ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ (ΖΑΚΧΑΙΟΥ). ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

    ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΕ΄ ΛΟΥΚΑ (ΖΑΚΧΑΙΟΥ)

(21 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΛΒ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)

Τέ­κνον Τι­μό­θε­ε, πι­στὸς ὁ λό­γος καὶ πά­σης ἀ­πο­δο­χῆς ἄ­ξι­ος, εἰς τοῦ­το γὰρ καὶ κο­πι­ῶ­μεν καὶ ὀ­νει­δι­ζό­με­θα, ὅ­τι ἠλ­πί­κα­μεν ἐ­πὶ Θε­ῷ ζῶν­τι, ὅς ἐ­στι σω­τὴρ πάν­των ἀν­θρώ­πων, μά­λι­στα πι­στῶν. Πα­ράγ­γελ­λε ταῦ­τα καὶ δί­δα­σκε. Μη­δε­ίς σου τῆς νε­ό­τη­τος κα­τα­φρο­νε­ί­τω, ἀλ­λὰ τύ­πος γί­νου τῶν πι­στῶν ἐν λό­γῳ, ἐν ἀ­να­στρο­φῇ, ἐν ἀ­γά­πῃ, ἐν πνε­ύ­μα­τι, ἐν πί­στει, ἐν ἁ­γνε­ί­ᾳ. Ἕ­ως ἔρ­χο­μαι πρό­σε­χε τῇ ἀ­να­γνώ­σει, τῇ πα­ρα­κλή­σει, τῇ δι­δα­σκα­λί­ᾳ. Μὴ ἀ­μέ­λει τοῦ ἐν σοὶ χα­ρί­σμα­τος, ὃ ἐ­δό­θη σοι δι­ὰ προ­φη­τε­ί­ας με­τὰ ἐ­πι­θέ­σε­ως τῶν χει­ρῶν τοῦ πρε­σβυ­τε­ρί­ου. Ταῦ­τα με­λέ­τα, ἐν το­ύ­τοις ἴ­σθι, ἵ­να σου ἡ προ­κο­πὴ φα­νε­ρὰ ᾖ ἐν πᾶ­σιν.

                                            (Α΄ Τιμ. δ΄[4] 9 -15)

ΜΕΛΕΤΗ ΑΓΙΑΣ ΓΡΑΦΗΣ

ΛΟΓΟΣ ΕΙΣ ΤΟ: «Ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι»

Στὸ σημερινὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ὁ ἀπόστολος Παῦλος ἀνάμεσα σὲ ἄλλες σπουδαῖες συμβουλὲς λέγει στὸν μαθητὴ του Τιμόθεο: Πρόσεχε ἰδιαίτερα τὴν ἀνάγνωση τῶν θείων Γραφῶν. Ἀλλὰ καὶ νὰ μελετᾶς προσεκτικὰ ὅσα σοῦ γράφω στὴν ἐπιστολή μου αὐτή. Νὰ τὰ μελετᾶς καὶ μέσα σ' αὐτὰ τὰ νοήματα νὰ βρίσκεται ἡ σκέψη σου καί ἡ ζωή σου. Διότι ἔτσι ἡ προκοπή σου θὰ γίνει φανερὴ σὲ ὅλα τὰ θέματα. Ἂς δοῦμε λοιπὸν σήμερα γιατί ὁ θεῖος Παῦλος συνιστᾶ νὰ δείχνουμε ἰδιαίτερη προσοχὴ στὴν μελέτη τῶν θείων Γραφῶν καὶ πῶς θὰ γίνει αὐτό.

1.   Η ΦΩΝΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Ὁ ἀπόστολος Παῦλος συνιστᾶ στὸν μαθητή του Τιμόθεο νὰ δείχνει ἰδιαίτερη προσοχὴ στὴν ἀνάγνωση τοῦ θείου λόγου, διότι ὅπως λέγει καὶ πάλι στὸν Τιμόθεο στὴν Β' πρὸς αὐτὸν ἐπιστολὴ του, ἡ Ἁγία Γραφὴ δὲν περιέχει ἀνθρώπινες σκέψεις ἀλλὰ εἶναι θεόπνευστη. «Πᾶσα γραφὴ θεόπνευστος», τοῦ λέγει (γ΄[3] 16). Δὲν περιέχει τὰ λόγια κάποιων ἀνθρώπων, ἔστω σοφῶν, ἀλλά τὸν λόγο τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ. Διότι οἱ συγγραφεῖς τῆς Ἁγίας Γραφῆς δὲν ἔγραψαν δικές τους σκέψεις, ἀλλὰ ἔγραψαν μὲ τὸ φωτισμὸ καὶ τὴν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Γι' αὐτὸ λοιπὸν λέγει στὸν Τιμόθεο: Πρόσεχε! Διότι στὴν Ἁγία Γραφὴ ὁμιλεῖ ὁ ἴδιος ὁ Θεός. Εἶναι ἡ φωνὴ τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή σου. Τὸ ἴδιο ἀκριβῶς κάνουν καὶ οἱ προφῆται τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Ὅταν ἑξαγγέλλουν τὶς βουλὲς τοῦ Θεοῦ, λέγουν σαφῶς: «Τάδε λέγει Κύριος». Γιὰ νὰ καταλαβαίνουν οἱ ἀκροαταί τους ὅτι δὲν μιλοῦν οἱ προφῆται τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ὁμιλεῖ δι’ αὐτῶν ὁ ἴδιος ὁ Θεός.

Πρόσεχε λοιπόν, λέγει ὁ θεῖος Παῦλος στὸν Τιμόθεο ἀλλά καὶ σ' ὅλους ἐμᾶς. Δὲν μελετᾶς ἕνα ὁποιοδήποτε βιβλίο ἀλλὰ τὸ βιβλίο τοῦ Θεοῦ. Ἄνοιξε καλὰ τὰ αὐτιά σου νὰ ἀκούσεις τί θέλει ὁ Θεὸς ἀπό σένα. Ἄνοιξε τὴν καρδιά σου διάπλατα νά δεχθεῖ τὸν θησαυρὸ αὐτὸ τοῦ Θεοῦ. Ἄκουε μὲ προσοχὴ μιὰ φωνὴ γλυκειά καὶ παρηγορητική, ἀληθινὴ καὶ κρυστάλλινη, τὴν φωνὴ τοῦ Θεοῦ, ποὺ σὲ καθοδηγεῖ καθημερινὰ στὴ ζωή σου.

Πρόσεχε λοιπόν. Διότι μὲ τὴν μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ θὰ σὲ ἀναγεννήσει, θὰ σὲ καλλιεργήσει πνευματικῶς, θὰ σοῦ δώσει παρηγοριὰ στὴ ζωή σου, θὰ σὲ βοηθήσει νὰ ἐπανορθώσεις τὰ λάθη σου, θὰ σὲ κάνει ἄνθρωπο ἄρτιο, ὡλοκληρωμένο, καταρτησμένο, τέλειο. Θὰ κάνει τὴν ψυχή σου δυνατὴ, ἄτρωτη στὶς ἐπιθέσεις τοῦ ἐχθροῦ.

Πρόσεχε πολὺ περισσότερο, διότι χωρὶς τὴν μελέτη τῶν θείων Γραφῶν δὲν μπορεῖς νὰ ζήσεις πνευματικὴ ζωή. Μᾶς τὸ λέγει αὐτὸ σαφῶς ὁ Κύριός μας: «Οὐκ ἐπ' ἄρτῳ μόνῳ ζήσεται ἄνθρωπος, ἀλλ' ἐπὶ παντὶ ρήματι ἐκπορευομένῳ διὰ στόματος Θεοῦ» (Ματθ. δ'[4] 4). Δηλαδὴ ὁ ἄνθρωπος δὲν μπορεῖ νὰ διατηρηθεῖ στὴν ζωὴ μόνο μὲ τὸν φυσικὸ ἄρτο, ἀλλὰ πολὺ περισσότερο τοῦ εἶναι ἀπαραίτητη ἡ πνευματικὴ τροφή, ποὺ εἶναι οἱ προσταγὲς τοῦ Θεοῦ. Ἐφόσον λοιπὸν ἡ μελέτη τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ ἔχει τόσο μεγάλη σημασία γιὰ τὴ ζωή μας, πῶς ἐμεῖς νὰ μὴ δείξουμε ἀνάλογη προσοχὴ στὴν φωνὴ αὐτὴ τοῦ Θεοῦ;

2.   ΝΑ ΚΥΡΙΑΡΧΗΣΕΙ ΜΕΣΑ ΣΟΥ

Μᾶς ἀπαντᾶ καὶ πάλι στὸ θέμα αὐτὸ ὁ Ἀπόστολος στὸ σημερινὸ Ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα. «Ταῦτα μελέτα, ἐν τούτοις ἴσθι», μᾶς λέγει. Δὲν λέγει μόνον «πρόσεχε τῇ ἀναγνώσει», ἢ ἔστω «ταῦτα ἀναγίνωσκε», ἀλλὰ λέγει «ταῦτα μελέτα». Δηλαδὴ ὄχι ἁπλῶς νὰ διαβάζεις τὴν Ἁγία Γραφή, ἀλλὰ νὰ τὴν μελετᾶς μὲ προσοχή, ἐμβαθύνοντας σ' αὐτὴ μὲ ἱερὸ ἐνδιαφέρον. Μία πρόχειρη μελέτη ἔχει ὡς ἀποτέλεσμα νὰ ξεχάσεις γρήγορα ὅ,τι διάβασες, ἀλλὰ ἀποτελεῖ καὶ ἀσέβεια καὶ περιφρόνηση τοῦ Θεοῦ. Πρόσεχε λοιπόν. Νὰ τὴν μελετᾶς καθημερινὰ ὄχι μὲ ἐπιπολαιότητα, βιασύνη, ραθυμία ἢ ἀδιαφορία  ἀλλὰ μὲ προσοχὴ καὶ προσήλωση, μὲ ἐπιμονή, ἐμβαθύνοντας σ' αὐτὴ μὲ πίστη καὶ φόβο Θεοῦ, μὲ δίψα πνευματική. Μὲ συναίσθηση ὅτι σοῦ ὁμιλεῖ ὁ ἴδιος ὁ Θεός.

Καὶ νὰ καταγράφεις ἄσβεστα στὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιά σου τὰ λόγια τοῦ Θεοῦ. «Ἐν τούτοις ἴσθι». Μέσα στὰ ἱερὰ νοήματα τῆς Ἁγίας Γραφῆς νὰ περιδιαβαίνει διαρκῶς ἡ σκέψη σου. Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ νά «ἐνοικῇ πλουσίως» μέσα σου (Κολασ. γ' [3] 16). Ὅλη ἡ διάνοιά σου καὶ ἡ σκέψη σου καὶ ἡ ὕπαρξή σου νὰ βρίσκεται βυθισμένη στὰ θεῖα νοήματα.

Καὶ τέλος νὰ προσεύχεσαι στὸν ἅγιο Θεὸ νὰ σοῦ χαρίζει τὸν φωτισμό του. Νὰ τὸν παρακαλεῖς, ὅπως ὁ Δαβίδ, νὰ ἀποκαλύπτει τοὺς ὀφθαλμούς σου, νὰ ἀπομακρύνει δηλαδὴ κάθε κάλυμμα ἀπὸ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς σου, νὰ σοῦ δίνει τὸν φωτισμό του, γιὰ νὰ κατανοεῖς τὸ θαυμαστὸ βάθος τῆς θείας σοφίας καὶ νὰ μεταμορφώνεσαι καθημερινά.

Ἀδελφοί, μὲ πόση προσοχὴ διαβάζουν πολλοὶ ἄνθρωποι ἄλλα ἀναγνώσματα βλαβερὰ καὶ καταστρέφουν τὴν ψυχή τους! Γιὰ τὸν λόγο τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι ἡ ζωὴ τῆς ψυχῆς μας, δὲν πρέπει νὰ δείξουμε τὴν μεγαλύτερη δυνατὴ προσοχὴ καὶ δίψα; Ἂς κοπιάσουμε λοιπόν. Ἂς δείξουμε ζῆλο καὶ διάθεση γιὰ ἐφαρμογὴ τῶν θείων ἐντολῶν. Ἔτσι θὰ καλλιεργηθοῦμε πνευματικά, ἔτσι θὰ δοῦμε πρόσωπο Θεοῦ, ἔτσι θὰ κερδίσουμε τὴν αἰώνια Βασιλεία Του.

(Διασκευή ἀπό παλαιό τόμο τοῦ Περιοδικοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Τῷ και­ρῷ ἐ­κεί­νῳ, δι­ήρ­χε­το ὁ ᾿Ι­η­σοῦς τὴν ῾Ι­ε­ρι­χώ. Καὶ ἰ­δοὺ, ἀ­νὴρ ὀ­νό­μα­τι κα­λο­ύ­με­νος Ζακ­χαῖ­ος· καὶ αὐ­τὸς ἦν ἀρ­χι­τε­λώ­νης, καὶ οὗ­τος ἦν πλο­ύ­σι­ος, καὶ ἐ­ζή­τει ἰ­δεῖν τὸν ᾿Ι­η­σοῦν τίς ἐ­στι, καὶ οὐκ ἠ­δύ­να­το ἀ­πὸ τοῦ ὄ­χλου, ὅ­τι τῇ ἡ­λι­κί­ᾳ μι­κρὸς ἦν. Καὶ προ­δρα­μὼν ἔμ­προ­σθεν, ἀ­νέ­βη ἐ­πὶ συ­κο­μο­ρέ­αν, ἵ­να ἴ­δῃ αὐ­τόν, ὅ­τι ἐ­κε­ί­νης ἤ­μελ­λε δι­έρ­χε­σθαι. Καὶ ὡς ἦλ­θεν ἐ­πὶ τὸν τό­πον, ἀ­να­βλέ­ψας ὁ ᾿Ι­η­σοῦς εἶ­δεν αὐ­τὸν, καὶ εἶ­πε πρὸς αὐ­τόν· Ζακ­χαῖ­ε, σπε­ύ­σας κα­τά­βη­θι· σή­με­ρον γὰρ ἐν τῷ οἴ­κῳ σου δεῖ με μεῖ­ναι. Καὶ σπε­ύ­σας κα­τέ­βη, καὶ ὑ­πε­δέ­ξα­το αὐ­τὸν χα­ί­ρων. Καὶ ἰ­δόν­τες πάν­τες δι­ε­γόγ­γυ­ζον, λέ­γον­τες· ὅ­τι πα­ρὰ ἁ­μαρ­τω­λῷ ἀν­δρὶ εἰ­σῆλ­θε κα­τα­λῦ­σαι. Στα­θεὶς δὲ Ζακ­χαῖ­ος, εἶ­πε πρὸς τὸν ᾿Ι­η­σοῦν· Ἰ­δοὺ, τὰ ἡ­μί­ση τῶν ὑ­παρ­χόν­των μου Κύριε, δί­δω­μι τοῖς πτω­χοῖς· καὶ εἴ τι­νός τι ἐ­συ­κο­φάν­τη­σα, ἀ­πο­δί­δω­μι τε­τρα­πλοῦν. Εἶ­πε δὲ πρὸς αὐ­τὸν ὁ ᾿Ι­η­σοῦς· ὅ­τι σή­με­ρον σω­τη­ρί­α τῷ οἴ­κῳ το­ύ­τῳ ἐ­γέ­νε­το, κα­θό­τι καὶ αὐ­τὸς υἱ­ὸς ᾿Α­βρα­άμ ἐ­στιν. Ἦλ­θε γὰρ ὁ υἱ­ὸς τοῦ ἀν­θρώ­που ζη­τῆ­σαι καὶ σῶ­σαι τὸ ἀ­πο­λω­λός.

                                       (Λουκ. ιθ΄[19] 1 - 10)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἐκεῖνο τόν καιρό μπῆκε ὁ Ἰησοῦς στήν Ἱεριχώ, καί περνοῦσε μέσα ἀπὸ τὴν πόλη. Ἐκεῖ ὑπῆρχε ἕνας ἄνθρωπος πού ὀνομαζόταν Ζακχαῖος. Αὐτὸς ἦταν ἀρχιτελώνης καὶ πολὺ πλούσιος. Καὶ προσπαθοῦσε νὰ δεῖ τόν Ἰησοῦ ποιός εἶναι, ἀλλά δὲν μποροῦσε. Διότι ὑπῆρχε μεγάλη συρροὴ λαοῦ, καὶ αὐτὸς ἦταν κοντὸς στὸ ἀνάστημα καὶ σκεπαζόταν ἀπὸ τὸ πλῆθος. Ἔτρεξε λοιπὸν μπροστὰ ἀπὸ τὸ πλῆθος πού συνόδευε τόν Ἰησοῦ καὶ ἀνέβηκε σὰν νὰ ἦταν μικρὸ παιδὶ σὲ μία συκομουριὰ γιὰ νὰ τὸν δεῖ, διότι ἀπὸ τὸ δρόμο ἐκεῖνο στὸν ὁποῖο βρισκόταν τὸ δέντρο αὐτὸ θὰ περνοῦσε ὁ Ἰησοῦς. Ἀμέσως μόλις ἔφθασε ὁ Ἰησοῦς στὸ σημεῖο ἐκεῖνο, σήκωσε τὰ μάτια του καὶ τὸν εἶδε· καὶ χωρὶς νὰ τὸν γνωρίζει ἀπὸ παλαιότερα τὸν φώναξε μὲ τὸ ὄνομά του καὶ τοῦ εἶπε: Ζακχαῖε, κατέβα γρήγορα, διότι σήμερα πρέπει νὰ μείνω στὸ σπίτι σου, σύμφωνα μὲ τὴ θεία βουλὴ πού προετοιμάζει τὴ σωτηρία σου. Τότε ὁ Ζακχαῖος κατέβηκε γρήγορα καὶ τὸν ὑποδέχθηκε στὸ σπίτι του μὲ χαρά. Ὅλοι ὅμως, ὅταν εἶδαν ὅτι ὁ Ἰησοῦς προτίμησε τὸ σπίτι τοῦ Ζακχαίου, μουρμούριζαν μεταξύ τους μὲ ἀγανάκτηση καὶ σχολίαζαν περιφρονητικὰ τόν Ἰησοῦ λέγοντας ὅτι μπῆκε νὰ μείνει καὶ νὰ ἀναπαυθεῖ στὸ σπίτι ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ ἀνθρώπου. Ὁ Ζακχαῖος ὅμως στάθηκε μπροστὰ στὸν Κύριο καὶ τοῦ εἶπε: Ἰδού, Κύριε, τὰ μισὰ ἀπὸ τὰ ὑπάρχοντά μου τὰ δίνω ἐλεημοσύνη στοὺς φτωχούς, κι ἂν τυχὸν ὡς τελώνης μεταχειρίστηκα συκοφαντίες, ψεύτικες καταγγελίες καὶ ἀναφορὲς γιὰ νὰ ἀδικήσω κάποιον σὲ κάτι, τοῦ τὸ γυρίζω πίσω τετραπλάσιο. Τότε ὁ Ἰησοῦς στράφηκε πρὸς αὐτὸν καὶ εἶπε: Σήμερα μὲ τὴν ἐπίσκεψή μου στὸ σπίτι αὐτὸ ἦλθε ἡ σωτηρία τόσο στὸν οἰκοδεσπότη ὅσο καὶ στοὺς δικούς του. Καὶ ἔπρεπε νὰ σωθεῖ καὶ ὁ ἀρχιτελώνης αὐτός, διότι κι αὐτὸς εἶναι γιὸς καὶ ἀπόγονος τοῦ Ἀβραάμ, ὅπως κι ἐσεῖς πού διαμαρτύρεσθε. Καὶ σ' αὐτὸν λοιπὸν ἔδωσε ὁ Θεὸς τὴν ὑπόσχεση τῆς σωτηρίας. Ἔπρεπε λοιπὸν νὰ συντελέσω στὴ σωτηρία αὐτὴ τοῦ Ζακχαίου, διότι ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἦλθε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ γιὰ ν' ἀναζητήσει καὶ νὰ σώσει ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα, πού σὰν χαμένο πρόβατο κινδύνευε νὰ πεθάνει μέσα στὴν ἁμαρτία.