ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

 

 ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ   

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ

(2 ΜΑΡΤΙΟΥ 2025)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (Τῆς Τυρινῆς)

Ἀδελφοί, νῦν ἐγ­γύ­τε­ρον ἡ­μῶν ἡ σω­τη­ρί­α ἢ ὅ­τε ἐ­πι­στε­ύ­σα­μεν.  ἡ νὺξ προ­έ­κο­ψεν, ἡ δὲ ἡ­μέ­ρα ἤγ­γι­κεν. ἀ­πο­θώ­με­θα οὖν τὰ ἔρ­γα τοῦ σκό­τους καὶ ἐν­δυ­σώ­με­θα τὰ ὅ­πλα τοῦ φω­τός. ὡς ἐν ἡ­μέ­ρᾳ εὐ­σχη­μό­νως πε­ρι­πα­τή­σω­μεν, μὴ κώ­μοις καὶ μέ­θαις, μὴ κο­ί­ταις καὶ ἀ­σελ­γε­ί­αις, μὴ ἔ­ρι­δι καὶ ζή­λῳ, ἀλ­λ' ἐν­δύ­σα­σθε τὸν Κύριον Ἰ­η­σοῦν Χρι­στόν, καὶ τῆς σαρ­κὸς πρό­νοι­αν μὴ ποι­εῖ­σθε εἰς ἐ­πι­θυ­μί­ας. Τὸν δὲ ἀ­σθε­νοῦν­τα τῇ πί­στει προσ­λαμ­βά­νε­σθε, μὴ εἰς δι­α­κρί­σεις δι­α­λο­γι­σμῶν. ὃς μὲν πι­στε­ύ­ει φα­γεῖν πάν­τα, ὁ δὲ ἀ­σθε­νῶν λά­χα­να ἐ­σθί­ει. ὁ ἐ­σθί­ων τὸν μὴ ἐ­σθί­ον­τα  μὴ ἐ­ξου­θε­νε­ί­τω, καὶ ὁ μὴ ἐ­σθί­ων τὸν ἐ­σθί­ον­τα μὴ κρι­νέ­τω· ὁ Θε­ὸς γὰρ αὐ­τὸν προ­σε­λά­βε­το. σὺ τίς εἶ ὁ κρί­νων ἀλ­λό­τριον οἰ­κέ­την; τῷ ἰ­δί­ῳ Κυ­ρί­ῳ στή­κει ἢ πί­πτει· στα­θή­σε­ται δέ· δυ­να­τὸς γάρ ἐ­στιν ὁ Θε­ὸς στῆ­σαι αὐ­τόν. 

                                      (Ρωμ. ιγ΄[13] 11 – ιδ΄[14] 4)

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀ­δελ­φοί, τώ­ρα ἡ ἡ­μέ­ρα τῆς δευ­τέ­ρας πα­ρου­σί­ας, πού θά ση­μά­νει τήν πλή­ρη ἀ­πο­λύ­τρω­ση τῶν πι­στῶν, εἶ­ναι πλη­σι­έ­στε­ρη σέ μᾶς πα­ρά τό­τε πού πι­στέ­ψα­με. Ἐ­άν λοι­πόν τό­τε δεί­ξα­με ζῆ­λο καί δρα­στη­ρι­ό­τη­τα, πο­λύ πε­ρισ­σό­τε­ρο πρέ­πει νά τά δεί­ξου­με καί τώ­ρα. Ἡ ζω­ή αὐ­τή, πού μοιά­ζει μέ νύ­χτα σκο­τει­νή, προ­χώ­ρη­σε, ἐ­νῷ ἡ ἡ­μέ­ρα τῆς ἄλ­λης ζω­ῆς πλη­σί­α­σε. Κι ἄν ἀ­κό­μη δέν ἔλ­θει ὁ Κύ­ριος σύν­το­μα μέ τήν ἔν­δο­ξη δευ­τέ­ρα Του πα­ρου­σί­α, ἔρ­χε­ται ὅ­μως γιά τόν κα­θέ­να μας μέ τό θά­να­το. Πλη­σιά­ζει λοι­πόν γιά τόν κα­θέ­να μας ἡ ἡ­μέ­ρα τῆς ἄλ­λης ζω­ής. Ἄς ἀ­πο­θέ­σου­με λοι­πόν σάν νυ­κτε­ρι­νά ἐν­δύ­μα­τα τά ἔρ­γα τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, πού γί­νον­ται στό σκο­τά­δι, καί ἄς ντυ­θοῦ­με σάν ἄλ­λα ὅ­πλα τά φω­τεινά ἔρ­γα τῆς ἀ­ρε­τῆς. Ὅ­πως συμ­πε­ρι­φέ­ρε­ται κα­νεὶς τὴν ἡ­μέ­ρα, πού τὰ βλέμ­μα­τα πολ­λῶν τὸν πα­ρα­κο­λου­θοῦν, ἔ­τσι κι ἐ­μεῖς ἄς συμ­πε­ρι­φερ­θοῦ­με μὲ εὐ­πρέ­πεια καὶ σε­μνό­τη­τα· ὄ­χι μὲ ἄ­σε­μνα φα­γο­πό­τια καὶ με­θύ­σια, οὔ­τε μὲ πρά­ξεις αἰ­σχρό­τη­τας καὶ ἀ­σέλ­γειας, οὔ­τε μὲ φι­λο­νι­κί­ες καὶ ζη­λο­τυ­πί­ες. Ἀλ­λά φο­ρέ­στε σὰν ἔν­δυ­μα τῆς ψυ­χῆς σας τὸν Κύ­ριο Ἰ­η­σοῦ Χρι­στό, ὥ­στε στὴν ὅ­λη ζω­ή σας νὰ μοι­ά­σε­τε μ’ αὐ­τόν. Καὶ μὴ φρον­τί­ζε­τε γιὰ τὴ σάρ­κα, πῶς νὰ ἱ­κα­νο­ποι­εῖ­τε τὶς πα­ρά­νο­μες ἐ­πι­θυ­μί­ες της. Τέ­τοι­α πρέ­πει νὰ εἶ­ναι ἡ συμ­πε­ρι­φο­ρὰ σας μέ­σα στὴν κοι­νω­νί­α πού ζεῖ­τε. Ὑ­πάρ­χουν ὅ­μως καὶ με­ρι­κοὶ Χρι­στια­νοὶ ἀ­δύ­να­τοι στὴν πί­στη. Νὰ λοι­πὸν ποι­ὰ πρέ­πει νὰ εἶ­ναι καὶ πρὸς αὐ­τούς ἡ συμ­πε­ρι­φο­ρά σας: Νὰ δέ­χε­στε μὲ κα­λο­σύ­νη ἐ­κεῖ­νον πού εἶ­ναι ἀ­δύ­να­τος στὴν πί­στη καὶ ἐ­ξαρ­τᾶ τὴ σω­τη­ρί­α του καὶ ἀ­πὸ τὴ δι­ά­κρι­ση τῶν φα­γη­τῶν καὶ τῶν ἡ­με­ρῶν, χω­ρὶς νὰ συ­ζη­τᾶ­τε καὶ νὰ ἐ­πι­κρίνετε τὶς ἰ­δέ­ες του. Ἄλ­λος βέ­βαι­α πι­στεύ­ει ὅ­τι δὲν ἀ­πα­γο­ρεύ­ε­ται νὰ φά­ει ὅ­λα τὰ φα­γη­τά. Ἐ­νῶ ὁ ἀ­δύ­να­τος στὴν πί­στη τρώ­ει λα­χα­νι­κὰ καὶ ἀ­πο­φεύ­γει τὰ ἄλ­λα φα­γη­τὰ ἀ­πὸ τὸ φό­βο μή­πως μο­λυν­θεῖ ἀ­π’ αὐ­τά. Ἐ­κεῖ­νος πού λό­γῳ τῆς ἰ­σχυ­ρό­τε­ρης πί­στης του τρώ­ει ἀ­π’ ὅ­λα τὰ φα­γη­τά, ἂς μὴν πε­ρι­φρο­νεῖ ὡς στε­νο­κέ­φα­λο ἐ­κεῖ­νον πού δὲν τρώ­ει ἀ­π’ ὅ­λα. Κι αὐ­τός πού δὲν τρώ­ει ἀ­π’ ὅ­λα, ἂς μὴν κα­τα­κρί­νει ἐ­κεῖ­νον πού τρώ­ει. Δι­ό­τι κι αὐ­τόν πού τρώ­ει ἀ­π’ ὅ­λα ὁ Θε­ὸς τὸν προ­σέ­λα­βε στὴν Ἐκ­κλη­σί­α του. Ποι­ὸς εἶ­σαι ἐ­σύ πού κα­τα­κρί­νεις ξέ­νο δοῦ­λο; Αὐ­τός δὲν ἔ­χει ἐ­σέ­να Κύ­ριο, ἀλ­λά τὸν Θε­ό. Σὲ σχέ­ση μὲ τὸν Κύ­ριό του στέ­κε­ται ἢ πέ­φτει πνευ­μα­τι­κά. Μά­θε λοι­πὸν ὅ­τι ἐ­νῶ ἐ­σύ τὸν κα­τα­κρί­νεις, αὐ­τός θὰ στα­θεῖ στε­ρε­ὸς στὴν πί­στη. Δι­ό­τι ὁ Θε­ὸς ἔ­χει τὴ δύ­να­μη νὰ τὸν ἀ­νορ­θώ­σει καὶ νὰ τὸν στε­ρε­ώ­σει.

 

ΤΟ ΙΕΡΟ  ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶπεν ὁ Κύριος· Ἐ­ὰν ἀ­φῆ­τε τοῖς ἀν­θρώ­ποις τὰ πα­ρα­πτώ­μα­τα αὐ­τῶν, ἀ­φή­σει καὶ ὑ­μῖν ὁ πα­τὴρ ὑ­μῶν ὁ οὐ­ρά­νι­ος· ἐ­ὰν δὲ μὴ ἀ­φῆ­τε τοῖς ἀν­θρώ­ποις τὰ πα­ρα­πτώ­μα­τα αὐ­τῶν, οὐ­δὲ ὁ πα­τὴρ ὑ­μῶν ἀ­φή­σει τὰ πα­ρα­πτώ­μα­τα ὑ­μῶν. Ὅ­ταν δὲ νη­στε­ύ­η­τε, μὴ γί­νε­σθε ὥ­σπερ οἱ ὑ­πο­κρι­ταὶ σκυ­θρω­ποί, ἀ­φα­νί­ζου­σι γὰρ τὰ πρό­σω­πα αὐ­τῶν ὅ­πως φα­νῶ­σι τοῖς ἀν­θρώ­ποις νη­στε­ύ­ον­τες· ἀ­μὴν λέ­γω ὑ­μῖν, ὅ­τι ἀ­πέ­χου­σιν τὸν μι­σθὸν αὐ­τῶν.  σὺ δὲ νη­στε­ύ­ων ἄ­λει­ψαί σου τὴν κε­φα­λὴν καὶ τὸ πρό­σω­πόν σου νί­ψαι,  ὅ­πως μὴ φα­νῇς τοῖς ἀν­θρώ­ποις νη­στε­ύ­ων ἀλ­λὰ τῷ πα­τρί σου τῷ ἐν τῷ κρυ­πτῷ· καὶ ὁ πα­τήρ σου ὁ βλέ­πων ἐν τῷ κρυ­πτῷ ἀ­πο­δώ­σει σοι ἐν τῷ φα­νε­ρῷ.  Μὴ θη­σαυ­ρί­ζε­τε ὑ­μῖν θη­σαυ­ροὺς ἐ­πὶ τῆς γῆς, ὅ­που σὴς καὶ βρῶ­σις ἀ­φα­νί­ζει, καὶ ὅ­που κλέ­πται δι­ο­ρύσ­σου­σιν καὶ κλέ­πτου­σιν·  θη­σαυ­ρί­ζε­τε δὲ ὑ­μῖν θη­σαυ­ροὺς ἐν οὐ­ρα­νῷ, ὅ­που οὔ­τε σὴς οὔ­τε βρῶ­σις ἀ­φα­νί­ζει, καὶ ὅ­που κλέ­πται οὐ δι­ο­ρύσ­σου­σιν οὐ­δὲ κλέ­πτου­σιν· ὅ­που γάρ ἐ­στιν ὁ θη­σαυ­ρός ὑ­μῶν, ἐ­κεῖ ἔ­σται καὶ ἡ καρ­δί­α ὑ­μῶν.                  

                                  (Ματθ. στ΄[6] 14 -21)

 

Η ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΥ 

ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΗ ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ    

Η ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ εἶναι ἡ πύλη ποὺ εἰσάγει τὴν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ στὸ στάδιο τῶν πνευματικῶν ἀγώνων, τὴν Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Οὐσιαστικὰ εἶναι ἡ Ὡραία Πύλη ποὺ μᾶς εἰσάγει στὸν Παράδεισο, διότι ὁ σκοπός τῶν πνευματικῶν ἀγώνων τῆς Μεγάλης Τεσσαρακοστῆς εἶναι ἀκριβῶς αὐτός: ἡ κατάκτηση τοῦ Παραδείσου. Γι' αὐτὸν τὸν λόγο ἡ Κυριακή τῆς Τυρινῆς ἔχει ὡς περιεχόμενό της τὴν ἀνάμνηση τῆς ἐξορίας τῶν Πρωτοπλάστων ἀπό τὸν Παράδεισο.

Ἕνα περιεχόμενο τραγικό! Στοὺς ὕμνους τῆς ἡμέρας ἀντηχεῖ ὁ θρῆνος τοῦ Ἀδάμ καὶ τῆς Εὔας. Ὁ θρῆνος ὅλης τῆς κτίσεως.

ΜΕΣΑ Σ’ ΑΥΤΗ ΤΗΝ ΠΡΟΟΠΤΙΚΗ τό Εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα μᾶς ὑποδεικνύει τὸν δρόμο τῆς ἐπιστροφῆς. Ἕνα δρόμο δύσκολο. Μίαν κλίμακα — σκάλα — μὲ τρία σκαλοπάτια: Τὴν συγχώρηση, τὴν νηστεία, τὸν ἀληθινό θησαυρισμὸ τῆς ψυχῆς.

Η ΣΥΓΧΩΡΗΣΗ! Τὸ πρῶτο, τὸ πλέον δύσκολο σκαλοπάτι τῆς ἀνόδου. Ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ πλέον ἀποφασιστικὸ βῆμα γιὰ τὴν ἄνοδο στὸν Οὐρανό. «Ἐάν ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν...»! Θέλετε, ἄνθρωποι, νὰ κερδίσετε τὴν αἰώνια ζωή; Θέλετε νὰ κατακτήσετε τὸν Παράδεισο; Ἡ λύση εἶναι ἁπλῆ καὶ εἶναι πολὺ κοντά σας. Γιὰ νὰ εἰσέλθετε στὸν Παραδεισο εἶναι ἀναγκαῖο νὰ συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες σας. Πῶς θὰ συγχωρηθοῦν οἱ ἁμαρτίες σας; Δὲν φθάνει μόνο τὸ νὰ τὶς ἐξομολογηθεῖτε καὶ νὰ ζητήσετε συγχώρηση ἀπό τὸν Θεό. Γιὰ νὰ σᾶς δοθεῖ ἡ συγχώρηση εἶναι ἀπολύτως ἀναγκαῖο νὰ συγχωρήσετε καὶ σεῖς τοὺς ἀδελφούς σας. Συγχωρεῖτε; Θὰ συγχωρηθεῖτε! Δὲν συγχωρεῖτε; Μὴ περιμένετε συγχώρηση. Δηλαδὴ θὰ μείνετε ἔξω ἀπὸ τὴν θεία Βασιλεία. Ἔξω ἀπό τὸν Παράδεισο. Δὲν θὰ ἐπιτύχετε νὰ ἀνεβεῖτε στόν Οὐρανό ποτέ.

ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΚΑΛΟΠΑΤΙ εἶναι ἡ νηστεία. Ἡ σωστὴ νηστεία. Μέσα ἀπό τὴν ἔννοια τῆς νηστείας ὁ Κύριος ὑποδεικνύει στὸ Ἀνάγνωσμά μας τήν οὐσία τῆς πνευματικῆς ζωῆς, πού εἶναι ἡ ταπείνωση. Νηστεύεις; Μὴ τὸ δείχνεις μὲ τὴν ἐξωτερική σου ἐμφάνιση καί συμπεριφορά. Μὴ γίνεσαι ἕνας ὑποκριτής, ἕνας ἀνθρωπάρεσκος. Τὴ νηστεία σου καὶ κάθε πνευματικό σου ἀγώνισμα ἂς μή τὰ βλέπουν τὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων, ἀλλά μόνο τά μάτια τοῦ Θεοῦ. Κάνε τα «ἐν τῷ κρυπτῷ». Ὅσο μπορεῖς, προσπάθησε νὰ ἀποφύγεις τὴν προσοχὴ τῶν ἀνθρώπων. Ἂς τὰ γνωρίζει αὐτὰ μόνον ὁ Θεός, «ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ».

Πόσον πλανᾶται ὁ ταλαίπωρος ἄνθρωπος! Συχνὰ ὅλοι μας κάνουμε τὸ καλό, ἀγωνιζόμαστε. Καὶ ὅμως ὅλους τοὺς ἀγῶνες μας μπορεῖ νὰ τοὺς ἀκυρώσουμε σὲ μιά στιγμή. Ἀπό τὴν ὤρα ποὺ θὰ θελήσουμε νὰ δείξουμε στὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων τοὺς κόπους μας, τὰ χάνουμε ὅλα. Εἶναι διότι ἐπιδιώκουμε τὰ γήινα, τὴν ἀναγνώριση τῶν ἀνθρώπων, τοὺς θησαυροὺς τῆς γῆς.

Ἡ ἀδιαφορία διὰ τοὺς ΘΗΣΑΥΡΟΥΣ ΤΗΣ ΓΗΣ εἶναι τὸ τρίτο σκαλοπάτι. Τόσο δύσκολο, ἀλήθεια! Δύσκολο. Ἀκόμη καὶ ὅταν ἔχουμε μιά περισσότερο οὐσιαστική συμμετοχὴ στὴ ζωὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ μανία τῶν κοσμικῶν ἀνθρώπων νά θησαυρίζουν ἐδῶ στὴ γῆ προσβάλλει δυστυχῶς καὶ μᾶς τοὺς πιστούς.

Τί παθαίνουμε! Δίνουμε τὴν ψυχὴ μας σ’ αὐτὰ ποὺ χάνονται. Αὐτὰ ποὺ τὰ κλέβουν οἱ ἐπιτήδειοι, καὶ ὁ σκόρος καί ἡ σκουριὰ τὰ φθείρουν καὶ τὰ ἀφανίζουν. Τρέχουμε, κοπιάζουμε, κινδυνεύουμε γι' αὐτὰ ποὺ εἶναι πρόσκαιρα καὶ ἐξαφανίζονται ὅπως ὁ ἀτμός.

Κι ὅμως ὑπάρχουν θησαυροὶ ἄφθαρτοι, θησαυροὶ ἀσύλητοι. Εἶναι οἱ θησαυροὶ τοῦ Οὐρανοῦ. Εἶναι ἡ ἐλεημοσύνη, ἡ προσφορὰ στοὺς στερουμένους, οἱ ἀγῶνες τῆς ἀρετῆς. Αὐτοὶ οἱ θησαυροὶ θὰ μᾶς περιμένουν ἐκεῖ. Ἐκεῖ! Στὴν εὐλογημένη Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ὅπου πρέπει νά εἶναι στραμμένη ἡ καρδιά μας. Διότι «ὅπου ἐστίν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν», ἐπιλέγει ὁ Κύριος. Δηλαδὴ λέγει ὅτι ἐκεῖ ποὺ βρίσκεται ὁ θησαυρός σας, ἐκεῖ θὰ εἶναι προσκολλημένη καὶ ἡ καρδιά σας.

Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ

Ἂν ὁ θησαυρὸς τῆς καρδιᾶς μας δὲν εἶναι ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ματαίως ζοῦμε στόν κόσμο αὐτό. Ματαίως γεννηθήκαμε. Ματαίως κοπιάζουμε. Ματαίως!

Ματαίως ἐλπίζουμε. Ἂν ἐλπίζουμε! Ματαίως περιμένουμε — ἄν περιμένουμε — τὴ χαρά τοῦ Παραδείσου. Ἂν παράδεισο μας ἔχουμε ἀναδείξει τοὺς θησαυροὺς καὶ τὶς φθηνὲς χαρὲς τῆς γῆς, ἐδῶ στή γῆ θὰ σβήσουν οἱ χαρές μας. Ἐξόριστοι θὰ ζήσουμε καὶ θὰ πεθάνουμε. Καὶ ἐξόριστοι θὰ μείνουμε γιὰ πάντα. Ἔξω «τοῦ παραδείσου τῆς τρυφῆς». Μακριὰ ἀπό τὴ χαρά τῆς αἰωνίου Βασιλείας.

Ἂν ὅμως ἀγαπήσουμε, τόν Οὐρανό, ἐκεῖ γιὰ πάντα θὰ χαιρόμαστε. Ἐκεῖ! Στὴν ἄληκτο χαρά τῆς κοινωνίας τοῦ Θεοῦ, τοῦ Παραδείσου!

     (Δι­α­σκευ­ὴ ἀ­πὸ πα­λαι­ὸ τό­μο τοῦ Πε­ρι­ο­δι­κοῦ «Ο ΣΩ­ΤΗΡ»)