ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΠΑΦΟΥ
ΙΕΡΟΣ
ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ
ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΛΟΥΚΑ
(15 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2015)
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΚΔ’ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)
Ἀδελφοί, Χριστός ἐστιν ἡ εἰρήνη ἡμῶν, ὁ ποιήσας
τὰ ἀμφότερα ἓν καὶ τὸ μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας, τὴν ἔχθραν, ἐν τῇ
σαρκὶ αὐτοῦ τὸν νόμον τῶν ἐντολῶν ἐν δόγμασι καταργήσας, ἵνα τοὺς δύο
κτίσῃ ἐν ἑαυτῷ εἰς ἕνα καινὸν ἄνθρωπον ποιῶν εἰρήνην, καὶ ἀποκαταλλάξῃ
τοὺς ἀμφοτέρους ἐν ἑνὶ σώματι τῷ Θεῷ διὰ τοῦ σταυροῦ, ἀποκτείνας
τὴν ἔχθραν ἐν αὐτῷ· καὶ ἐλθὼν εὐηγγελίσατο εἰρήνην ὑμῖν τοῖς μακρὰν
καὶ τοῖς ἐγγύς, ὅτι δι᾿ αὐτοῦ ἔχομεν τὴν προσαγωγὴν οἱ ἀμφότεροι ἐν
ἑνὶ πνεύματι πρὸς τὸν πατέρα. Ἄρα οὖν οὐκέτι ἐστὲ ξένοι καὶ πάροικοι,
ἀλλὰ συμπολῖται τῶν ἁγίων καὶ οἰκεῖοι τοῦ Θεοῦ, ἐποικοδομηθέντες
ἐπὶ τῷ θεμελίῳ τῶν ἀποστόλων καὶ προφητῶν, ὄντος ἀκρογωνιαίου
αὐτοῦ ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, ἐν ᾧ πᾶσα οἰκοδομὴ συναρμολογουμένη αὔξει
εἰς ναὸν ἅγιον ἐν Κυρίῳ· ἐν ᾧ καὶ ὑμεῖς συνοικοδομεῖσθε εἰς κατοικητήριον
τοῦ Θεοῦ ἐν Πνεύματι.
(Εφεσ. β΄[2] 14-22)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)
Ἀδελφοί, ὁ Χριστός εἶναι ἡ εἰρήνη μας. Αὐτὸς ἔκανε
καὶ τοὺς δύο ἀντιμαχόμενους κόσμους, τὸν Ἰουδαϊσμὸ
καὶ τὸν Ἐθνισμό, ἕνα. Αὐτὸς γκρέμισε καὶ κατέλυσε τὸν τοῖχο
ποὺ δημιουργοῦσε ὁ φραγμὸς τοῦ νόμου ποὺ ὀρθωνόταν ἀνάμεσα
στοὺς δύο λαοὺς καὶ τοὺς χώριζε. Κατέλυσε δηλαδὴ τὴν ἔχθρα
τῶν δύο λαῶν, ἀφοῦ κατάργησε μὲ τὸ αἷμά του τὸ νόμο τῶν ἐντολῶν,
ὁ ὁποῖος, ἐνῶ περιεῖχε ἐπιβλητικὲς προσταγές, δὲν ἔδινε
ὅμως καὶ τὴ χάρη γιὰ τὴν ἐφαρμογὴ καὶ τὴν τήρηση τῶν προσταγμάτων
αὐτῶν. Καὶ κατήργησε τὸ νόμο, ἔτσι ὥστε ἑνώνοντας τοὺς
δύο λαοὺς μὲ τὸν ἑαυτό του νά δημιουργήσει ἕνα νέο ἀνθρωπο,
μιὰ νέα ἀνθρωπότητα, κι ἔτσι νὰ φέρει εἰρήνη μεταξύ τους·
καὶ μὲ τὸ σταυρικὸ του θάνατο νά συμφιλιώσει καὶ τοὺς δύο
λαοὺς μὲ τὸν Θεό, ἑνωμένους τώρα σ' ἕνα σῶμα, ἀφοῦ προηγουμένως
θὰ θανάτωνε τὴν ἔχθρα μὲ τὸ θάνατό του. Κι ἀφοῦ ἦλθε ὁ Χριστὸς
στὴ γῆ, κήρυξε τὸ χαρμόσυνο μήνυμα τῆς εἰρήνης σὲ σᾶς τοὺς
ἐθνικούς, ποὺ ἤσασταν μακριὰ ἀπό τὸν Θεό, καὶ σὲ μᾶς τοὺς
Ἰουδαίους, ποὺ ἤμασταν κοντά του. Διότι αὐτὸς μᾶς ἔφερε
καὶ τοὺς δύο λαοὺς μέσω τοῦ ἑνός Ἁγίου Πνεύματος κοντά στὸν
Πατέρα. Διαμέσου τοῦ Χριστοῦ ἔγινε ἡ προσέγγισή μας αὐτὴ
μὲ τὸν Θεό. Ἀπ' ὅλα αὐτὰ λοιπὸν βγαίνει τὸ συμπέρασμα ὅτι
δὲν εἶστε πλέον ξένοι καὶ προσωρινοὶ κάτοικοι στὴ βασιλεία
τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶστε συμπολίτες τῶν ἁγίων καὶ μέλη τῆς οἰκογένειας
τοῦ Θεοῦ. Καὶ σάν ζωντανοὶ λίθοι κτισθήκατε πάνω στὸ θεμέλιο.
Καὶ τὸ θεμέλιο αὐτὸ εἶναι οἱ ἀποστολοι καὶ οἱ προφῆτες,
ἐνῶ ὁ ἀκρογωνιαῖος λίθος, τὸ ἀγκωνάρι ποὺ βαστάζει καὶ
στηρίζει ὅλο τὸ οἰκοδόμημα, εἶναι ὁ ἴδιος ὁ Ἰησοῦς Χριστός.
Πάνω σ' αὐτὸν λοιπὸν καὶ διαμέσου αὐτοῦ τοῦ Χριστοῦ ἡ οἰκοδομή
ὅλη τῆς Ἐκκλησίας ἑνώνεται ἁρμονικά καὶ στερεὰ καὶ αὐξάνει,
ὥστε νὰ γίνεται ναὸς ἅγιος, ὅπως τόν θέλει ὁ Κύριος. Μὲ τὴν
ἕνωσή σας μὲ τὸν Κύριο κι ἐσεῖς οἰκοδομεῖστε μαζὶ μὲ τοὺς
ἄλλους πιστοὺς γιὰ νὰ γίνετε ναὸς καὶ κατοικητήριο, στό ὁποῖο
θὰ κατοικεῖ ὁ Θεὸς μὲ τὸ Πνεῦμα του.
ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, νομικός τις
προσῆλθε τῷ ᾿Ιησοῦ, πειράζων αὐτὸν, καὶ λέγων· Διδάσκαλε,
τί ποιήσας ζωὴν αἰώνιον κληρονομήσω; Ὁ δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν·
ἐν τῷ νόμῳ τί γέγραπται; πῶς ἀναγινώσκεις; Ὁ δὲ ἀποκριθεὶς
εἶπεν· Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας
σου, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου, καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου, καὶ
ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου, καὶ τὸν πλησίον σου ὡς ἑαυτόν. Εἶπε
δὲ αὐτῷ· Ὀρθῶς ἀπεκρίθης· τοῦτο ποίει καὶ ζήσῃ. Ὁ δὲ θέλων
δικαιοῦν ἑαυτὸν, εἶπε πρὸς τὸν ᾿Ιησοῦν· Καί τίς ἐστί μου
πλησίον; Ὑπολαβὼν δὲ ὁ ᾿Ιησοῦς εἶπεν· Ἄνθρωπός τις κατέβαινεν
ἀπὸ ῾Ιερουσαλὴμ εἰς ῾Ιεριχώ, καὶ λησταῖς περιέπεσεν·
οἳ καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν, καὶ πληγὰς ἐπιθέντες ἀπῆλθον,
ἀφέντες ἡμιθανῆ τυγχάνοντα. Κατὰ συγκυρίαν δὲ ἱερεύς
τις κατέβαινεν ἐν τῇ ὁδῷ ἐκείνῃ, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἀντιπαρῆλθεν.
Ὁμοίως δὲ καὶ Λευΐτης, γενόμενος κατὰ τὸν τόπον, ἐλθὼν
καὶ ἰδὼν, ἀντιπαρῆλθε. Σαμαρείτης δέ τις ὁδεύων ἦλθε
κατ᾿ αὐτόν, καὶ ἰδὼν αὐτὸν ἐσπλαγχνίσθη, καὶ προσελθὼν
κατέδησε τὰ τραύματα αὐτοῦ, ἐπιχέων ἔλαιον καὶ οἶνον,
ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος, ἤγαγεν αὐτὸν
εἰς πανδοχεῖον, καὶ ἐπεμελήθη αὐτοῦ· καὶ ἐπὶ τὴν αὔριον
ἐξελθών, ἐκβαλὼν δύο δηνάρια ἔδωκε τῷ πανδοχεῖ καὶ εἶπεν
αὐτῷ· Ἐπιμελήθητι αὐτοῦ, καὶ ὅ,τι ἂν προσδαπανήσῃς, ἐγὼ
ἐν τῷ ἐπανέρχεσθαί με ἀποδώσω σοι. Τίς οὖν τούτων τῶν τριῶν
πλησίον δοκεῖ σοι γεγονέναι τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς
λῃστάς; Ὁ δὲ εἶπεν· Ὁ ποιήσας τὸ ἔλεος μετ᾿ αὐτοῦ. Εἶπεν
οὖν αὐτῷ ὁ ᾿Ιησοῦς· Πορεύου καὶ σὺ ποίει ὁμοίως.
(Λουκ. ι΄[10] 25 – 37)
ΤΟ ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ
ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ: «τί
πρέπει νὰ κάνω για νὰ κληρονομήσω τὴν αἰώνιον ζωήν», ποὺ ἔθεσε ὁ
νομοδιδάσκαλος τοῦ σημερινοῦ Εὐαγγελίου στὸν Κύριο, εἶναι τό πιό σημαντικό στή
ζωή τοῦ ἀνθρώπου. Ἐκεῖνος τό ἔθεσε γιά νά παγιδεύσει τόν Κύριο ὁ Κύριος ὅμως τόν ὑποχρεώνει νά δώσει ὁ ἴδιος τήν
ἀπάντηση μέ βάση τόν Μωσαϊκό Νόμο, τοῦ ὁποίου ἦταν διδάσκαλος.
Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ τοῦ νομικοῦ ὑπῆρξε ἀπολύτως ἐπιτυχής. Εἶπε
ὅτι, γιά νά κερδίσει κάποιος τήν αἰώνια ζωή, ὀφείλει νά ἀγαπήσει τόν Θεό «ἐξ ὅλης τῆς καρδίας», μὲ ὅλο τὸν ἐσωτερικό
του κόσμο, δηλαδὴ μὲ ὅλη τήν ψυχὴ του (τό συναίσθημα), μέ ὅλη του τή δύναμη (τὴ
θέληση) καί μέ ὅλη τή διάνοια του (τό λογικό)· καί ἀκόμη ὀφείλει νά ἀγαπήσει
καί τόν πλησίον του ὅπως τόν ἑαυτό του. Τήν ὀρθή αὐτὴν ἀπάντηση ὁ Κύριος τήν
ἐπαίνεσε θερμά.
ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΔΕΥΤΕΡΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ἀκολούθησε. Ποιός ὅμως εἶναι ὁ
πλησίον μου; Τό δεύτερο αὐτό ἐρώτημα τοῦ νομικοῦ ἦταν μία κίνηση νά
δικαιολογήσει τό πρῶτο, τοῦ ὁποίου, ὅπως φάνηκε, γνώριζε τήν ἀπάντηση.
Αὐτὸ τό δεύτερο ἐρώτημα τοῦ νομικοῦ στάθηκε ἡ ἀφορμή γιά
νά διηγηθεῖ ὁ Κύριος τή θαυμαστή παραβολή τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου.
ΚΑΠΟΙΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ, εἶπε ὁ Κύριος, κατέβαινε ἀπό τήν
Ἱερουσαλήμ στήν Ἱεριχώ καί στόν δρόμο ἔπεσε στά χέρια ληστῶν, οἱ ὁποῖοι, ἀφοῦ
τόν λήστευσαν καί τόν τραυμάτισαν, ἔφυγαν ἀφήνοντάς τον μισοπεθαμένο.
Συμπτωματικά, ἔπειτα ἀπό λίγη ὥρα πέρασε ἀπό ἐκεῖ ἕνας ἱερεύς τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ, ὁ
ὁποῖος ὅμως, ἀφοῦ τόν εἶδε, τόν προσπέρασε, χωρίς νά τοῦ δώσει καμμία σημασία.
Ἔπειτα φάνηκε κάποιος Λευίτης ἀπ' αὐτοὺς ποὺ ὑπηρετοῦσαν στόν Ναό τοῦ Θεοῦ. Καί
αὐτὸς ὅμως, μόλις εἶδε τόν πληγωμένο, τόν προσπέρασε καί ἔφυγε. Ἀκολούθησε σέ
λίγο τρίτος ὁδοιπόρος. Αὐτός ὅμως ἦταν ἕνας Σαμαρείτης, καί οἱ Σαμαρεῖτες ἦσαν
θανάσιμοι ἐχθροὶ τῶν Ἑβραίων. Παραδόξως ὁ Σαμαρείτης, ὄχι μόνο δέ φεύγει, ἀλλά
συμπονεῖ τόν πληγωμένο, πηγαίνει κοντά του, καθαρίζει τά τραύματά του μέ κρασί
καί μέ λάδι — κρασί γιά νά ἀπολυμάνει καί λάδι γιά νά μαλακώσει τίς πληγές —
καί, ἀφοῦ τόν ἀνέβασε στό ζῶο του, τόν ὁδηγεῖ στό πλησιέστερο πανδοχεῖο, ὅπου
τόν περιποιεῖται ἐπιμελέστερα. Μάλιστα τήν ἑπομένη τό πρωί, πρίν ἀναχωρήσει,
ἔδωσε δύο δηνάρια (ποσό δηλαδή δύο ἡμερομισθίων τῆς ἐποχῆς ἐκείνης) στόν
ξενοδόχο λέγοντάς του: Περιποιήσου τόν ἄνθρωπο καί ὅ,τι τυχὸν ξοδεύσεις
περισσότερο, ἐγώ ἐπιστρέφοντας θά σοῦ τό ἐξοφλήσω.
ΠΟΙΟΣ ΛΟΙΠΟΝ ἀπ' αὐτούς τούς τρεῖς φάνηκε «πλησίον» στόν ἄνθρωπο πού εἶχε πέσει
στά χέρια τῶν ληστῶν; Στό ἐρώτημα αὐτό, πού τοῦ ἀπηύθυνε ὁ Κύριος, ὁ νομικός
χωρίς δισταγμό ἀπάντησε: Αὐτός ὁ ὁποῖος τοῦ ἔδειξε ἔλεος. Καί ὁ Κύριος ἔκλεισε
τή συζήτηση λέγοντάς του: Πήγαινε λοιπόν καί σύ καί κάνε τά ἴδια.
ΑΘΛΗΜΑ
ΤΙΤΑΝΙΟ
Ἡ ἀγάπη, ὅπως τήν παρουσιάζει τό Εὐαγγέλιο, εἶναι τό πιό
δύσκολο ἄθλημα, ἡ ὑψηλότερη κορυφή, στήν ὁποία μπορεῖ νὰ ἀνέβει ὁ ἄνθρωπος. Τό
πλέον παράδοξο ὅμως εἶναι ὅτι αὐτήν τήν κορυφαία ἀρετή ὁ Κύριος τήν τοποθετεῖ
στή συμπεριφορά ἑνός ἀλλοθρήσκου γιά τούς Ἑβραίους, ἑνός Σαμαρείτου!
Ἐάν ὁ Κύριος διηγεῖτο τήν παραβολή αὐτή στήν ἐποχή μας,
ἴσως στή θέση τοῦ Καλοῦ Σαμαρείτου θά ἔβαζε κάποιο περιφρονημένο ἀλλοεθνή.
Γιατί τό ἔκανε αὐτό ὁ Κύριος; Τό ἔκανε γιά νά δείξει ὅτι
ἡ ἀληθινὴ ἀγάπη δέν κάνει καμμία διάκριση, εἶναι ἀνοικτή πρός ὅλους,
ὁμόθρησκους καί ἀλλόθρησκους, πιστούς καί ἀπίστους, γνωστούς καί ἀγνώστους,
οἰκείους καί ξένους, φίλους καί ἐχθρούς.
Ἐνδεχομένως ὅμως ὁ Κύριος ἤθελε νά ὑπογραμμίσει καί ἕνα
κίνδυνο, τόν κίνδυνο νά σταθεῖ ἐμπόδιο στήν ἐκδήλωση τῆς ἀγάπης ἡ ἴδια ἡ πίστη
μας, ὅταν τήν πίστη μας αὐτή τήν παρανοήσουμε καὶ θεωρήσουμε ὅτι περιορίζει τήν
ἀγάπη μας μόνο πρός αὐτούς πού ἔχουν τήν ἴδια πίστη μέ μᾶς.
Πάντως εἶναι φανερό ὅτι ἡ ἀληθινή ἀγάπη, ἡ ἀγάπη τοῦ
Καλοῦ Σαμαρείτου, δηλαδή τοῦ Εὐαγγελίου, εἶναι μία ἀγάπη πού στοιχίζει.
Στοιχίζει σέ χρῆμα, σέ χρόνο, σέ κόπο, σέ κίνδυνο. Ἀπαιτεῖ ἀπάρνηση τῶν
ποικίλων ἀντιθέσεων καί ἀντιπαθειῶν. Ἡ ἀληθινή ἀγάπη τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι μία
συνεχής σταύρωση τῶν προτιμήσεων καί τῶν ἐπιδιώξεών μας.
Ἡ ἀληθινή ἀγάπη τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι ἕνα ἄνοιγμα τῆς
ψυχῆς πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους πού ἔχουν ἀνάγκη. Εἶναι μία ἀφανὴς καί
ὑπομονητική Θυσία!
(Διασκευὴ ἀπὸ παλαιὸ τόμο τοῦ Περιοδικοῦ
«Ο ΣΩΤΗΡ»)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου