ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

 

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ                    

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ

(2 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2022)

 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΙϚ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)  

Ἀδελφοί, συνεργοῦντες παρακαλοῦμεν, μὴ εἰς κενὸν τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ δέξασθαι ὑμᾶς. Λέγει γάρ· Καιρῷ δεκτῷ ἐπήκουσά σου καὶ ἐν ἡμέρᾳ σωτηρίας ἐβοήθησά σοι· ἰδοὺ νῦν καιρὸς εὐπρόσδεκτος· ἰδοὺ νῦν ἡμέρα σωτηρίας. Μηδεμίαν ἐν μηδενὶ διδόντες προσκοπήν, ἵνα μὴ μωμηθῇ ἡ διακονία, ἀλλ᾽ ἐν παντὶ συνιστῶντες ἑαυτοὺς ὡς Θεοῦ διάκονοι, ἐν ὑπομονῇ πολλῇ, ἐν θλίψεσιν, ἐν ἀνάγκαις, ἐν στενοχωρίαις, ἐν πληγαῖς, ἐν φυλακαῖς, ἐν ἀκαταστασίαις, ἐν κόποις, ἐν ἀγρυπνίαις, ἐν νηστείαις, ἐν ἁγνότητι, ἐν γνώσει, ἐν μακροθυμίᾳ, ἐν χρηστότητι, ἐν Πνεύματι ἁγίῳ, ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ, ἐν λόγῳ ἀληθείας, ἐν δυνάμει Θεοῦ· διὰ τῶν ὅπλων τῆς δικαιοσύνης τῶν δεξιῶν καὶ ἀριστερῶν, διὰ δόξης καὶ ἀτιμίας, διὰ δυσφημίας καὶ εὐφημίας· ὡς πλάνοι καὶ ἀληθεῖς, ὡς ἀγνοούμενοι καὶ ἐπιγινωσκόμενοι, ὡς ἀποθνῄσκοντες καὶ ἰδοὺ ζῶμεν, ὡς παιδευόμενοι καὶ μὴ θανατούμενοι, ὡς λυπούμενοι ἀεὶ δὲ χαίροντες, ὡς πτωχοὶ πολλοὺς δὲ πλουτίζοντες, ὡς μηδὲν ἔχοντες καὶ πάντα κατέχοντες.

                                                                    (Β΄ Κορ. Ϛ΄[6] 1-10)

 

ΕΡΜΗΝΕΙΑ. (Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ)

Ἀ­δελ­φοί, συνεργαζόμενοι μέ τόν Θεό στό ἔργο αὐτό τῆς συμφιλιώσεως καί τῆς καταλλαγῆς τῶν ἀνθρώπων, σᾶς παρακαλοῦμε νά δείξετε μέ τή διαγωγή σας ὅτι δέν δεχθήκατε μάταια καί ἀνώφελα τή χάρη τοῦ Θεοῦ. Καί μή νομίσετε ὅτι πάντοτε ὁ Θεός θά σᾶς στέλνει τούς ἀντιπροσώπους του νά σᾶς παρακαλοῦν. Ὄχι. Διότι λέει ἡ Ἁγία Γραφή: Στόν κατάλληλο καιρό, ὅταν ὁ Θεός δείχνει τό ἔλεός του καί τήν ἀγάπη του, σέ ἄκουσα μέ προσοχή, καί τήν ἡμέρα πού δίνεται ἡ σωτηρία, σέ βοήθησα. Νά λοιπόν, τώρα εἶναι καιρός κατάλληλος, νά, τώρα εἶναι ἡμέρα σωτηρίας. Καί τώρα σᾶς ἀπευθύνουμε αὐτά τά παρακλητικά λόγια χωρίς νά δίνουμε καμία ἀφορμή σκανδάλου σέ τίποτε, γιά νά μήν κατηγορηθεῖ στό ἐλάχιστο ἡ διακονία τοῦ κηρύγματος. Ἀλλά ἀντίθετα, μέ κάθε τρόπο συστήνουμε τούς ἑαυτούς μας καί ἀποδεικνυόμαστε ἀληθινοί διάκονοι τοῦ Θεοῦ: μέ ὑπομονή πολλή, μέ θλίψεις, μέ ἀνάγκες, μέ στενοχώριες, μέ δαρμούς καί μαστιγώσεις πού πληγώνουν τό σῶμα μας, μέ φυλακίσεις, μέ καταδιώξεις πού δέν μᾶς ἀφήνουν νά σταθοῦμε πουθενά, μέ κόπους, μέ ἀγρυπνίες, μέ στερήσεις φαγητοῦ, μέ καθαρότητα ἀπό κάθε ἁμαρτία, μέ γνώση τῆς ἀλήθειας, μέ μακροθυμία, μέ καλοσύνη, μέ ἁγιασμό καί μέ τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, μέ ἀγάπη πραγματική κι ἐλεύθερη ἀπό ὑποκρισία, μέ λόγο πού κηρύττει τήν ἀλήθεια, μέ δύναμη Θεοῦ, μέ τά ὅπλα τά ἐπιθετικά, πού εἶναι κατάλληλα γιά τήν ἐπιβολή τῆς δικαιοσύνης καί μοιάζουν μ’ αὐτά πού ἔχουν στό δεξί τους χέρι οἱ στρατιῶτες πού μάχονται, ὅπως καί μέ τά ὅπλα τά ἀμυντικά, πού μοιάζουν μ’ αὐτά πού ἔχουν στό ἀριστερό τους χέρι. Εἴμαστε δηλαδή πάνοπλοι, καί γιά νά ὑπερασπιστοῦμε τή δικαιοσύνη καί τήν ἀλήθεια, καί γιά νά δημιουργήσουμε τό θρίαμβό της. Ἀποδεικνύουμε ποιοί εἴμαστε μέ τή δόξα πού δεχόμαστε ἀπ’ αὐτούς πού πιστεύουν στό Εὐαγγέλιο καί μέ τήν ἀτιμία ἀπό τούς ἀπίστους, μέ τή δυσφήμηση ἀπό τούς συκοφάντες μας καί μέ τά ἐγκώμια καί τούς ἐπαίνους ἀπό τούς πιστούς. Παρουσιαζόμαστε ὡς ἀπατεῶνες ἀπό τούς ἐχθρούς τοῦ Εὐαγγελίου, καί ὡς εἰλικρινεῖς ἀπό τούς πιστούς· ὡς ἄγνωστοι ἐξαιτίας τῆς κοινωνικῆς ἀσημότητός μας, καί ὡς πολύ γνωστοί καί σπουδαῖοι· ὡς ἄνθρωποι πού κινδυνεύουμε νά πεθάνουμε, κι ὅμως, νά πού ζοῦμε· ὡς ἄνθρωποι πού παιδαγωγούμαστε ἀπό τόν Θεό μέ βαρύτατες δοκιμασίες, ἀλλά δέν φτάνουμε στό θάνατο. Ἐξαιτίας τῶν δοκιμασιῶν μας αὐτῶν μᾶς νομίζουν βυθισμένους στή λύπη, ἐμεῖς ὅμως πάντοτε χαιρόμαστε. Μᾶς θεωροῦν φτωχούς, ἐμεῖς ὅμως κάνουμε πολλούς νά πλουτίζουν μέ πνευματικούς καί οὐράνιους θησαυρούς. Παρουσιαζόμαστε σάν νά μήν ἔχουμε τίποτε, κι ὅμως κατέχουμε τά πάντα.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶ­πεν ὁ Κύ­ριος^. κα­θὼς θέ­λε­τε ἵ­να ποι­ῶ­σιν ὑ­μῖν οἱ ἄν­θρω­ποι, καὶ ὑ­μεῖς ποι­εῖ­τε αὐ­τοῖς ὁ­μο­ί­ως. καὶ εἰ ἀ­γα­πᾶ­τε τοὺς ἀ­γα­πῶν­τας ὑ­μᾶς, πο­ί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ οἱ ἁ­μαρ­τω­λοὶ τοὺς ἀ­γα­πῶν­τας αὐ­τοὺς ἀ­γα­πῶ­σι. καὶ ἐ­ὰν ἀ­γα­θο­ποι­ῆ­τε τοὺς ἀ­γα­θο­ποι­οῦν­τας ὑ­μᾶς, πο­ί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ οἱ ἁ­μαρ­τω­λοὶ τὸ αὐ­τὸ ποι­οῦ­σι. καὶ ἐ­ὰν δα­νε­ί­ζη­τε πα­ρ' ὧν ἐλ­πί­ζε­τε ἀ­πο­λα­βεῖν, πο­ί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ ἁ­μαρ­τω­λοὶ ἁ­μαρ­τω­λοῖς δα­νε­ί­ζου­σιν ἵ­να ἀ­πο­λά­βω­σι τὰ ἴ­σα. πλὴν ἀ­γα­πᾶ­τε τοὺς ἐ­χθροὺς ὑ­μῶν καὶ ἀ­γα­θο­ποι­εῖ­τε καὶ δα­νε­ί­ζε­τε μη­δὲν ἀ­πελ­πί­ζον­τες, καὶ ἔ­σται ὁ μι­σθὸς ὑ­μῶν πο­λύς, καὶ ἔ­σε­σθε υἱ­οὶ ὑ­ψί­στου, ὅ­τι αὐ­τὸς χρη­στός ἐ­στιν ἐ­πὶ τοὺς ἀ­χα­ρί­στους καὶ πο­νη­ρο­ύς. Γίνεσθε οὖν οἰ­κτίρ­μο­νες κα­θὼς καὶ ὁ πα­τὴρ ὑ­μῶν οἰ­κτίρ­μων ἐ­στί.                                                       

           (Λουκ. Ϛ΄ [6] 31 – 36)

 

ΤΟ ΥΨΟΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ

ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

1.   ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ

«Καθώς θέλετε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι», εἶπε ὁ θεῖος Διδάσκα­λος, «καὶ ὑμεῖς ποιεῖτε αὐτοῖς ὁμοίως». Ὅπως δηλαδή θέλετε νά σᾶς συμπερι­φέρονται οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι, ἔτσι πρέ­πει νά συμπεριφέρεσθε καί σεῖς σ᾿ αὐ­τούς. Αὐτό νά τό κάνετε πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους, ὄχι μόνο στούς καλούς ἀλλά καί στούς ἁμαρτωλούς. Διότι ἐάν ἀγαπᾶτε μόνον ἐκείνους πού σᾶς ἀγαποῦν, ὁ Θεός δέν πρόκειται νά σᾶς ἀν­ταμείψει γι᾿ αὐτό. Διότι καί οἱ ἁμαρτω­λοί τό ἴδιο κάνουν. Ἀγαποῦν ἐκείνους πού τούς ἀγαποῦν. Ἐάν πάλι εὐεργετεῖτε μόνον ἐκείνους πού σᾶς κάνουν κάποιο καλό, δέν ἔχετε καμμιά ὠφέ­λεια. Διότι καί οἱ ἁμαρτωλοί ἀκριβῶς τό ἴδιο κάνουν.

Καί ἄν δανείζετε μόνον σ᾿ αὐτούς ἀπό τούς ὁποίους περιμένετε ὅτι θά πάρετε πίσω τά χρήματα σας, ποιά χάρη σᾶς ὀφείλει ὁ Θεός; Διότι καί οἱ ἁμαρτωλοί ἄνθρωποι τό ἴδιο κάνουν. Δανείζουν στούς ὁμοίους τους, γιά νά πάρουν πίσω τά χρήματά τους ἤ γιά νά μποροῦν ἔτσι νά δανεισθοῦν κι αὐτοί. Αὐτή ὅμως ἡ συμ­περιφορά δέν εἶναι χριστιανική, ἀλλά συμφεροντολογική.

Ἒσεῖς ὅμως, οἱ ἀληθινοί μαθητές μου, νά ἀγαπᾶτε ὅλους τούς ἀνθρώπους, ἀκόμη καί τούς ἐχθρούς σας. Ὅταν αὐτοί ἔχουν τήν ἀνάγκη σας καί μπορεῖτε νά τούς βοηθήσετε, νά τούς εὐεργετεῖτε καί νά δανείζετε σ᾿ αὐτούς, χω­ρίς νά περιμένετε ἀνταπόδοση.

ΕΙΝΑΙ πραγματικά κορυφαῖα τά δι­δάγματα τῆς διδασκαλίας αὐτῆς τοῦ Κυρίου, τά ὁποῖα συγκεφαλαιώνονται μέ­σα σέ τέσσερεις λέξεις: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐ­χθρούς ὑμῶν». Ἀλλά καί ὅλη ἡ διδασκα­λία τοῦ Κυρίου μας σ᾿ αὐτήν τήν ἐντολή συγκεφαλαιώνεται. Διότι ἡ ἐντολή αὐτή δέν ἐκφράζει μόνο μία προτροπή τελείας συμπεριφορᾶς τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά ταυτόχρονα μᾶς ἀποκαλύπτει τό μυστήριο τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ.

Διότι ὁ ὕψιστος Θεός τοῦ ἐλέους ἔδειξε τό ἄφθαστο μεγαλεῖο τῆς ἀγάπης Του πρός τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι γί­ναμε ἐχθροί Του, ἐπειδή ἐπαναστατή­σαμε ἀπέναντι Του. Αὐτός ὅμως δέν μᾶς ἐγκατέλειψε στήν κατηφορική καί ὀλέθρια πορεία θανάτου, ἀλλά τόσο πολύ μᾶς ἀγάπησε, ἐμᾶς τούς ἐχθρούς Του, ὥστε ἔγινε ἄνθρωπος καί σταυ­ρώθηκε γιά μᾶς καί σήκωσε ἐπάνω Του τό ἀβάστακτο βάρος τῶν ἁμαρτιῶν μας.

Παράλληλα μᾶς ἄφησε ὡς ἱερή πα­ρακαταθήκη, ὡς σύνταγμα καί χρυσό κανόνα ζωῆς, τήν κορυφαία αὐτή ἐντο­λή Του: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς ὑμῶν». Ἀγαπᾶτε αὐτούς πού σᾶς μισοῦν καί θέλουν νά σᾶς βλάψουν. Εὐεργετεῖτε αὐτούς πού σᾶς ἀδικοῦν. Αὐτό εἶναι τό ὕψος τῆς χριστιανικῆς πίστεως καί ζω­ῆς. Ὄχι φιλοσοφίες καί ἰδεολογήματα ἀνεφάρμοστα, πού καταρρέουν στο πέ­ρασμα τοῦ χρόνου. Ἀλλά ἀγάπη χωρίς ὄρια.

Βέβαια αὐτή ἡ ἀγάπη πρός τούς ἐχθρούς ἦταν κάτι τό πρωτάκουστο γιά τήν ἐποχή ἐκείνη. Ἀλλά καί γιά κάθε ἐποχή εἶναι κάτι πού ἔρχεται σέ ἀντίθεση μέ τίς τάσεις τοῦ φυσικοῦ ἀνθρώπου. Γι᾿ αυτό καί πολλοί ἄνθρω­ποι δυσκολεύονται ἀκόμη καί τήν «κα­λημέρα» νά ποῦν σέ κάποιον πού τούς ἔβλαψε. Μόνον ἕνας γνήσιος καί ἀ­ναγεννημένος πνευματικά Χριστιανός μπορεῖ νά καταλάβει τήν ἐντολή αὐτή καί νά τήν ἐφαρμόσει. Διότι χωρίς τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ κανείς δέν μπορεῖ νά ἐκδηλώσει μία τέτοια ἀγάπη. Ἡ ἀγάπη αὐτή ἀποδεικνύει ὅτι εἴμαστε γνήσια παιδιά τοῦ Χριστοῦ. Ἡ ἀγάπη αυτή μᾶς κάνει νά ὁμοιάζουμε μέ τόν Θεό τῆς ἀγάπης. Αὐτή ἡ ἀγάπη θά ἔχει καί τήν μεγαλύτερη ἀνταμοιβή, ὅπως μᾶς ἀναφέρει στή συνέχεια ὁ Κύριος.

 

2. ΟΜΟΙΟΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Ἐσεῖς λοιπόν, οἱ ἀληθινοί μαθητές μου, συνέχισε ὁ Κύριος, θά ἔχετε πο­λύ μισθό, ἐάν ἀγαπᾶτε καί εὐεργετεῖτε τούς ἐχθρούς σας. Ὁ ἅγιος Θεός θά σᾶς ἀνταμείψει ὄχι μόνο μέ ἐπίγειες, ἀλλά πολύ περισσότερο μέ οὐράνιες ἀμοιβές. Θά ἀναδειχθεῖτε παιδιά τοῦ Ὑψίστου, θά γίνετε ὅμοιοι μέ Ἐκεῖνον. Διότι ὁ Θεός εἶναι εὐεργετικός καί ὠφέλιμος καί σ᾿ αὐτούς ἀκόμη τούς ἀχάριστους καί πο­νηρούς ἀνθρώπους. Γι᾿ αὐτό νά γίνετε κι ἐσεῖς εὐσπλαγχνικοί, «οἰκτίρμονες» στούς ἀνθρώπους, ὅπως εἶναι εὐσπλαγχνικός καί οἰκτίρμων ὁ οὐράνιος Πατέ­ρας σας.

ΤΙ ΖΗΤΕΙ λοιπόν ἀπό ἐμᾶς ὁ Κύριος; Νά ὁμοιάσουμε πρός τόν ἐπουράνιο Πατέρα μας, τόν Θεό, ὅπως τά παιδιά ὁμοιάζουν κατά κανόνα μέ τούς γονεῖς τους. Σάν τόν Πατέρα σας, μᾶς λέγει, νά γίνετε καί σεῖς. Ἐκεῖνος εἶναι οἰκτίρ­μων, εὔσπλαγχνος, ἀνεκτικός, μακρόθυμος. Ἔτσι μᾶς ζητεῖ νά γίνουμε κι ἐμεῖς τά παιδιά του. Ὅμοιοι μέ τόν Πατέρα μας. Δέν ὑπάρχει ὑψηλότερη κλήση ἀπό αὐτήν. Ἀλλά καί δέν ὑπάρχει μεγαλύτε­ρος μισθός ἀπό αὐτόν πού θά μᾶς δώσει ὁ ἅγιος Θεός, ἐάν ἀγωνισθοῦμε σ᾿ αὐτή τή ζωή νά τοῦ ὁμοιάσουμε.

Θά μᾶς ἀνταμείψει μέ ἀτίμητες οὐράνιες ἀμοιβές. Ἐάν σ᾿ αὐτή τή ζωή γίνουμε μέ­τοχοι τῆς ἀρετῆς καί τῆς ἁγιότητος τοῦ Θεοῦ, θά μᾶς ἀξιώσει νά γίνουμε καί στόν οὐρανό κοινωνοί τῆς θεϊκῆς Του δόξης καί βασιλείας. Θά μᾶς καταστήσει «υίοὺς ὑψίστου», πρίγκιπες τοῦ οὐρανοῦ, συμβασιλεῖς Του στήν ἀτελεύτητη μακαριότητα.

 (Δι­α­σκευ­ὴ ἀ­πὸ πα­λαι­ὸ τό­μο τοῦ Πε­ρι­ο­δι­κοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)