ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ   

Η ΥΨΩΣΙΣ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

(14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2025)

 

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΟΥ ΟΡΘΡΟΥ

Εἶπεν ὁ Κύριος· Πάτερ, δόξασόν σου τὸ ὄνομα. ἦλθεν οὖν φωνὴ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ, Καὶ ἐδόξασα καὶ πάλιν δοξάσω. Ὁ οὖν ὄχλος ὁ ἑστὼς καὶ ἀκούσας ἔλεγεν βροντὴν γεγονέναι· ἄλλοι ἔλεγον, Ἄγγελος αὐτῷ λελάληκεν. Ἀπεκρίθη καὶ εἶπεν Ἰησοῦς, Οὐ δι΄ ἐμὲ ἡ φωνὴ αὕτη γέγονεν ἀλλὰ δι΄ ὑμᾶς. Νῦν κρίσις ἐστὶν τοῦ κόσμου τούτου, νῦν ὁ ἄρχων τοῦ κόσμου τούτου ἐκβληθήσεται ἔξω·κἀγὼ ἐὰν ὑψωθῶ ἐκ τῆς γῆς, πάντας ἑλκύσω πρὸς ἐμαυτόν. Τοῦτο δὲ ἔλεγεν σημαίνων ποίῳ θανάτῳ ἤμελλεν ἀποθνῄσκειν. Ἀπεκρίθη οὖν αὐτῷ ὁ ὄχλος, Ἡμεῖς ἠκούσαμεν ἐκ τοῦ νόμου ὅτι ὁ Χριστὸς μένει εἰς τὸν αἰῶνα, καὶ πῶς σὺ λέγεις ὅτι δεῖ ὑψωθῆναι τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου; τίς ἐστιν οὗτος ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου;εἶπεν οὖν αὐτοῖς ὁ Ἰησοῦς, Ἔτι μικρὸν χρόνον τὸ φῶς ἐν ὑμῖν ἐστιν. περιπατεῖτε ὡς τὸ φῶς ἔχετε, ἵνα μὴ σκοτία ὑμᾶς καταλάβῃ· καὶ ὁ περιπατῶν ἐν τῇ σκοτίᾳ οὐκ οἶδεν ποῦ ὑπάγει. Ὡς τὸ φῶς ἔχετε, πιστεύετε εἰς τὸ φῶς, ἵνα υἱοὶ φωτὸς γένησθε.

(Ἰωάν. ιβ΄[12] 28-36)

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Εἶπεν ὁ Κύριος· Πάτερ, ὁτιδήποτε κι ἄν πρόκειται νά πάθω, φέρε ἐσύ σέ αἴσιο τέλος τό ἔργο τῆς σωτηρίας καί ἀπολυτρώσεως τῶν ἀνθρώπων καί δόξασε ἔτσι τό ὄνομά σου. Τότε ἦλθε ὡς ἀπάντηση στήν ἐπίκληση αὐτή τοῦ Ἰησοῦ μιά φωνή ἀπό τόν οὐρανό πού ἔλεγε: Τό ὄνομά μου τό δόξασα μέ τή δράση σου μέχρι τώρα ἀνάμεσα στόν Ἰσραήλ, καί θά τό δοξάσω καί πάλι μέ τό ἔνδοξο Πάθος σου καί τήν Ἀνάστασή σου καί μέ τήν ἐξάπλωση τοῦ Εὐαγγελίου στά ἔθνη. Μετά λοιπόν ἀπό τή φωνή αὐτή, ὁ πολύς λαός πού στεκόταν ἐκεῖ καί ἄκουσαν τόν ἦχο της χωρίς ὅμως νά ξεχωρίσουν καί τά λόγια, ἔλεγαν ὅτι ἔγινε βροντή. Ἄλλοι ἔλεγαν ὅτι ἕνας ἄγγελος τοῦ μίλησε. Ὁ Ἰησοῦς τότε τούς ἀποκρίθηκε: Δέν ἔγινε ἡ φωνή αὐτή γιά μένα, πού γνωρίζω πόσο πολύ μέ ἀγαπᾶ ὁ Πατέρας μου, ἀλλά γιά σᾶς· γιά νά πληροφορηθεῖτε ὅτι αὐτός μέ ἔχει ἀποστείλει στόν κόσμο. Τώρα πού θά μέ δοῦν οἱ ἄνθρωποι περιφρονημένο καί σταυρωμένο, θά κριθεῖ ὁ κόσμος αὐτός καί θά χωρισθοῦν οἱ πιστοί ἀπό τούς ἀπίστους. Τώρα ὁ ἄρχοντας τοῦ κόσμου αὐτοῦ, ὁ σατανάς, θά πεταχθεῖ ἔξω ἀπό τό κράτος του καί θά χάσει τήν ἐξουσία του. Ἀντίθετα ὅμως ἐγώ, ὅταν ὑψωθῶ μέ τό σταυρό ἀπό τή γῆ καί ἀναληφθῶ στούς οὐρανούς, θά ἀποσπάσω ἀπό τή δουλεία τοῦ διαβόλου καί θά ἑλκύσω κοντά μου ὅλους τούς ἀνθρώπους· ὄχι μόνο τούς Ἰουδαίους, ἀλλά καί τούς Ἕλληνες πού θά πιστέψουν σέ μένα. Καί ἔλεγε τά λόγια αὐτά γιά τήν ὕψωσή του ἀπό τή γῆ, ὑποδεικνύοντας ἔτσι συνεσκιασμένα μέ ποιό εἶδος θανάτου θά πέθαινε. Τότε τό πλῆθος τοῦ λαοῦ τοῦ ἀποκρίθηκε: Ἐμεῖς ἔχουμε ἀκούσει ἀπό τήν ἀνάγνωση τοῦ νόμου πού γίνεται στίς συναγωγές ὅτι ὁ Χριστός θά ζήσει αἰώνια καί δέν θά πεθάνει ποτέ. Καί πῶς ἐσύ λές ὅτι πρέπει νά ὑψωθεῖ πάνω στό σταυρό καί νά πεθάνει ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου; Ποιός εἶναι αὐτός ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου γιά τόν ὁποῖο μιλᾶς; Μετά ἀπό τήν ἐρώτησή τους αὐτή τούς εἶπε ὁ Ἰησοῦς: Λίγο καιρό ἀκόμη θά μ’ ἔχετε μαζί σας, ἐμένα πού εἶμαι τό φῶς τοῦ κόσμου. Γιά ὅσο λοιπόν διάστημα ἔχετε τό φῶς ἀνάμεσά σας, περπατᾶτε κάτω ἀπό τήν ὁδηγία του καί τό φωτισμό του, γιά νά μή σᾶς κατακυριεύσει τό σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας καί τῆς πλάνης. Διότι ἐκεῖνος πού περπατάει στό σκοτάδι, δέν ξέρει ποῦ πηγαίνει. Ὅσο ἀκόμη ἔχετε ἀνάμεσά σας ἐμένα, πού εἶμαι τό φῶς, πιστεύετε στό φῶς καί ἀναγνωρίστε ὅτι ἐγώ εἶμαι τό φῶς, γιά νά γίνετε παιδιά τοῦ φωτός, ὁλόκληροι φωτισμένοι ἀπό τό φῶς τῆς ἀλήθειας καί τῆς ἁγιότητος. Αὐτά εἶπε ὁ Ἰησοῦς, καί ἀφοῦ ἀναχώρησε ἀπό τό ἱερό καί τά Ἱεροσόλυμα, κρύφτηκε ἀπ’ αὐτούς, γιά νά μήν ἐρεθίζονται περισσότερο ἀπό τήν παρουσία του.

 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Ἀδελφοί, ὁ λόγος ὁ τοῦ σταυροῦ τοῖς μὲν ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σῳζομένοις ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι. Γέγραπται γάρ· «Ἀπολῶ τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν, καὶ τὴν σύνεσιν τῶν συνετῶν ἀθετήσω». Ποῦ σοφός; Ποῦ γραμματεύς; Ποῦ συζητητὴς τοῦ αἰῶνος τούτου; Οὐχὶ ἐμώρανεν ὁ Θεός την σοφίαν τοῦ κόσμου τούτου; Ἐπειδὴ γὰρ ἐν τῇ σοφίᾳ τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν, εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας. Ἐπειδὴ καὶ ᾿Ιουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι καὶ ῞Ελληνες σοφίαν ζητοῦσιν, ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν ἐσταυρωμένον, ᾿Ιουδαίοις μὲν σκάνδαλον, ῞Ελλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς, ᾿Ιουδαίοις τε καὶ ῞Ελλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν καὶ Θεοῦ σοφίαν.                               

   (Α΄ Κορ. α΄[1] 18 – 24)

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀδελφοί, πράγματι ἡ διάδοση τοῦ κηρύγματος αὐτοῦ ὀφείλεται στή θεία του δύναμη. Διότι τό κήρυγμα γιά τό σταυρό σ᾿ ἐκείνους βέβαια πού βαδίζουν τόν δρόμο τῆς ἀπώλειας φαίνεται μωρία καί κουταμάρα· σέ μᾶς ὅμως πού εἴμαστε στό δρόμο τῆς σωτηρίας εἶναι δύναμη Θεοῦ πού σώζει. Ναί. Τούς φαίνεται μωρία καί δέν μποροῦν νά νιώσουν τή δύναμη τοῦ Εὐαγγελίου, ἄν καί παρουσιάζονται μέ τήν ἀξίωση ὅτι εἶναι σοφοί. Διότι ἔχει γραφεῖ ἀπό τόν Ἡσαΐα, πού μίλησε ἐκ μέρους τοῦ Θεοῦ: Θά ἐξαφανίσω τή σοφία αὐτῶν πού παρουσιάζονται ὡς σοφοί, καί θά παραμερίσω ὡς ἀνώφελη καί ἄχρηστη τή φρόνηση ἐκείνων πού κομπάζουν μέ τήν ἰδέα ὅτι εἶναι συνετοί. Ποῦ ὑπάρχει τώρα σοφός; Ποῦ ὑπάρχει ἔμπειρος διδάσκαλος τοῦ Μωσαϊκοῦ νόμου; Ποῦ ἐπιδέξιος συζητητής τῆς ἄπιστης καί ἄθεης αὐτῆς ἐποχῆς; Δέν ἀπέδειξε ὁ Θεός μωρή τή σοφία τῶν ἀνθρώπων πού ἔχουν τά κοσμικά φρονήματα τῆς ἐποχῆς μας; Καί ἡ ἀποδοκιμασία αὐτή τοῦ Θεοῦ ἔγινε μέ κάθε δικαιοσύνη. Διότι, ἀφοῦ μέ τή σοφία τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία γίνεται φανερή στά δημιουργήματά του, δέν γνώρισαν οἱ ἄνθρωποι τόν Θεό μέ τήν ἔμφυτη λογική καί τήν ἄλλη σοφία τους, ἀποφάσισε ὁ Θεός μέσα στήν ἀγαθότητά του νά σώσει ὅλους ὅσους θά πιστέψουν σέ κάθε ἐποχή, μέ τό κήρυγμα, πού φαίνεται μωρό καί ἀνόητο στούς σοφούς τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου. Καί φαίνεται μωρό καί ἀνόητο, ἐπειδή καί οἱ Ἰουδαῖοι ἀπαιτοῦν ὑπερφυσικό σημεῖο γιά νά πιστέψουν, καί οἱ Ἕλληνες ζητοῦν φιλοσοφικούς συλλογισμούς πού νά ἱκανοποιοῦν τό περίεργο πνεῦμα τους. Ἐμεῖς ὅμως κηρύττουμε τόν Χριστό πού ἔχει σταυρωθεῖ. Καί ὁ σταυρωμένος Χριστός γιά τούς Ἰουδαίους πού περιμένουν τόν Μεσσία Χριστό ὡς ἐπίγειο βασιλιά εἶναι σκάνδαλο, ἐμπόδιο πάνω στό ὁποῖο σκοντάφτουν καί δέν πιστεύουν. Γιά τούς Ἕλληνες πάλι ὁ σταυρωμένος Θεός πού δέν νίκησε τούς ἐχθρούς του παρουσιάζεται ὡς ἰδέα μωρή καί ἀνόητη. Σ’ αὐτούς ὅμως πού ὁ Θεός βρῆκε ἄξιους νά καλέσει στή σωτηρία, εἴτε Ἰουδαῖοι εἶναι εἴτε Ἕλληνες, κηρύττουμε Χριστό, ὁ ὁποῖος εἶναι Θεοῦ δύναμη πού ἀναγεννᾶ καί ἁγιάζει, καί Θεοῦ σοφία πού φωτίζει κάθε πιστό.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, συμβούλιον εποίησαν οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ οἱ Πρεσβύτεροι κατὰ τοῦ ᾿Ιησοῦ, ὅπως αὐτόν ἀπολέσωσι. Καὶ παρεγένοντο πρὸς Πιλάτον, λέγοντες· Σταύρωσον, σταύρωσον αὐτόν. Λέγει αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Λάβετε αὐτὸν ὑμεῖς καὶ σταυρώσατε· ἐγὼ γὰρ οὐχ εὑρίσκω ἐν αὐτῷ αἰτίαν. Ἀπεκρίθησαν αὐτῷ οἱ ᾿Ιουδαῖοι· Ἡμεῖς νόμον ἔχομεν, καὶ κατὰ τὸν νόμον ἡμῶν ὀφείλει ἀποθανεῖν, ὅτι ἑαυτὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ ἐποίησεν. ῞Οτε οὖν ἤκουσεν ὁ Πιλᾶτος τοῦτον τὸν λόγον, μᾶλλον ἐφοβήθη. Καὶ εἰσῆλθεν εἰς τὸ Πραιτώριον πάλιν, καὶ λέγει τῷ ᾿Ιησοῦ· Πόθεν εἶ σύ; Ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἀπόκρισιν οὐκ ἔδωκεν αὐτῷ. Λέγει οὖν αὐτῷ ὁ Πιλᾶτος· Ἐμοὶ οὐ λαλεῖς; οὐκ οἶδας ὅτι ἐξουσίαν ἔχω σταυρῶσαί σε, καὶ ἐξουσίαν ἔχω ἀπολῦσαί σε; Ἀπεκρίθη ᾿Ιησοῦς· Οὐκ εἶχες ἐξουσίαν οὐδεμίαν κατ᾿ ἐμοῦ, εἰ μὴ ἦν σοι δεδομένον ἄνωθεν. Ὁ οὖν Πιλᾶτος ἀκούσας τοῦτον τὸν λόγον, ἤγαγεν ἔξω τὸν ᾿Ιησοῦν, καὶ ἐκάθισεν ἐπὶ τοῦ βήματος, εἰς τόπον λεγόμενον Λιθόστρωτον, Ἑβραῑστὶ δὲ Γαββαθᾶ. Ἦν δὲ Παρασκευὴ τοῦ Πάσχα, ὥρα δὲ ὡσεὶ ἕκτη· καὶ λέγει τοῖς ᾿Ιουδαίοις· Ἴδε ὁ Βασιλεὺς ὑμῶν. Οἱ δὲ ἐκραύγασαν· Ἆρον, ἆρον, σταύρωσον αὐτόν. Λέγει αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Τὸν Βασιλέα ὑμῶν σταυρώσω; Ἀπεκρίθησαν οἱ Ἀἀρχιερεῖς· Οὐκ ἔχομεν βασιλέα, εἰ μὴ Καίσαρα. Τότε οὖν παρέδωκεν αὐτὸν αὐτοῖς, ἵνα σταυρωθῇ. Παρέλαβον δὲ τὸν ᾿Ιησοῦν, καὶ ἀπήγαγον. Καὶ βαστάζων τὸν Σταυρὸν αὐτοῦ, ἐξῆλθεν εἰς τὸν λεγόμενον Κρανίου τόπον, ὃς λέγεται Ἑβραῑστὶ Γολγοθᾶ· ὅπου αὐτὸν ἐσταύρωσαν, καὶ μετ᾿ αὐτοῦ ἄλλους δύο ἐντεῦθεν καὶ ἐντεῦθεν, μέσον δὲ τὸν ᾿Ιησοῦν. Ἔγραψε δὲ καὶ τίτλον ὁ Πιλᾶτος, καὶ ἔθηκεν ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ. Ἦν δὲ γεγραμμένον· ᾿Ιησοῦς ὁ Ναζωραῖος, ὁ Βασιλεὺς τῶν ᾿Ιουδαίων. Τοῦτον οὖν τὸν τίτλον πολλοὶ ἀνέγνωσαν τῶν ᾿Ιουδαίων, ὅτι ἐγγὺς ἦν ὁ τόπος τῆς πόλεως, ὅπου ἐσταυρώθη ὁ ᾿Ιησοῦς· καὶ ἦν γεγραμμένον ῾Εβραῑστί, ῾Ελληνιστί, ῾Ρωμαϊστί. Εἱστήκεισαν δὲ παρὰ τῷ Σταυρῷ τοῦ ᾿Ιησοῦ ἡ Μήτηρ αὐτοῦ, καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς Μητρὸς αὐτοῦ, Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνή. ᾿Ιησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν Μητέρα, καὶ τὸν Μαθητὴν παρεστῶτα ὃν ἠγάπα, λέγει τῇ Μητρί αὐτοῦ· Γύναι, ἰδοὺ ὁ υἱός σου. Εἶτα λέγει τῷ Μαθητῇ· ἰδοὺ ἡ Μήτηρ σου. Καὶ ἀπ᾿ ἐκείνης τῆς ὥρας ἔλαβεν ὁ Μαθητὴς αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια. Μετὰ τοῦτο εἰδὼς ὁ ᾿Ιησοῦς ὅτι πάντα ἤδη τετέλεσται, κλίνας τὴν κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα. Οἱ οὖν ᾿Ιουδαῖοι, ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ Σαββάτῳ, ἐπεὶ Παρασκευὴ ἦν, (ἦν γὰρ μεγάλη ἡ ἡμέρα ἐκείνη τοῦ Σαββάτου,) ἠρώτησαν τὸν Πιλᾶτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη, καὶ ἀρθῶσιν. ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται, καὶ τοῦ μὲν πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη, καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ συσταυρωθέντος αὐτῷ· Ἐπὶ δὲ τὸν ᾿Ιησοῦν ἐλθόντες, ὡς εἶδον αὐτὸν ἤδη τεθνηκότα, οὐ κατέαξαν αὐτοῦ τὰ σκέλη· ἀλλ᾿ εἷς τῶν στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξε, καὶ εὐθέως ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ. Καὶ ὁ ἑωρακὼς μεμαρτύρηκε, καὶ ἀληθινὴ ἐστιν ἡ μαρτυρία αὐτοῦ.

(Ἰωαν. ιθ΄[19]6-11, 13-20, 25-28, 30-35)

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἐκεῖνο τον καιρό, οἱ ἀρχιερεῖς καί οἱ πρεσβύτεροι ἔκαμαν συμβούλιο ἐναντίον τοῦ Ἰησοῦ γιά νά τόν θανατώσουν. Καί πῆγαν στόν Πιλάτο και ἄρχισαν νὰ φωνάζουν δυνατὰ καὶ νὰ λένε: Σταύρωσέ τον, σταύρωσέ τον. Τοὺς λέει ὁ Πιλάτος: Πάρτε τον ἐσεῖς καὶ σταυρῶστε τον. Διότι ἐγὼ δὲν τοῦ βρίσκω καμία ἐνοχή, καμία αἰτία καταδίκης, καὶ δὲν μπορῶ νὰ τὸν σταυρώσω. Ἀλλὰ ἐπειδὴ οἱ Ἰουδαῖοι ἤξεραν ὅτι τὸ ρωμαϊκὸ κράτος συνήθιζε νὰ ἀναγνωρίζει τοὺς νόμους τῶν λαῶν ποὺ ὑποδούλωνε, ὑπενθυμίζοντάς το αὐτὸ στὸν Πιλάτο τοῦ ἀποκρίθηκαν: Ἐμεῖς ἔχουμε νόμο, καὶ σύμφωνα μὲ τὸν νόμο μας πρέπει νὰ πεθάνει, διότι ἰσχυρίστηκε ὅτι εἶναι υἱὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἔτσι βλασφήμησε τὸν Θεό. Ὅταν λοιπὸν ὁ Πιλάτος ἄκουσε τὸ λόγο αὐτό, ὅτι δηλαδὴ ὁ Ἰησοῦς θεωροῦσε τὸν ἑαυτό του υἱὸ τοῦ Θεοῦ, τρόμαξε περισσότερο. Διότι ὡς εἰδωλολάτρης ποὺ ἦταν παραδεχόταν πολλοὺς θεοὺς καὶ ἡμιθέους. Καὶ γι᾿ αὐτὸ φοβήθηκε μήπως πράγματι ὁ Ἰησοῦς ἦταν γιὸς κάποιου θεοῦ καὶ μὲ τὴ δύναμή του τὸν ἐξολοθρεύσει. Μπῆκε τότε πάλι στὸ πραιτώριο καὶ λέει στὸν Ἰησοῦ: Ἀπὸ ποῦ εἶσαι ἐσύ; Κατάγεσαι ἀπὸ τὴ γῆ ἢ ἦλθες ἀπὸ τὸν οὐρανό; Ὁ Ἰησοῦς ὅμως δὲν τοῦ ἔδωσε ἀπάντηση. Μετὰ λοιπὸν ἀπὸ τὴ σιωπή του αὐτὴ τοῦ λέει ὁ Πιλάτος: Σὲ μένα δὲν μιλᾶς; Δὲν ξερεις ὅτι ἔχω ἐξουσία νὰ σὲ σταυρώσω, ὅπως ἔχω καὶ ἐξουσία νὰ σὲ ἀφήσω ἐλεύθερο; Ὁ Ἰησοῦς τότε τοῦ ἀποκρίθηκε: Δὲν θὰ εἶχες καμία ἐξουσία ἐναντίον μου, ἐὰν δὲν σοῦ εἶχε δοθεῖ ἡ ἐξουσία αὐτὴ ἀπὸ ἐπάνω, δηλαδὴ ἀπὸ τὸν Θεό. Ἡ ἀνοχὴ τοῦ Θεοῦ σὲ κρατάει ἄρχοντα στὴ δικαστικὴ ἕδρα, καὶ σοῦ ἐπιφύλαξε τὸ καθῆκον νὰ μὲ δικάσεις. Ὁ Πιλάτος λοιπόν, ὅταν ἄκουσε τὰ τελευταῖα αὐτὰ λόγια, μὲ τὰ ὁποῖα οἱ Ἰουδαῖοι ἀναγνώριζαν καθαρὰ ὅτι εἶχαν βασιλιά τους τὸν Καίσαρα, ὁδήγησε τὸν Ἰησοῦ ἔξω ἀπὸ τὸ πραιτώριο. Κι αὐτὸς κάθισε πάνω στὴ δικαστική του ἕδρα, ποὺ εἶχε τοποθετηθεῖ πρόχειρα στὸν τόπο ποὺ ἦταν στρωμένος μὲ πέτρες καὶ μωσαϊκὰ καὶ γι᾿ αὐτὸ λεγόταν στὴν ἑλληνικὴ γλώσσα Λιθόστρωτο, καὶ στὴν ἑβραϊκὴ Γαββαθᾶ, δηλαδὴ ὕψωμα, ἐξαιτίας τοῦ σχήματός του. Ἦταν μάλιστα ἡμέρα τῆς παραμονῆς καὶ προετοιμασίας τοῦ Πάσχα, καὶ ἡ ὥρα ἦταν περίπου ἕξι ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ τοῦ ἥλιου, δηλαδὴ δώδεκα τὸ μεσημέρι. Λέει τότε ὁ Πιλάτος στοὺς Ἰουδαίους: Γιὰ δεῖτε σὲ ποιὰ ἀθλιότητα καὶ καταφρόνηση κατάντησε ὁ βασιλιάς σας. Αὐτοὶ ὅμως, ἀντὶ νὰ παρακινηθοῦν νὰ δείξουν συμπάθεια καὶ οἶκτο, ἄρχισαν νὰ φωνάζουν δυνατά: Πάρ᾿ τον, πάρ᾿ τον νὰ μὴν τὸν βλέπουμε. Σταύρωσέ τον. Τοὺς λέει Πιλάτος: Τὸν βασιλιά σας νὰ σταυρώσω; Ἀποκρίθηκαν οἱ ἀρχιερεῖς: Δὲν ἔχουμε ἄλλον βασιλιὰ παρὰ μόνο τὸν Καίσαρα. Καὶ μὲ τὰ λόγια τους αὐτὰ οἱ Ἰουδαῖοι ἀρνήθηκαν ὄχι μόνο τὸν Μεσσία, ἀλλὰ καὶ τὴ θεμελιώδη ἀρχὴ τῆς θεοκρατίας τους, σύμφωνα μὲ τὴν ὁποία βασιλιάς τους ἦταν μόνο ὁ Θεός. Τότε λοιπὸν ὁ Πιλάτος τοὺς παρέδωσε τὸν Ἰησοῦ γιὰ νὰ σταυρωθεῖ. Παρέλαβαν τότε οἱ στρατιῶτες τὸν Ἰησοῦ καὶ ἄρχισαν νὰ τὸν ὁδηγοῦν πρὸς τὸν τόπο ὅπου θὰ τὸν σταύρωναν. Κι αὐτὸς βαστάζοντας ἐπάνω στὸν ὦμο του τὸν σταυρό του βγῆκε ἔξω ἀπὸ τὰ τείχη τῆς πόλεως μέχρι κάποια τοποθεσία ποὺ λέγεται Κρανίου τόπος, καὶ στὴν ἑβραϊκὴ γλώσσα λέγεται Γολγοθᾶ. Ἐκεῖ τὸν σταύρωσαν. Καὶ μαζί του σταύρωσαν ἄλλους δύο, τὸν ἕνα ἀπὸ τὴ μιὰ μεριά, καὶ τὸν ἄλλο ἀπὸ τὴν ἄλλη. Γιὰ νὰ ἀτιμάσουν μάλιστα περισσότερο τὸν Ἰησοῦ, τοῦ ἔδωσαν τὴν κεντρικὴ θέση, ἀνὰμεσα στοὺς δύο κακούργους. Ὁ Πιλάτος διέταξε ἐπίσης κι ἔγραψαν μία ἐπιγραφὴ καὶ τὴν τοποθέτησαν στὸ ἐπάνω μέρος τοῦ σταυροῦ. Στὴν ἐπιγραφὴ αὐτὴ ἦταν γραμμένο τὸ ἑξῆς: Ἰησοῦς ὁ Ναζωραῖος, ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων. Αὐτὴ λοιπὸν τὴν ἐπιγραφή, ποὺ διεκήρυττε ὅτι ὁ Ἰησοῦς ἦταν βασιλιὰς τοῦ νέου Ἰσραὴλ τῆς χάριτος, τὴ διάβασαν πολλοὶ ἀπ᾿ τοὺς Ἰουδαίους, διότι ὁ τόπος ποὺ σταυρώθηκε ὁ Ἰησοῦς ἦταν κοντὰ στὴν πόλη. Τὸ κείμενο τῆς ἐπιγραφῆς ἦταν γραμμένο σὲ τρεῖς γλῶσσες: στὴν ἑβραϊκή, ποὺ ἦταν ἡ ἐθνικὴ γλώσσα τῶν Ἑβραίων, στὴν ἑλληνική, ποὺ ἦταν διεθνὴς γλώσσα, καὶ στὴ ρωμαϊκή, ποὺ ἦταν ἡ ἐπίσημη γλώσσα τοῦ κράτους. Ἔτσι δόθηκε στὸ περιεχόμενο τῆς ἐπιγραφῆς ὅσο τὸ δυνατὸν μεγαλύτερη δημοσιότητα. Ἐκεῖ ὅμως κοντά στό σταυρό τοῦ Ἰησοῦ στεκόταν ἐπίσης καί ἡ μητέρα του καί ἡ ἀδελφή τῆς μητέρας του, ἡ Μαρία ἡ γυναίκα τοῦ Κλωπᾶ καί ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή. Ὁ Ἰησοῦς λοιπόν, ὅταν εἶδε τή μητέρα του καί τόν μαθητή πού ἀγαποῦσε νά στέκεται ἐκεῖ κοντά, λέει στή μητέρα του: Γυναίκα, νά ποιός ἀπό τώρα θά εἶναι ὁ γιός σου. Ἔπειτα λέει στό μαθητή: Νά ἡ μητέρα σου. Καί ἀπό ἐκείνη τήν ὥρα τήν πῆρε ὁ μαθητής στό κατάλυμά του. Ὕστερα ἀπ' αὐτό, ἀφοῦ βεβαιώθηκε ὁ Ἰησοῦς ὅτι εἶχαν πλέον συντελεσθεῖ ὅλα ὅσα θά πάθαινε καί εἶχαν τελείως ἐκπληρωθεῖ σύμφωνα μέ τίς προφητεῖες, γιά νά ἐπαληθευθεῖ ἡ Ἁγία Γραφή σέ ὅλα καί μέχρι τήν τελευταία λεπτομέρεια, εἶπε: Διψῶ. Ὅταν λοιπὸν γεύθηκε τὸ ξίδι ὁ Ἰησοῦς εἶπε: Ὅλα πιὰ ἔχουν τελειώσει. Οἱ προφητεῖες ὅλες ὁλοκληρώθηκαν, καὶ τὸ ἔργο μου πῆρε αἴσιο τέλος. Ὅλα ὅσα ἔπρεπε νὰ πάθω τελείωσαν, καὶ ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων ἐξασφαλίσθηκε πλήρως. Κι ἀφοῦ ἄφησε μόνος του τὸ κεφάλι του νὰ γείρει πρὸς τὰ κάτω, παρέδωσε ἐξουσιαστικὰ τὴν ψυχή του στὸν Πατέρα του, ὅταν αὐτὸς θέλησε. Στὸ μεταξὺ οἱ Ἰουδαῖοι ἔπαιρναν τὰ μέτρα τους γιὰ νὰ μὴ μείνουν πάνω στὸν σταυρὸ νεκρὰ τὰ σώματα τῶν καταδίκων καὶ κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Σαββάτου. Διότι ἡ ἡμέρα ποὺ ἔγινε ἡ σταύρωση ἦταν ἡμέρα ἔκτακτης προπαρασκευῆς καὶ ἐξαιρετικῆς προετοιμασίας, καθὼς ἡ ἡμέρα τοῦ Σαββάτου ἐκείνου ποὺ θὰ ἄρχιζε ἀπὸ τὴ δύση τοῦ ἡλίου ἦταν μεγάλη καὶ ἐπίσημη. Διότι, ἐκτὸς ἀπ᾿ τὸ ὅτι ἦταν Σάββατο, συνέπιπτε ἀκόμη καὶ μὲ τὴν πρώτη ἡμέρα τῆς μεγάλης ἑορτῆς τοῦ Πάσχα. Ἐξάλλου ἀπαγορευόταν ρητὰ στὸ Δευτερονόμιο νὰ μείνουν ἄταφα τὰ σώματα τὴ νύχτα πάνω στὸν σταυρό. Παρακάλεσαν λοιπὸν τὸν Πιλάτο νὰ διατάξει νὰ σπάσουν τὰ σκέλη τῶν καταδίκων, γιὰ νὰ συντομευθεῖ ἔτσι ὁ θάνατός τους, καὶ νὰ τοὺς σηκώσουν τὸ συντομότερο ἀπὸ ἐκεῖ. Ἦλθαν λοιπὸν οἱ στρατιῶτες γιὰ νὰ σπάσουν τὰ κόκκαλα τῶν καταδίκων· καὶ ἔσπασαν τὰ σκέλη τοῦ ληστῆ ποὺ σταυρώθηκε μαζὶ μὲ τὸν Ἰησοῦ. Ὅταν ὅμως ἦλθαν στὸν Ἰησοῦ, σὰν τὸν εἶδαν ὅτι ἦταν ἤδη νεκρός, δὲν τοῦ ἔσπασαν τὰ σκέλη, ἄλλα ἕνας ἀπὸ τοὺς στρατιῶτες, γιὰ νὰ διαπιστώσει μὲ μεγαλύτερη βεβαιότητα τὸ θάνατό του, τοῦ τρύπησε τὴν πλευρὰ μὲ λόγχη, κι ἀμέσως βγῆκε ἀπὸ τὸ σημεῖο ποὺ τρυπήθηκε αἷμα καὶ ὕδωρ. Αὐτὸ ὅμως ἦταν ἕνα φαινόμενο πρωτοφανὲς καὶ παράδοξο· διότι σὲ κάθε νεκρὸ τὸ αἷμα πήζει, καὶ ὅσο κι ἂν τὸν τρυπήσει κανείς, δὲν βγαίνει ποτὲ καθαρὸ αἷμα καὶ διαυγὲς ὕδωρ. Τὸ γεγονὸς ὅμως αὐτὸ εἶναι ἀληθινό, καὶ εἶναι πραγματικὰ αὐτὰ ποὺ ὑποδηλώνει, δηλαδὴ ἡ κάθαρση τοῦ βαπτίσματος καὶ ὁ ἁγιασμὸς ἀπὸ τὸ αἷμα τοῦ Κυρίου. Κι ἐκεῖνος ποὺ τὸ εἶδε μὲ τὰ μάτια του ἔδωσε μαρτυρία γι᾿ αὐτό, καὶ ἡ μαρτυρία του εἶναι ἀληθινή. Ὁ ἴδιος δὲν ἔχει καμία ἀμφιβολία γι᾿ αὐτό, ἀλλὰ ξέρει καλὰ ὅτι λέει τὴν ἀλήθεια. Κι ἔδωσε μαρτυρία τόσο γιὰ τὸ γεγονὸς αὐτὸ ὅσο καὶ γιὰ τὸ ὅτι οἱ στρατιῶτες δὲν ἔσπασαν τὰ σκέλη τοῦ Ἰησοῦ, ἀλλὰ μόνο τὴν πλευρά του τρύπησαν. Καὶ ἔδωσε τὴ μαρτυρία του αὐτή, γιὰ νὰ πιστέψετε κι ἐσεῖς ὅτι ὁ Ἰησοῦς ποὺ βρίσκεται ἐπάνω στὸν σταυρὸ εἶναι ὁ Μεσσίας, ποὺ προκήρυξαν οἱ προφῆτες.

 

Ἀπολυτίκιον τῆς ἑορτῆς

Σῶσον Κύριε τὸν λαόν σου καὶ εὐλόγησον τὴν κληρονομίαν σου, νίκας τοῖς Βασιλεῦσι κατὰ βαρβάρων δωρούμενος καὶ τὸ σὸν φυλάττων διὰ τοῦ Σταυροῦ σου πολίτευμα.

 

Κοντάκιον
Ὁ ὑψωθεὶς ἐν τῷ Σταυρῷ ἑκουσίως, τῇ ἐπωνύμῳ σου καινὴ πολιτεία, τοὺς οἰκτιρμούς σου δώρησαι, Χριστὲ ὁ Θεός, Εὔφρανον ἐν τῇ δυνάμει σου, τοὺς πιστοὺς Βασιλεῖς ἡμῶν, νίκας χορηγῶν αὐτοῖς, κατὰ τῶν πολεμίων, τὴν συμμαχίαν ἔχοιεν τὴν σήν, ὅπλον εἰρήνης, ἀήττητον τρόπαιον.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

­ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ    

ΚΥΡΙΑΚΗ ΠΡΟ ΤΗΣ ΥΨΩΣΕΩΣ

(7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2025)

 

ΕΩΘΙΝΟΝ Β΄

Διαγενομένου τοῦ Σαββάτου, Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ Σαλώμη ἠγόρασαν ἀρώματα, ἵνα ἐλθοῦσαι ἀλείψωσιν τὸν Ἰησοῦν. Καὶ λίαν πρωΐ τῇ μιᾷ τῶν σαββάτων ἔρχονται ἐπὶ τὸ μνημεῖον ἀνατείλαντος τοῦ ἡλίου. Καὶ ἔλεγον πρὸς ἑαυτάς, Τίς ἀποκυλίσει ἡμῖν τὸν λίθον ἐκ τῆς θύρας τοῦ μνημείου; καὶ ἀναβλέψασαι θεωροῦσιν ὅτι ἀποκεκύλισται ὁ λίθος, ἦν γὰρ μέγας σφόδρα. Καὶ εἰσελθοῦσαι εἰς τὸ μνημεῖον, εἶδον νεανίσκον καθήμενον ἐν τοῖς δεξιοῖς, περιβεβλημένον στολήν λευκήν, καὶ ἐξεθαμβήθησαν. ὁ δὲ λέγει αὐταῖς, Μὴ ἐκθαμβεῖσθε, Ἰησοῦν ζητεῖτε τὸν Ναζαρηνὸν τὸν ἐσταυρωμένον, ἠγέρθη, οὐκ ἔστιν ὦδε, ἴδε, ὁ τόπος ὅπου ἔθηκαν αὐτόν, ἀλλ' ὑπάγετε, εἴπατε τοῖς μαθηταῖς αὐτοῦ καὶ τῷ Πέτρῳ, ὅτι προάγει ὑμᾶς εἰς τὴν Γαλιλαίαν, ἐκεῖ αὐτὸν ὄψεσθε, καθὼς εἶπεν ὑμῖν. Καὶ ἐξελθοῦσαι ταχὺ ἔφυγον ἀπὸ τοῦ μνημείου, εἶχε δὲ αὐτὰς τρόμος καὶ ἔκστασις, καὶ οὐδενὶ οὐδὲν εἶπον, ἐφοβοῦντο γάρ.

(Μᾶρκ. ιϚ΄[16] 1 – 8)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἀφοῦ πέρασε τό Σάββατο, ἡ Μαρία ἡ Μαγδαληνή καί ἡ Μαρία ἡ μητέρα τοῦ Ἰακώβου καί ἡ Σαλώμη ἀγόρασαν τό βράδυ τοῦ Σαββάτου ἀρώματα, γιά νά ἔλθουν τό πρωί στόν τάφο καί νά ἀλείψουν τό σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. Καί πολύ πρωί τῆς πρώτης ἡμέρας τῆς ἑβδομάδος ἔρχονται στό μνημεῖο τήν ὥρα πού ὁ ἥλιος ἄρχισε νά διαλύει τό πρωινό σκοτάδι, καθώς πῆρε ν᾿ ἀνατέλλει κάτω ἀπ᾿ τόν ὁρίζοντα. Κι ἔλεγαν μεταξύ τους: Ποιός θά μᾶς κυλίσει τή μεγάλη πέτρα μακριά ἀπό τήν εἴσοδο τοῦ μνημείου; Μόλις ὅμως ἔστρεψαν τά μάτια τους πρός τά ἐκεῖ, εἶδαν ὅτι εἶχε μετατοπισθεῖ ἡ πέτρα μακριά ἀπ᾿ τό μνημεῖο. Καί τά ἔλεγαν αὐτά μεταξύ τους, διότι ἡ πέτρα αὐτή ἦταν πολύ μεγάλη καί δέν ἦταν εὔκολο νά μετακινηθεῖ. Κι ἀφοῦ μπῆκαν στό μνημεῖο, εἶδαν ἕνα νέο πού καθόταν στά δεξιά τοῦ μνημείου καί ἦταν ντυμένος μέ λευκή στολή, καί γέμισαν μέ τρόμο καί κατάπληξη. Αὐτός ὅμως τούς εἶπε: Μήν τρομάζετε καί μή φοβάστε. Ξέρω ποιόν ζητᾶτε. Ζητᾶτε τόν Ἰησοῦ τόν Ναζαρηνό τόν ἐσταυρωμένο. Ἀναστήθηκε. Δέν εἶναι ἐδῶ. Νά, εἶναι ἀδειανό τό μέρος πού τόν ἔβαλαν. Ἀλλά πηγαίνετε καί πέστε στούς μαθητές του καί ἰδιαιτέρως στόν Πέτρο, πού ἔχει ἀνάγκη παρηγοριᾶς καί βεβαιώσεως ὅτι συγχωρήθηκε γιά τήν ἄρνησή του, ὅτι πηγαίνει πρίν ἀπό σᾶς στή Γαλιλαία καί σᾶς περιμένει ἐκεῖ. Ἐκεῖ θά τόν δεῖτε, ὅπως σᾶς τό εἶπε πρίν σταυρωθεῖ. Ἐκεῖνες τότε βγῆκαν κι ἔφυγαν ἀπό τό μνημεῖο. Ἦταν μάλιστα γεμάτες τρόμο καί ἔκσταση. Δέν εἶπαν ὅμως τίποτε σέ κανένα, διότι ἦταν φοβισμένες.

 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Ἀδελφοί, ἲ­δε­τε πη­λί­κοις ὑ­μῖν γράμ­μα­σιν ἔ­γρα­ψα τῇ ἐ­μῇ χει­ρί.  ὅ­σοι θέ­λου­σιν εὐ­προ­σω­πῆ­σαι ἐν σαρκί, οὗ­τοι ἀ­ναγ­κά­ζου­σιν ὑ­μᾶς πε­ρι­τέ­μνε­σθαι, μό­νον ἵ­να μὴ τῷ σταυ­ρῷ τοῦ Χρι­στοῦ δι­ώ­κων­ται. οὐ­δὲ γὰρ οἱ πε­ρι­τε­τμη­μέ­νοι αὐ­τοὶ νό­μον φυ­λάσ­σου­σιν, ἀλ­λὰ θέ­λου­σιν ὑ­μᾶς πε­ρι­τέ­μνε­σθαι, ἵ­να ἐν τῇ ὑ­με­τέ­ρᾳ σαρ­κὶ καυ­χή­σων­ται. Ἐ­μοὶ δὲ μὴ γέ­νοι­το καυ­χᾶ­σθαι εἰ μὴ ἐν τῷ σταυ­ρῷ τοῦ Κυ­ρί­ου ἡ­μῶν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ, δι' οὗ ἐ­μοὶ κό­σμος ἐ­στα­ύ­ρω­ται κἀ­γὼ τῷ κό­σμῳ. ἐν γὰρ Χρι­στῷ Ἰ­η­σοῦ οὔ­τε πε­ρι­το­μή τι ἰ­σχύ­ει οὔ­τε ἀ­κρο­βυ­στί­α, ἀλ­λὰ και­νὴ κτί­σις. καὶ ὅ­σοι τῷ κα­νό­νι το­ύ­τῳ στοι­χή­σου­σιν, εἰ­ρή­νη ἐ­π' αὐ­τοὺς καὶ ἔ­λε­ος, καὶ ἐ­πὶ τὸν Ἰσ­ρα­ὴλ τοῦ Θε­οῦ. Τοῦ λοι­ποῦ κό­πους μοι μη­δεὶς πα­ρε­χέ­τω· ἐ­γὼ γὰρ τὰ στίγ­μα­τα τοῦ Κυ­ρί­ου Ἰ­η­σοῦ ἐν τῷ σώ­μα­τί μου βα­στά­ζω. Ἡ χά­ρις τοῦ Κυ­ρί­ου ἡ­μῶν Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ με­τὰ τοῦ πνε­ύ­μα­τος ὑ­μῶν, ἀ­δελ­φοί· ἀ­μήν.

                                                                            (Γαλ. στ΄[6] 11 – 18 )

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀδελφοί, δεῖ­τε μὲ πό­σο με­γά­λα γράμ­μα­τα σᾶς ἔ­γρα­ψα μὲ τὸ ἴ­διο μου τὸ χέ­ρι.  Ὅ­σοι θέ­λουν νὰ κά­νουν κα­λὴ ἐν­τύ­πω­ση καὶ νὰ ἀ­ρέ­σουν σὲ ἀν­θρώ­πους γιὰ πράγ­μα­τα πού ἀ­να­φέ­ρον­ται στὴ σάρ­κα, αὐ­τοὶ σᾶς πα­ρα­κι­νοῦν καὶ σᾶς πα­ρα­σύ­ρουν νὰ πε­ρι­τέ­μνε­σθε, μό­νο καὶ μό­νο γιὰ νὰ μὴν κα­τα­δι­ώ­κον­ται ἀ­π' τοὺς Ἰ­ου­δαί­ους γιὰ τὸ κή­ρυγ­μα πού ἀ­να­φέ­ρε­ται στὸ σταυ­ρὸ τοῦ Χρι­στοῦ. Γι αὐ­τὸ καὶ μό­νο σᾶς ἀ­ναγ­κά­ζουν νὰ πε­ρι­τέ­μνε­σθε. Κι αὐ­τὸ ἀ­πο­δει­κνύ­ε­ται ἀ­πὸ τὸ ὅ­τι οὔ­τε κι αὐ­τοί πού ἔ­χουν πε­ρι­τμη­θεῖ τη­ροῦν τὶς τε­λε­τουρ­γι­κὲς δι­α­τά­ξεις τοῦ νό­μου, τὶς κα­θάρ­σεις δη­λα­δὴ καὶ τὶς ζω­ο­θυ­σί­ες· ἀλ­λά θέ­λουν νὰ πε­ρι­τέ­μνε­σθε ἐ­σεῖς γιά νά καυ­χη­θοῦν αὐ­τοὶ γιὰ τὴ δι­κή σας σάρ­κα. Θέ­λουν δη­λα­δὴ νὰ καυ­χη­θοῦν ὅ­τι σᾶς ἔ­πει­σαν νὰ δε­χθεῖ­τε τὴν πε­ρι­το­μή. Ἐ­γὼ ὅ­μως δὲν κι­νοῦ­μαι ἀ­πὸ τέ­τοι­α ἁ­μαρ­τω­λὰ ἐ­λα­τή­ρια. Πο­τὲ νὰ μὴ συμ­βεῖ ἐ­γώ νὰ καυ­χη­θῶ γιὰ τί­πο­τε ἄλ­λο πα­ρὰ μό­νο γιὰ τὸ ὅ­τι ὁ Ἰ­η­σοῦς Χρι­στὸς γιὰ χὰ­ρη μου πῆ­ρε μορ­φὴ δού­λου καὶ σταυ­ρώ­θη­κε γιὰ τὴ σω­τη­ρί­α μου. Μό­νο καύ­χη­μά μου εἶ­ναι ὁ σταυ­ρι­κὸς θά­να­τος τοῦ Κυ­ρί­ου. Καὶ μὲ τὴν πί­στη στὸ θά­να­τό του αὐ­τόν ἔ­χει νε­κρω­θεῖ κι ἔ­χει χά­σει τὴ δύ­να­μή του ὁ κό­σμος γιά μέ­να. Ἀλ­λά κι ἐ­γώ ἔ­χω νε­κρω­θεῖ γιὰ τὸν κό­σμο. Εἶ­μαι νε­κρω­μέ­νος γιὰ τὸν κό­σμο, καὶ τί­πο­τε ἀ­π’ αὐ­τόν δὲν μὲ δε­λε­ά­ζει οὔ­τε μὲ φο­βί­ζει. Δι­ό­τι στὴν κοι­νω­νί­α καὶ τὴν ἕ­νω­ση μὲ τὸν Χρι­στὸ οὔ­τε ἡ πε­ρι­το­μή ἔ­χει κα­μί­α ἀ­ξί­α οὔ­τε ἡ ἀ­κρο­βυ­στί­α, ἀλ­λά ἰ­σχύ­ει νέ­α κτί­ση καὶ δη­μι­ουρ­γί­α. Ἡ και­νὴ αὐ­τὴ κτί­ση εἶ­ναι ἡ ἀ­να­γέν­νη­ση πού δί­νει ὁ Χρι­στὸς σὲ κά­θε πι­στὸ μὲ τὴ δύ­να­μη τῆς ἀ­πο­λυ­τρω­τι­κῆς του σταυ­ρι­κῆς θυ­σί­ας. Καὶ ὅ­σοι θ' ἀ­κο­λου­θή­σουν τὴ δι­δα­σκα­λί­α αὐ­τὴ γιά τή νέ­α κτί­ση καὶ θὰ τὴν ἔ­χουν ὡς μέ­τρο καὶ ὑ­πό­δειγ­μα γιὰ νὰ συμ­μορ­φώ­σουν τὴ ζω­ὴ τους μ' αὐ­τή, ἂς ἔ­χουν ἐ­πά­νω τους τὴν εἰ­ρή­νη καὶ τὸ ἔ­λε­ος· ἀλ­λά καὶ γε­νι­κό­τε­ρα ὅ­λος ὁ νέ­ος Ἰσ­ρα­ὴλ τῆς χά­ρι­τος, ὁ νέ­ος λα­ὸς πού μὲ τὴν πί­στη ἔ­γι­νε ἐ­κλε­κτὸς στὸ Θε­ὸ καὶ ἀν­τι­κα­τά­στη­σε τόν πα­λαι­ό κα­τὰ σάρ­κα Ἰσ­ρα­ήλ. Στὸ ἑ­ξῆς ἂς μὴ μοῦ δη­μι­ουρ­γεῖ κα­νεὶς κό­πους καί ἐ­νο­χλή­σεις, ζη­τών­τας ἀ­πὸ μέ­να νὰ ἀ­πο­λο­γοῦ­μαι γιά ὅ­σα κά­νω. Δι­ό­τι ἐ­γώ βα­στά­ζω στὸ σῶ­μα μου τὰ ση­μά­δια τῶν πλη­γῶν πού δέ­χθη­κα γιὰ τὸν Κύ­ριο Ἰ­η­σοῦ. Καί οἱ πλη­γές μου αὐ­τὲς εἶ­ναι ἡ ἀ­πο­λο­γί­α μου.

Σᾶς εὔ­χο­μαι, ἀ­δελ­φοί, ἡ χά­ρις τοῦ Κυ­ρί­ου μας Ἰ­η­σοῦ Χρι­στοῦ νὰ ἐ­νι­σχύ­ει καὶ νὰ ἐν­δυ­να­μώ­νει τὶς πνευ­μα­τι­κές σας δυ­νά­μεις, ὥ­στε νὰ δι­α­τη­ρεῖ­τε πάν­το­τε τόν ἁ­για­σμὸ πού σᾶς ἔ­δω­σε τὸ Ἅ­γιον Πνεῦ­μα. Ἀ­μήν.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶπεν ὁ Κύριος^. οὐ­δεὶς ἀ­να­βέ­βη­κεν εἰς τὸν οὐ­ρα­νὸν εἰ μὴ ὁ ἐκ τοῦ οὐ­ρα­νοῦ κα­τα­βάς, ὁ υἱ­ὸς τοῦ ἀν­θρώ­που ὁ ὤν ἐν τῷ οὐ­ρα­νῷ. καὶ κα­θὼς Μω­ϋ­σῆς ὕ­ψω­σε τὸν ὄ­φιν ἐν τῇ ἐ­ρή­μῳ, οὕ­τως ὑ­ψω­θῆ­ναι δεῖ τὸν υἱ­ὸν τοῦ ἀν­θρώ­που, ἵ­να πᾶς ὁ πι­στε­ύ­ων εἰς αὐ­τὸν μὴ ἀ­πό­λη­ται ἀλ­λ' ἔ­χῃ ζω­ὴν αἰ­ώ­νι­ον. Οὕ­τω γὰρ ἠ­γά­πη­σεν ὁ Θε­ὸς τὸν κό­σμον, ὥ­στε τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ τὸν μο­νο­γε­νῆ ἔ­δω­κεν, ἵ­να πᾶς ὁ πι­στε­ύ­ων εἰς αὐ­τὸν μὴ ἀ­πό­λη­ται ἀλ­λ' ἔ­χῃ ζω­ὴν αἰ­ώ­νι­ον. οὐ γὰρ ἀ­πέ­στει­λεν ὁ Θε­ὸς τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ εἰς τὸν κό­σμον ἵ­να κρί­νῃ τὸν κό­σμον, ἀλλ' ἵ­να σω­θῇ ὁ κό­σμος δι' αὐ­τοῦ. 

                                        (Ἰωάν. γ΄[3] 13 – 17)

 

ΛΟ­ΓΟΣ ΣΤΟ ΕΥ­ΑΓ­ΓΕ­ΛΙΟ

Ο ΧΡΙ­ΣΤΟΣ ΕΙ­ΝΑΙ ΠΑ­ΝΑ­ΓΑ­ΘΟΣ ΣΩ­ΤΗΡΑΣ

«Οὐκ ἀ­πέ­στει­λεν ὁ Θε­ὸς τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ εἰς τὸν κό­σμον ἵ­να κρί­νῃ τὸν κό­σμον, ἀλ­λ’ ἵ­να σω­θῇ ὁ κό­σμος δι’ αὐ­τοῦ»

Πα­νί­σχυ­ρο ἡ­γε­μό­να φαν­τά­ζον­ταν οἱ Ἰ­ου­δαῖ­οι τὸν Μεσ­σί­α. Τὸν πε­ρί­με­ναν νὰ ἔλ­θει ὅ­πως οἱ ἀρ­χαῖ­οι βα­σι­λεῖς γιά νὰ δι­ώ­ξει τούς Ρω­μαί­ους κατακτητές καί να τιμωρήσει τά εἰ­δω­λο­λα­τρι­κὰ ἔ­θνη.

Ἀλλ’ ὁ Κύ­ριος, ὁ ἐνανθρωπήσας Υἱός τοῦ Θεοῦ,  ἦλ­θε πο­λὺ δι­α­φο­ρε­τικά. Πλή­ρης στορ­γῆς καὶ ἀ­γά­πης συγκατέβηκε ἀ­πὸ τὸ ὕψος τῆς δόξας Του ὄ­χι γιά νὰ τι­μωρήσει, ἀλλά γιά νά σώσει ἀπό τήν ἁ­μαρ­τί­α τὰ πλά­σμα­τά Του.

Αὐ­τὴ τὴν ἀ­λή­θεια τόνισε στόν Νι­κό­δη­μο ὁ Κύ­ριος κα­τὰ τὴν ἀρχή ἀ­κό­μη τῆς δημόσιας δράσης Του. Σ’ αὐ­τὴ ἂς ἐγκύψουμε κι ἐμεῖς γιά νά δοῦμε πρῶ­το μὲν πῶς φάνηκε αὐ­τὸ στή ζωή τοῦ Κυ­ρί­ου, καί στή συνέχεια ποιά σημασία ἔ­χει γιά τὸν ἀ­γώ­να μας.

1. Πῶς φάνηκε ὡς στορ­γι­κὸς Λυτρωτής.  Μιά προ­σε­κτι­κὴ με­λέ­τη τῆς ζωῆς τοῦ Κυ­ρί­ου ἀ­πο­δει­κνύ­ει καὶ πεί­θει πράγ­μα­τι ὅ­τι δὲν ἦλθε ὡς δυ­νά­στης, Κρι­τὴς καὶ τι­μω­ρός, ἀλλ’  ὡς εὔσπλαχνος Σωτῆρας τῶν ἀν­θρώ­πων.

Ἀ­πὸ τὴν πρώ­τη στιγ­μὴ τῆς Γέννησής Του καὶ τῆς θεί­ας Ἐ­πι­φάνειάς Του ἐπί γῆς ἔ­δει­ξε κα­θα­ρὰ ὅτι δὲν ἔρ­χε­ται ὡς Ἰ­σχυ­ρὸς Θε­ός, πού εἶ­ναι, μὲ τὴ δό­ξα του, γιά νά ἀποδώσει δικαιοσύνη, ἀλλ’ ἔρ­χε­ται ἤ­πια καὶ τα­πει­νὰ γιά νά συγκινήσει καί ἀφυπνίσει τίς ψυ­χές, γιὰ νὰ τὶς ἐπιστρέψει στόν ὀρθό δρόμο καί τή σωτηρία.

Ἀρ­γό­τε­ρα, μὲ τὸ δη­μό­σιο ἔργο Του φάνηκε αὐτό καθαρότερα. ­Τὸν πα­ρα­λυ­τι­κό τῆς Κα­περ­να­οὺμ καὶ τὸν πα­ρά­λυ­το τῆς Βη­θεσ­δᾶ, πού ἀ­πὸ ἁ­μαρ­τί­ες τους τιμωροῦνταν καί ὑπέφεραν, δὲν τοὺς ἐ­πέ­πλη­ξε, τούς θεράπευσε. Τόσο στήν ψυχή, ὅ­σο καί στό σῶ­μα. Καὶ μὲ πολ­λὴ στορ­γὴ τοὺς ὑπόδειξε τὸν με­γά­λο κίν­δυ­νο τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, γιά νά φυλαχθοῦν καὶ στὸ μέλ­λον ἀ­πὸ αὐ­τόν.

Ἄλ­λες ψυ­χὲς βου­τηγ­μέ­νες στὴν ἁ­μαρ­τί­α, πού οἱ Φαρισσαῖοι θεωροῦσαν αὐ­το­νό­η­το ὅ­τι ἔ­πρε­πε νὰ κα­τα­δι­κα­στοῦν καὶ τι­μω­ρη­θοῦν σκλη­ρά, ὁ Χρι­στὸς τὶς εἵλκυε σέ μετάνοια καί τίς συγχωροῦσε, τίς ἀ­θώ­ω­νε (Λουκ. ζ'[7] 39, Ἰω. η΄[8] 3).

Ἀ­κό­μη καὶ τοὺς ἴδιους τούς σκληρυμμένους φα­ρι­σαί­ους καὶ τόν προδότη Ἰούδα δὲν ἔ­σπευ­σε νὰ τοὺς τιμωρήσει, ὅ­πως θὰ ἦταν δίκαιο, ἀλλά τοὺς ἔ­δι­δε διαρκῶς ἀ­φορ­μὲς πρός μετάνοια, αἰ­σθα­νό­με­νος βα­θύ πόνο ἀ­γά­πης «ἐ­πὶ τῇ πωρώσει τῆς καρ­δί­ας αὐ­τῶν» (Μαρκ. γ'[3[ 5).

Ἡ σπουδαιότερη ὅ­μως καὶ πιὸ συγ­κλο­νι­στι­κὴ ἀ­πό­δειξη τῆς στορ­γῆς τοῦ Σω­τῆ­ρος εἶ­ναι αὐ­τὸς ὁ Τί­μιος Σταυ­ρός Του, τὸν ὁποῖο τήν ἐρχόμενη Κυριακή μὲ πολ­λὴ εὐλάβεια θά προσκυνήσουμε. Ἐκεῖ πάνω ὁ Δί­και­ος Κρι­τὴς δέ­χθη­κε νὰ παρουσιασθεῖ κρι­νό­με­νος καὶ κατάκριτος. Ἀν­τὶ νὰ τιμωρήσει δέ­χθη­κε νὰ τι­μω­ρηθεῖ, γιά νὰ σω­θοῦν καὶ νὰ μὴ κα­τα­στρα­φοῦν τὰ πλά­σμα­τά Του.

     Ἀλλ᾿ αὐτή ἡ στάση τοῦ Κυ­ρί­ου ἔ­χει νὰ πεῖ πολλά γιά τόν ἀ­γώ­να μας.

2. Ποιά ἡ σημασία της γιά μᾶς. Ὁ Κύ­ριος ἦλ­θε ὄ­χι γιά νά κρίνει, ἀλλά γιά νά σώσει τὸν κό­σμο. Τὸ εἶ­πε στόν Νι­κό­δη­μο ἀρχικά. Τό ἐπανέλαβε καί ἄλ­λες φο­ρὲς κα­τό­πιν (Ἰω. η΄[8] 15, ιβ΄[12] 47). Τὸ ἀ­πέδειξε πε­ρί­τρα­να μὲ τὴ ζω­ή Του.

Ἑ­πο­μέ­νως ὅ­ταν ἑτοιμαζόμαστε γιά τήν Ἱερά Ἐ­ξο­μο­λό­γη­ση, ὅ­ταν ἀναλογιζόμαστε τὶς πολ­λὲς καὶ ποι­κί­λες ἁ­μαρ­τί­ες μας, μὴ ἐ­πι­τρέψουμε πο­τὲ στὸν ἑ­αυ­τό μας νὰ καταληφθεῖ ἀ­πὸ ἀγωνία, φό­βο ἢ ντροπή καί δυσταγμό. «Πῶς νὰ τὰ ­πῶ στόν πνευ­μα­τι­κό;» λέ­νε με­ρι­κοί. «Εἶ­ναι τό­σο βα­ρειὰ τὰ σφάλ­μα­τά μου! Θὰ μὲ συγχωρήσει ἆραγε ὁ Θε­ός;» Ναί, ὁ­τι­δή­πο­τε καὶ νὰ ἔχει συμβεῖ, θὰ μᾶς συγχωρήσει ὁ Θε­ός, ὅ­ταν εἰ­λι­κρι­νὰ με­τα­νο­ή­σου­με καὶ ἐ­ξο­μο­λο­γη­θοῦ­με. Γι’ αὐ­τὸ τό λόγο ἄλ­λω­στε συ­νέ­στη­σε τὸ ἱ­ε­ρὸ Μυ­στή­ριο τῆς Ἐξομολόγησης. Γιά νά μᾶς ἀθωώνει, ὄ­χι νὰ μᾶς κα­τα­δικάζει καί τιμωρεῖ. Καὶ γι’ αὐ­τὸ με­τα­νο­η­μέ­νοι καὶ συν­τε­τριμ­μέ­νοι, ἀλλά καὶ μὲ ἐλ­πί­δα καὶ θάρ­ρος καὶ εἰλικρίνεια πρέ­πει νὰ προσερχόμαστε στήν Ἐ­ξο­μο­λό­γη­ση.

Ἐ­ὰν δὲ κά­ποι­α φορά συμβεῖ νά ἀναβάλει γιά λίγο ὁ πνευ­μα­τι­κὸς τὴν προ­σέ­λευ­σή μας στή θεί­α Κοι­νω­νί­α, μὴ θε­ω­ρή­σου­με ὅ­τι μᾶς τι­μω­ρεῖ. Ἀ­πὸ ἀγάπη, πού τοῦ ὑ­πα­γο­ρεύ­ει ἡ ἀ­γά­πη τοῦ Σω­τῆ­ρος Χριστοῦ, ἐ­νερ­γεῖ, ὥ­στε ἀ­κό­μη πε­ρισ­σό­τε­ρο νὰ βο­η­θη­θοῦ­με, καὶ ἡ θεί­α Κοι­νω­νί­α νὰ γίνει ὄν­τως πη­γὴ εὐ­φρο­σύ­νης καὶ πνευ­μα­τι­κῆς βο­ήθειας.

Μὲ αὐ­τὴ δὲ τὴν πε­ποί­θη­ση θά μποροῦμε καί ἄλ­λους ἀ­δελ­φούς μας νὰ βο­η­θοῦ­με καὶ νὰ στη­ρί­ζου­με. Ὅ­ταν ὁ Πει­ρα­στὴς προσπαθεῖ νὰ τοὺς βυθίσει σέ σκέ­ψεις ἀπόγνωσης, νὰ τοὺς βε­βαι­ώ­νου­με ὅ­τι «ὁ Θε­ὸς ἡμῶν ἐλεεῖ» (Ψαλμ. ρι­δ'[114] 5). Μὲ τὰ λό­για καὶ μὲ τὴν στά­ση μας νὰ δεί­χνου­με ὅ­τι μέ­σα στὴν Ἐκ­κλη­σί­α δὲν ὑ­πάρ­χει κατάκριση, ἀλλά εὐ­σπλαγ­χνί­α, ἀ­γά­πη, ἄφεση γιά ὅ­λους τούς μετανοοῦντες.

Θά ἦταν παράλειψη, ἄν δέν σημειώναμε ὅτι ὁ Κύ­ριος «οἰ­κο­νο­μι­κῶς», δη­λα­δὴ προ­σω­ρι­νά καί πρός βοήθεια μας ἀ­πο­φεύ­γει νὰ κρίνει καί νά καταδικάσει τὸν κό­σμο, δί­δον­τάς μας ἔ­τσι εὐ­ρὺ πε­ρι­θώ­ριο μετάνοιας. Θά ἔλθει ὅ­μως ἡ ὥ­ρα, πού θά παρουσιασθεῖ πιά ὡς Κρι­τὴς καὶ θὰ ζη­τήσει λόγο. Ὄ­χι μό­νον γιὰ τὶς πολ­λὲς ἄλ­λες ἁ­μαρ­τί­ες μας, ἀλ­λά καὶ γιὰ τὴν τυ­χὸν ἀ­μέ­λεια μας ν' ἀν­τα­πο­κρι­θοῦ­με στή μα­κρο­θυ­μί­α καί ἀγάπη Του.

Λοι­πόν, εὐ­και­ρί­α μο­να­δι­κὴ βρίσκεται μπροστά μας. Ἡ στορ­γι­κὴ ἀγ­κά­λη τοῦ Θε­οῦ εἶ­ναι ἀ­νοι­κτή. Ἂς μὴ κα­θυ­στε­ροῦ­με. Ὁ αἱματωμένος Τί­μιος Σταυ­ρὸς μᾶς πεί­θει τό­σο δυ­να­τά, τό­σο συγ­κι­νη­τι­κά. Μᾶς ἐν­θαρ­ρύ­νει. Ἂς προ­σέλθουμε μέ συν­τρι­βὴ καὶ μετάνοια, γιά ν’ ἀπολαύσουμε στοργή, ἄφεση καί σωτηρία.

     (Δι­α­σκευ­ὴ ἀ­πὸ πα­λαι­ὸ τό­μο τοῦ Πε­ρι­ο­δι­κοῦ «Ο ΣΩ­ΤΗΡ»)