ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ
ΠΑΦΟΥ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ
(27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2019)
(ΑΝΑΚΟΜΙΔΗ ΛΕΙΨΑΝΩΝ ΑΓ. ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ)
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΤΟΥ ΙΕΡΑΡΧΟΥ)
Ἀδελφοί, τοιοῦτος ἡμῖν ἔπρεπεν
ἀρχιερεύς, ὅσιος, ἄκακος, ἀμίαντος, κεχωρισμένος ἀπὸ τῶν ἁμαρτωλῶν καὶ
ὑψηλότερος τῶν οὐρανῶν γενόμενος, ὃς οὐκ ἔχει καθ᾿ ἡμέραν ἀνάγκην, ὥσπερ οἱ
ἀρχιερεῖς, πρότερον ὑπὲρ τῶν ἰδίων ἁμαρτιῶν θυσίας ἀναφέρειν, ἔπειτα τῶν τοῦ
λαοῦ· τοῦτο γὰρ ἐποίησεν ἐφάπαξ ἑαυτὸν ἀνενέγκας. Ὁ νόμος γὰρ ἀνθρώπους
καθίστησιν ἀρχιερεῖς ἔχοντας ἀσθένειαν, ὁ λόγος δὲ τῆς ὁρκωμοσίας τῆς μετὰ τὸν
νόμον υἱὸν εἰς τὸν αἰῶνα τετελειωμένον. Κεφάλαιον δὲ ἐπὶ τοῖς λεγομένοις,
τοιοῦτον ἔχομεν ἀρχιερέα, ὃς ἐκάθισεν ἐν δεξιᾷ τοῦ θρόνου τῆς μεγαλωσύνης ἐν
τοῖς οὐρανοῖς, τῶν ῾Αγίων λειτουργὸς καὶ τῆς σκηνῆς τῆς ἀληθινῆς, ἣν ἔπηξεν ὁ
Κύριος, καὶ οὐκ ἄνθρωπος.
(Ἑβρ. ζ΄[7] 26-28, η΄[8]1-2)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)
Ἀδελφοί,
τέτοιος καὶ μὲ τέτοια προσόντα ἀρχιερεὺς μᾶς χρειαζόταν: εὐσεβὴς καὶ ἅγιος,
ἀπαλλαγμένος ἀπό κακία καὶ πονηρία, ἀμόλυντος, χωρισμένος ἀπό τούς ἁμαρτωλοὺς
καὶ ἀνέγγιχτος ἀπό τὴν ἁμαρτία. Κι ὅσο ζοῦσε στή γῆ, ἦταν τελείως χωρισμένος κι
ἀνέγγιχτος ἀπό τὶς ἁμαρτίες τῶν ἀνθρώπων, ἐπειδὴ ἦταν ἀπόλυτα ἀναμάρτητος·
ἐπιπλέον ὅμως τώρα καὶ ἐπειδὴ ἀνυψώθηκε πάνω ἀπό τούς οὐρανοὺς καὶ κάθεται στὰ
δεξιὰ τοῦ Θεοῦ. Αὐτὸς ὁ νέος ἀρχιερέας δὲν ἔχει ἀνάγκη, ὅπως οἱ ἀρχιερεῖς τοῦ
νόμου, νὰ προσφέρει κάθε μέρα θυσίες πρῶτα γιὰ τὶς δικές του κι ἔπειτα γιά τοῦ
λαοῦ τὶς ἁμαρτίες. Δὲν ἔχει ἀνάγκη νὰ προσφέρει θυσίες γιὰ τὸν ἑαυτό του, διότι
ἦταν ἀναμάρτητος. Δὲν ἔχει ἀνάγκη νὰ προσφέρει κάθε μέρα θυσίες καὶ γιὰ τὸ λαό
του, διότι αὐτὸ τὸ ἔκανε μιά γιά πάντα θυσιάζοντας τὸν ἑαυτό του γιά χάρη τοῦ
λαοῦ του. Ὁ ἀρχιερέας μας ἄλλωστε διαφέρει πάρα πολὺ ἀπό τοὺς ἀρχιερεῖς τοῦ
νόμου. Διότι ὁ νόμος ἐγκαθιστᾶ ὡς ἀρχιερεῖς ἀνθρώπους ποὺ ἔχουν ἠθικὴ ἀσθένεια
καὶ εἶναι θνητοί. Ὁ λόγος ὅμως καί ἡ ἔνορκη ὑπόσχεση ποὺ δόθηκε ὕστερα ἀπό τὸν
νόμο καὶ συνεπῶς τὸν ἀντικατέστησε, ἐγκαθιστᾶ ἀρχιερέα τὸν Υἱὸ τοῦ Θεοῦ, ὁ
ὁποῖος ἀναδείχθηκε στὴν ἐπίγεια ζωὴ του ἀναμάρτητος καὶ τέλειος, καὶ μένει
ἀναμάρτητος καὶ τέλειος αἰωνίως. Τὸ σπουδαιότερο λοιπὸν ἀπ’ ὅσα εἴπαμε εἶναι
αὐτό: ὅτι ἔχουμε τέτοιον ἀρχιερέα, ὁ ὁποῖος κάθισε στὰ δεξιὰ τοῦ θρόνου τῆς
μεγαλειότητος τοῦ Θεοῦ στοὺς οὐρανοὺς καὶ ἔγινε λειτουργὸς τῶν Ἁγίων πού
βρίσκονται στοὺς οὐρανούς, καὶ τῆς ἀληθινῆς σκηνῆς, πού δὲν τὴν κατασκεύασε
κάποιος ἄνθρωπος, ἀλλά ὁ ἴδιος ὁ Κύριος.
ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ,
διήρχετο ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν ῾Ιεριχώ. Καὶ ἰδοὺ, ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος
Ζακχαῖος· καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἦν πλούσιος, καὶ ἐζήτει
ἰδεῖν τὸν ᾿Ιησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ
μικρὸς ἦν. Καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν, ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴδῃ
αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι. Καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον,
ἀναβλέψας ὁ ᾿Ιησοῦς εἶδεν αὐτὸν, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ζακχαῖε, σπεύσας
κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. Καὶ σπεύσας κατέβη,
καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. Καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον, λέγοντες·
ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. Σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος,
εἶπε πρὸς τὸν ᾿Ιησοῦν· Ἰδοὺ, τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου Κύριε, δίδωμι
τοῖς πτωχοῖς· καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν.
Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς· ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο,
καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς ᾿Αβραάμ ἐστιν. Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι
καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός.
(Λουκ. ιθ΄[19]
1 - 10)
ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
Ζακχαῖος ὁ
ἀρχιτελώνης. Ὁ ἄνθρωπος, ποὺ εἶχε πλουτίσει μὲ ἀδικίες. Ὁ ἁμαρτωλός.
Ξαφνικὰ τινάχθηκε μὲ δύναμη ἐπάνω ἀπὸ τὸ ἀνώνυμο πλῆθος καὶ μὲ
μιὰ ἐκπληκτικὴ κίνηση πέτυχε τὴ μεγάλη, τὴ λυτρωτικὴ συνάντηση
μὲ τὸν Κύριο.
Σὲ δέκα μόλις
στίχους τοῦ 19ου κεφαλαίου, ὁ εὐαγγελιστὴς Λουκᾶς μᾶς παρουσιάζει αὐτὴν
τὴν ὑπέροχη μορφὴ νὰ δείχνει διὰ μέσου τῶν αἰώνων τὸν τρόπο, μὲ τὸν ὁποῖον
εἶναι δυνατὸν νὰ συναντήσει ὁ ἄνθρωπος τὸν Δημιουργό του καὶ νὰ ἐπιτύχει
τὸν τελικὸ καὶ ὕψιστο σκοπὸ τῆς ζωῆς του.
1. Η ΜΕΓΑΛΗ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ
Στὴν Ἱεριχὼ
συμβαίνει τὸ γεγονός, ποὺ μᾶς ἀφηγεῖται ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής. Ὁ Κύριος
περνάει μέσα ἀπὸ τὴν πόλη πορευόμενος πρὸς τὴν Ἱερουσαλήμ, ὅπου πρόκειται
νὰ ὑποστεῖ τὸ Πάθος καὶ τὸν Σταυρὸ γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ κόσμου. Κόσμος πολὺς
Τὸν ἀκολουθεῖ, Τὸν περικυκλώνει, στριμώχνεται γύρω Του. Καὶ ἐκεῖ ἀνάμεσά
τους ὁ Ζακχαῖος. «Ἐζήτει ἰδεῖν τὸν Ἰησοῦν τίς ἐστι». Ἐπεδίωκε νὰ δεῖ τὸν
Ἰησοῦν, νὰ δεῖ ποιὸς εἶναι αὐτὸς ὁ Προφήτης – ὅπως τὸν θεωροῦσαν – γιὰ
τὸν ὁποῖο τόσα πολλὰ καὶ θαυμαστὰ εἶχε ἀκούσει. Ἀλλὰ πῶς; Νὰ
διασχίσει τὸ πυκνὸ πλῆθος, ἀδύνατον. Καὶ τὸ μικρό του ἀνάστημα δὲν τὸν
βοηθοῦσε νὰ δεῖ ἔστω καὶ ἀπὸ μακριὰ τὸ Πρόσωπο τοῦ Διδασκάλου. Τί
λοιπὸν θὰ ἔπρεπε νὰ κάμει;
Ὁ Ζακχαῖος
κινεῖται ἐδῶ μὲ ἐκπληκτικὴ τόλμη. Καταλαβαίνει πὼς δὲν πρέπει νὰ
χάσει αὐτὴ τὴ μοναδικὴ εὐκαιρία. Γι᾿ αὐτὸ καὶ τρέχει μπροστὰ καὶ σκαρφαλώνει
σὲ ἕνα δένδρο, κάτω ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ περνοῦσε ὁ Κύριος. Τὸ θέαμα ἦταν
παράξενο καὶ προφανῶς θὰ προκάλεσε τὰ γέλια καὶ τὶς εἰρωνεῖες ἀρκετῶν
ἀνόητων, ποὺ βρίσκονται ἄφθονοι σὲ τέτοιες περιστάσεις.
Ἀλλὰ πόση θὰ
ὑπῆρξε ἡ ἔκπληξη ὅλων, ὅταν εἶδαν τὸν Κύριο νὰ σταματᾶ κάτω ἀπὸ τὸ
δένδρο καὶ νὰ ἀπευθύνεται στὸν Ζακχαῖο μὲ τὰ λόγια: «Ζακχαῖε, σπεύσας
κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι». Ζακχαῖε, κατέβα
γρήγορα, διότι σήμερα εἶναι ἀνάγκη νὰ μείνω στὸ σπίτι σου.
Νὰ μείνει στὸ
σπίτι του! Τί τιμή, τί χαρὰ εἶναι αὐτὴ γιὰ τὸν Ζακχαῖο!
ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ὅμως
αὐτὸ ἀξίζει νὰ ἐπιμείνουμε λίγο. Νὰ μείνουμε δηλαδὴ λίγο μὲ τὸν ἑαυτό
μας καὶ νὰ δοῦμε: ἔχουμε ἆραγε καὶ ἐμεῖς τέτοιον πόθο σὰν αὐτόν, ποὺ ἄναψε
στὴν καρδιὰ τοῦ Ζακχαίου; Ἐπιθυμοῦμε νὰ δοῦμε, νὰ συναντήσουμε τὸν
Χριστό;
Ἄχ! Πόσο εὔκολα
δυστυχῶς ξεγελιόμαστε! Πόσο ἡ καρδιά μας προσκολλᾶται σὲ ἄλλα πρόσωπα
καὶ πράγματα! Πυρκαγιὰ πελώρια ἀνάβει συνήθως μέσα μας γι᾿ αὐτά.
Καὶ γιὰ τὸν Χριστό; Ποῦ καὶ ποῦ καμμία σπίθα. Σπίθα μόνον! Γι᾿ αὐτὸ καὶ
τελικὰ δὲν Τὸν γνωρίζουμε, δὲν Τὸν συναντοῦμε!
Κι ἐνῶ εἶναι
τόσο εὔκολο! Ὄχι μόνο νὰ Τὸν συναντήσουμε, ἀλλὰ καὶ νὰ ἑνωθοῦμε μαζί
Του. Δὲν χρειάζεται νὰ τρέξουμε, οὔτε νὰ σκαρφαλώσουμε σὲ δένδρα γιὰ
νὰ τὸ ἐπιτύχουμε αὐτό. Τὸ ξεύρουμε τί χρειάζεται. Γνωρίζουμε πὼς
μὲ τὴν προσευχή, τὴ μελέτη τοῦ Εὐαγγελίου καὶ ἰδιαιτέρως μὲ τὸ μυστήριο
τῆς θείας Εὐχαριστίας ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς προσφέρεται· ἔρχεται μέσα
μας· ἀλλὰ Τὸν συναντοῦμε; Αὐτὸ εἶναι τὸ ζήτημα.
Λοιπόν, ἂν ἡ
προσευχή μας, ἡ μελέτη τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ κυρίως ἡ θεία Κοινωνία
δὲν εἶναι μία σωτήρια συνάντηση μὲ τὸν Ζῶντα Χριστόν, ἐκεῖ ἂς ψάξουμε:
στοὺς πόθους τῆς ψυχῆς μας. Νὰ δοῦμε τί εἶναι αὐτὰ τὰ ἄλλα, ποὺ ἐπιθυμοῦμε
τόσο πολὺ καὶ δὲν ἀφήνουν χῶρο νὰ ἀναπτυχθεῖ ἡ ἀγάπη καὶ ὁ πόθος τοῦ
Χριστοῦ μέσα μας, στοιχεῖα τὰ ὁποῖα εἶναι ἀπολύτως ἀπαραίτητο νὰ
ὑπάρχουν, προκειμένου νὰ ἔλθει Ἐκεῖνος στὴν καρδιά μας καὶ νὰ ἑνωθεῖ μαζί
μας.
Νὰ τὰ ἐπισημάνουμε
ἑπομένως αὐτὰ καὶ νὰ ἀγωνισθοῦμε νὰ τὰ ξερριζώσουμε, γιὰ νὰ
δυναμώσει ἡ φλόγα τῆς Θεϊκῆς ἀγάπης μέσα μας καὶ νὰ ἀξιωθοῦμε νὰ φιλοξενήσουμε
τὸν Κύριο στὴν καρδιά μας, ὅπως ὁ Ζακχαῖος τὸν δέχθηκε στὸ σπίτι του καὶ ἀπόλαυσε
τὴν ἀτίμητη λυτρωτικὴ χαρὰ τῆς παρουσίας Του.
2. ΑΠΟ ΤΑ
ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΑΓΩΝΑ
Ἐν τῷ μεταξὺ περίεργο κλίμα ἔχει
διαμορφωθεῖ στοὺς ἐνθουσιώδεις ἀλλὰ ἐπιπόλαιους ἀνθρώπους, ποὺ ἀκολουθοῦσαν
τὸν Κύριο: «Διεγόγγυζον», σημειώνει ὁ ἱερὸς Εὐαγγελιστής.
Μουρμούριζαν ἀγανακτισμένοι, διότι ὁ Κύριος πῆγε νὰ μείνει στὸ σπίτι
ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ καὶ ἀδίκου ἀνθρώπου, ὅπως θεωροῦσαν τὸν Ζακχαῖο.
Ἀλλὰ πόσο εἶχαν
πέσει ἔξω! Διότι αὐτὸς ὁ πράγματι ἄδικος καὶ ἁμαρτωλὸς τώρα πλέον
εἶναι ἄλλος ἄνθρωπος. Κάνει νέα
ἀρχή, νέο ξεκίνημα στὴ ζωή του. Συγκινημένος ἀπὸ τὴν ἀγάπη τοῦ Κυρίου
μετανοεῖ, συντρίβεται καὶ ἐπισφραγίζοντας τὴν γνησιότητα τῆς ἀλλαγῆς
του προβαίνει σὲ μιὰ μεγαλειώδη πράξη. Στέκεται μὲ σεβασμὸ ἐνώπιον
τοῦ Κυρίου καὶ μὲ ἐπισημότητα φανερώνει τὴν ἀπόφασή του νὰ μοιράσει
τὴ μισὴ περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ νὰ ἀνταμείψει στὸ τετραπλάσιο,
ὅσους τυχὸν σὰν τελώνης εἶχε ἀδικήσει.
Συγκλονιστικὴ
ἡ μετάνοιά του, ποὺ τὴν ἐπιδοκιμάζει ὁ Κύριος λέγοντας: «σήμερον
σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο», σ᾿ αὐτὸ τὸ σπίτι ἦρθε σήμερα ἡ σωτηρία.
Ἕνας ἀπόγονος τοῦ Ἀβραὰμ μὲ τὴν ἐδῶ παρουσία μου σώθηκε.
ΕΠΡΟΣΕΞΑΜΕ ὅμως
ἐδῶ, ἀδελφοί, μιὰ λεπτομέρεια; Ὁ Κύριος δὲν εἶπε τὴ φράση «σήμερον
σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο», μόλις μπῆκε στὸ σπίτι τοῦ Ζακχαίου,
ἀλλὰ πότε; Τὴν εἶπε, ὅταν ὁ Ζακχαῖος ἐξεδήλωσε ἔμπρακτα τὴν μετάνοια
καὶ τὴν ἀλλαγή του, μὲ τὴν ἀνακοίνωση τῆς ἀπόφασής του νὰ μοιράσει τὴ μισὴ
περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ νὰ διορθώσει τὶς ἀδικίες του.
Λοιπόν, τὸ
συμπέρασμα εἶναι φανερό. Ἡ χαρὰ τῆς σωτηρίας, ποὺ χαρίζει ὁ Κύριος,
δὲν εἶναι μόνο συναισθηματισμοὶ καὶ λόγια. Γιὰ νὰ δοθεῖ αὐτὸ τὸ πανάκριβο
θεϊκὸ δῶρο στὴν ψυχή, εἶναι ἀνάγκη αὐτὴ νὰ προχωρήσει σὲ δραστικὰ μέτρα.
Σὲ ἔργα ἀρετῆς, σὲ ἐπανόρθωση ἀδικιῶν, σὲ ἀγώνα δηλαδὴ ἐφαρμογῆς
τῶν ἁγίων καὶ θεοποιῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ.
Πρακτικότερα
αὐτὰ σημαίνουν πὼς ὁ πράγματι μετανοημένος ἄνθρωπος θὰ πρέπει
πρωτίστως νὰ ἐπανορθώσει τὶς ἀδικίες, ποὺ εἶχε κάνει. Ἔπειτα θὰ
ἀγωνισθεῖ νὰ ἀρνηθεῖ τὸν παλαιὸ κακὸ ἑαυτό του, νὰ κόψει τοὺς δεσμούς του μὲ
τὶς ἁμαρτωλὲς συνήθειες καὶ συναναστροφὲς τοῦ παρελθόντος. Θὰ ἀγωνισθεῖ
νὰ ξερριζώσει τὶς κακίες του, τὰ μίση, τὶς ἀντιπάθειες, τὶς ζήλειες,
τοὺς θυμούς, τὶς ἔνοχες περιέργειες, τὶς παράνομες ἡδονές, ὅλα τὰ
φρικτὰ σατανικὰ τέρατα, ποὺ εἶχαν κάνει φωλιὰ στὴν καρδιά του. Ναί.
Καὶ θὰ προσπαθέσει στὴ θέση τους νὰ βάλει τὶς ἅγιες ἀρετὲς τοῦ Εὐαγγελίου.
Τὴν ἀγάπη, τὴν ἀνεκτικότητα, τὴν συγχωρητικότητα, τὴν εἰρήνη,
τὴν καθαρότητα, ὅλο αὐτὸν τὸν ἅγιο κόσμο τοῦ οὐρανοῦ.
Τοῦ Οὐρανοῦ!
Πρὸς τὸν ὁποῖο κατευθυνόμεθα καὶ ὁ ὁποῖος ἔχει ἑτοιμασθεῖ γιὰ χάρη
μας πρὸ καταβολῆς κόσμου καὶ μᾶς περιμένει ὅλους στὸ μεγάλο καὶ ἀτέλειωτο
πανηγύρι τῆς θεϊκῆς ἀγάπης.
(Διασκευὴ ἀπὸ παλαιὸ τόμο
τοῦ Περιοδικοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου