ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ Α΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(ΑΓΙΩΝ ΠΑΝΤΩΝ)

(26 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Ἀ­δελ­φοί, οἱ ἃγιοι πάντες δι­ὰ πί­στε­ως κα­τη­γω­νί­σαν­το βα­σι­λε­ί­ας, εἰρ­γά­σαν­το δι­και­ο­σύ­νην, ἐ­πέ­τυ­χον ἐ­παγ­γε­λι­ῶν, ἔ­φρα­ξαν στό­μα­τα λε­όν­των, ἔ­σβε­σαν δύ­να­μιν πυ­ρός, ἔ­φυ­γον στό­μα­τα μα­χα­ί­ρας, ἐ­νε­δυ­να­μώ­θη­σαν ἀ­πὸ ἀ­σθε­νε­ί­ας, ἐ­γε­νή­θη­σαν ἰ­σχυ­ροὶ ἐν πο­λέ­μῳ, πα­ρεμ­βο­λὰς ἔ­κλι­ναν ἀλ­λο­τρί­ων· ἔ­λα­βον γυ­ναῖ­κες ἐξ ἀ­να­στά­σε­ως τοὺς νε­κροὺς αὐ­τῶν· ἄλ­λοι δὲ ἐ­τυμ­πα­νί­σθη­σαν, οὐ προσ­δε­ξά­με­νοι τὴν ἀ­πο­λύ­τρω­σιν, ἵ­να κρε­ίτ­το­νος ἀ­να­στά­σε­ως τύ­χω­σιν· ἕ­τε­ροι δὲ ἐμ­παιγ­μῶν καὶ μα­στί­γων πεῖ­ραν ἔ­λα­βον, ἔ­τι δὲ δε­σμῶν καὶ φυ­λα­κῆς· ἐ­λι­θά­σθη­σαν, ἐ­πρί­σθη­σαν, ἐ­πει­ρά­σθη­σαν, ἐν φό­νῳ μα­χα­ί­ρας ἀ­πέ­θα­νον, πε­ρι­ῆλ­θον ἐν μη­λω­ταῖς, ἐν αἰ­γε­ί­οις δέρ­μα­σιν, ὑ­στε­ρού­με­νοι, θλι­βό­με­νοι, κα­κου­χο­ύ­με­νοι, ὧν οὐκ ἦν ἄ­ξι­ος ὁ κό­σμος, ἐ­ν ἐ­ρη­μί­αις πλα­νώ­με­νοι καὶ ὄ­ρε­σι καὶ σπη­λα­ί­οις καὶ ταῖς ὀ­παῖς τῆς γῆς. Καὶ οὗ­τοι πάν­τες μαρ­τυ­ρη­θέν­τες δι­ὰ τῆς πί­στε­ως οὐκ ἐ­κο­μί­σαν­το τὴν ἐ­παγ­γε­λί­αν, τοῦ Θε­οῦ πε­ρὶ ἡ­μῶν κρεῖτ­τόν τι προ­βλε­ψα­μέ­νου, ἵ­να μὴ χω­ρὶς ἡ­μῶν τε­λει­ω­θῶ­σι. Τοι­γα­ροῦν καὶ ἡ­μεῖς, το­σοῦ­τον ἔ­χον­τες πε­ρι­κε­ί­με­νον ἡ­μῖν νέ­φος μαρ­τύ­ρων, ὄγ­κον ἀ­πο­θέ­με­νοι πάν­τα καὶ τὴν εὐ­πε­ρί­στα­τον ἁ­μαρ­τί­αν, δι' ὑ­πο­μο­νῆς τρέ­χω­μεν τὸν προ­κε­ί­με­νον ἡ­μῖν ἀ­γῶ­να, ἀ­φο­ρῶν­τες εἰς τὸν τῆς πί­στε­ως ἀρ­χη­γὸν καὶ τε­λει­ω­τὴν Ἰ­η­σοῦν.

                                          (Ἑβρ.ια΄[11] 33 – ιβ΄[12] 2)

ΟΙ ΑΛΓΗΔΟΝΕΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

ΛΟΓΟΣ ΣΤΟ: « Τοσοῦτον ἔχοντες περικείμενον ἡμῖν νέφος μαρτύρων ... δι᾿ ὑπομονῆς τρέχωμεν τὸν προκείμενον ἡμῖν ἀγῶνα.»

Ἕνας ὑπέροχος ὕμνος πρὸς τοὺς ἁγίους εἶναι τὸ σημερινὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. Κι ἂν μάλιστα ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ὅταν ἔγραφε τὸ κείμενο αὐτό, εἶχε ἐνώπιόν του καὶ τὰ ἑκατομμύρια τῶν  ἁγίων καὶ μαρτύρων καὶ ὁσίων τῆς μετὰ Χριστὸν ἐποχῆς, θὰ ἔγραφε ἀσυγκρίτως περισσότερα στοιχεῖα γιὰ τὶς ἀναρίθμητες στρατιὲς τῶν ἁγίων καὶ μαρτύρων καὶ δικαίων. Ἂς προσπαθήσουμε λοιπὸν κι ἐμεῖς νὰ ἐντρυφήσουμε στὸν ὕμνο αὐτὸ τοῦ ἀποστόλου Παύλου πρὸς τοὺς δικαίους καὶ ἁγίους κι ἂς δοῦμε ὅτι οἱ ἅγιοι, ἐπειδὴ ἐδοκίμασαν θλίψεις καὶ μαρτύρια, ἔχουν τὴν χάρη νὰ μᾶς ἐνισχύουν στοὺς δικούς μας πειρασμοὺς.

1. ΟΙ ΘΛΙΨΕΙΣ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ

Οἱ ἀμέτρητες στρατιὲς τῶν ἁγίων, ὄχι μόνον τῶν δικαίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ποὺ εἶχε ὑπ' ὄψιν του ὁ ἀπόστολος Παῦλος, ἀλλὰ ὅλα τὰ ἑκατομμύρια τῶν γνωστῶν καὶ ἀγνώστων ἁγίων, πραγματικὰ ὑπέφεραν στὴν ζωή τους ἀμέτρητες θλίψεις καὶ δοκιμασίες. Ἄλλοι ὑπέστησαν μαρτύρια σκληρὰ καὶ ἀπάνθρωπα. Ἄλλοι δέθηκαν σὲ βασανιστικὰ ὄργανα καὶ ἐδάρησαν σκληρὰ μέχρι θανάτου, ἐπειδὴ δὲν ἐδέχθηκαν νὰ ἀρνηθοῦν τὴν πίστη τους. Ἄλλοι ἐδοκίμασαν ἐμπαιγμοὺς καὶ μαστιγώσεις, δεσμὰ καὶ φυλακή. Ἐλιθοβολήθηκαν, ἐπριονίσθηκαν, ἐδοκίμασαν ἀμέτρητους πειρασμούς. Ἄλλοι ἐρραβδίσθηκαν, ἐμαστιγώθηκαν, ἐπολεμήθηκαν καὶ ἐβασανίσθηκαν μὲ δαιμονικὴ σκληρότητα, ἄλλοι ἀποκεφαλίσθηκαν ἢ ἐσφαγιάσθηκαν. Ὑπέμειναν κάθε εἴδους πειρασμό, στερήθηκαν ἀνέσεις καὶ περιφρόνησαν τιμὲς καὶ δόξες. Κάποιοι ἐστερήθηκαν κι αὐτὴν τὴν μόνιμη κατοικία τους. Κι ἔφευγαν διωγμένοι ἀπὸ τὶς κοινωνίες τῶν ἀνθρώπων καὶ γίνονταν μετανάστες καὶ ἐξόριστοι στὶς ἐρημιὲς καὶ στὰ βουνὰ καὶ στὶς σπηλιὲς τῆς γῆς μέσα σὲ στερήσεις καὶ κακουχίες.

Αὐτὲς ὅμως ὅλες οἱ δοκιμασίες τους καὶ τὰ μαρτύρια τους καὶ ἡ ὑπομονή τους τοὺς ἀνέδειξαν ἁγίους, φορεῖς τῆς Χάριτος τοῦ Θεοῦ. Δὲν εἶναι ἀπλῶς κάποια προτυπα, δὲν εἶναι κάποιοι ἐγκόσμιοι ἥρωες, ἀλλὰ εἶναι οἱ δοκιμασμένοι, «οἱ καλῶς ἀθλήσαντες καὶ στεφανωθέντες», ὄχι σὲ στάδια ἀθλητικῶν ἀγώνων ἀλλὰ μέσα στοὺς πειρασμοὺς τῶν μαρτυρίων καὶ τῶν θλίψεων, τῶν διωγμῶν ἢ τῆς ἀσκήσεως. Μπορεῖ βέβαια νὰ μὴν ἔγιναν ὅλοι μάρτυρες μὲ τὸ αἷμα τους· ἀλλὰ ὅλοι τους ἦταν μάρτυρες μὲ τὸν λόγο τους καὶ τὴν ζωή τους. Ὅλοι τους κάτι πρόσφεραν στὸν Θεό. Ἄλλοι τὸ αἷμά τους, ἄλλοι τὴν πνευματικὴ ἄσκηση καὶ τὸν ἱδρῶτα τους κι ἄλλοι τὰ δάκρυα καὶ τὸν πόνο τους.

2. ΟΙ ΔΙΚΕΣ ΜΑΣ ΘΛΙΨΕΙΣ

Ἐπειδὴ δὲ ὅλοι οἱ ἅγιοι ἐπόνεσαν πολὺ γιὰ τὸν Χριστὸ καὶ ὑπέφεραν γενναῖα τὸν ὀνειδισμὸ τοῦ Χριστοῦ, μποροῦν νὰ καταλάβουν ὅλους ἐμᾶς ποὺ ἀγωνιοῦμε καθημερινὰ μέσα στὸ καμίνι τοῦ πόνου, τῶν προβλημάτων, τῶν θλίψεων καὶ τῶν πειρασμῶν ἐμᾶς ποὺ παλεύουμε μὲ τὸν ἑαυτό μας, μὲ τὸν κόσμο καὶ τὸν διάβολο καὶ κάποτε ὀλιγοψυχοῦμε καὶ τὰ χάνουμε· ἐμᾶς ποὺ αἰσθανόμαστε μόνοι μας ἀνίσχυροι καὶ ἐξουθενωμένοι. Ἀλλὰ πολὺ περισσότερο ἐπειδὴ οἱ ἅγιοι ὑπέφεραν σκληρὰ μαρτύρια ἀπὸ ἀγάπη γιὰ τὸν Χριστό, ἔχουν πλούσια τὴν χάρη καὶ τὴν δύναμη τοῦ πρώτου μάρτυρος, τοῦ σταυρωθέντος γιὰ μᾶς,τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Γι' αὐτὸ καὶ στὸν θρόνο τῆς Χάριτος προσεύχονται ἀδιαλείπτως γιὰ μᾶς μὲ δεήσεις καὶ ἱκεσίες, οἱ ὁποῖες ἔχουν μεγάλη δύναμη καὶ χάρη ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Κι ἀπὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανοῦ ἔρχονται στὴ ζωή μας καὶ μᾶς ἐνδυναμώνουν. Δὲν εἶναι μακριά μας. Ἔχουμε τριγύρω μας τόσο μεγάλο καὶ πυκνὸ σύννεφο μαρτύρων τῆς πίστεως. Ὅλος ὁ οὐρανὸς ἔχει πλημμυρίσει ἀπὸ αὐτούς. Πλήθη ἀμέτρητα, πυκνὸ νέφος ἁγίων μᾶς σκεπάζει. Λέγει χαρακτηριστικὰ κάποιος ἱερὸς Πατὴρ ὅτι, «ἐπειδὴ αὐτοὶ ἔζησαν μέσα στὸν καύσωνα τῶν θλίψεων καὶ τῶν πειρασμῶν καὶ τοῦ μαρτυρίου, τώρα μᾶς σκέπουν καὶ μᾶς δροσίζουν σὰν μιὰ ἄλλη φωτεινὴ νεφέλη στὴν ζωή μας».

Ὅταν ἀποκάμνουμε καὶ λυγίζουμε μέσα στοὺς πειρασμοὺς καὶ τὰ μύρια προβλήματα, ἔρχονται δίπλα μας καὶ μᾶς δίνουν δύναμη καὶ θάρρος. Ἀλλὰ καὶ μᾶς διδάσκουν νὰ μάθουμε κι ἐμεῖς νὰ ἔχουμε ὑπομονὴ στὶς δοκιμασίες μας, ἀγωνιστικότητα στὴν πορεία μας. Μέσα στὸ νέφος τῶν ἁγίων ζοῦμε, μέσα στὴν χάρη τους ἀναζωογονούμαστε, μέσα στὴν ἀγκαλιά τους ἀναπαυόμαστε. Μὴ τὸ ξεχνοῦμε αὐτό. Δὲν εἶναι οἱ ἅγιοι κάποιοι ἀπόμακροι τῆς ἱστορίας, ἀλλὰ οἱ φίλοι τοῦ Θεοῦ καὶ δικοί μας φίλοι,ποὺ μᾶς παρηγοροῦν καὶ μᾶς μεταγγίζουν θεία δύναμη.

Ἀδελφοί, οἱ ἅγιοι μᾶς δίνουν πολλά. Ἀλλὰ ζητοῦν κι ἀπὸ μᾶς νὰ κάνουμε τὸ ἐλάχιστο. Νὰ πετάξουμε ἀπὸ ἐπάνω μας σὰν ἄλλο δεσμευτικὸ βάρος τὶς βιοτικὲς μέριμνες καὶ τὴν εὔκολη ἁμαρτία. Νὰ ἐκτινάξουμε τὴν ραθυμία καὶ τὴν ὀλιγωρία, τοὺς εὐτελεῖς λογισμοὺς καὶ κάθε πάθος. Μᾶς ζητοῦν νὰ προσφέρουμε στὸν Θεὸ ὄχι τώρα τὸ αἷμα μας, ἀλλὰ τὸν τίμιο ἱδρώτα μας καὶ τὰ δάκρυα τῆς μετανοίας μας. Καὶ πουθενὰ ἀλλοῦ νὰ μὴ στρέφουμε τὰ βλέμματά μας παρὰ μόνο στὸν Κύριό μας Ἰησοῦ, τὸν ἀρχηγό μας καὶ τελειωτὴ τῆς πίστεώς μας.   

(Δ­ι­α­σ­κ­ε­υὴ ἀ­πὸ π­α­λ­α­ιὸ τ­ό­μο τ­οῦ Π­ε­ρ­ι­ο­δ­ι­κ­οῦ «Ο Σ­Ω­Τ­ΗΡ»)

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶπεν ὁ Κύριος τοῖς ἑαυτοῦ μαθηταῖς^. Πᾶς οὖν ὅ­στις ὁ­μο­λο­γή­σει ἐν ἐ­μοὶ ἔμ­προ­σθεν τῶν ἀν­θρώ­πων, ὁ­μο­λο­γή­σω κἀ­γὼ ἐν αὐ­τῷ ἔμ­προ­σθεν τοῦ πα­τρός μου τοῦ ἐν οὐ­ρα­νοῖς· ὅ­στις δ' ἂν ἀρ­νή­ση­ταί με ἔμ­προ­σθεν τῶν ἀν­θρώ­πων, ἀρ­νή­σο­μαι αὐ­τὸν κἀ­γὼ ἔμ­προ­σθεν τοῦ πα­τρός μου τοῦ ἐν οὐ­ρα­νοῖς. Ὁ φι­λῶν πα­τέ­ρα ἢ μη­τέ­ρα ὑ­πὲρ ἐ­μὲ οὐκ ἔ­στι μου ἄ­ξι­ος· καὶ ὁ φι­λῶν υἱ­ὸν ἢ θυ­γα­τέ­ρα ὑ­πὲρ ἐ­μὲ οὐκ ἔ­στι μου ἄ­ξι­ος· καὶ ὃς οὐ λαμ­βά­νει τὸν σταυ­ρὸν αὐ­τοῦ καὶ ἀ­κο­λου­θεῖ ὀ­πί­σω μου, οὐκ ἔ­στι μου ἄ­ξι­ος. Τότε ἀ­πο­κρι­θεὶς ὁ Πέτρος εἶ­πεν αὐ­τῷ· Ἰ­δοὺ ἡ­μεῖς ἀ­φή­κα­μεν πάν­τα καὶ ἠ­κο­λου­θή­σα­μέν σοι· τί ἄ­ρα ἔ­σται ἡ­μῖν; ὁ δὲ Ἰ­η­σοῦς εἶ­πεν αὐ­τοῖς· Ἀ­μὴν λέ­γω ὑ­μῖν ὅ­τι ὑ­μεῖς οἱ ἀ­κο­λου­θή­σαν­τές μοι, ἐν τῇ πα­λιγ­γε­νε­σί­ᾳ, ὅ­ταν κα­θί­σῃ ὁ υἱ­ὸς τοῦ ἀν­θρώ­που ἐ­πὶ θρό­νου δό­ξης αὐ­τοῦ, κα­θί­σε­σθε καὶ ὑ­μεῖς ἐ­πὶ δώ­δε­κα θρό­νους κρί­νον­τες τὰς δώ­δε­κα φυ­λὰς τοῦ Ἰσ­ρα­ήλ. καὶ πᾶς ὅς ἀ­φῆ­κεν οἰ­κί­ας ἢ ἀ­δελ­φοὺς ἢ ἀ­δελ­φὰς ἢ πα­τέ­ρα ἢ μη­τέ­ρα ἢ γυ­να­ί­κα ἢ τέ­κνα ἢ ἀ­γροὺς ἕ­νε­κεν τοῦ ὀ­νό­μα­τός μου, ἑ­κα­τον­τα­πλα­σί­ο­να λή­ψε­ται καὶ ζω­ὴν αἰ­ώ­νι­ον κλη­ρο­νο­μή­σει. Πολ­λοὶ δὲ ἔ­σον­ται πρῶ­τοι ἔ­σχα­τοι καὶ ἔ­σχα­τοι πρῶ­τοι. 

                 (Ματθ.ι΄[10] 32 – 33, 37 – 38, ιθ΄[19] 27 – 30)

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Εἶ­πε ὁ Κύ­ριος στούς μα­θη­τές του^. Κα­θέ­νας πού θὰ μὲ ὁ­μο­λο­γή­σει ὡς Σω­τή­ρα του καὶ Θε­ὸ του μπρο­στὰ στοὺς ἀν­θρώ­πους πού κα­τα­δι­ώ­κουν τὴν πί­στη μου, θὰ τὸν ὁ­μο­λο­γή­σω κι ἐ­γώ ὡς δι­κό μου πι­στὸ μπρο­στὰ στὸν Πα­τέ­ρα μου πού εἶ­ναι στοὺς οὐ­ρα­νούς. Ἐ­κεῖ­νος ὅ­μως πού θὰ μὲ ἀρ­νη­θεῖ ὡς Θε­άν­θρω­πο Σω­τή­ρα μπρο­στὰ στοὺς ἀν­θρώ­πους, αὐ­τὸν θὰ τὸν ἀρ­νη­θῶ κι ἐ­γώ καὶ δὲν θὰ τὸν ἀ­να­γνω­ρί­σω ὡς δι­κό μου μπρο­στὰ στὸν Πα­τέ­ρα μου πού εἶ­ναι στοὺς οὐ­ρα­νούς. Ἐ­κεῖ­νος πού ἀ­γα­πᾶ τὸν πα­τέ­ρα του ἢ τὴ μη­τέ­ρα του πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πὸ μέ­να, καὶ μὲ ἀρ­νεῖ­ται γιὰ νὰ μὴ χω­ρι­σθεῖ ἀ­πό τους γο­νεῖς του, δὲν ἀ­ξί­ζει γιὰ μέ­να. Κι ἐ­κεῖ­νος ποὺ ἀ­γα­πᾶ τὸ γιό του ἢ τὴν κό­ρη του πε­ρισ­σό­τε­ρο ἀ­πὸ μέ­να, δὲν εἶ­ναι ἄ­ξιος νὰ λέ­γε­ται μα­θη­τής μου. Κι ἐ­κεῖ­νος που δὲν παίρ­νει τὴν ἀ­πό­φα­ση νὰ ὑ­πο­στεῖ σταυ­ρι­κὸ θά­να­το καὶ δὲν ἀ­κο­λου­θεῖ πί­σω μου μὲ τὴν ἀ­πό­φα­ση αὐ­τή, δὲν μι­μεῖ­ται δη­λα­δὴ σὲ ὅ­λα τὸ πα­ρά­δειγ­μά μου, δὲν ἀ­ξί­ζει γιὰ μέ­να. Τό­τε τοῦ ἀ­πο­κρί­θη­κε ὁ Πέ­τρος: Νά, ἐ­μεῖς ὅ­λα τὰ ἀ­φή­σα­με καὶ σὲ ἀ­κο­λου­θή­σα­με. Τί ἄ­ρα­γε θὰ μᾶς δο­θεῖ ὡς ἀ­μοι­βή; Κι ὁ Ἰ­η­σοῦς τοὺς εἶ­πε: Ἀ­λη­θι­νά σᾶς λέ­ω ὅ­τι ἐ­σεῖς πού μὲ ἀ­κο­λου­θή­σα­τε, ὅ­ταν ξα­να­γεν­νη­θεῖ ὁ κό­σμος καὶ θὰ ἔ­χει συν­τε­λε­σθεῖ ἡ ἀ­νά­στα­ση τῶν νε­κρῶν, ὁπό­τε θὰ  κα­θί­σει ὁ υἱ­ὸς τοῦ ἄν­θρω­που σὲ θρό­νο λαμ­πρό, ἀν­τά­ξιο τῆς δό­ξας του, θὰ κα­θί­σε­τε κι ἐ­σεῖς σὲ δώ­δε­κα θρό­νους δι­κά­ζον­τας τὶς δώ­δε­κα φυ­λὲς το­ῦ Ἰσ­ρα­ήλ. Καὶ κα­θέ­νας πού ἄ­φη­σε σπί­τια ἢ ἀ­δελ­φοὺς ἢ ἀ­δελ­φὲς ἢ πα­τέ­ρα ἢ μη­τέ­ρα ἢ γυ­ναῖ­κα ἢ παι­διὰ ἢ χω­ρά­φια γιὰ νὰ μεί­νει ἑ­νω­μέ­νος καὶ νὰ μὴ χω­ρι­σθεῖ ἀ­πὸ μέ­να, θὰ πά­ρει ἑ­κα­τὸ φο­ρὲς πε­ρισ­σό­τε­ρα σ' αὐ­τὴ τὴ ζω­ὴ καὶ θὰ κλη­ρο­νο­μή­σει καὶ τὴν αἰ­ώ­νια ζω­ή. Πολ­λοὶ μά­λι­στα πού εἶ­ναι στὸν κό­σμο αὐ­τὸ πρῶ­τοι, θὰ εἶ­ναι στὸν ἄλ­λο κό­σμο τε­λευ­ταῖ­οι, καὶ πολ­λοὶ τε­λευ­ταῖ­οι θὰ εἶ­ναι ἐ­κεῖ πρῶ­τοι.