ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ΛΟΥΚΑ (ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ). ΤΑ Α ΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ΛΟΥΚΑ  (ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ)

 (17 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2017)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ)

Ἀδελφοί, ὃταν ὁ Χρι­στὸς φα­νε­ρω­θῇ, ἡ ζω­ὴ ὑ­μῶν, τό­τε καὶ ὑ­μεῖς σὺν αὐ­τῷ φα­νε­ρω­θή­σε­σθε ἐν δό­ξῃ. Νε­κρώ­σα­τε οὖν τὰ μέ­λη ὑ­μῶν τὰ ἐ­πὶ τῆς γῆς, πορ­νε­ί­αν, ἀ­κα­θαρ­σί­αν, πά­θος, ἐ­πι­θυ­μί­αν κα­κήν, καὶ τὴν πλε­ο­νε­ξί­αν ἥ­τις ἐ­στὶν εἰ­δω­λο­λα­τρί­α, δι' ἃ ἔρ­χε­ται ἡ ὀρ­γὴ τοῦ Θε­οῦ ἐ­πὶ τοὺς υἱ­οὺς τῆς ἀ­πει­θε­ί­ας, ἐν οἷς καὶ ὑ­μεῖς πε­ρι­ε­πα­τή­σα­τέ πο­τε, ὅ­τε ἐ­ζῆ­τε ἐν αὐ­τοῖς· νυ­νὶ δὲ ἀ­πό­θε­σθε καὶ ὑ­μεῖς τὰ πάν­τα, ὀρ­γήν, θυ­μόν, κα­κί­αν, βλα­σφη­μί­αν, αἰ­σχρο­λο­γί­αν ἐκ τοῦ στό­μα­τος ὑ­μῶν· μὴ ψε­ύ­δε­σθε εἰς ἀλ­λή­λους, ἀ­πεκ­δυ­σά­με­νοι τὸν πα­λαι­ὸν ἄν­θρω­πον σὺν ταῖς πρά­ξε­σιν αὐ­τοῦ καὶ ἐν­δυ­σά­με­νοι τὸν νέ­ον τὸν ἀ­να­και­νο­ύ­με­νον εἰς ἐ­πί­γνω­σιν κα­τ' εἰ­κό­να τοῦ κτί­σαν­τος αὐ­τόν, ὅ­που οὐκ ἔ­νι Ἕλ­λην καὶ Ἰ­ου­δαῖ­ος, πε­ρι­το­μὴ καὶ ἀ­κρο­βυ­στί­α, βάρ­βα­ρος, Σκύ­θης, δοῦ­λος, ἐ­λε­ύ­θε­ρος, ἀλ­λὰ τὰ πάν­τα καὶ ἐν πᾶ­σι Χρι­στός.

                                    (Κολ. γ’[3]  4 – 11)

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀδελφοί, ὅταν ὁ Χριστὸς φανερωθεῖ, ὁ αἴτιος καὶ χορηγὸς τῆς πνευματικῆς αὐτῆς ζωῆς μας, τότε κι ἐσεῖς μαζὶ μ' αὐτὸν θὰ φανερωθεῖτε δοξασμένοι. Νεκρῶστε λοιπὸν τὰ μέλη σας ποὺ ἐπιθυμοῦν τὶς γήινες ἀπολαύσεις καὶ ἡδονές. Νεκρῶστε τὴν πορνεία, τὴν ἀκαθαρσία, κάθε πάθος καὶ ὑποδούλωση στὸ κακό, κάθε κακὴ ἐπιθυμία καὶ τὴν πλεονεξία, ἡ ὁποία εἶναι λατρεία στὸ εἴδωλο τοῦ χρήματος. Γιὰ τὰ ἁμαρτήματα αὐτὰ ἔρχεται ἡ ὀργή τοῦ Θεοῦ σ' αὐτοὺς πού συστηματικά καὶ μὲ ἐπιμονὴ δὲν θέλουν νὰ πιστέψουν. Στὰ ἁμαρτήματα αὐτὰ κι ἐσεῖς κάποτε πορευθήκατε καὶ τὰ ὑπηρετήσατε, ὅταν ζούσατε ἀνάμεσα σ' αὐτοὺς τοὺς ἄπιστους ἀνθρώπους. Τώρα ὅμως βγάλτε καὶ πετάξτε ἀπό πάνω σας κι ἐσεῖς, σάν ἀκάθαρτο ἔνδυμα, ὅλα αὐτὰ τὰ κακά, τὴν ὀργή, τὸν θυμό, τὴν κακία καὶ πονηριά, τὴν κακολογία, τὴν αἰσχρολογία ἀπό τὸ στόμα σας. Μὴ λέτε ψέματα ὁ ἕνας στὸν ἄλλο, ἀφοῦ πλέον γδυθήκατε τὸν παλαιὸ διεφθαρμένο ἄνθρωπο μαζὶ μὲ τίς πράξεις του καὶ ντυθήκατε τὸ νέο ἄνθρωπο ποὺ συνεχῶς ἀνανεώνεται καὶ γίνεται καινούργιος, ὥστε νὰ προοδεύει στὴν τέλεια γνώση τοῦ Θεοῦ. Καὶ γίνεται διαρκῶς καινούργιος μὲ τὸ νὰ παίρνει τὴν ἴδια μορφὴ μὲ τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ ποὺ τὸν δημιούργησε. Σ' αὐτὸν τὸ νέο ἄνθρωπο δὲν ὑπάρχει διάκριση Ἕλληνα καί Ἰουδαίου, περιτμημένου Ἰσραηλίτη καὶ ἀπερίτμητου ἐθνικοῦ, βάρβαρου καὶ Σκύθη, δούλου καὶ ἐλεύθερου, ἀλλά καὶ ἐθνικότητα καὶ καταγωγὴ καὶ ἀξίωμα καὶ τὰ πάντα εἶναι ὁ Χριστός, ὅπως καὶ μέσα σ' ὅλους τοὺς πιστοὺς πάλι εἶναι ὁ Χριστὸς.

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ)

Εἶ­πεν ὁ Κύριος τήν παραβολήν ταύτην· Ἄν­θρω­πός τις ἐ­πο­ί­η­σε δεῖ­πνον μέ­γα, καὶ ἐ­κά­λε­σε πολ­λο­ύς· καὶ ἀ­πέ­στει­λε τὸν δοῦ­λον αὐ­τοῦ τῇ ὥ­ρᾳ τοῦ δε­ί­πνου εἰ­πεῖν τοῖς κε­κλη­μέ­νοις· ἔρ­χε­σθε, ὅ­τι ἤ­δη ἕ­τοι­μά ἐ­στι πάν­τα. καὶ ἤρ­ξαν­το ἀ­πὸ μι­ᾶς πα­ραι­τεῖ­σθαι πάν­τες, ὁ πρῶ­τος εἶ­πεν αὐ­τῷ· ἀ­γρὸν ἠ­γό­ρα­σα, καὶ ἔ­χω ἀ­νάγ­κην ἐ­ξελ­θεῖν καὶ ἰ­δεῖν αὐ­τόν· ἐ­ρω­τῶ σε, ἔ­χε με πα­ρῃ­τη­μέ­νον. καὶ ἕ­τε­ρος εἶ­πε· ζεύ­γη βο­ῶν ἠ­γό­ρα­σα πέν­τε, καὶ πο­ρε­ύ­ο­μαι δο­κι­μά­σαι αὐ­τά· ἐ­ρω­τῶ σε, ἔ­χε με πα­ρῃ­τη­μέ­νον. καὶ ἕ­τε­ρος εἶ­πε· γυ­ναῖ­κα ἔ­γη­μα, καὶ δι­ὰ τοῦ­το οὐ δύ­να­μαι ἐλ­θεῖν. καὶ πα­ρα­γε­νό­με­νος ὁ δοῦ­λος ἐ­κεῖ­νος ἀ­πήγ­γει­λε τῷ κυ­ρί­ῳ αὐ­τοῦ ταῦ­τα. τό­τε ὀρ­γι­σθεὶς ὁ οἰ­κο­δε­σπό­της εἶ­πε τῷ δο­ύ­λῳ αὐ­τοῦ· ἔ­ξελ­θε τα­χέ­ως εἰς τὰς πλα­τε­ί­ας καὶ ῥύ­μας τῆς πό­λε­ως, καὶ τοὺς πτω­χοὺς καὶ ἀ­να­πή­ρους καὶ χω­λοὺς καὶ τυ­φλοὺς εἰ­σά­γα­γε ὧ­δε. καὶ εἶ­πεν ὁ δοῦ­λος· κύ­ρι­ε, γέ­γο­νεν ὡς ἐ­πέ­τα­ξας, καὶ ἔ­τι τό­πος ἐ­στί. καὶ εἶ­πεν ὁ κύ­ρι­ος πρὸς τὸν δοῦ­λον· Ἔ­ξελ­θε εἰς τὰς ὁ­δοὺς καὶ φραγ­μοὺς καὶ ἀ­νάγ­κα­σον εἰ­σελ­θεῖν, ἵ­να γε­μι­σθῇ ὁ οἶ­κός μου. λέ­γω γὰρ ὑ­μῖν ὅ­τι οὐ­δεὶς τῶν ἀν­δρῶν ἐ­κε­ί­νων τῶν κε­κλη­μέ­νων γε­ύ­σε­ταί μου τοῦ δείπνου.

                                                   (Λουκ. ιδ΄[14] 16 – 24)  

ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ

1. ΟΥΡΑΝΙΟ ΚΑΛΕΣΜΑ

Ἕνα Σάββατο ὁ Κύριος προσκλήθηκε καὶ κάθισε στὸ σπίτι κάποιου Φαρισαίου γιὰ φαγητό. Κι ἕνας ἀπ᾿ αὐτοὺς ποὺ ἦταν στὸ τραπέζι, τοῦ εἶπε: Μακάριος εἶναι ἐκεῖνος ποὺ θὰ φάει γεῦμα στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος τότε πῆρε ἀφορμὴ γιὰ νὰ μιλήσει γιὰ τὴν αἰώνια εὐφροσύνη τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ μὲ τὴν παραβολὴ τοῦ Μεγάλου Δείπνου. Κάποιος ἄνθρωπος, εἶπε, ἔκανε μεγάλο βραδινὸ συμπόσιο καὶ κάλεσε πολλούς. Κι ἔστειλε τὸ δοῦλο του γιὰ νὰ πεῖ στοὺς προσκεκλημένους: Ἐλᾶτε, ὅλα πλέον εἶναι ἕτοιμα γιὰ τὸ μεγάλο δεῖπνο.

Μᾶς προκαλεῖ ἐντύπωση ὅτι, ἐνῶ ὁ Κύριος ρωτήθηκε γιὰ γεῦμα, μιλάει γιὰ δεῖπνο. Γιατί λοιπὸν ὀνομάζει τὴν οὐράνια Βασιλεία του δεῖπνο καὶ μάλιστα μέγα δεῖπνο; Ὁ Κύριος προτιμάει νὰ ἀναφερθεῖ σὲ δεῖπνο, διότι ἕνα δεῖπνο ἔχει μεγαλύτερη διάρκεια ἀπὸ ἕνα μεσημεριανὸ τραπέζι καὶ ἔχει μεγαλύτερη εὐφροσύνη. Θέλει ἔτσι νὰ δείξει ὅτι τὸ πανηγύρι τῆς Βασιλείας του θὰ εἶναι ἀτελεύτητο καὶ λαμπρό. Μὴ φαντασθοῦμε βέβαια μὲ τὴ λέξη «δεῖπνο» κάποιο ὑλικὸ βραδινὸ συμπόσιο ποὺ κάποτε τελειώνει ἢ δημιουργεῖ κορεσμό, ἀλλὰ δεῖπνο πνευματικό, ὅπου θὰ ἀπολαμβάνουμε τὰ πλούσια πνευματικὰ ἀγαθὰ ποὺ ἑτοίμασε ὁ Θεὸς γιὰ μᾶς. Καὶ ποιὰ εἶναι τὰ ἀγαθὰ τοῦ οὐρανίου δείπνου; Οὔτε μποροῦμε νὰ τὰ κατανοήσουμε, οὔτε νὰ τὰ φαντασθοῦμε. Πῶς νὰ καταλάβουμε τί σημαίνει ὅτι αἰωνίως θὰ συναναπαυόμαστε μὲ τοὺς δικαίους καὶ ὅλες τὶς ἀγγελικὲς θεῖες δυνάμεις καὶ θὰ γευόμαστε τὶς ἄπειρες πνευματικὲς δωρεὲς τοῦ Θεοῦ; Πῶς νὰ κατανοήσουμε τί σημαίνει αἰώνια ἀναψυχὴ καὶ εὐφροσύνη, τί σημαίνει πνευματικὸς χορτασμὸς τῶν πτωχῶν ψυχῶν μας στὴν ἐπουράνια Βασιλεία του;

Ὁ Θεὸς λοιπὸν ἑτοίμασε γιὰ μᾶς ἄπειρα καὶ ἀπερίγραπτα ἀγαθά, ποὺ δὲν μποροῦμε νὰ σκεφθοῦμε καὶ νὰ συλλάβουμε. Καὶ ἀπευθύνεται στὸν καθένα μας καὶ μᾶς καλεῖ στὴ Βασιλεία του γιὰ νὰ μᾶς καταστήσει αἰώνια εὐτυχισμένους. Μᾶς καλεῖ μέσα ἀπὸ τὶς περιστάσεις τῆς ζωῆς μας, μὲ διάφορα πρόσωπα δικά του ποὺ στέλνει στὴ ζωή μας, μᾶς καλεῖ μὲ τὴν Ἐκκλησία του καὶ τὰ Μυστήριά της, μὲ τὴ μελέτη καὶ τὴν ἀκρόαση τοῦ θείου λόγου, μὲ τὶς θεῖες ἐπισκέψεις στὸ νοῦ καὶ στὴν καρδιά μας, μὲ θεῖα σκιρτήματα καὶ νεύσεις. Μᾶς καλεῖ μὲ μία ἐσωτερικὴ φωνὴ στὴ συνείδησή μας, στὰ μύχια τῶν καρδιῶν μας. Ἐλᾶτε, μᾶς λέει ὁ Θεός. Ὅλα εἶναι ἕτοιμα. Τὸ οὐράνιο δεῖπνο σᾶς περιμένει. Μᾶς περιμένει δηλαδὴ μιὰ ζωὴ αἰώνια, μιὰ κοινωνία μὲ τὸν Θεὸ καὶ τοὺς ἁγίους, ἕνα πανηγύρι ποὺ δὲν θὰ τελειώσει ποτέ.

2. ΧΩΡΙΣ ΠΡΟΦΑΣΕΙΣ

Οἱ προσκεκλημένοι τῆς Παραβολῆς σὰν νὰ ἦταν συνεννοημένοι ἄρχισαν νὰ ἀρνοῦνται τὸ κάλεσμα τοῦ οἰκοδεσπότη καὶ νὰ δικαιολογοῦν τὴν ἀπουσία τους ἀπὸ τὸ δεῖπνο. Ὁ πρῶτος εἶπε: Ἀγόρασα ἕνα χωράφι καὶ πρέπει νὰ πάω ἐκεῖ νὰ τὸ δῶ. Σὲ παρακαλῶ, θεώρησε δικαιολογημένη τὴν ἀπουσία μου. Ἄλλος πάλι εἶπε: Ἀγόρασα πέντε ζευγάρια βόδια καὶ πηγαίνω νὰ τὰ δοκιμάσω. Σὲ παρακαλῶ, δικαιολόγησε τὴν ἀπουσία μου. Κι ὁ τρίτος ἀπάντησε πιὸ ψυχρά: Πρὶν ἀπὸ λίγο ἔκανα τὸ γάμο μου καὶ δὲν μπορῶ νὰ ἔλθω.

Ὅταν ἐπέστρεψε ὁ δοῦλος στὸν κύριό του καὶ τοῦ διηγήθηκε τὰ ὅσα ἔγιναν, ἐκεῖνος θύμωσε καὶ τοῦ εἶπε: Βγὲς γρήγορα στὶς πλατεῖες καὶ τὰ στενὰ καὶ φέρε ἐδῶ μέσα τοὺς πτωχοὺς καὶ τοὺς σακάτηδες, τοὺς χωλοὺς καὶ τυφλούς. Ὕστερα ἀπὸ λίγο ἐπέστρεψε πάλι ὁ δοῦλος καὶ εἶπε: Κύριε, ἔγινε ὅπως διέταξες. Ὑπάρχει ὅμως ἀκόμη χῶρος στὸ σπίτι. – Βγὲς λοιπὸν ἔξω ἀπ᾿ τὴν πόλη στοὺς δρόμους καὶ παρακίνησε ἐπίμονα ὅσους βρεῖς νὰ ᾿ρθουν ἐδῶ, νὰ γεμίσει τὸ σπίτι μου, τοῦ εἶπε ὁ οἰκοδεσπότης. Κι ἔκλεισε ὁ Κύριος τὴν παραβολὴ λέγοντας: Κανεὶς ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους ποὺ ἀρνήθηκαν τὸ κάλεσμα, δὲν θὰ γευθεῖ τὸ δεῖπνο μου.

Βέβαια μέσα ἀπὸ τὴν Παραβολὴ ὁ Κύριος θέλει νὰ ὑποδηλώσει ὅτι οἱ Ἑβραῖοι, ποὺ θεωροῦσαν ὅτι ἔχουν πρῶτοι τὸ δικαίωμα στὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, τελικὰ ἀποκλείσθηκαν ἀπ᾿ αὐτὴν γιὰ νὰ τὴν ἀπολαύσουν οἱ ἐθνικοί. Ὅμως ἡ Παραβολὴ αὐτὴ ἔχει καὶ γενικότερη ἐφαρμογὴ στὸν καθένα μας. Διότι ὁ Θεὸς καλεῖ ὅλους μας. Καὶ εἶναι φοβερὸ νὰ ἀρνηθοῦμε τὴν κλήση του προβάλλοντας τὶς ἀνόητες προφάσεις τῶν ἀρνητῶν τῆς Παραβολῆς. Εἶναι προφάσεις μικρὲς καὶ ὑποκριτικές, ποὺ ξεσκεπάζουν τὴν κακὴ διάθεση τῶν προσκεκλημένων. Διότι ὅλοι τους εἶχαν εἰδοποιηθεῖ ἀπὸ καιρὸ γιὰ τὸ δεῖπνο αὐτό. Θὰ μποροῦσαν νὰ εἶχαν ρυθμίσει τὸ πρόγραμμά τους, ὥστε νὰ μπορέσουν νὰ συμμετάσχουν. Αὐτὲς οἱ προφάσεις ὅμως ἐπιπλέον δείχνουν πόσο μᾶς περισποῦν καὶ μᾶς δένουν οἱ φροντίδες τῆς ζωῆς, ἡ ἐργασία μας καὶ οἱ οἰκογενειακές μας ὑποχρεώσεις.

Ἂν ὅλοι οἱ ἄνθρωποι ἱεραρχούσαμε σωστὰ τὰ πράγματα καὶ ἐκτιμούσαμε τὴν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ, θὰ λέγαμε: Μὲ καλεῖ ὁ Θεὸς στὴ Βασιλεία του. Κανένα ἐμπόδιο δὲν μπορεῖ νὰ σταθεῖ ἱκανὸ νὰ μοῦ στερήσει τὸν Παράδεισο. Διαφορετικὰ περιφρονώντας τὴν πρόσκληση καὶ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ κινδυνεύουμε νὰ τὴ χάσουμε γιὰ πάντα. Κινδυνεύουμε νὰ χάσουμε ὄχι κάτι μικρό, ἀλλὰ τὸ μεγαλύτερο, τὸ ἄπειρο, τὸν ἴδιο τὸν Θεό. Κι ἂν χάσουμε τὸν Θεό, χάσαμε τὰ πάντα. Καμία πρόφαση λοιπὸν νὰ μὴ σταθεῖ ἐμπόδιο στὸ δρόμο μας πρὸς τὴ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Δὲν θὰ ἔχουμε καμία δικαιολογία.

     (Δ­ι­α­σ­κ­ε­υὴ ἀ­πὸ π­α­λ­α­ιὸ τ­ό­μο τ­οῦ Π­ε­ρ­ι­ο­δ­ι­κ­οῦ «Ο Σ­Ω­Τ­ΗΡ»)