αὐτὸ ποὺ μισεῖς...

 

Στὰ βάθη τῶν χρόνων, πολύ πρὶν ἀπό τήν ἔλευση τοῦ Χριστοῦ στὴ γῆ, ἕνας αἰχμάλωτος τυφλός Ἰσραηλίτης, ὁ Τωβίτ, προετοιμάζει τὸν γιό του Τωβία, ὁ ὁποῖος θὰ φύγει γιὰ ἕνα μακρινό ταξίδι. Τὸ κύριο μέρος τῆς προετοιμασίας ἀποτελοῦν οἱ σοφὲς συμβουλὲς τοῦ πατέρα· συμβουλὲς ὄχι τόσο γιὰ τὸ ταξίδι, ὅσο γιὰ τὸν τρόπο ζωῆς τοῦ ἀγαπημένου του γιοῦ. Συμ- βουλὲς ποὺ ἀπηχοῦν, ἔστω καὶ ἀτελῶς, τὸ πνεῦμα τῆς Καινῆς Διαθήκης. 

Ἀνάμεσα στὶς σοφές, ἐμπνευσμένες ἀπὸ τόν Θεό, συμβουλὲς τοῦ Τωβίτ πρὸς τὸν Τωβία, ξεχωρίζει μιά προτροπὴ ποὺ ἀποτελεῖ ἀπαραίτητο στοιχεῖο τῆς ζωῆς τοῦ Χριστιανοῦ: «Ὅ μισεῖς, μηδενί ποιήσῃς» (Τωβ. δ'[4] 15). Αὐτὸ τὸ ὁποῖο μισεῖς, ἀποστρέφεσαι καὶ δὲν θὰ ἤθελες ποτὲ νὰ σοῦ κάνουν οἱ ἄλλοι, νὰ μὴν τὸ κάνεις ποτὲ σὲ κανένα. 

Σὲ μιὰ ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία βασίλευε τὸ μίσος καὶ ἡ ἐκδικητικότητα, ὅπως γίνεται ὅπου λείπει ἡ πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεό, ὁ Τωβὶτ δίνει στὸν γιό του, ποὺ τὸν παρακολουθεῖ σιωπηλά, ἕναν κανόνα ποὺ θὰ ἀποβεῖ κρίσιμος γιὰ τὴ σχέση του μὲ ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ὁρίζοντάς του νὰ μὴν ἀντιμετωπίζει τοὺς ἀνθρώπους μὲ τρόπο ποὺ δὲν θὰ ἤθελε ὁ ἴδιος νὰ τὸν ἀντιμετωπίσουν κι ἐκεῖνοι. Ἁπλός, ἀληθινός, ζωντανὸς ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ: Δὲν θέλεις νὰ σοῦ πάρουν τὸ ροῦχο· οὔτε ἐσὺ νὰ πάρεις τοῦ ἄλλου. Δὲν θέλεις νὰ σὲ χτυπήσουν, νὰ σὲ εἰρωνευθοῦν, νὰ σὲ ὑβρίσουν· οὔτε κι ἐσὺ νὰ τὰ κάνεις αὐτὰ σὲ ἄλλους. 

Ἡ ἐποχή μας, ἐποχὴ φιλαυτίας καὶ ἀδιαφορίας γιὰ τοὺς ἄλλους, δείχνει ὅτι χρειάζεται νὰ ξεκινήσουμε πάλι ἀπὸ τὴν ἀρχὴ στὶς σχέσεις μεταξύ μας. Εἶναι ἐποχὴ κατὰ τὴν ὁποία ὁ πολὺς κόσμος ἔχει ἐπιστρέψει στὴν ειδωλολατρία, ὁπότε τέτοιες συμβουλὲς εἶναι ἀκόμα πιὸ ἀναγκαῖες στὸν κόσμο ποὺ βρίσκεται μακριὰ ἀπὸ τὸν Θεό. 

Αὐτὸ βέβαια ἀποτελεῖ μόνο τὴν ἀρχή. Οἱ δίκαιοι τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, ὅπως ὁ Τωβίτ, δὲν μποροῦσαν νὰ δοῦν ἀκόμα αὐτὸ ποὺ θὰ ἐρχόταν μὲ τὴν ἐνανθρώπηση τοῦ Χριστοῦ μας. Ὁ Τωβίτ ὁρίζει στὸν γιό του νὰ μὴν κάνει στοὺς ἄλλους αὐτὰ ποὺ ὁ ἴδιος δὲν θὰ ἤθελε νὰ τοῦ κάνουν. «Ὅ μισεῖς, μηδενί ποιήσῃς». Ὁ θεῖος Διδάσκαλος ὅμως, ὁ Κύριος καὶ Νομοθέτης Ἰησοῦς Χριστὸς παραγγέλλει κάτι πολὺ ανώτερο! «Πάντα οὖν ὅσα ἂν θέλητε ἵνα ποιῶσιν ὑμῖν οἱ ἄνθρωποι, οὕτω καὶ ὑμεῖς ποιῆτε αὐτοῖς» (Ματθ. ζ'[7] 12). Νὰ κάνετε στοὺς ἄλλους ὅσα θὰ θέλατε νὰ σᾶς κάνουν καὶ αὐτοί. 

Ἀλλὰ ὁ Κύριός μας δὲν ἀφήνει τοὺς πιστούς του νὰ περιορισθοῦν μόνο σ᾿ αὐτό. Οἱ πιστοὶ τοῦ Χριστοῦ καλοῦνται σὲ ὕψιστες ἀναβάσεις, παν- τελῶς ἀπρόσιτες γιά τήν ἀνθρώπινη διάνοια, πέρα καί πάνω ἀπὸ κάθε φιλοσοφικὸ σύστημα καὶ κοινωνικοπολιτική ἰδεολογικἠ σύλληψη. Ζητεῖ ἀπὸ ὅσους Τὸν ἀγαποῦν, νὰ κάνουν πράξη ἐντολὲς ποὺ ἀνατρέπουν ὁλό- κληρη τὴν κοσμοθεωρία κάθε σοφοῦ τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Καὶ ὄχι μόνο εκεί- νης, ἀλλὰ καὶ τῆς δικῆς μας διεφθαρμένης ἐποχῆς. Εἰσάγει ὁ Χριστός μας τὴν ὕψιστη ἔννοια, τὴν κορυφὴ τῶν ἀρετῶν, τὴν ἀγάπη πρὸς ὅλους, ὡς τὴ βαθμίδα ποὺ ἀποτελεῖ τὸν στόχο ὅλων τῶν ἀνθρώπων. 

Ἡ ἀγάπη ποὺ ἐμφανίζει ἐμπρός μας ὁ Χριστός εἶναι ἀπροϋπόθετη, χωρὶς ὅρια, ἐπεκτείνεται σὲ ὅλους τοὺς συνανθρώπους μας, ἀγκαλιάζει τοὺς ἐχθρούς, εἶναι δὲ ἀγάπη ποὺ προέρχεται ἀπό «καρδίαν καιομένην ὑπέρ πάσης κτίσεως», ἀγάπη ποὺ ἀποτελεῖ μίμηση τῆς ὄντως Ἀγάπης, τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστοῦ. Αὐτὸς εἶναι ὁ νέος κανόνας ποὺ ρυθμίζει τὶς σχέσεις μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων. Ὁ «νόμος» τῆς ἀγάπης ποὺ μᾶς φανερώνει ὅτι ὁ νόμος ποὺ δόθηκε ἀπὸ τὸν Τωβίτ στὸν γιό του δὲν ἀποτελοῦσε παρὰ μιὰ «προετοιμασία» γι᾿ αὐτὸ ποὺ θὰ καλοῦνταν νὰ ζήσουν οἱ ἄνθρωποι στὴν ἐν Χριστῷ ἐποχή: τὴν ἐν Χριστῷ ἀγάπη καὶ κοινωνία πάντων!

Πε­ρι­ο­δι­κὸ «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀ­ριθμ. 2300, 1 Ἰανουαρίου 2024, σελ. 17-18