ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ

    ΚΥΡΙΑΚΗ Θ΄ ΛΟΥΚΑ

(20 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2022)

 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΚΓ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)

Ἀ­δελ­φοί, ὁ Θε­ὸς πλο­ύ­σιος ὢν ἐν ἐ­λέ­ει, διὰ τὴν πολ­λὴν ἀ­γά­πην αὐ­τοῦ ἣν ἠ­γά­πη­σεν ἡ­μᾶς, καὶ ὄν­τας ἡ­μᾶς νε­κροὺς τοῖς πα­ρα­πτώ­μα­σιν συ­νε­ζω­ο­πο­ί­η­σεν τῷ Χρι­στῷ· χά­ρι­τί ἐ­στε σε­σῳ­σμέ­νοι· καὶ συ­νή­γει­ρεν καὶ συ­νε­κά­θι­σεν ἐν τοῖς ἐ­που­ρα­νί­οις ἐν Χρι­στῷ ᾽Ι­η­σοῦ, ἵ­να ἐν­δε­ί­ξη­ται ἐν τοῖς αἰ­ῶ­σι τοῖς ἐ­περ­χο­μέ­νοις τὸν ὑ­περ­βάλ­λον­τα πλοῦ­τον τῆς χά­ρι­τος αὐ­τοῦ ἐν χρη­στό­τη­τι ἐφ᾽ ἡ­μᾶς ἐν Χρι­στῷ ᾽Ι­η­σοῦ. Τῇ γὰρ χά­ρι­τί ἐ­στε σε­σῳ­σμέ­νοι διὰ τῆς πί­στε­ως· καὶ τοῦ­το οὐκ ἐξ ὑ­μῶν, Θε­οῦ τὸ δῶ­ρον· οὐκ ἐξ ἔρ­γων, ἵ­να μή τις καυ­χή­ση­ται. Αὐ­τοῦ γάρ ἐ­σμεν πο­ί­η­μα, κτι­σθέν­τες ἐν Χρι­στῷ ᾽Ι­η­σοῦ ἐ­πὶ ἔρ­γοις ἀ­γα­θοῖς οἷς προ­η­το­ί­μα­σεν ὁ Θε­ὸς ἵ­να ἐν αὐ­τοῖς πε­ρι­πα­τή­σω­μεν.

                                   (Ἐφεσ. β΄[2] 4-10).

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀ­δελ­φοί, ὁ Θε­ός πού εἶ­ναι πλού­σιος σέ ἔ­λε­ος, ἐ­ξαι­τί­ας τῆς πολ­λῆς του ἀ­γά­πης μέ τήν ὁ­ποί­α μᾶς ἀ­γά­πη­σε, κι ἐ­νῶ ἀ­κό­μη ἤ­μα­σταν πνευ­μα­τι­κά νε­κροί ἐ­ξαι­τί­ας τῶν πα­ρα­βά­σε­ών μας, μᾶς ζω­ο­ποί­η­σε πνευ­μα­τι­κά μα­ζί μέ τόν Χρι­στό. Μέ τή χά­ρη τοῦ Θε­οῦ ἔ­χε­τε σω­θεῖ, κι ὄ­χι μέ δι­κά σας κα­τορ­θώ­μα­τα. Καί μᾶς ἀ­νέ­στη­σε μα­ζί μέ τόν Χρι­στό καί μᾶς ἔ­βα­λε νά κα­θί­σου­με μα­ζί του στά ἐ­που­ρά­νια. Καί ἡ ἀ­νά­στα­ση καί ἀ­νύ­ψω­σή μας αὐ­τή ἔ­γι­νε μέ τήν ἕ­νω­σή μας μέ τόν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό. Μᾶς εὐ­ερ­γέ­τη­σε λοι­πόν τό­σο πο­λύ ὁ Θε­ός, γιά νά δεί­ξει στούς ἀ­τε­λεύ­τη­τους αἰ­ῶ­νες τῆς μελ­λον­τι­κῆς ζω­ῆς τόν ἀ­σύλ­λη­πτο πλοῦ­το τῆς χά­ρι­τός του μέ τήν ἀ­γα­θό­τη­τα πού ἐ­πέ­δει­ξε σέ μᾶς μέ­σῳ τοῦ Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ. Καί εἶ­ναι ὄν­τως ἀ­σύλ­λη­πτος ὁ πλοῦ­τος τῆς χά­ρι­τος τοῦ Θε­οῦ. Δι­ό­τι μέ τή χά­ρη του ἔ­χε­τε σω­θεῖ μέ­σῳ τῆς πί­στε­ως. Καί ἡ σω­τη­ρί­α σας αὐ­τή διά τῆς πί­στε­ως δέν προ­ῆλ­θε ἀ­πό σᾶς· δῶ­ρο Θε­οῦ εἶ­ναι αὐ­τό. Δέν σω­θή­κα­τε μέ τά δι­κά σας ἔρ­γα, γιά νά μήν ἔ­χει κα­νείς τό δι­καί­ω­μα νά καυ­χη­θεῖ. Δι­ό­τι καί ὡς ἄν­θρω­ποι, ἀλ­λά προ­πάν­των ὡς ἀ­να­γεν­νη­μέ­νοι Χρι­στια­νοί, δι­κό του δη­μι­ούρ­γη­μα εἴ­μα­στε, πού δη­μι­ουρ­γη­θή­κα­με γιά νά μέ­νου­με ἑ­νω­μέ­νοι μέ τόν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό καί νά κά­νου­με κα­λά ἔρ­γα, γιά τά ὁ­ποῖ­α μᾶς προ­ε­τοί­μα­σε ὁ Θε­ός ὥ­στε νά πο­ρευ­θοῦ­με καί νά ζή­σου­με τήν ὑ­πό­λοι­πη ζω­ή μας μ᾿ αὐ­τά.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶ­πεν ὁ Κύριος τήν πα­ρα­βο­λὴν ταύτην^.· Ἀν­θρώ­που τι­νὸς πλου­σί­ου εὐ­φό­ρη­σεν ἡ χώ­ρα· καὶ δι­ε­λο­γί­ζε­το ἐν ἑ­αυ­τῷ λέ­γων· τί ποι­ή­σω, ὅ­τι οὐκ ἔ­χω ποῦ συ­νά­ξω τοὺς καρ­πο­ύς μου; καὶ εἶ­πε· τοῦ­το ποι­ή­σω· κα­θε­λῶ μου τὰς ἀ­πο­θή­κας καὶ με­ί­ζο­νας οἰ­κο­δο­μή­σω, καὶ συ­νά­ξω ἐ­κεῖ πάντα τὰ γεν­νή­μα­τά μου καὶ τὰ ἀ­γα­θά μου, καὶ ἐ­ρῶ τῇ ψυ­χῇ μου· ψυ­χή, ἔ­χεις πολ­λὰ ἀ­γα­θὰ κε­ί­με­να εἰς ἔ­τη πολ­λά· ἀ­να­πα­ύ­ου, φά­γε, πί­ε, εὐφρα­ί­νου. εἶ­πε δὲ αὐ­τῷ ὁ Θε­ός· ἄ­φρον, τα­ύ­τῃ τῇ νυ­κτὶ τὴν ψυ­χήν σου ἀ­παι­τοῦ­σιν ἀ­πὸ σοῦ· ἃ δὲ ἡ­το­ί­μα­σας τί­νι ἔ­σται; οὕ­τως ὁ θη­σαυ­ρί­ζων ἑαυ­τῷ καὶ μὴ εἰς Θε­ὸν πλου­τῶν. Ταῦτα λέγων ἐφώνει· Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.

                                 (Λουκ. ιβ΄[12] 16 – 21)

 

Ο ΑΦΡΩΝ ΠΛΟΥΣΙΟΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

1.   ΔΕΝ ΧΟΡΤΑΙΝΟΥΝ ΤΗΝ ΨΥΧΗ

Ὁ πλούσιος μεγαλοκτηματίας τῆς Παραβολῆς ἦταν πολὺ εὐχαριστημένος διότι ἐκείνη τὴν χρονιὰ «εὐφόρησεν ἡ χώρα», ἦρθαν εὐνοϊκὲς οἱ καιρικὲς συνθῆκες, καὶ τὰ χωράφια ἀπέδωσαν μεγαλύτερη παραγωγή. Κι αὐτὸς ἔγινε πλουσιότερος. Ὅμως τὸ γεγονὸς αὐτό, ἀντὶ νὰ τοῦ δώσει χαρά, τὸν βύθισε σὲ πελάγη ἀγωνίας. «Τί ποιήσω, ὅτι οὐκ ἔχω ποῦ συνάξω τοὺς καρπούς μου;» Τί νὰ κάνω, ποῦ νὰ συγκεντρώσω τοὺς καρποὺς ποὺ μοῦ περισσεύουν, γιὰ νὰ μὴ τοὺς χάσω;

Ἐπιτέλους, μετὰ ἀπὸ τίς βασανιστικές του σκέψεις ὁ πλούσιος βρίσκει τὴ λύση! «Τοῦτο ποιήσω»! Θὰ γκρεμίσω τίς ἀποθῆκες μου καὶ θὰ χτίσω μεγαλύτερες. Καὶ θὰ συγκεντρώσω ἐκεῖ ὅλους τοὺς καρπούς μου. Καὶ μετὰ θὰ καθήσω νὰ τοὺς ἀπολαύσω. Θὰ πῶ στὴν ψυχή μου: Ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθά, ποὺ φθάνουν γιὰ νὰ περάσεις μέσα στὴ χλιδὴ μιὰ ὁλόκληρη ζωή. Λοιπόν, καιρὸς νὰ ξεκουρασθεῖς. «'Ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου». Ἀπόλαυσε τὴ ζωή σου. Χόρτασε τὸν πλοῦτο σου.

ΤΙ ΠΑΡΑΛΟΓΙΣΜΟΣ! Πραγματικὰ ἄφρων, ἄμυαλος ὁ πλούσιος τῆς Παραβολῆς. Φαντάζεται πὼς μὲ τὴν ἐπέκταση τῶν ἀποθηκῶν του θὰ χαρεῖ, θὰ χορτάσει τὴν ψυχή του.

Ὅμως τὸ λάθος αὐτὸ τοῦ ἄφρονος πλουσίου ἐπαναλαμβάνεται σὲ κάθε ἐποχὴ καὶ ἰδιαιτέρως στὴ σύγχρονη ἄπληστη κοινωνία μας. Κι ὄχι μόνο στοὺς πλούσιους, ἀλλὰ στοὺς περισσότερους ἀνθρώπους, ἀκόμη καὶ σὲ ἀρκετοὺς πιστοὺς Χριστιανούς. Δυστυχῶς οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι σήμερα στηρίζουμε τὴ ζωή μας στὴν οἰκονομικὴ ἄνεση, στὸ χρῆμα, στὴν ἐπίδειξη. Ἀναζητοῦμε ἐπιτυχίες ἐγκόσμιες καὶ μάταιες. Θέλουμε νὰ ἔχουμε κάθε τί ποὺ προσφέρει ἡ σύγχρονη ζωή. Ἐξαρτοῦμε λίγο ἢ πολὺ τὴ ζωή μας ἀπὸ τὰ ὑλικὰ ἀγαθά. Καὶ πιστεύουμε πὼς ἔτσι θὰ εὐτυχήσουμε.

Τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ ὅμως δὲν μποροῦν νὰ χορτάσουν τὴν ψυχή μας. Διότι ὁ ἄνθρωπος δὲν εἶναι μόνον ὑλικὸ ὄν. Ἔχει σῶμα, ἀλλὰ ἔχει καὶ ψυχὴ πνευματική, ἀθάνατη. Εἶναι ποτὲ δυνατὸν νὰ χορτάσει ὁ ἄνθρωπος τὴν ψυχή του μὲ ὑλικὰ ἀγαθά; Ἡ ψυχὴ θέλει τὸ ἀνώτερο, τὸ πνευματικό, τὸ ἅγιο γιὰ νὰ χορτάσει, νὰ εὐτυχήσει. Οἱ πόθοι τῆς ψυχῆς εἶναι ἄπειροι καὶ μόνο μὲ τὸν ἄπειρο Θεὸ μποροῦν νὰ ἱκανοποιηθοῦν.

Ἀλλὰ ἐπιπλέον, μέχρι πότε μπορεῖ νὰ διατηρήσει κανεὶς τὸν πλοῦτο του; Κι ἂν δὲν τὸν χάσει ὅσο ζεῖ, ἔρχεται κάποτε ξαφνικὰ καὶ ἀμετάκλητα νὰ τὸν ληστέψει ὁ μεγάλος κλέφτης, ὁ θάνατος: ὅπως ἔγινε καὶ στὸν πλούσιο τῆς Παραβολῆς.

 

2. Ο ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ

Τὴν ὥρα ποὺ ὁ πλούσιος καλεῖ τὴν ταλαιπωρημένη ψυχή του ν᾿ ἀπολαύσει τὰ ὑλικὰ ἀγαθά, βρόντησε ξαφνικὰ ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ. «Ἀφρον». Ἀνόητε ἄνθρωπε, ποὺ στήριξες τὴν εὐτυχία σου στὶς ὑλικές σου ἀπολαύσεις. «Ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ». Αὐτὴ τὴ νύχτα ἀπαιτοῦν τὴν ψυχή σου οἱ σκοτεινοὶ  καὶ  ἀπαίσιοι  δαίμονες,  γιὰ  νὰ  τὴν σύρουν στὸν ὄλεθρο. Αὐτὴ τὴ νύχτα θὰ πεθάνεις. Κι ὅλα αὐτὰ ποὺ μιὰ ζωὴ μὲ κόπο συγκέντρωνες σὲ ποιόν πλέον θὰ ἀνήκουν; Καὶ ὁ Κύριος σφραγίζει τὴν Παραβολὴ λέγοντας: «Οὕτως ὁ θησαυρίζων ἑαυτῷ καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν». Παρόμοιο τέλος θὰ ἔχει καὶ ὅποιος θησαυρίζει γιὰ τὸν ἑαυτό του τὸν ὑλικὸ πλοῦτο καὶ δὲν ἐνδιαφέρεται νὰ πλουτίζει «εἰς Θεόν».

ΠΟΙΟΣ ΟΜΩΣ εἶναι αὐτὸς ὁ «εἰς Θεὸν» πλοῦτος; Οἱ θησαυροὶ ποὺ δὲν χάνονται, καθὼς κανεὶς ἀποχαιρετᾶ αὐτὴ τὴ ζωή, εἶναι οἱ ἀρετές. Διότι οἱ ἀρετὲς μᾶς συνδέουν μὲ τὸν Χριστό. Κι ὅταν ἔχουμε τὸν Χριστό, ἔχουμε τὸ πᾶν, ἔχουμε τὸν πιὸ πολύτιμο θησαυρὸ μέσα μας. Βέβαια οἱ ἀρετὲς σ᾿ αὐτὴν ἐδῶ τὴ γῆ δὲν ἐντυπωσιάζουν τοὺς πολλούς. Εἶναι ὅμως ὁ μοναδικὸς θησαυρός, γιὰ τὸν ὁποῖο ἀξίζει νὰ δώσει κανεὶς ὅλη του τὴν ἀγάπη καὶ τὴ θέληση. Γιατί ἡ ἀξία τους εἶναι μεγάλη καὶ σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωή, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο στὴν ἄλλη, τὴν αἰώνια.

Ἡ ἀρετὴ ἱκανοποιεῖ πλήρως τὴν ψυχὴ τοῦ ἀνθρώπου. Τὸν ἐλευθερώνει ἀπὸ τὴ δουλεία τῶν παθῶν καὶ ἐγκαθιδρύει στὴν ψυχὴ τὴν εἰρήνη καὶ τὴ χαρά, ἀγαθὰ τὰ ὁποῖα δὲν μποροῦν νὰ ἐξαγοράσουν ὅλοι οἱ θησαυροὶ τοῦ κόσμου. Πόσο μεγάλη, ἀλήθεια, εὐτυχία καὶ ἀνάπαυση νιώθει σ᾿ αὐτὴ τὴ ζωὴ ὁ ἄνθρωπος, ὅταν ἔχει εἰρηνικὴ τὴ συνείδηση του, ὅταν κάνει τὸ καλὸ στὸν συνάνθρωπο, ὅταν κάνει ἐλεημοσύνες καὶ ἀγαθοεργίες, ὅταν ἀντιστέκεται καὶ νικᾶ τοὺς πειρασμούς! Ἀλλὰ καὶ στὴν ἄλλη ζωή, ὅποιος θησαυρίζει μὲ ἀρετές, θὰ ἀξιωθεῖ νὰ κατοικεῖ ὄχι σὲ ἐπίγεια, πρόσκαιρα παλάτια, ἀλλὰ στὴν πανένδοξη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεὸς ἔχει ἑτοιμάσει γι' αὐτὸν στέφανο γιὰ νὰ τὸν βραβεύσει, θρόνο γιὰ νὰ τὸν δοξάσει, Βασιλεία γιὰ νὰ τὸν κάνει κληρονόμο Του.

Λοιπόν, ἂς ἀγαπήσουμε τὸν Χριστὸ καὶ τὴν ἀρετή. Ἔτσι θὰ γίνουμε πραγματικὰ πλούσιοι. Γιὰ πάντα πλούσιοι. Πρίγκιπες στὸ παλάτι τοῦ Θεοῦ.

    (Δι­α­σκευ­ὴ ἀ­πὸ πα­λαι­ὸ τό­μο τοῦ Πε­ρι­ο­δι­κοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)