸ ἀ­πο­τέ­λε­σμα τὴν αἰ­ώ­νια ζω­ή. Δὲν εἶναι λοιπόν πραγματική ἐλευθερία ἡ ὑ­πο­τα­γή σας στὸ Θε­ό; Ναί. Τό­τε ἤ­σα­σταν δοῦ­λοι δυ­στυ­χι­σμέ­νοι, διότι ὁ μι­σθὸς μὲ τὸν ὁποῖο ἡ ἁ­μαρ­τί­α πλη­ρώ­νει τούς δούλους της εἶναι ὁ θά­να­τος. Ἀν­τί­θε­τα τὸ δῶ­ρο πού δίνει ὁ Θεός στοὺς δού­λους του εἶ­ναι ἡ αἰ­ώ­νια ζω­ή, τὴν ὁποία ἀποκτοῦμε μὲ τὴν ἕ­νω­σή μας μὲ τὸν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό, τόν Κύριό μας.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Τῷ και­ρῷ ἐ­κεί­νῳ, ἐλ­θόν­τι τῷ Ἰ­η­σοῦ εἰς Κα­περ­να­οὺμ, προ­σῆλ­θεν αὐ­τῷ Ἑ­κα­τόν­ταρ­χος, πα­ρα­κα­λῶν αὐ­τὸν, καὶ λέ­γων· Κύριε, ὁ παῖς μου βέ­βλη­ται ἐν τῇ οἰ­κί­ᾳ πα­ρα­λυ­τι­κός, δει­νῶς βα­σα­νι­ζό­με­νος. Καὶ λέ­γει αὐ­τῷ ὁ ᾿Ι­η­σοῦς· ἐ­γὼ ἐλ­θὼν θε­ρα­πε­ύ­σω αὐ­τόν. Καὶ ἀ­πο­κρι­θεὶς ὁ Ἑ­κα­τόν­ταρ­χος ἔ­φη· Κύριε, οὐκ εἰ­μὶ ἱ­κα­νὸς ἵ­να μου ὑ­πὸ τὴν στέ­γην εἰ­σέλ­θῃς· ἀλ­λὰ μό­νον εἰ­πὲ λό­γῳ, καὶ ἰ­α­θή­σε­ται ὁ παῖς μου. Καὶ γὰρ ἐ­γὼ ἄν­θρω­πός εἰ­μι ὑ­πὸ ἐ­ξου­σί­αν, ἔ­χων ὑπ᾿ ἐ­μαυ­τὸν στρα­τι­ώ­τας, καὶ λέ­γω το­ύ­τῳ, Πο­ρε­ύ­θη­τι, καὶ πο­ρε­ύ­ε­ται· καὶ ἄλ­λῳ, Ἔρ­χου, καὶ ἔρ­χε­ται· καὶ τῷ δο­ύ­λῳ μου, Πο­ί­η­σον τοῦ­το, καὶ ποι­εῖ. Ἀ­κο­ύ­σας δὲ ὁ ᾿Ι­η­σοῦς, ἐ­θα­ύ­μα­σε, καὶ εἶ­πε τοῖς ἀ­κο­λου­θοῦ­σιν· Ἀ­μὴν λέ­γω ὑ­μῖν, οὐ­δὲ ἐν τῷ ᾿Ισ­ρα­ὴλ το­σα­ύ­την πί­στιν εὗ­ρον. Λέγω δὲ ὑ­μῖν, ὅ­τι πολ­λοὶ ἀ­πὸ ἀ­να­το­λῶν καὶ δυ­σμῶν ἥ­ξου­σι, καὶ ἀ­να­κλι­θή­σον­ται με­τὰ ᾿Α­βρα­ὰμ καὶ ᾿Ι­σα­ὰκ καὶ ᾿Ι­α­κὼβ ἐν τῇ βα­σι­λε­ί­ᾳ τῶν οὐ­ρα­νῶν· οἱ δὲ υἱ­οὶ τῆς βα­σι­λεί­ας ἐκ­βλη­θή­σον­ται εἰς τὸ σκό­τος τὸ ἐ­ξώ­τε­ρον· ἐ­κεῖ ἔ­σται ὁ κλαυθ­μὸς καὶ ὁ βρυγ­μὸς τῶν ὀ­δόν­των. Καὶ εἶ­πεν ὁ ᾿Ι­η­σοῦς τῷ Ἑ­κα­τον­τάρ­χῳ· Ὕ­πα­γε, καὶ ὡς ἐ­πί­στευ­σας γε­νη­θή­τω σοι. Καὶ ἰ­ά­θη ὁ παῖς αὐ­τοῦ ἐν τῇ ὥ­ρᾳ ἐ­κε­ί­νῃ.

                                         (Ματθ. η΄[8] 5 - 13)

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

ΚΥΡΙΕ, ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΑΞΙΟΣ νὰ ἔλθεις στὸ σπίτι μου, νὰ εἰσέλθεις κάτω ἀπό τὴν στέγη τῆς οἰκίας μου.

Ὁ ἄνθρωπος ποὺ λέγει αὐτὰ τὰ λόγια δὲν εἶναι κἄν Ἑβραῖος. Εἶναι Ρωμαῖος ἀξιωματικός. Ἑκατόνταρχος. Καὶ πλησιάζει τὸν Κύριο μὲ ἕνα αἴτημα γιὰ ἕνα δοῦλο του, ὁ ὁποῖος ἦταν παράλυτος καὶ ὑπέφερε φρικτὰ «δεινῶς βασανιζὸμενος». Παρακαλεῖ δὲ τὸν Κύριο νὰ θεραπεύσει τὸν ἀσθενή. Ὅταν ὅμως ὁ Κύριος προθυμοποιεῖται νὰ πάει στὸ σπίτι του γιά νά θεραπεύσει τὸν ἄρρωστο δοῦλο, ὁ Ἑκατόνταρχος ἀρνεῖται λέγοντας τὰ λόγια αὐτὰ μὲ τὰ ὁποῖα ἀρχίσαμε: «Κύριε, οὐκ εἰμί ἱκανὸς ἵνα μου ὑπό τὴν στέγην εἰσέλθεις».

Λόγια θαυμαστά! Δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ ἔλθεις στὸ σπίτι μου, Κύριε, ἀλλά πὲς ἕνα μόνο λόγο καὶ θὰ γίνει καλὰ ὁ δοῦλος μου. Ἀφοῦ ἐγώ, ποὺ εἶμαι ἄνθρωπος ὑπό τήν ἐξουσία ἀνωτέρων μου, ἔχοντας κάτω ἀπό τὴν ἐξουσία μου ἕνα τμῆμα στρατιωτῶν, λέγω στὸν ἕνα «πήγαινε» καὶ πηγαίνει, καὶ στὸν ἄλλον «ἔλα» καὶ ἔρχεται, καὶ στὸν δοῦλο μου «κάνε αὐτὸ» καὶ τὸ κάνει, πολὺ περισσότερο μπορεῖς Ἐσύ μὲ μία Σου ἐντολή νά θεραπαύσεις τὸν δοῦλο μου.

Ὁ ἄνθρωπος εἶχε πίστη σπάνια. Πίστευε ὅτι ὁ Κύριος μποροῦσε νὰ θεραπεύσει μὲ ἕνα μόνο λόγο Του, καὶ μάλιστα νὰ θεραπεύσει ἐξ ἀποστάσεως.

Η ΘΑΥΜΑΣΤΗ ΑΥΤΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ δικαίως ἀπέσπασε τὸν ἔπαινο τοῦ Κυρίου, ὁ Ὁποῖος ἔκπληκτος εἶπε ὅτι τόσο θερμή πίστη δέν εἶχε βρεῖ οὔτε μεταξὺ τῶν Ἑβραίων. Καὶ συνεπλήρωσε τονίζοντας ὅτι τελικὰ στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ θὰ βρεθοῦν πολλοὶ τέτοιοι πιστοὶ ἄνθρωποι ἀπό μακρινοὺς τόπους, «ἀπό ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν», καὶ θὰ ἀξιωθοῦν νὰ ἀπολαύσουν αὐτὴ τὴ Βασιλεία μαζὶ μὲ τὶς μεγάλες μορφὲς τῶν Πατριαρχῶν Ἀβραάμ, Ἰσαὰκ καὶ Ἰακώβ. Ἐνῶ ἀντίθετα «οἰ υἱοί τῆς βασιλείας», οἱ Ἑβραῖοι, ποὺ ἦσαν ἀπόγονοι τῶν μεγάλων Πατριαρχῶν καὶ θὰ ἔπρεπε κανονικὰ νὰ κληρονομήσουν τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, θά πεταχθοῦν «εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον», στὸ σκοτάδι τῆς κολάσεως, ἐκεῖ ὅπου θά ὑπάρχει μόνο «ὁ κλαυθμός καί ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων», τὸ κλάμα καὶ τὸ τρίξιμο τῶν δοντιῶν.

Φοβερὰ τὰ λόγια τοῦ Κυρίου. Νὰ σωθοῦν ἄνθρωποι ποὺ λάτρευαν τὰ εἴδωλα καὶ νὰ κολασθοῦν αὐτοί πού εἶχαν τὴν πατροπαράδοτη πίστη στόν ἀληθινό Θεό! Καὶ ἄν αὐτὸ ἴσχυε γιὰ τοὺς Ἑβραίους τότε, μπορεῖ κανείς νά φαντασθεῖ πόσο μεγαλύτερη σημασία ἔχει γιά μᾶς τοὺς Χριστιανούς. Πόσο φοβερό θὰ εἶναι νὰ πεταχθοῦμε ἐμεῖς ἔξω ἀπό τή χαρά καί μακαριότητα τῆς θείας Βασιλείας καὶ νὰ βρεθοῦμε «εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον».

ΤΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΛΟΓΙΑ τοῦ Κυρίου ἀπευθύνονται καί πάλιν στό Ἑκατόνταρχο. Πήγαινε, τοῦ λέγει. Πήγαινε στὸ σπίτι σου. Καὶ ὅπως πίστευσες, ἔτσι ἂς γίνει. Καὶ πραγματικὰ ἐκείνη τήν ἴδια στιγμή ὁ δοῦλος τοῦ Ἑκατόνταρχου ἔγινε καλά. Κατὰ τὴν πίστη του! Τὴν τόσο θερμὴ καὶ ἀπόλυτη.

ΥΠΟ ΤΗΝ ΣΤΕΓΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Ἡ φράση τοῦ Ἑκατόνταρχου  «Κύριε, οὐκ εἰμί ἱκανός ἵνα μου ὑπό τὴν στέγην εἰσέλθῃς», ἐπέρασε ἀπό τότε στὰ χείλη τῶν ἁγίων καί ζυμώθηκε μὲ τὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἀπέκτησε ἔτσι μυστικότερο καί οὐσιαστικότερο νόημα. Τώρα οἱ πιστοὶ ἐπαναλαμβάνουμε τὰ λόγια τοῦ Ἑκατοντάρχου, γιά νά ἐκφράσουμε τὸ αἴσθημα τῆς βαθειάς ἀναξιότητας πού νιώθουμε, προκειμένου νά δεχθοῦμε τὸν Κύριο μέσα στὸν οἶκο τῆς ψυχῆς μας: «Κύριε ὁ Θεός μου, οἶδα ὅτι οὐκ εἰμί ἄξιος, οὐδὲ ἱκανός, ἵνα μου ὑπό τὴν στέγην εἰσέλθῃς τοῦ οἴκου τῆς ψυχῆς»· Κύριε ὁ Θεός μου, γνωρίζω ὅτι δὲν εἶμαι ἄξιος οὔτε ἱκανὸς γιὰ νὰ εἰσέλθεις κάτω ἀπό τή στέγη τοῦ οἴκου τῆς ψυχῆς μου. Τὰ λόγια αὐτὰ ἀπό τήν Τρίτη Εὐχή πρὸ τῆς θείας Κοινωνίας, τὴν ὁποία συνέταξε ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος, εἶναι συγκλονιστικά.

Δὲν εἶμαι ἄξιος! Ἐσὺ εἶσαι καθαρὸς, ἅγιος. Ἐγὼ εἶμαι ἁμαρτωλός, μολυσμένος, ἀκάθαρτος. Ἡ στέγη τοῦ οἴκου τῆς ψυχῆς μου εἶναι ἔρημη καὶ γκρεμισμένη «ὅλη ἔρημος καὶ καταπεσοῦσά ἐστι», καί δέ θά εὕρεις μέσα μου τόπο κατάλληλο «τοῦ κλῖναι τὴν κεφαλήν», γιὰ νὰ ἀκουμπήσεις κάπου τὴν κεφαλή Σου.

Αὐτὴ εἶναι ἡ πραγματικότητα ἀναμφιβόλως. Ὁ Κύριος ἔρχεται γιὰ νὰ μείνει μέσα μας, στὸν οἶκο τῆς ψυχῆς μας. Ἔρχεται μὲ τὴ θεία Κοινωνία, μὲ τὴν ὁποία μᾶς μεταδίδει τὸν ἴδιο τὸν Ἑαυτό Του. Ἔρχεται γιὰ νὰ μείνει. Ἀλλὰ ποῦ νά μείνει; Ὁ τόπος δὲν εἶναι καθαρός, δὲν εἶναι ἅγιος. Αἰσθήματα ἔνοχα, σκέψεις ἁμαρτωλές, ἐπιθυμίες βρωμερές, ἔργα ἀκάθαρτα καθιστοῦν τὸ σπίτι τῆς ψυχῆς μας ἐρείπιο. Πῶς νὰ μείνει σ' αὐτὸ ὁ Θεός;

Γι’ αὐτὸ ἡ προσευχὴ μας γίνεται αὐτὲς τὶς ὧρες φλογερή: Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος! Ἐσὺ ὅμως σὲ σταῦλο γεννήθηκες καὶ τοὺς ἁμαρτωλοὺς τοὺς δέχθηκες μὲ ἀγάπη καὶ συμπάθεια πολλή. Τὴ συμπάθεια αὐτὴ δεῖξε καὶ σὲ μένα. Ἔλα νὰ μείνεις μέσα μου καὶ νὰ καθαρίσεις Ἐσὺ τὴν ψυχήν μου καὶ νὰ τὴν θεραπεύσεις, ὅπως θεράπευσες τόν βασανιζόμενο παράλυτο δοῦλο τοῦ Ἑκατοντάρχου.

Ὁ Ἑκατόνταρχος μᾶς ἔδειξε τὸν δρόμο. Τὸν μόνο δρόμο ποὺ ὁδηγεῖ στὸν Θεό καὶ ποὺ πρέπει νὰ βαδίζουμε: Τήν ταπείνωση ! Ἂς εἶναι εὐλογημένος!

     (Δ­ι­α­σ­κ­ε­υὴ ἀ­πὸ π­α­λ­α­ιὸ τ­ό­μο τ­οῦ Π­ε­ρ­ι­ο­δ­ι­κ­οῦ «Ο Σ­Ω­Τ­ΗΡ»)