ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ
(31 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2021)
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΛΒ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)
Τέκνον Τιμόθεε,
πιστὸς ὁ λόγος καὶ πάσης ἀποδοχῆς ἄξιος, εἰς τοῦτο γὰρ καὶ κοπιῶμεν
καὶ ὀνειδιζόμεθα, ὅτι ἠλπίκαμεν ἐπὶ Θεῷ ζῶντι, ὅς ἐστι σωτὴρ πάντων
ἀνθρώπων, μάλιστα πιστῶν. Παράγγελλε ταῦτα καὶ δίδασκε. Μηδείς σου
τῆς νεότητος καταφρονείτω, ἀλλὰ τύπος γίνου τῶν πιστῶν ἐν λόγῳ, ἐν
ἀναστροφῇ, ἐν ἀγάπῃ, ἐν πνεύματι, ἐν πίστει, ἐν ἁγνείᾳ. Ἕως ἔρχομαι
πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει, τῇ παρακλήσει, τῇ διδασκαλίᾳ. Μὴ ἀμέλει τοῦ
ἐν σοὶ χαρίσματος, ὃ ἐδόθη σοι διὰ προφητείας μετὰ ἐπιθέσεως τῶν
χειρῶν τοῦ πρεσβυτερίου. Ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι, ἵνα σου ἡ
προκοπὴ φανερὰ ᾖ ἐν πᾶσιν.
(Α΄
Τιμ. δ΄[4] 9 -15)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)
Παιδί
μου Τιμόθεε, τό ὅτι οἱ ἀγῶνες τῆς εὐσεβοῦς καί ἁγίας
ζωῆς μᾶς ὠφελοῦν καί στή ζωή αὐτή καί στή μελλοντική
εἶναι λόγος ἀξιόπιστος καί ἄξιος νά τόν ἀποδεχθεῖ
κανείς μ᾿ ὅλη του τήν
καρδιά. Κι ἐπειδή ὁ λόγος αὐτός εἶναι ἀξιόπιστος, γι᾿
αὐτό ἀκριβῶς κι ἐμεῖς ὑπομένουμε
κόπους καί δεχόμαστε ὀνειδισμούς ὅτι εἴμαστε δῆθεν ἀνόητοι, ἐπειδή ἔχουμε στηρίξει τίς ἐλπίδες
μας στό ζωντανό Θεό. Αὐτός εἶναι
ὁ σωτήρας ὅλων τῶν ἀνθρώπων, τούς ὁποίους
συντηρεῖ μέ τήν
πρόνοιά του, προπαντός ὅμως τῶν πιστῶν, τούς ὁποίους
σώζει ἀπό τόν αἰώνιο
θάνατο. Μέ τό κύρος καί τήν ἐξουσία
τοῦ ἀξιώματός σου νά
προτρέπεις καί νά διδάσκεις αὐτά πού σοῦ γράφω. Παρά τή νεότητά σου νά ἔχεις ζωή συνετοῦ
καί ἐνάρετου γέροντα, ὥστε
κανείς νά μήν καταφρονεῖ τό νεαρό τῆς ἡλικίας σου. Ἀλλά παρόλη τή νεότητά σου νά γίνεσαι ὑπόδειγμα τῶν πιστῶν καί στά λόγια σου καί στή συμπεριφορά πού θά ἔχεις στίς συναναστροφές
μαζί τους, καί στήν ἀγάπη πού θά δείχνεις πρός ὅλους, καί στήν πνευματική ζωή
πού θά ζεῖς μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καί στήν πίστη καί στήν ἁγνότητα καί καθαρότητα τῆς ζωῆς σου. Μέχρι νά ἔλθω, σοῦ συνιστῶ νά ἐπιδίδεσαι μέ ζῆλο καί ἐπιμέλεια
στήν ἀνάγνωση τῶν Ἁγίων Γραφῶν, στήν παρηγοριά καί νουθεσία
τῶν ἀνθρώπων πού
θλίβονται καί κλονίζονται, στή διδασκαλία ὅλων τῶν πιστῶν. Μήν παραμελεῖς τό θεῖο
χάρισμα πού ἔχεις μέσα σου καί σοῦ δόθηκε μέ τήν τοποθέτηση τῶν χεριῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ σώματος τῶν πρεσβυτέρων πάνω στό κεφάλι σου, μετά ἀπό τήν ἐκλογή στήν ὁποία ὁδηγηθήκαμε μέ προφητική ἀποκάλυψη. Σοῦ συνιστῶ νά μελετᾶς αὐτά πού σοῦ γράφω. Ὁλόκληρη ἡ σκέψη σου καί ἡ ὕπαρξή σου νά εἶναι μέσα σ᾿ αὐτά, γιά νά γίνεται φανερή
σέ ὅλους ἡ πρόοδός σου καί νά δίνεις σ᾿ ὅλους τό καλό
παράδειγμα.
ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ,
διήρχετο ὁ ᾿Ιησοῦς τὴν ῾Ιεριχώ. Καὶ ἰδοὺ, ἀνὴρ ὀνόματι καλούμενος
Ζακχαῖος· καὶ αὐτὸς ἦν ἀρχιτελώνης, καὶ οὗτος ἦν πλούσιος, καὶ ἐζήτει
ἰδεῖν τὸν ᾿Ιησοῦν τίς ἐστι, καὶ οὐκ ἠδύνατο ἀπὸ τοῦ ὄχλου, ὅτι τῇ ἡλικίᾳ
μικρὸς ἦν. Καὶ προδραμὼν ἔμπροσθεν, ἀνέβη ἐπὶ συκομορέαν, ἵνα ἴδῃ
αὐτόν, ὅτι ἐκείνης ἤμελλε διέρχεσθαι. Καὶ ὡς ἦλθεν ἐπὶ τὸν τόπον,
ἀναβλέψας ὁ ᾿Ιησοῦς εἶδεν αὐτὸν, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν· Ζακχαῖε, σπεύσας
κατάβηθι· σήμερον γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ σου δεῖ με μεῖναι. Καὶ σπεύσας κατέβη,
καὶ ὑπεδέξατο αὐτὸν χαίρων. Καὶ ἰδόντες πάντες διεγόγγυζον, λέγοντες·
ὅτι παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι. Σταθεὶς δὲ Ζακχαῖος,
εἶπε πρὸς τὸν ᾿Ιησοῦν· Ἰδοὺ, τὰ ἡμίση τῶν ὑπαρχόντων μου Κύριε, δίδωμι
τοῖς πτωχοῖς· καὶ εἴ τινός τι ἐσυκοφάντησα, ἀποδίδωμι τετραπλοῦν.
Εἶπε δὲ πρὸς αὐτὸν ὁ ᾿Ιησοῦς· ὅτι σήμερον σωτηρία τῷ οἴκῳ τούτῳ ἐγένετο,
καθότι καὶ αὐτὸς υἱὸς ᾿Αβραάμ ἐστιν. Ἦλθε γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ζητῆσαι
καὶ σῶσαι τὸ ἀπολωλός.
(Λουκ.
ιθ΄[19] 1 - 10)
ΣΚΕΨΕΙΣ – ΔΙΔΑΓΜΑΤΑ – ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
1. Ἀρχιτελώνης καὶ πλούσιος.
Κοινωνικὴ θέση καὶ ἐξουσία. Πλούτη πολλὰ καὶ ἀνέσεις. Τίποτε δὲν ἔλειπε
ἀπὸ τὸν Ζακχαῖο. Ζοῦσε μέσα σὲ τόσο εὐνοϊκὲς συνθῆκες, ποὺ πολλοὶ
τὸν ζήλευαν. Τί ζητοῦσε λοιπὸν ἀπὸ ἕνα διδάσκαλο, ὁ ὁποῖος δὲν εἶχε
«ποῦ τὴν κεφαλὴν κλίνῃ; Πῶς ἐξηγεῖται
ἐκεῖνος ὁ σφοδρὸς καὶ ἀκατανίκητος πόθος νὰ συναντήσει, ἔστω ἀπὸ
μακριὰ καὶ μόνο ν᾿ ἀντικρύσει τὸν Ἰησοῦ; Γιατὶ ἄραγε ἀκόμη καὶ ἐπάνω
σὲ δένδρο ἀναρριχήθηκε, αὐτὸς ὁ ἀξιωματοῦχος καὶ ἐπίσημος κάτοικος
τῆς Ἱεριχοῦς, ὅταν ἔβλεπε ὅτι θὰ ματαιωνόταν ὁ σκοπός του;
Μὲ λογικὴ ὑλιστικὴ
καὶ κοσμικὴ τὸ πράγμα εἶναι ἀνερμήνευτο. Ἐὰν ὅμως λὰβουμε ὑπ᾿ ὄψη
τὸν ψυχικὸ κόσμο τοῦ ἀνθρώπου, τὸ βρίσκουμε πολὺ φυσιολογικό. Διότι
ὁ ἄνθρωπος δὲν ἀποτελεῖ ἁπλῶς μία βιολογικὴ ὀντότητα, πού, ὅταν
κορεσθοῦν κάποιες ψυχοσωματικὲς ἀνάγκες, ἱκανοποιεῖται. Ὁ ἄνθρωπος,
ὁ κάθε ἄνθρωπος, στὰ βάθη τῆς ὕπαρξής του κρύβει τὴν εἰκόνα τοῦ Θεοῦ,
καὶ γι᾿ αὐτὸ διακατέχεται ἀπὸ ζωηρὲς πνευματικὲς ἀνησυχίες καὶ
ἀναζητήσεις, ποθεῖ τὸ ἄπειρο καὶ ἀπόλυτο, διψᾶ τὸν Θεό. Ἀλλὰ καὶ εἶναι
δεκτικός τῆς θείας Χάριτος καὶ τῶν θαυμάτων, ποὺ αὐτὴ ἐπιτελεῖ.
Μὴ προκαταλαμβανόμαστε
λοιπὸν ἀπὸ ἐξωτερικὰ φαινόμενα. Μὴ ἐπηρεαζόμαστε ἀπὸ κάποιες
ἀντιδράσεις. Μὴ ἀποθαρρυνόμαστε ποτέ. Καὶ ὁ πλούσιος σήμερα μὲ τὸν
ἀέρα καὶ τὴν αὐτοπεποίθησή του ἔχει τοὺς μυστικοὺς πόνους, τὶς μεταφυσικὲς
ἀναζητήσεις του. Καὶ ὁ ἀτίθασος ἐπαναστατημένος νέος αἰσθάνεται
τὴν ἀξία τῆς ἀρετῆς καὶ σέβεται βαθιὰ τὴν ἁγιότητα. Καὶ ὁ ἄθεος συχνά,
συχνότατα προβληματίζεται καὶ νοσταλγεῖ νὰ δεῖ τὸν Ἰησοῦ, τὸν μόνο
Σωτῆρα τῶν ἀνθρώπων.
Γι᾿ αὐτὸ πρέπει
μὲ κατανόηση ὅσο καὶ χρηστὲς ἐλπίδες νὰ βλέπουμε ὅλους τους συνανθρώπους
μας καὶ νὰ μὴ παύουμε νὰ προσφέρουμε πρὸς ὅλους εὐκαιρίες γνωριμίας
τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ.
2. Ὁ Ζακχαῖος πόθησε νὰ ἀντικρύσει
τὸν Κύριο. Διαισθανόταν ὅτι καὶ μόνο αὐτὸ θὰ τοῦ ἔδιδε χαρὰ καὶ ὠφέλεια
πολλή.
Δὲν ἐπόθησε
δὲ ἁπλῶς, ἀλλὰ καὶ τὸ ἐπεδίωξε. Κατέβηκε στὸν δρόμο καὶ αὐτὸς μαζὶ
μὲ τὸν λαό. Καὶ ὅταν διαπίστωσε ὅτι δυσκολευόταν καὶ ὑπῆρχε κίνδυνος
νὰ ἀποτύχει τοῦ σκοποῦ του, ἀναζήτησε καὶ ἐπινόησε ἄλλη λύση, νὰ
ἀνεβεῖ ἐπάνω σὲ μιὰ «συκομορέαν».
Τὸ ἀποτέλεσμα;
Ὄχι μόνο αὐτὸς εἶδε τὸν Ἰησοῦ, ἀλλὰ καὶ ὁ Ἰησοῦς τὸν πρόσεξε καὶ τὸν
τίμησε, τὸν φώναξε μὲ τὸ ὄνομά του καὶ τοῦ ἀνακοίνωσε τὴν ἀπόφασή
του νὰ διαμείνει φιλοξενούμενος στὸ σπίτι του.
Ποιὸς μπορεῖ
νὰ περιγράψει τὴν ἔκπληξη, ἀλλὰ καὶ τὴ χαρὰ καὶ συγκίνηση τοῦ Ζακχαίου!
Κάτι ἐλάχιστο εἶχε ἐπιθυμήσει, καὶ ὁ Χριστὸς τοῦ χάρισε, θὰ λέγαμε,
τὸ πᾶν! Ὄχι ἁπλῶς ἕνα βλέμμα, ἀλλὰ τιμητικὴ ἐπίσκεψη στὸ σπίτι του.
Ἐφαρμόστηκε καὶ ἐδῶ πλήρως ἡ θεόπνευστη διαβεβαίωση: «Ἐγγίσατε τῷ Θεῷ καὶ ἐγγιεῖ ὑμῖν».
Κάνετε σεῖς ἕνα μόνο βῆμα γιὰ νὰ πλησιάσετε τὸν Θεό, μιὰ μικρή, ἐλάχιστη
προσπάθεια, καὶ θὰ σπεύσει ἀμέσως Ἐκεῖνος ν᾿ ἀνταποκριθεῖ μὲ τὸ παραπάνω
καὶ νὰ ἱκανοποιήσει τὸν πόθο σας.
Ἂς διδαχθοῦν ἀπὸ αὐτὸ οἱ δύσπιστοι
καὶ ὀλιγόπιστοι, ποὺ μεμψιμοιροῦν ὅτι δὲν ἔχουν ἀποδείξεις γιὰ νὰ
πιστεύσουν, ὅτι δὲν ἀποκαλύφθηκε σ᾿ αὐτοὺς ὁ Θεός. Ἂς παραδειγματισθοῦν
ἀπὸ τὸν Ζακχαῖο καὶ ἂς ἐπιχειρήσουν ἕνα μικρὸ βῆμα, μιὰν εἰλικρινὴ
κίνηση πρὸς τὸν Φιλάνθρωπο Θεό. Ἀλλὰ καὶ οἱ εὐσεβεῖς ψυχές, ποὺ προσεύχονται
μὲ θέρμη καὶ ἐκζητοῦν «τὸ πρόσωπον
τοῦ Θεοῦ» καὶ ἐπιποθοῦν τὴ χάρη τῆς κατάνυξης, ἂς μὴ ἀποκάμνουν.
Θὰ ἔλθει ἡ στιγμή, ποὺ ὁ Ἅγιος Θεὸς θὰ τοὺς ἐπισκεφθεῖ καὶ θὰ τοὺς «ἐγγίσει». Θὰ σκηνώσει ἐντός τους.
Τὰ δὲ οὐράνια δωρήματά Του θὰ ξεπερνοῦν ὄντως «πάντα νοῦν», κάθε πρόβλεψη καὶ ἐλπίδα.
3. Καθὼς ὁ Ζακχαῖος ὁδηγοῦσε τρισχαρούμενος
τὸν Κύριο στὸ σπίτι του, γενικὴ ἀγανάκτηση καὶ κατακραυγὴ ἠγέρθη
μεταξὺ τοῦ λαοῦ. «Παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ
εἰσῆλθε καταλῦσαι», ἔλεγαν μεταξύ τους «πάντες», ἐπικρίνοντες τόσον τὸν Ζακχαῖο, ὅσο καὶ τὸν Θεάνθρωπο Κύριο.
Δυστυχεῖς ἄνθρωποι!
Κινδύνευε μήπως ὁ Κύριος ἀπὸ τὴν ἁμαρτωλότητα τοῦ Ἀρχιτελώνη; Ἀλλὰ
καὶ ἐὰν ἦτο ὄντως βεβαρημένος μὲ ἀδικίες ὁ Ζακχαῖος μέχρι χθές,
ποιὸς ἀπέκλειε τώρα νὰ μετεστρέφετο καὶ νὰ μετανοοῦσε; Ἢ μᾶλλον
ποιὸς ἀπροκατάληπτος θεατὴς τῶν γεγονότων δὲν διαπίστωνε ὅτι ἤδη
κάτι μεγάλο συνέβαινε στὴν ψυχὴ τοῦ Ζακχαίου; Καὶ τὸ ἀκόμη σπουδαιότερο:
Σὲ ποιοῦ τὸ σπίτι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ γόγγυζαν, θὰ μποροῦσε νὰ φιλοξενηθεῖ
ὁ Κύριος καὶ δὲν θὰ εἶχαν οἱ ὑπόλοιποι λόγους νὰ ἐπαναλάβουν «παρὰ ἁμαρτωλῷ ἀνδρὶ εἰσῆλθε καταλῦσαι»;
Ἀλλ᾿ εἶναι χαρακτηριστικὸ
ὅτι, ἐνῶ ὅλοι λησμονοῦσαν τὸν ἑαυτό τους καὶ τὰ ἁμαρτήματά τους, ὁ
Ζακχαῖος μόνο τὸν ἑαυτό του καὶ τὰ σφάλματά του πρόσεχε καὶ σκεπτόταν
πῶς νὰ τὰ ἐπανορθώσει. Μέσα δὲ στὸ σπίτι του, ἐνώπιον τοῦ Κυρίου ἀλλὰ
καὶ τοῦ λαοῦ, ἔκαμε δημόσια ἐξομολόγηση καὶ ἔδωσε ὑπόσχεση ἐπανόρθωσης.
Ἀλήθεια, πόσο
εὔκολα οἱ ἄνθρωποι παρατηροῦμε, σχολιάζουμε, κρίνουμε καὶ κατακρίνουμε
τὴ συμπεριφορὰ τῶν ἂλλων, ἐνῶ ἀμελοῦμε ἢ κλείνουμε τὰ μάτια μπροστὰ
στὰ δικά μας λάθη καὶ πάθη!
Καὶ πόσο συχνὰ
κατόπιν ἀδικοῦμε τοὺς ἄλλους, ἀδικοῦμε δὲ καὶ τὸν ἑαυτό μας, καθὼς
τὸν κρατοῦμε ἀδιόρθωτο καὶ ἀμετανόητο!
«Τὰ αὐτὰ πράσσεις ὁ κρίνων»! φωνάζει ἐλεγκτικὰ
ὁ ἀπόστολος Παῦλος στὸν καθένα μας. Τὴν ὥρα ποὺ σπεύδεις νὰ κρίνεις
τὸν ἄλλο, στρέψε τὸ βλέμμα στὸν ἑαυτό σου: Ὑπάρχουν ἴδιες ἀδυναμίες
καὶ πάθη, ποὺ αὐτὰ ἐρεθίζονται καὶ σὲ ἀναστατώνουν στὴ θέα τῶν ξένων
ἐλαττωμάτων.
Ἂς ἔχουμε
λοιπὸν τὴ σκέψη καὶ τὴν προσοχὴ ἐπιμελῶς στραμμένα στὸν ἑαυτό μας.
Ἂς καλλιεργοῦμε αὐτογνωσία καὶ μετάνοια. Τότε ἀναμφιβόλως θ᾿ ἀκοῦμε
καὶ ἐμεῖς κάποτε τὸν παρήγορο λόγο: «Σωτηρία
τῷ οἴκω τούτῳ ἐγένετο».
(Διασκευή ἀπό παλαιό τόμο τοῦ Περιοδικοῦ «Ο
ΣΩΤΗΡ»)