ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ

(10 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2016)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ)

Ἀδελφοί, ἑ­νὶ ἑ­κά­στῳ ἡ­μῶν ἐ­δό­θη ἡ χά­ρις κα­τὰ τὸ μέ­τρον τῆς δω­ρε­ᾶς τοῦ Χρι­στοῦ. δι­ὸ λέ­γει· ἀ­να­βὰς εἰς ὕ­ψος ᾐχ­μα­λώ­τευ­σεν αἰχ­μα­λω­σί­αν καὶ ἔ­δω­κε δό­μα­τα τοῖς ἀν­θρώ­ποις. τὸ δὲ ἀ­νέ­βη τί ἐ­στιν εἰ μὴ ὅ­τι καὶ κα­τέ­βη πρῶ­τον εἰς τὰ κα­τώ­τε­ρα μέ­ρη τῆς γῆς; ὁ κα­τα­βὰς αὐ­τός ἐ­στι καὶ ὁ ἀ­να­βὰς ὑ­πε­ρά­νω πάν­των τῶν οὐ­ρα­νῶν, ἵ­να πλη­ρώ­σῃ τὰ πάν­τα. καὶ αὐ­τὸς ἔ­δω­κε τοὺς μὲν ἀ­πο­στό­λους, τοὺς δὲ προ­φή­τας, τοὺς δὲ εὐ­αγ­γε­λι­στάς, τοὺς δὲ ποι­μέ­νας καὶ δι­δα­σκά­λους, πρὸς τὸν κα­ταρ­τι­σμὸν τῶν ἁ­γί­ων εἰς ἔρ­γον δι­α­κο­νί­ας, εἰς οἰ­κο­δο­μὴν τοῦ σώ­μα­τος τοῦ Χρι­στοῦ, μέ­χρι κα­ταν­τή­σω­μεν οἱ πάν­τες εἰς τὴν ἑ­νό­τη­τα τῆς πί­στε­ως καὶ τῆς ἐ­πι­γνώ­σε­ως τοῦ υἱ­οῦ τοῦ Θε­οῦ, εἰς ἄν­δρα τέ­λει­ον, εἰς μέ­τρον ἡ­λι­κί­ας τοῦ πλη­ρώ­μα­τος τοῦ Χρι­στοῦ.

(Ἐφεσ. δ΄[4], 7 – 13)

ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ

1. ΜΕΣΑ ΣΤΗΝ ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Κυριακὴ μετὰ τὰ Θεοφάνια, καὶ ὅλη ἡ κτίσις εἶναι λουσμένη στὸ φῶς καὶ τὴν χάρι τοῦ Θεοῦ. Οἱ πιστοὶ μὲ εὐφροσύνη δεχθήκαμε «τὴν χάριν τῆς ἀπολυτρώσεως, τὴν εὐλογίαν τοῦ Ἰορδάνου». Ἀκούσαμε στοὺς ὕμνους τῶν Θεοφανίων ὅτι «ἐπεφάνη ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ ἡ σωτήριος», ἡ ὁποία καταυγάζει καὶ λαμπρύνει ὅλους τοὺς πιστούς. Κατὰ τοὺς πρώτους μάλιστα αἰῶνες τοῦ Χριστιανισμοῦ ἡ ἁγία μας Ἐκκλησία τελοῦσε κατὰ τὶς ἑορτὲς τῶν Φώτων ὁμαδικὲς βαπτίσεις κατηχουμένων. Ἔτσι ζοῦσε περισσότερο αἰσθητὰ αὐτὴν τὴν πνευματικὴ φωτοχυσία τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, πού δινόταν σὲ κάθε πιστὸ κατὰ τὴν Βάπτισή του καὶ τὴν σφράγισή του μὲ τὸ ἅγιο Χρίσμα.

Τὸ ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα τῆς Κυριακῆς ἀναφέρεται σ' αὐτὴν τὴν δωρεὰ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Μᾶς ἐξηγεῖ λοιπόν ὁ ἀπόστολος Παῦλος πὼς ὁ Χριστὸς παρέχει τὴν χάρη του σὲ κάθε βαπτισμένο Χριστιανό. Λέγει ὅτι στὸν κάθε πιστὸ ξεχωριστὰ «ἐδόθη ἡ χάρις κατὰ τὸ μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ». Ὁ Χριστὸς τὴν χάρη του αὐτὴ δὲν μᾶς τὴν ἔδωσε, ἐπειδὴ τὴν ἀξίζαμε ἢ ἐπειδὴ μᾶς τὴν χρωστοῦσε ἀλλὰ μᾶς τὴν πρόσφερε ἐπειδὴ μᾶς ἀγαπᾶ καὶ θέλει νὰ πλουτίσει ὅλα τὰ μέλη τοῦ σώματός του μὲ τὰ θεῖα του δῶρα, νὰ μᾶς στολίσει μὲ τὸ φῶς του. Δὲν ἔδωσε ὁ δωρεοδότης Κύριος στὸν καθένα μας τὴν ἴδια χάρη ἐξ ἴσου, ἀλλά κατὰ τὰ θεϊκὰ σχέδια του, κατὰ τὸ μέτρο τῆς δωρεᾶς του. Δηλαδὴ ὅπως ὁ Ἴδιος τὴν μέτρησε μὲ τὴν πανσοφία του καὶ τὴν δικαιοσύνη του. Ὑπολογίζοντας καὶ τὴν διαθεσή μας καὶ τὸ πνευματικὸ μας συμφέρον.

Ὅσοι λοιπὸν νομίζουμε ὅτι ἐλάβαμε λιγότερα ἢ μικρότερα χαρίσματα θὰ πρέπει νὰ ἔχουμε πάντοτε μέσα μας τὴν βεβαιότητα ὅτι ὅση χάρη Θεοῦ ἐλάβαμε, τὴν μέτρησε πάνσοφα ὁ ἅγιος Θεὸς κατὰ τὴν δική του δικαιοσύνη καὶ τὴν δική μας δεκτικότητα. Αὐτὸ ποὺ ἐμεῖς ἔχουμε χρέος νὰ κάνουμε δὲν εἶναι νὰ μειονεκτοῦμε γιὰ τὰ ὅσα δὲν ἐλάβαμε καὶ νὰ γογγύζουμε, ἢ νὰ ὑπερφρονοῦμε γιά ὅσα ἔχουμε, πολὺ δὲ περισσότερο νὰ μὴν ἀποδιώκουμε τὴν θεία χάρη μὲ τὰ πάθη καὶ τὶς ἁμαρτίες μας. Ἀλλὰ ἀντίθετα νὰ ἐκζητοῦμε μὲ πόθο καὶ δέος καθημερινὰ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ καὶ ταυτόχρονα νὰ γινόμαστε δεκτικὰ δοχεῖα τῆς χάριτος. Διότι διαφορετικὰ δὲν μποροῦμε νὰ ζήσουμε, ἀργοσβήνουμε πνευματικῶς καὶ χανόμαστε.

2. ΓΙΑ ΝΑ ΕΛΘΕΙ Η ΧΑΡΙΣ

Πῶς ὅμως ἡ ἀνθρωπότης ἔγινε κοινωνὸς τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, ἐφόσον ὁ ἀπόστολος Παῦλος ὁμιλεῖ γιά τὴν αἰχμαλωσία τῶν ἀνθρώπων στὸν διάβολο;

Ὁ Θεὸς ποὺ ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο κατ' εἰκόνα του, τὸν ἔντυσε καὶ μὲ τὴν θεοΰφαντη στολὴ τῆς χάριτός του, γιά νά ἀκτινοβολεῖ τὸ φῶς τοῦ Θεοῦ. Ἀπὸ αὐτὴν τὴν χάρη ὁ ἄνθρωπος ζοῦσε, αὐτὴ τοῦ ἔδινε τὸ δικαίωμα νὰ βλέπει, νὰ ἀκούει, νὰ συνομιλεῖ μὲ τὸν Θεό, νὰ ζεῖ ζωὴ πνευματική. Ὅταν ὅμως ὁ Ἀδὰμ ἀρνήθηκε τὸν Θεό, ἔχασε τὴν χάρη του, ἀσφυκτιοῦσε καὶ λιμοκτονοῦσε μακριὰ ἀπό τὸ φῶς της. Ἀργοπέθαινε αἰχμαλωτισμένος ἀπὸ τὸν διάβολο καὶ τὰ πάθη του. Ἔπρεπε λοιπὸν κάποιος νὰ τὸν ἀπελευθέρωσει ἀπό τὴν ἀνυπόφορη αὐτὴ σκλαβιά.

Γι' αὐτὸ ἀκριβῶς ὁ Θεὸς ἔγινε ἄνθρωπος, μᾶς λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος. Γι' αὐτὸ κατέβηκε στὰ κατώτατα μέρη τῆς γῆς. Ἡ κατάβαση βέβαια αὐτὴ δὲν εἶναι ἁπλῶς μία ἐξωτερικὴ κατάβαση, ἀλλὰ δείχνει τὸ ὕψος τῆς ταπεινώσεώς του καὶ τῆς ἀγάπης του. Ὁ Θεὸς μας ἐσαρκώθη καὶ κατέβηκε ἀκόμη πιὸ χαμηλά, στὸν σκοτεινὸ καὶ κυρίαρχο Ἅδη. Ἀπό ἐκεῖ ὅμως μὲ τὴν Ἀναστασή του καὶ τὴν Ἀναληψή του ἀνέβηκε στοὺς οὐρανούς. Ὁ ἴδιος κατέβηκε καὶ ὁ ἴδιος ἀνέβηκε. Κατέβηκε ὠς Θεὸς καὶ ἀνέβηκε ὥς ἄνθρωπος. Καὶ ὡς Θεάνθρωπος θριαμβευτὴς ἔδεσε αἰχμαλωτισμένους τοὺς ἐχθρούς του, τὸν διάβολο καὶ τὸν θάνατο. Κι ἀπελευθέρωσε ὅλους τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἦταν μέχρι τότε αἰχμαλωτισμένοι ἀπό αὐτόν, αἰχμαλωτίζοντας πλέον καὶ τὸν ἴδιο τὸν διάβολο. Καὶ ἐπανέφερε τὸν ἄνθρωπο στὴν πρώτη του θέση. Τοῦ ξαναέδωσε «τὴν στολὴν τὴν πρώτην» τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Τώρα πλέον κάθε πιστὸς μὲ τὸ ἅγιο Βάπτισμα ἐνδύεται τὴν στολὴ τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ. Καὶ μὲ τὸ ἅγιο Χρίσμα πλημμυρίζει μὲ τὶς δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Νὰ λοιπὸν πῶς ὁ Χριστὸς μᾶς κάνει κοινωνοὺς τῆς χάριτός του.

3. Ο XΡΙΣΤΟΣ ΜΕΣΑ ΜΑΣ

Ποιὲς ὅμως εἶναι οἱ πνευματικὲς μεταμορφώσεις ποὺ συντελοῦνται στοὺς ἀνθρώπους ποὺ ζοῦν μέσα στὴ χάρι τοῦ Θεοῦ; Μᾶς ἐξηγεῖ ὁ θεῖος Ἀπόστολος ὅτι ὁ χαριτοδότης Κύριός μας ἐμπιστεύθηκε τὴν χάρι του στὴν ἁγία μας Ἐκκλησία, στοὺς ποιμένες καὶ διδασκάλους, γιὰ νὰ μᾶς μεταγγίζουν τὴν θεία χάρη, νὰ μᾶς καταρτίζουν καὶ νὰ μᾶς καλλιεργοῦν. Γιὰ νὰ μὴν εἴμαστε νήπιοι, ἀλλὰ ἄνδρες τέλειοι, προοδεύοντας σὲ ἁγιασμὸ καὶ τελειότητα. Γιὰ νὰ μορφωθεῖ, νὰ σχηματισθεῖ δηλαδὴ ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μέσα μας. Νὰ γεμίζει πλέον καὶ τὴν ψυχὴ καὶ τὸ σῶμα μας. Ὁ Χριστὸς νὰ ζεῖ καὶ νὰ ἐνεργεῖ μέσα μας. Κι ἐμεῖς νὰ ἔχουμε νοῦν Χριστοῦ, καρδιὰ Χριστοῦ, μάτια Χριστοῦ. Τί ὑπέροχο βίωμα! Νὰ ἐπιθυμοῦμε ὅ,τι θὰ ἐπιθυμοῦσε ὁ Χριστός, νὰ κάνουμε ὅ,τι θὰ ἔκανε ὁ Χριστός. Κι ἐμεῖς νὰ ἀπολαμβάνουμε τὴν μυστικὴ παρουσία του, νά ζοῦμε μέσα στὸ φῶς του καὶ τὴν χάρη του. Νὰ εἴμαστε χριστοφόροι καὶ θεοφόροι.

(Δ­ι­α­σ­κ­ε­υὴ ἀ­πὸ π­α­λ­α­ιὸ τ­ό­μο τ­οῦ Π­ε­ρ­ι­ο­δ­ι­κ­οῦ «Ο Σ­Ω­Τ­ΗΡ»)

ΤΟ ΙΕΡΟΝ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ (ΜΕΤΑ ΤΑ ΦΩΤΑ)

Τῷ και­ρῷ ἐ­κεί­νῳ, ἀ­κο­ύ­σας ὁ ᾿Ι­η­σοῦς ὅ­τι ᾿Ι­ω­άν­νης πα­ρε­δό­θη, ἀ­νε­χώ­ρη­σεν εἰς τὴν Γα­λι­λα­ί­αν· καὶ κα­τα­λι­πὼν τὴν Να­ζα­ρὲτ, ἐλ­θὼν κα­τῴ­κη­σεν εἰς Κα­περ­να­οὺμ τὴν πα­ρα­θα­λασ­σί­αν, ἐν ὁ­ρί­οις Ζα­βου­λὼν καὶ Νε­φθα­λείμ, ἵ­να πλη­ρω­θῇ τὸ ῥη­θὲν δι­ὰ ῾Η­σα­ΐ­ου τοῦ προ­φή­του, λέ­γον­τος· Γῆ Ζα­βου­λὼν καὶ γῆ Νε­φθα­λε­ίμ, ὁ­δὸν θα­λάσ­σης, πέ­ραν τοῦ ᾿Ι­ορ­δά­νου, Γα­λι­λα­ί­α τῶν ἐ­θνῶν, ὁ λα­ὸς ὁ κα­θή­με­νος ἐν σκό­τει εἶ­δε φῶς μέ­γα, καὶ τοῖς κα­θη­μέ­νοις ἐν χώ­ρᾳ καὶ σκι­ᾷ θα­νά­του, φῶς ἀ­νέ­τει­λεν αὐ­τοῖς.  Ἀ­πὸ τό­τε ἤρ­ξα­το ὁ ᾿Ι­η­σοῦς κη­ρύσ­σειν καὶ λέ­γειν· Με­τα­νο­εῖ­τε· ἤγ­γι­κε γὰρ ἡ βα­σι­λεί­α τῶν οὐ­ρα­νῶν.

(Ματ­θ. δ΄[4], 12-17)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἐκεῖνο τόν καιρό ὅ­ταν ἄ­κου­σε ὁ Ἰησοῦς ὅτι ὁ Ἰ­ω­άν­νης πα­ρα­δό­θη­κε στή φυ­λα­κὴ ἀ­π' τὸν βα­σιλιά Ἀντί­πα, ἀ­να­χώ­ρη­σε καὶ πῆ­γε στὴ Γ­α­λ­ι­λ­α­ία. Κι ἀ­φ­οῦ ἄ­φ­η­σε τὴ Ν­α­ζ­α­ρ­έτ, π­ῆ­γε κ­αί κ­α­τ­ο­ί­κ­η­σε σ­τ­ὴν Κ­α­π­ε­ρ­ν­α­ο­ύμ, ἡ ὁ­ποία ἦ­τ­αν κ­τ­ι­σ­μ­έ­νη κ­ο­ν­τά σ­τή λ­ί­μ­νη τ­ῆς Γ­α­λ­ι­λ­α­ί­ας, σ­τὰ σὺ­ν­ο­ρα τ­ῶν φυ­λ­ῶν Ζ­α­β­ο­υ­λ­ών κ­αὶ Ν­ε­φ­θ­α­λ­ε­ίμ. Ἔ­τ­σι ἐ­π­α­λ­η­θ­ε­ύ­θ­η­κε καὶ π­ρ­α­γ­μ­α­τ­ο­πο­ι­ή­θ­η­κε ἐ­κ­ε­ῖ­νο π­ού ε­ἶ­πε ὁ Θ­ε­ὸς μ­έ­σω τ­οῦ π­ρ­ο­φ­ή­τ­ου Ἡ­σ­α­ΐα: Ἡ χώ­ρα τῆς φυ­λῆς Ζα­βου­λών καί ἡ χώρα τῆς φυ­λῆς Νε­φθα­λείμ, πού ἐ­κτεί­νον­ται κον­τὰ στὴ θά­λασ­σα καὶ πέ­ρα ἀ­πὸ τὸν Ἰ­ορ­δά­νη πο­τα­μό, στὰ ἀ­να­το­λι­κά του, ἡ Γα­λι­λαί­α, στὴν ὁ­ποί­α κα­τοι­κοῦν πολ­λοὶ ἐ­θνι­κοί, ὁ λα­ὸς πού κά­θε­ται κα­θη­λω­μέ­νος κι ἀ­κί­νη­τος στὸ πνευ­μα­τι­κὸ σκο­τά­δι τῆς εἰ­δω­λο­λα­τρι­κῆς πλά­νης καὶ τῆς ἀ­σέ­βει­ας εἶ­δε με­γά­λο πνευ­μα­τι­κὸ φῶς, τὸν Χρι­στὸ· κι ἔ­λαμ­ψε φῶς ἀ­πὸ τὸν οὐ­ρα­νὸ σ' ἐ­κεί­νους πού κά­θον­ται στὴ χώ­ρα πού σκι­ά­ζε­ται ἀ­πὸ τὸ πυ­κνό­τα­το σκο­τά­δι τῆς ἁ­μαρ­τί­ας καὶ τοῦ θα­νά­του. Ἀ­πὸ τό­τε ἄρ­χι­σε ὁ Ἰ­η­σοῦς νὰ κη­ρύτ­τει συ­στη­μα­τι­κὰ καὶ νὰ λέ­ει: Με­τα­νο­εῖ­τε, δι­ό­τι πλη­σί­α­σαν οἱ ἡμέρες πού ὁ Μεσ­σί­ας θὰ ἐγ­κα­θι­δρύ­σει καὶ στὴ γῆ τὴ βα­σι­λεί­α τῶν οὐ­ρα­νῶν μὲ τὴ νέ­α, πνευ­μα­τι­κή, ἅ­γι­α καὶ οὐ­ρά­νι­α ζω­ή, ἡ ὁ­ποί­α θὰ με­τα­δί­δε­ται μέ­σα στὴν Ἐκ­κλη­σί­α του.

Ἀπολυτίκιον ΘΕΟΦΑΝΕΙΩΝ Ἦχος α΄

Ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου σου Κύριε, ἡ τῆς Τριάδος ἐφανερώθη προσκύνησις· τοῦ γὰρ Γεννήτορος ἡ φωνὴ προσεμαρτύρει σοι, ἀγαπητόν σε Υἱὸν ὀνομάζουσα· καὶ τὸ Πνεῦμα ἐν εἴδει περιστερᾶς, ἐβεβαίου τοῦ λόγου τὸ ἀσφαλές. Ὁ ἐπιφανεὶς Χριστὲ ὁ Θεός, καὶ τὸν κόσμον φωτίσας δόξα σοι.