ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

 ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ Δ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(2 ΙΟΥΛΙΟΥ 2017)
ΚΑΤΑΘΕΣΙΣ ΤΙΜΙΑΣ ΕΣΘΗΤΟΣ ΥΠΕΡΑΓΙΑΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ 

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Ἀδελφοί, εἶχεν ἡ πρώτη σκηνὴ δικαιώματα λατρείας τό τε ῞Αγιον κοσμικόν. Σκηνὴ γὰρ κατεσκευάσθη ἡ πρώτῃ ἐν ᾗ ἥ τε λυχνία καὶ ἡ τράπεζα καὶ ἡ πρόθεσις τῶν ἄρτων, ἥτις λέγεται ῞Αγια. Μετὰ δὲ τὸ δεύτερον καταπέτασμα σκηνὴ ἡ λεγομένη ῞Αγια ῾Αγίων, χρυσοῦν ἔχουσα θυμιατήριον καὶ τὴν κιβωτὸν τῆς διαθήκης περικεκαλυμμένην πάντοθεν χρυσίῳ, ἐν ᾗ στάμνος χρυσῆ ἔχουσα τὸ μάννα καὶ ἡ ῥάβδος ᾿Ααρὼν ἡ βλαστήσασα καὶ αἱ πλάκες τῆς διαθήκης, ὑπεράνω δὲ αὐτῆς Χερουβὶμ δόξης κατασκιάζοντα τὸ ἱλαστήριον· περὶ ὧν οὐκ ἔστι νῦν λέγειν κατὰ μέρος. Τούτων δὲ οὕτω κατεσκευασμένων εἰς μὲν τὴν πρώτην σκηνὴν διὰ παντὸς εἰσίασιν οἱ ἱερεῖς τὰς λατρείας ἐπιτελοῦντες, εἰς δὲ τὴν δευτέραν ἅπαξ τοῦ ἐνιαυτοῦ μόνος ὁ ἀρχιερεύς, οὐ χωρὶς αἵματος, ὃ προσφέρει ὑπὲρ ἑαυτοῦ καὶ τῶν τοῦ λαοῦ ἀγνοημάτων.

            (Ἑβρ. θ΄[9] 1 – 7)

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

Ἀδελφοί, εἶχε βέβαια καὶ ἡ πρώτη Διαθήκη νόμους καὶ λατρευτικὲς διατάξεις, καθὼς κι ἕνα ἐπίγειο θυσιαστήριο. Κατασκευάστηκε δηλαδὴ τὸ πρῶτο διαμέρισμα τῆς σκηνῆς, μέσα στὸ ὁποῖο ὑπῆρχε ἡ λυχνία καὶ ἡ τράπεζα τῆς προθέσεως καὶ οἱ ἄρτοι ποὺ τοποθετοῦνταν πάνω σ᾿ αὐτὴν ὡς προσφορὰ στὸν Θεό. Καὶ τὸ πρῶτο αὐτὸ διαμέρισμα τῆς σκηνῆς λεγόταν Ἅγια. Ἔπειτα, πίσω ἀπὸ τὸ δεύτερο καταπέτασμα ἦταν τὸ μέρος τῆς σκηνῆς ποὺ λεγόταν Ἅγια Ἁγίων. Στὰ Ἅγια τῶν Ἁγίων ὑπῆρχε ἕνα χρυσὸ θυμιατήριο καὶ ἡ Κιβωτὸς τῆς Διαθήκης, ποὺ ἦταν γύρω-γύρω καλυμμένη μὲ χρυσάφι ἀπ᾿ ὅλες τὶς πλευρές της. Μέσα στὴν κιβωτὸ αὐτὴ ὑπῆρχε μιὰ χρυσὴ στάμνα ποὺ περιεῖχε ἀπὸ τὸ περίφημο μάννα, καθὼς ἐπίσης καὶ ἡ ράβδος τοῦ Ἀαρὼν ποὺ εἶχε βλαστήσει θαυματουργικά, καὶ οἱ θεοχάρακτες πλάκες τῆς Διαθήκης. Πάνω ἀπὸ τὴν κιβωτὸ ὑπῆρχαν δύο χρυσὰ Χερουβὶμ ἔνδοξα, ποὺ ἀνάμεσά τους ἐμφανιζόταν καὶ μιλοῦσε ὁ Θεός. Αὐτὰ σκέπαζαν μὲ τὰ φτερά τους καὶ σκίαζαν τὸ χρυσὸ κάλυμμα τῆς κιβωτοῦ, ποὺ ὀνομαζόταν ἱλαστήριο. Ἀλλὰ γιὰ ὅλα αὐτὰ δὲν εἶναι τώρα καιρὸς νὰ μιλήσουμε μὲ λεπτομέρειες. Ἔτσι λοιπὸν εἶχαν αὐτὰ σχεδιασθεῖ καὶ μ᾿ αὐτὸν τὸν τρόπο εἶχε κατασκευασθεῖ ἡ σκηνή, ὥστε στὸ πρῶτο διαμέρισμά της, δηλαδὴ στὰ Ἅγια, νὰ μπαίνουν πάντοτε οἱ ἱερεῖς καὶ νὰ τελοῦν τὶς ἱεροτελεστίες. Στὸ δεύτερο ὅμως διαμέρισμα τῆς σκηνῆς, δηλαδὴ στὰ Ἅγια τῶν Ἁγιων, ἔμπαινε μία φορὰ τὸν χρόνο, τὴν ἡμέρα τοῦ ἐξιλασμοῦ, μόνον ὁ ἀρχιερέας. Κι αὐτὸς δὲν ἔμπαινε χωρὶς αἷμα, ἀλλὰ ἔφερνε μαζί του τὸ αἷμα τῶν ζώων, τὸ ὁποῖο πρόσφερε ὡς ἐξιλαστήρια θυσία γιὰ τὸν ἑαυτό του καὶ γιὰ τὶς ἁμαρτίες ποὺ ἀπὸ ἄγνοια εἶχε διαπράξει ὁ λαός.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Τῷ και­ρῷ ἐ­κεί­νῳ, ἐλ­θόν­τι τῷ Ἰ­η­σοῦ εἰς Κα­περ­να­οὺμ, προ­σῆλ­θεν αὐ­τῷ Ἑ­κα­τόν­ταρ­χος, πα­ρα­κα­λῶν αὐ­τὸν, καὶ λέ­γων· Κύριε, ὁ παῖς μου βέ­βλη­ται ἐν τῇ οἰ­κί­ᾳ πα­ρα­λυ­τι­κός, δει­νῶς βα­σα­νι­ζό­με­νος. Καὶ λέ­γει αὐ­τῷ ὁ ᾿Ι­η­σοῦς· ἐ­γὼ ἐλ­θὼν θε­ρα­πε­ύ­σω αὐ­τόν. Καὶ ἀ­πο­κρι­θεὶς ὁ Ἑ­κα­τόν­ταρ­χος ἔ­φη· Κύριε, οὐκ εἰ­μὶ ἱ­κα­νὸς ἵ­να μου ὑ­πὸ τὴν στέ­γην εἰ­σέλ­θῃς· ἀλ­λὰ μό­νον εἰ­πὲ λό­γῳ, καὶ ἰ­α­θή­σε­ται ὁ παῖς μου. Καὶ γὰρ ἐ­γὼ ἄν­θρω­πός εἰ­μι ὑ­πὸ ἐ­ξου­σί­αν, ἔ­χων ὑπ᾿ ἐ­μαυ­τὸν στρα­τι­ώ­τας, καὶ λέ­γω το­ύ­τῳ, Πο­ρε­ύ­θη­τι, καὶ πο­ρε­ύ­ε­ται· καὶ ἄλ­λῳ, Ἔρ­χου, καὶ ἔρ­χε­ται· καὶ τῷ δο­ύ­λῳ μου, Πο­ί­η­σον τοῦ­το, καὶ ποι­εῖ. Ἀ­κο­ύ­σας δὲ ὁ ᾿Ι­η­σοῦς, ἐ­θα­ύ­μα­σε, καὶ εἶ­πε τοῖς ἀ­κο­λου­θοῦ­σιν· Ἀ­μὴν λέ­γω ὑ­μῖν, οὐ­δὲ ἐν τῷ ᾿Ισ­ρα­ὴλ το­σα­ύ­την πί­στιν εὗ­ρον. Λέγω δὲ ὑ­μῖν, ὅ­τι πολ­λοὶ ἀ­πὸ ἀ­να­το­λῶν καὶ δυ­σμῶν ἥ­ξου­σι, καὶ ἀ­να­κλι­θή­σον­ται με­τὰ ᾿Α­βρα­ὰμ καὶ ᾿Ι­σα­ὰκ καὶ ᾿Ι­α­κὼβ ἐν τῇ βα­σι­λε­ί­ᾳ τῶν οὐ­ρα­νῶν· οἱ δὲ υἱ­οὶ τῆς βα­σι­λεί­ας ἐκ­βλη­θή­σον­ται εἰς τὸ σκό­τος τὸ ἐ­ξώ­τε­ρον· ἐ­κεῖ ἔ­σται ὁ κλαυθ­μὸς καὶ ὁ βρυγ­μὸς τῶν ὀ­δόν­των. Καὶ εἶ­πεν ὁ ᾿Ι­η­σοῦς τῷ Ἑ­κα­τον­τάρ­χῳ· Ὕ­πα­γε, καὶ ὡς ἐ­πί­στευ­σας γε­νη­θή­τω σοι. Καὶ ἰ­ά­θη ὁ παῖς αὐ­τοῦ ἐν τῇ ὥ­ρᾳ ἐ­κε­ί­νῃ.     

                                   (Ματθ. η΄[8] 5 - 13)

Η ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΕΚΑΤΟΝΤΑΡΧΟΥ

1. ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΜΟΝΑΔΙΚΗ

Ὅταν ὁ Κύριος κάποια ἡμέρα ἦλθε στὴν Καπερναούμ, Τὸν πλησίασε ἕνας ἑκατόνταρχος καὶ Τὸν παρακαλοῦσε: Κύριε, ὁ δοῦλος μου εἶναι κατάκοιτος στὸ σπίτι καὶ βασανίζεται τρομερὰ ἀπὸ τοὺς πόνους του. Τότε ὁ Κύριος τοῦ ἀπαντᾶ: Θὰ ἔλθω στὸ σπίτι σου καὶ θὰ τὸν θεραπεύσω. Ὁ ἑκατόνταρχος ὅμως τοῦ ἀποκρίνεται: Κύριε, δὲν εἶμαι ἄξιος νὰ μπεῖς κάτω ἀπὸ τὴ στέγη τοῦ σπιτιοῦ μου, ἀλλὰ μόνο πὲς ἕνα λόγο καὶ θὰ γίνει καλὰ ὁ δοῦλος μου. Διότι κι ἐγὼ ἄνθρωπος εἶμαι κάτω ἂπὸ ἐξουσία, καὶ ἔχω κάτω ἀπὸ τὶς διαταγές μου στρατιῶτες· καὶ λέω στὸν ἕνα· πήγαινε, καὶ πηγαίνει· καὶ στὸν ἄλλον· ἔλα, καὶ ἔρχεται. Καὶ στὸ δοῦλο μου λέω, κάνε αὐτό, καὶ τὸ ἐκτελεῖ.

Πόση ταπείνωση εἶχε αὐτὸς ὁ εἰδωλολάτρης ἀξιωματικός! Ἐνῶ δὲν εἶχε μεγαλώσει καὶ δὲν εἶχε ζυμωθεῖ μὲ τὶς παραδόσεις καὶ τὶς διδαχὲς τῆς ἀληθινῆς πίστεως στὸν ἕνα Θεό, ἔχει ἐπίγνωση ἀνεξήγητη, ταπείνωση μοναδική. Θεωρεῖ τὸν ἑαυτό του ἀνάξιο τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου στὸ σπίτι του. Συναισθάνεται τὴν ἁμαρτωλότητά του στὴ θέα τῆς ἀκτινοβόλου ἁγιότητος τοῦ Χριστοῦ μας. Συναισθάνεται ἀκόμη καὶ τὴ μεγαλειότητά του. Κατανοεῖ ὅτι ὁ Κύριος ἔχει ἐξουσία πάνω στὴ ζωὴ καὶ τὴν ὑγεία τῶν ἀνθρώπων. Καὶ δὲν ζητᾶ ἀπὸ Αὐτὸν νὰ παρακαλέσει, ἀλλὰ νὰ διατάξει τὴν ἴαση τοῦ δούλου του. Δείχνει λοιπὸν μιὰ τόσο μεγάλη πίστη, μιὰ πίστη ποὺ θαύμασε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος καὶ τὴν ἐπαίνεσε δημοσίως.

Αὐτὴν ἀκριβῶς τὴ φράση τοῦ ἑκατοντάρχου τὴν πῆραν στὰ χείλη τους ἀμέτρητοι ἅγιοι τὴς Ἐκκλησίας μας, οἱ ὁποῖοι αἰσθάνονταν τὴ δική τους μικρότητα μπροστὰ στὸ μεγαλεῖο τοῦ Κυρίου. Καὶ ἡ φράση αὐτὴ ἔγινε προσευχή. Μιὰ προσευχὴ ποὺ ψελλίζουμε μὲ πίστη, συναίσθηση καὶ ταπείνωση ὅλοι οἱ πιστοί, ὅταν στεκόμαστε μὲ δέος μπροστὰ στὸ ἅγιο Ποτήριο. Καὶ ἐπαναλαμβάνουμε μὲ ταπείνωση καὶ συναίσθηση τὰ λόγια τοῦ ἑκατοντάρχου: «Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς». Διότι ἡ ψυχή μου εἶναι ἔρημη ἀπὸ ἀρετὲς καὶ κατερειπωμένη ἀπὸ τὶς ἁμαρτίες μου. Ποῦ νὰ βρεῖς, Κύριε, τόπο νὰ κλίνεις τὴν κεφαλή σου; Ἀλλὰ Ἐσὺ ποὺ ταπείνωσες τὸν ἑαυτό σου, καταδέξου νὰ εἰσέλθεις στὸν οἶκο τῆς ἁμαρτωλῆς μου ψυχῆς καὶ νὰ μὲ θεραπεύσεις.

2. ΣΤΗ ΒΑΣΙΛΕΙΑ ΤΟΥ

Ὅταν ὁ Κύριος ἄκουσε τὰ λόγια τοῦ ἑκατοντάρχου, θαύμασε καὶ εἶπε σ᾿ ἐκείνους ποὺ Τὸν ἀκολουθοῦσαν: Ἀληθινά σᾶς λέω ὅτι δὲν βρῆκα τόσο μεγάλη πίστη οὔτε μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν, οἱ ὁποῖοι εἶναι ὁ ἐκλεκτὸς λαὸς τοῦ Θεοῦ. Σᾶς διαβεβαιώνω ὅτι πολλοὶ σὰν τὸν ἑκατόνταρχο θὰ ἔλθουν ἀπὸ ὅλα τὰ  μέρη  τοῦ  κόσμου  καὶ  θὰ  καθίσουν στὸ τραπέζι τῆς Βασιλείας τῶν οὐρανῶν. Ἐνῶ ἐκεῖνοι ποὺ κατάγονται ἀπὸ τὸν Ἀβραὰμ θὰ ριχθοῦν στὸ σκοτάδι. Ἐκεῖ θὰ κλαῖνε καὶ θὰ τρίζουν τὰ δόντια τους. Ὕστερα εἶπε ὁ Κύριος στὸν ἑκατόνταρχο: Πήγαινε στὸ σπίτι σου καὶ ἂς γίνει ὅπως πίστεψες. Καὶ ἐκείνη τὴ στιγμὴ θεραπεύθηκε ὁ δοῦλος του.

Ἡ πίστη ὅμως αὐτὴ τοῦ εἰδωλολάτρη ἀξιωματικοῦ ἔγινε ἀφορμὴ νὰ προφητεύσει ὁ Κύριος μία ὀδυνηρὴ ἀλήθεια: ὅτι στὴ Βασιλεία του θὰ βρεθοῦν πολλοὶ εἰδωλολάτρες, ἐνῶ θὰ ἀποκλεισθοῦν οἱ περισσότεροι Ἰουδαῖοι ποὺ λάτρευαν τὸν ἀληθινὸ Θεό. Εἶναι τραγικό.

Πόσο τίμησε ὁ Θεὸς τὸν ἰουδαϊκὸ λαό! Τοῦ ἔδωσε τὰ πάντα. Ἀπελευθέρωσε τοὺς Ἰουδαίους ἁπὸ τὴ στυγνὴ δουλεία τῆς Αἰγύπτου. Τοὺς διεπέρασε ἀπὸ τὸν βυθὸ τῆς Ἐρυθρᾶς θαλάσσης. Τοὺς παρέδωσε τὸν Νόμο του. Τοὺς ἔθρεψε στὴν ἔρημο. Τοὺς ἐγκατέστησε στὴ γῆ Χαναάν. Τοὺς ἔστειλε προφῆτες γιὰ νὰ τοὺς καλέσει σὲ μετάνοια. Ὅμως ἀνταπόκριση δὲν ἔβλεπε. Γι᾿ αὐτὸ καὶ ἔγινε ἄνθρωπος καὶ κήρυξε μετάνοια καὶ ἐπιτέλεσε θαύματα μοναδικά. Ὅμως οἱ Ἰουδαῖοι δὲν Τὸν δέχθηκαν. Καὶ ὁδήγησαν τὸν Χριστὸ στὸν πλέον φρικτὸ θάνατο. Πῆρε λοιπὸν ὁ Θεὸς τὴ χάρη του ἀπὸ τὸν Ἰσραήλ. Ἡ Ἱερουσαλὴμ καταστράφηκε. Ἀμέτρητοι Ἰουδαῖοι σφαγιάσθηκαν, πουλήθηκαν, διασκορπίσθηκαν στὰ πέρατα τῆς γῆς. Ἔχασαν τὴν πατρίδα τους. Ἔχασαν καὶ τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ.

Αὐτὸ ἀκριβῶς πρέπει νὰ φοβίσει πολὺ ἐμᾶς τοὺς Ὀρθοδόξους Χριστιανούς. Διότι σὲ μᾶς χάρισε ἀσυγκρίτως ἀνώτερες δωρεὲς ἀπὸ ὅ,τι στὸν ἰουδαϊκὸ λαό. Μᾶς χάρισε τὴν Ἐκκλησία του, τὰ Μυστήρια τῆς σωτηρίας μας, τὶς δωρεὲς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ ἰδιαιτέρως ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες πρέπει νὰ φοβηθοῦμε ἀκόμη περισσότερο. Διότι εἴμαστε πλημμυρισμένοι ἀπὸ ἀκόμη περισσότερες εὐεργεσίες. Στὴ χώρα μας διάβηκαν τόσοι Ἀπόστολοι, τὴν πότισαν μὲ τὸ αἷμα τους ἑκατομμύρια μάρτυρες, τὴν ἁγίασαν ἀμέτρητοι ὅσιοι, ἀσκητές, διδάσκαλοι. Στὴ χώρα μας γράφτηκε ἡ Ἀποκάλυψη τοῦ Ἰωάννου, συνῆλθαν οἱ Οἰκουμενικὲς Σύνοδοι· στὴ χώρα μας ὑπάρχουν ἱερὰ Λείψανα καὶ θαυματουργὲς εἰκόνες, μοναστήρια καὶ προσκυνήματα. Ὅλα μᾶς τὰ ἔδωσε ὁ Χριστός! Γι᾿ αὐτὸ περιμένει πολλά. Καὶ προπαντὸς καρποὺς μετανοίας, πνευματικῆς καρποφορίας καὶ ἁγιότητος.

  (Δ­ι­α­σ­κ­ε­υὴ ἀ­πὸ π­α­λ­α­ιὸ τ­ό­μο τ­οῦ Π­ε­ρ­ι­ο­δ­ι­κ­οῦ «Ο Σ­Ω­Τ­ΗΡ»)