Η ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ   

Η ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΘΕΟΥ ΚΑΙ

ΣΩΤΗΡΟΣ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

(25 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2022)

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΟΡΘΡΟΥ

Τοῦ ᾿Ι­η­σοῦ Χρι­στοῦ ἡ Γέν­νη­σις οὕ­τως ἦν. Μνη­στευ­θε­ί­σης γὰρ τῆς μη­τρὸς αὐ­τοῦ Μα­ρί­ας τῷ ᾿Ι­ω­σήφ, πρὶν ἢ συ­νελ­θεῖν αὐ­τοὺς, εὑ­ρέ­θη ἐν γα­στρὶ ἔ­χου­σα ἐκ Πνε­ύ­μα­τος ῾Α­γί­ου. ᾿Ι­ω­σὴφ δὲ ὁ ἀ­νὴρ αὐ­τῆς, δί­και­ος ὢν, καὶ μὴ θέ­λων αὐ­τὴν πα­ρα­δειγ­μα­τί­σαι, ἐ­βου­λή­θη λά­θρα ἀ­πο­λῦ­σαι αὐ­τήν. Ταῦ­τα δὲ αὐ­τοῦ ἐν­θυ­μη­θέν­τος, ἰ­δοὺ Ἄγ­γε­λος Κυ­ρί­ου κατ᾿ ὄ­ναρ ἐ­φά­νη αὐ­τῷ, λέ­γων· ᾿Ι­ω­σὴφ, υἱ­ὸς Δαυ­ΐδ, μὴ φο­βη­θῇς πα­ρα­λα­βεῖν Μα­ριὰμ τὴν γυ­ναῖ­κα σου· τὸ γὰρ ἐν αὐ­τῇ γεν­νη­θὲν ἐκ Πνε­ύ­μα­τός ἐ­στιν ῾Α­γί­ου. Τέ­ξε­ται δὲ υἱ­ὸν, καὶ κα­λέ­σεις τὸ ὄ­νο­μα αὐ­τοῦ ᾿Ι­η­σοῦν· αὐ­τὸς γὰρ σώ­σει τὸν λα­ὸν αὐ­τοῦ ἀ­πὸ τῶν ἁ­μαρ­τι­ῶν αὐ­τῶν.­  Τοῦ­το δὲ ὅ­λον γέ­γο­νεν, ἵ­να πλη­ρω­θῇ τὸ ρη­θὲν ὑ­πὸ τοῦ Κυ­ρί­ου διὰ τοῦ Προ­φή­του, λέ­γον­τος· Ἰ­δοὺ ἡ παρ­θέ­νος ἐν γα­στρὶ ἕ­ξει, καὶ τέ­ξε­ται Υἱ­όν, καὶ κα­λέ­σου­σι τὸ ὄ­νο­μα αὐ­τοῦ ᾿Εμ­μα­νου­ήλ· ὅ ἐ­στι με­θερ­μη­νευ­ό­με­νον, Μεθ᾿ ἡ­μῶν ὁ Θε­ός. Δι­ε­γερ­θεὶς δὲ ὁ ᾿Ι­ω­σὴφ ἀ­πὸ τοῦ ὕ­πνου, ἐ­πο­ί­η­σεν ὡς προ­σέ­τα­ξεν αὐ­τῷ ὁ Ἄγ­γε­λος Κυ­ρί­ου, καὶ πα­ρέ­λα­βε τὴν γυ­ναῖ­κα αὐ­τοῦ, καὶ οὐκ ἐ­γί­νω­σκεν αὐ­τὴν, ἕ­ως οὗ ἔ­τε­κε τὸν Υἱ­ὸν αὐ­τῆς τὸν πρω­τό­το­κον· καὶ ἐ­κά­λε­σε τὸ ὄ­νο­μα αὐ­τοῦ ᾿Ι­η­σοῦν.  

                                                                      (Ματθ. α΄[1] 18-25)

 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἡ γέν­νη­ση τοῦ Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ ἔ­γι­νε μὲ τὸν ἑξῆς ὑ­περ­φυ­σι­κὸ καὶ πρω­το­φα­νῆ τρό­πο: Ὅ­ταν δη­λα­δὴ ἡ μη­τέ­ρα του Μα­ρί­α ἀρ­ρα­βω­νι­ά­σθη­κε μὲ τὸν Ἰ­ω­σήφ, προ­τοῦ συγ­κα­τοι­κή­σουν ὡς σύ­ζυ­γοι, βρέ­θη­κε ἡ Μα­ρί­α ἔγ­κυ­ος μὲ τὴ δη­μι­ουρ­γι­κὴ ἐ­πε­νέρ­γεια τοῦ Ἁγίου Πνεύ­μα­τος. Κι ὁ Ἰ­ω­σὴφ ὁ  ἀρρα­βω­νι­α­στι­κός της, ὅ­ταν ἀν­τι­λή­φθη­κε τὴν ἐγ­κυ­μο­σύ­νη, ἐ­πει­δὴ ἦ­ταν ἐ­νά­ρε­τος καὶ ἀ­γα­θὸς καὶ δὲν ἤ­θε­λε νὰ τὴ δι­α­πομ­πεύ­σει γιὰ δη­μό­σιο πα­ρα­δειγ­μα­τι­σμό, σκέ­φθη­κε νὰ τῆς δώ­σει μυ­στι­κὰ δι­α­ζύ­γιο. Ἐ­νῶ ὅ­μως σκε­πτό­ταν αὐ­τά, ἰ­δού, ἕ­νας ἄγ­γε­λος τοῦ Κυ­ρί­ου φά­νη­κε στὸ ὄ­νει­ρό του καὶ τοῦ εἶ­πε: Ἰ­ω­σήφ, ἀ­πό­γο­νε τοῦ Δα­βίδ, μὴ δι­στά­σεις καὶ μὴ φο­βη­θεῖς νὰ πα­ρα­λά­βεις στὸ σπί­τι σου τὴ Μα­ρί­α τὴ μνη­στή σου. Δι­ό­τι τὸ παι­δὶ πού συ­νέ­λα­βε μέ­σα της προ­έρ­χε­ται ἀ­πὸ τὴ δη­μι­ουρ­γι­κὴ ἐ­πε­νέρ­γεια τοῦ Ἁγίου Πνεύ­μα­τος. Θὰ γεν­νή­σει γιό, καὶ σὺ πού ἀ­πὸ τὸν νό­μο τῆς Πα­λαι­ᾶς Δι­α­θή­κης ἀ­να­γνω­ρί­ζε­σαι ὡς προ­στά­της καὶ πα­τέ­ρας του, θὰ τοῦ δώ­σεις τὸ ὄ­νο­μα «Ἰ­ησοῦς», τὸ ὁποῖο ση­μαί­νει «σω­τή­ρας». Καὶ θὰ τοῦ δώ­σεις αὐ­τὸ τὸ ὄ­νο­μα, δι­ό­τι αὐ­τὸς θὰ σώ­σει ἀ­πὸ τὶς ἁ­μαρ­τί­ες του τὸν νέ­ο Ἰσ­ρα­ήλ, ὁ ὁποῖος θὰ τὸν πι­στέ­ψει ὡς σω­τή­ρα καὶ θὰ γί­νει μὲ τὴν πί­στη αὐ­τὴ ὁ πραγ­μα­τι­κὸς λα­ός του. Μὲ ὅ­λο αὐ­τὸ τὸ θαῦμα τῆς ὑ­περ­φυ­σι­κῆς συλ­λή­ψε­ως τῆς Παρ­θέ­νου, πραγ­μα­το­ποι­ή­θη­κε πλή­ρως καὶ ἐ­πα­λη­θεύ­θη­κε ἐ­κεῖ­νο πού εἶ­πε ὁ Κύ­ριος μέ­σω τοῦ προ­φή­τη Ἡ­σα­ΐ­α, ὁ ὁποῖος πρὶν ἀ­πὸ πολ­λοὺς αἰ­ῶ­νες εἶ­πε: «Νά, ἡ παρ­θέ­νος, πού δὲν γνώ­ρι­σε ἄν­δρα, θὰ συλ­λά­βει καὶ θὰ γεν­νή­σει υἱ­ό, καὶ ὅ­σοι θὰ πι­στεύ­ουν σ' αὐ­τὸν θὰ τὸν ὀ­νο­μά­σουν Ἐμ­μα­νου­ήλ, ὄ­νο­μα ἑ­βρα­ϊ­κὸ πού ση­μαί­νει «ὁ Θε­ὸς εἶ­ναι μα­ζί μας».  Ὅ­ταν λοι­πὸν ὁ Ἰ­ω­σὴφ ση­κώ­θη­κε ἀ­π' τὸν ὕπνο, ἔ­κα­νε ὅ­πως τὸν δι­έ­τα­ξε ὁ ἄγ­γε­λος τοῦ Κυ­ρί­ου. Καὶ πα­ρέ­λα­βε τὴ μνη­στή του στὸ σπί­τι του καὶ δὲν ἦλ­θε σὲ σχέ­ση συ­ζυ­γι­κὴ μα­ζί της πο­τέ, ἄ­ρα καὶ ἕ­ως ὅ­του γέν­νη­σε τὸν πρῶ­το καὶ μο­νά­κρι­βο υἱ­ό της. Καὶ τό­τε ὁ Ἰ­ω­σὴφ τοῦ ἔ­δω­σε τὸ ὄ­νο­μα «Ἰ­η­σοῦς»

 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ)

Ἀ­δελ­φοί, ὅ­τε ἦλ­θε τὸ πλή­ρω­μα τοῦ χρό­νου, ἐ­ξα­πέ­στει­λεν ὁ Θε­ὸς τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ, γε­νό­με­νον ἐκ γυ­ναι­κός, γε­νό­με­νον ὑ­πὸ νό­μον, ἵ­να τοὺς ὑ­πὸ νό­μον ἐ­ξα­γο­ρά­σῃ, ἵ­να τὴν υἱ­ο­θε­σί­αν ἀ­πο­λά­βω­μεν. ῞Ο­τι δέ ἐ­στε υἱ­οί, ἐ­ξα­πέ­στει­λεν ὁ Θε­ὸς τὸ Πνεῦ­μα τοῦ υἱ­οῦ αὐ­τοῦ εἰς τὰς καρ­δί­ας ὑ­μῶν, κρᾶ­ζον· Ἀβ­βᾶ ὁ πα­τήρ. Ὥ­στε οὐ­κέ­τι εἶ δοῦ­λος, ἀλλ᾿ υἱ­ός· εἶ δὲ υἱ­ός, καὶ κλη­ρο­νό­μος Θε­οῦ διὰ Χρι­στοῦ.           

                      (Γαλ. δ΄[4] 4 – 7)

 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἀ­δελ­φοί, ὅταν συμπληρώθηκε ὁ χρόνος πού εἶχε ὁρίσει ἡ πανσοφία τοῦ Θεοῦ, ἀπέστειλε ὁ Θεός στόν κόσμο τόν Υἱό του, ὁ ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος ἀπό γυναίκα καί ὑποτάχθηκε στό Μωσαϊκό νόμο, προκειμένου νά ἐξαγοράσει ἐκείνους πού ἦταν ὑποδουλωμένοι στήν κατάρα τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου, γιά νά λάβουμε τήν υἱοθεσία πού ὁ Θεός μᾶς εἶχε ὑποσχεθεῖ. Ναί. Δέν εἶστε πλέον δοῦλοι ἀλλά υἱοί τοῦ Θεοῦ. Κι ἐπειδή εἶστε υἱοί τοῦ ἐπουρανίου Πατρός, γι’ αὐτό ἀπέστειλε ὁ Θεός στίς καρδιές σας τό Πνεῦμα τοῦ Υἱοῦ του, τό ὁποῖο σᾶς δίνει τήν πληροφορία καί τήν παρρησία νά ἀπευθύνεσθε στόν Θεό μέ τήν κραυγή καί τήν ἐπίκληση: Ἀββά, δηλαδή, Πατέρα. Ἄρα λοιπόν, σύμφωνα μ᾿ ὅλα αὐτά, ἐσύ πού πίστεψες στό Χριστόν δέν εἶσαι πλέον δοῦλος, ἀλλά εἶσαι κατά χάριν υἱός τοῦ Θεοῦ. Ἐάν λοιπόν εἶσαι υἱός, εἶσαι συγχρόνως καί κληρονόμος τοῦ Θεοῦ. Καί γίνεσαι κληρονόμος διαμέσου τοῦ Χριστοῦ.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (ΤΗΣ ΕΟΡΤΗΣ)

Τοῦ ᾿Ι­η­σοῦ γεν­νη­θέν­τος ἐν Βη­θλε­ὲμ τῆς ᾿Ι­ου­δα­ί­ας, ἐν ἡ­μέ­ραις ῾Η­ρῴ­δου τοῦ βα­σι­λέ­ως, ἰ­δοὺ, Μά­γοι ἀ­πὸ Ἀ­να­το­λῶν πα­ρε­γέ­νον­το εἰς ῾Ι­ε­ρο­σό­λυ­μα, λέ­γον­τες· Ποῦ ἐ­στιν ὁ τε­χθεὶς Βα­σι­λεὺς τῶν ᾿Ι­ου­δα­ί­ων; εἴ­δο­μεν γὰρ αὐ­τοῦ τὸν ἀ­στέ­ρα ἐν τῇ Ἀ­να­το­λῇ καὶ ἤλ­θο­μεν προ­σκυ­νῆ­σαι αὐ­τῷ. ᾿Α­κο­ύ­σας δὲ ῾Η­ρῴ­δης ὁ βα­σι­λεὺς ἐ­τα­ρά­χθη, καὶ πᾶ­σα ῾Ι­ε­ρο­σό­λυ­μα μετ᾿ αὐ­τοῦ. Καὶ συ­να­γα­γὼν πάν­τας τοὺς Ἀρ­χι­ε­ρεῖς καὶ Γραμ­μα­τεῖς τοῦ λα­οῦ, ἐ­πυν­θά­νε­το παρ᾿ αὐ­τῶν, ποῦ ὁ Χρι­στὸς γεν­νᾶ­ται. Οἱ δὲ εἶ­πον αὐ­τῷ· ἐν Βη­θλε­ὲμ τῆς ᾿Ι­ου­δα­ί­ας. Οὕ­τω γὰρ γέ­γρα­πται διὰ τοῦ Προ­φή­του· Καὶ σὺ Βη­θλε­έμ, γῆ ᾿Ι­ο­ύ­δα, οὐ­δα­μῶς ἐ­λα­χί­στη εἶ ἐν τοῖς ἡ­γε­μό­σιν ᾿Ι­ο­ύ­δα· ἐκ σοῦ γὰρ ἐ­ξε­λε­ύ­σε­ται Ἡ­γο­ύ­με­νος, ὅς τις ποι­μα­νεῖ τὸν λα­όν μου τὸν ᾿Ισ­ρα­ήλ. Τό­τε ῾Η­ρῴ­δης, λά­θρα κα­λέ­σας τοὺς Μά­γους, ἠ­κρί­βω­σε παρ᾿ αὐ­τῶν τὸν χρό­νον τοῦ φαι­νο­μέ­νου ἀ­στέ­ρος. Καὶ πέμ­ψας αὐ­τοὺς εἰς Βη­θλε­ὲμ εἶ­πε· Πο­ρευ­θέν­τες, ἀ­κρι­βῶς ἐ­ξε­τά­σα­τε πε­ρὶ τοῦ Παι­δί­ου, ἐ­πὰν δὲ εὕ­ρη­τε, ἀ­παγ­γε­ί­λα­τέ μοι, ὅ­πως κἀ­γὼ ἐλ­θὼν προ­σκυ­νή­σω αὐ­τῷ. Οἱ δὲ ἀ­κο­ύ­σαν­τες τοῦ Βα­σι­λέ­ως, ἐ­πο­ρε­ύ­θη­σαν· καὶ ἰ­δοὺ, ὁ ἀ­στὴρ, ὃν εἶ­δον ἐν τῇ Ἀ­να­το­λῇ, προ­ῆ­γεν αὐ­το­ύς, ἕ­ως ἐλ­θὼν ἔ­στη ἐ­πά­νω οὗ ἦν τὸ Παι­δί­ον. Ἰ­δόν­τες δὲ τὸν ἀ­στέ­ρα, ἐ­χά­ρη­σαν χα­ρὰν με­γά­λην σφό­δρα. Καὶ ἐλ­θόν­τες εἰς τὴν οἰ­κί­αν, εἶ­δον τὸ Παι­δί­ον με­τὰ Μα­ρί­ας τῆς μη­τρὸς αὐ­τοῦ, καὶ πε­σόν­τες προ­σε­κύ­νη­σαν αὐ­τῷ· καὶ ἀ­νο­ί­ξαν­τες τοὺς θη­σαυ­ροὺς αὐ­τῶν, προ­σή­νεγ­καν αὐ­τῷ δῶ­ρα, χρυ­σὸν, καὶ λί­βα­νον, καὶ σμύρναν. Καὶ χρη­μα­τι­σθέν­τες κατ᾿ ὄ­ναρ, μὴ ἀ­να­κάμ­ψαι πρὸς ῾Η­ρῴ­δην, δι᾿ ἄλ­λης ὁ­δοῦ ἀ­νε­χώ­ρη­σαν εἰς τὴν χώ­ραν αὐ­τῶν.

                        (Ματθ. β΄[2]  1-12)

 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ὅταν λοιπόν ὁ Ἰησοῦς γεννήθηκε στή Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας τίς ἡμέρες τοῦ βασιλιᾶ Ἡρώδη, ἰδού, σοφοί ἀστρονόμοι ἀπό τά μέρη τῆς ἀνατολῆς ἦλθαν στά Ἱεροσόλυμα καί ἄρχισαν νά ρωτοῦν: Ποῦ εἶναι ὁ βασιλιάς τῶν Ἰουδαίων πού τώρα τελευταῖα γεννήθηκε; Διότι εἴδαμε τό ἀστέρι του νά ἀνατέλλει καί νά δίνει ἔτσι τήν εἴδηση γιά τή γέννηση τοῦ νέου βασιλιᾶ, καί ἤλθαμε νά τόν προσκυνήσουμε. Ὅταν ὅμως ὁ βασιλιάς Ἡρώδης ἄκουσε τά λόγια αὐτά πού εἶπαν οἱ μάγοι, ταράχθηκε, ἐπειδή φοβήθηκε μήπως ὁ νέος βασιλιάς γίνει ἀντίζηλός του. Συγχρόνως ὅμως ταράχθηκαν μαζί μ’ αὐτόν καί οἱ κάτοικοι ὅλης τῆς πόλεως τῆς Ἱερουσαλήμ, ἐπειδή φοβήθηκαν μήπως ἡ ταραχή τοῦ σκληροῦ Ἡρώδη ξεσπάσει πάνω τους. Τότε λοιπόν μάζεψε ὁ Ἡρώδης ὅλους τούς ἀρχιερεῖς καί τούς γραμματεῖς τοῦ λαοῦ, πού θεωροῦνταν γνῶστες καί διδάσκαλοι τοῦ νόμου, καί ζητοῦσε νά μάθει ἀπ’ αὐτούς σέ ποιό μέρος σύμφωνα μέ τίς προφητεῖες θά γεννιόταν ὁ Χριστός, ὁ Μεσσίας δηλαδή καί βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ. Αὐτοί τοῦ εἶπαν: Γεννιέται στή Βηθλεέμ τῆς Ἰουδαίας, διότι ἔτσι ἔχει γραφεῖ ἀπό τόν Θεό μέσῳ τοῦ προφήτη Μιχαία: Καί σύ, Βηθλεέμ, πού περιλαμβάνεσαι στή χώρα τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα, ἄν καί φαίνεσαι μικρό χωριό, δέν εἶσαι καθόλου ἡ πιό ἀσήμαντη πόλη ἀπό τίς πρωτεύουσες πού ξεχωρίζουν στήν περιοχή τῆς φυλῆς τοῦ Ἰούδα. Καί δέν εἶσαι ἡ πιό μικρή, διότι ἀπό σένα θά βγεῖ ἄρχοντας, ὁ ὁποῖος θά ποιμάνει τόν λαό μου τόν Ἰσραήλ. Τότε ὁ Ἡρώδης, ἀφοῦ κάλεσε κρυφά τούς μάγους, ἐξακρίβωσε ἀπ’ αὐτούς τό διάστημα τοῦ χρόνου πού μεσολάβησε ἀπό τότε πού ἄρχισε νά φαίνεται τό ἄστρο. Κι ἀφοῦ τούς ὁδήγησε νά πᾶνε στή Βηθλεέμ, τούς εἶπε: Πηγαίνετε ἐκεῖ καί ἐξετάστε μέ κάθε ἀκρίβεια κάθε τι σχετικά μέ τό παιδί. Κι ὅταν μαζέψετε πληροφορίες, φέρτε μου εἴδηση, γιά νά ἔλθω κι ἐγώ στή Βηθλεέμ νά τό προσκυνήσω. Αὐτοί λοιπόν, ἀφοῦ ἄκουσαν τά λόγια τοῦ βασιλιᾶ, ἔφυγαν γιά τή Βηθλεέμ. Καί νά, τό ὑπερφυσικό ἀστέρι πού ἔλαμπε καί τήν ἡμέρα, τό ἴδιο ἀστέρι πού εἶδαν ἐξαρχῆς στήν ἀνατολή του, πήγαινε μπροστά ἀπ’ αὐτούς, μέχρι πού ἦλθε καί στάθηκε πάνω ἀπ’ τό σπίτι πού ἦταν τό παιδί. Μόλις λοιπόν οἱ μάγοι εἶδαν τό ἄστρο, χάρηκαν μέ πολύ μεγάλη χαρά, διότι εἶχαν πλέον ἀσφαλή ὁδηγό. Κι ὅταν ἦλθαν στό σπίτι, εἶδαν τό παιδί μέ τή μητέρα του Μαρία, κι ἀφοῦ ἔπεσαν στή γῆ, τό προσκύνησαν· κι ἀνοίγοντας τά θησαυροφυλάκιά τους τοῦ πρόσφεραν δῶρα: χρυσάφι, κι ἀπ’ τά πολύτιμα ἀρώματα τῆς Ἀραβίας λιβάνι καί σμύρνα. Ἐπειδή ὅμως ὁ Θεός τούς ἔδωσε στό ὄνειρό τους τήν ὁδηγία νά μήν ξαναγυρίσουν στόν Ἡρώδη, ἀναχώρησαν ἀπό ἄλλο δρόμο γιά τήν πατρίδα τους.