ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ. ΤΑ ΑΝΑΓΝΩΣΜΑΤΑ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΠΑΥΛΟΥ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑ

ΚΥΡΙΑΚΗ Β΄ ΛΟΥΚΑ

(1 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2017)

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΙΖ΄ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ)  

Ἀδελφοί, ὑμεῖς ἐστε ναὸς Θεοῦ ζῶντος, καθὼς εἶπεν ὁ Θεὸς ὅτι ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καὶ ἐμπεριπατήσω, καὶ ἔσομαι αὐτῶν Θεός, καὶ αὐτοὶ ἔσονταί μοι λαός. Διὸ ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε, λέγει Κύριος, καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε, κἀγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς, καὶ ἔσομαι ὑμῖν εἰς πατέρα, καὶ ὑμεῖς ἔσεσθέ μοι εἰς υἱοὺς καὶ θυγατέρας, λέγει Κύριος παντοκράτωρ. Ταύτας οὖν ἔχοντες τὰς ἐπαγγελίας, ἀγαπητοί, καθαρίσωμεν ἑαυτοὺς ἀπὸ παντὸς μολυσμοῦ σαρκὸς καὶ πνεύματος, ἐπιτελοῦντες ἁγιωσύνην ἐν φόβῳ Θεοῦ.

 (Β΄ Κορ. στ΄[6] 16-18, ζ΄[7] 1)

ΕΡΜΗΝΕΙΑ. Π. Ν. ΤΡΕΜΠΕΛΑ

Ἀ­δελ­φοί, ἐσεῖς εἶστε ναὸς τοῦ ζωντανοῦ Θεοῦ, ὅπως εἶπε στὴν Παλαιὰ Διαθήκη ὁ Θεὸς ὅτι θὰ κατοικήσω μέσα τους καὶ θὰ περπατήσω ἀναμεσά τους, καὶ θὰ εἶμαι Θεὸς δικός τους κι αὐτοὶ θὰ εἶναι λαός μου. Γι' αὐτὸ βγεῖτε καὶ φύγετε μακριὰ ἀπό τούς ἀπίστους καὶ ξεχωρίστε ἀπ' αὐτούς, λέει ὁ Κύριος, καὶ μὴν ἀγγίζετε ὁτιδήποτε ἀκάθαρτο. Καὶ τότε ἐγώ θὰ σᾶς δεχθῶ μὲ πατρικὴ στοργή. Καὶ θὰ γίνω πατέρας σας, κι ἐσεῖς θὰ εἶστε παιδιά μου καὶ κόρες μου, λέει ὁ Κύριος ὁ Παντοκράτωρ. Ἀφοῦ λοιπὸν ἔχουμε αὐτὲς τὶς ὑποσχέσεις, ἀγαπητοί, ἂς καθαρίσουμε τοὺς ἑαυτούς μας ἀπό κάθε τι πού μολύνει τὸ σῶμα καὶ τὸ πνεῦμα μας, κι ἂς τελειοποιούμαστε στὴν ἁγιοσύνη μὲ τὸ φόβο τοῦ Θεοῦ.

ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ

Εἶπεν ὁ Κύριος^. κα­θὼς θέ­λε­τε ἵ­να ποι­ῶ­σιν ὑ­μῖν οἱ ἄν­θρω­ποι, καὶ ὑ­μεῖς ποι­εῖ­τε αὐ­τοῖς ὁ­μο­ί­ως. καὶ εἰ ἀ­γα­πᾶ­τε τοὺς ἀ­γα­πῶν­τας ὑ­μᾶς, ποί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ οἱ ἁ­μαρ­τω­λοὶ τοὺς ἀ­γα­πῶν­τας αὐ­τοὺς ἀ­γα­πῶ­σι. καὶ ἐ­ὰν ἀ­γα­θο­ποι­ῆ­τε τοὺς ἀ­γα­θο­ποι­οῦν­τας ὑ­μᾶς, πο­ί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ οἱ ἁ­μαρ­τω­λοὶ τὸ αὐ­τὸ ποι­οῦ­σι. καὶ ἐ­ὰν δα­νε­ί­ζη­τε πα­ρ' ὧν ἐλ­πί­ζε­τε ἀ­πο­λα­βεῖν, πο­ί­α ὑ­μῖν χά­ρις ἐ­στί; καὶ γὰρ ἁ­μαρ­τω­λοὶ ἁ­μαρ­τω­λοῖς δα­νε­ί­ζου­σιν ἵ­να ἀ­πο­λά­βω­σι τὰ ἴ­σα. πλὴν ἀ­γα­πᾶ­τε τοὺς ἐ­χθροὺς ὑ­μῶν καὶ ἀ­γα­θο­ποι­εῖ­τε καὶ δα­νε­ί­ζε­τε μη­δὲν ἀ­πελ­πί­ζον­τες, καὶ ἔ­σται ὁ μι­σθὸς ὑ­μῶν πο­λύς, καὶ ἔ­σε­σθε υἱ­οὶ ὑ­ψί­στου, ὅ­τι αὐ­τὸς χρη­στός ἐ­στιν ἐ­πὶ τοὺς ἀ­χα­ρί­στους καὶ πο­νη­ρο­ύς. Γίνεσθε οὖν οἰ­κτίρ­μο­νες κα­θὼς καὶ ὁ πα­τὴρ ὑ­μῶν οἰ­κτίρ­μων ἐ­στί.

                                           (Λουκ. Ϛ΄ [6] 31 – 36)

Η ΑΓΑΠΗ ΜΑΣ ΚΑΝΕΙ ΘΕΟΥΣ

1. ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΧΘΡΟΥΣ

Ὁ Κύριος στὸ ὄρος τῆς Γαλιλαίας παραδίδει στοὺς μαθητές του τὸν τέλειο νόμο τῆς Καινῆς Διαθήκης μὲ τὴν «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλία» του. Καὶ συγκεφαλαιώνει μέσα σὲ λίγες λέξεις τὸ πνεῦμα τοῦ νέου νόμου του λέγοντας: Ὅπως θέλετε νὰ σᾶς συμπεριφέρονται οἱ ἄνθρωποι, ἔτσι νὰ τοὺς συμπεριφέρεσθε κι ἐσεῖς. Καὶ ἐξηγεῖ τὴν τόσο περιεκτικὴ αὐτὴ ἐντολή του. Ἐὰν ἀγαπᾶτε μόνον ἐκείνους ποὺ σᾶς ἀγαποῦν, ποιὰ ἀμοιβὴ σᾶς ἀνήκει ἀπὸ τὸν Θεό; Καμία. Διότι καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ τὸ ἴδιο κάνουν. Καὶ ἐὰν κάνετε τὸ καλὸ σ᾿ ἐκείνους ποὺ σᾶς εὐεργετοῦν, ποιὰ ἀνταμοιβὴ μπορεῖ νὰ ἔχετε ἀπὸ τὸν Θεό; Καμία. Διότι καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ ἔτσι ἐνεργοῦν. Καὶ ἐὰν δανείζετε σ᾿ ἐκείνους ἀπὸ τοὺς ὁποίους ἐλπίζετε νὰ πάρετε πίσω τὰ δανεικά, ποιὰ ἀνταπόδοση ἀπὸ τὸν Θεὸ σᾶς ἀνήκει; Καμία. Διότι καὶ οἱ ἁμαρτωλοὶ δανείζουν σὲ ἄλλους ἁμαρτωλοὺς γιὰ νὰ πάρουν πίσω ὁλόκληρο τὸ ποσὸ ποὺ δάνεισαν ἢ καὶ σὲ καιρὸ ἀνάγκης νὰ πάρουν κι αὐτοὶ ἴσα δάνεια. Ἐσεῖς ὅμως νὰ ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθρούς σας καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖτε καὶ νὰ τοὺς δανείζετε, χωρὶς νὰ περιμένετε καμία ἀνταπόδοση ἀπὸ αὐτούς.

Στὸ τμῆμα αὐτὸ τῆς «ἐπὶ τοῦ ὄρους ὁμιλίας» του ὁ Κύριος κάνει μία σύγκριση ἀνάμεσα στὴν ψεύτικη ἀγάπη τοῦ κόσμου καὶ στὴν πραγματικὴ ἀγάπη ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν οἱ μαθητές του. Καὶ ζητᾶ τὴν ἀνιδιοτελὴ ἀγάπη, καὶ ὄχι τὴν ψεύτικη συμφεροντολογικὴ ἀγάπη τοῦ κόσμου, ἡ ὁποία δὲν ἔχει πνευματικὴ ἀξία. Διότι ποιὰ ἀξία ἔχει νὰ κάνεις τὸ καλὸ ἐπειδὴ περιμένεις ἀνταπόδοση; Ἡ ἀγάπη ἀξίζει μόνο ὅταν τὴν κάνεις γιὰ τὸν Θεό, χωρὶς νὰ ὑπολογίζεις ποιὸς εἶναι ὁ ἀποδέκτης τῆς ἀγάπης σου. Ἡ ἀγάπη ποὺ ζητᾶ ὁ Χριστὸς πρέπει νὰ ἀγκαλιάζει ὅλους τοὺς ἀνθρώπους, ἀκόμη καὶ τοὺς δύστροπους, τοὺς ἄδικους, τοὺς ἐχθρούς.

Βέβαια μία τέτοια ἀγάπη πρὸς τοὺς ἐχθροὺς μᾶς φαίνεται δύσκολη ἢ καὶ ἀκατόρθωτη. Πῶς νὰ ἀγαπήσουμε καὶ νὰ εὐεργετοῦμε κι αὐτοὺς ἀκόμη ποὺ μᾶς πληγώνουν, μᾶς ἀδικοῦν, μᾶς βρίζουν, μᾶς πολεμοῦν;

Ὅμως αὐτὸ εἶναι τὸ μέτρο τῆς ἀληθινῆς ἀγάπης, τὸ μέτρο τῆς τελειότητος. Σ᾿ αὐτὴν τὴν ὑψηλὴ κορυφὴ τῆς ἁγιότητος μᾶς καλεῖ ὁ Κύριος. Καὶ δὲν εἶναι αὐτὸ ἐξωπραγματικό. Τέτοια ἀγάπη ἔδειξαν ἀμέτρητοι ἅγιοι καὶ πιστοὶ τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἡ ἀγάπη τους αὐτὴ ἦταν ποὺ ἐντυπωσίασε τὸν κόσμο καὶ ἄλλαξε τὸν κόσμο· ἦταν ἡ σφραγίδα τῆς γνησιότητάς τους. Τέτοια ἀγάπη μᾶς ἔδειξε ὁ Κύριος, Ὁ ὁποῖος σταυρώθηκε γιὰ μᾶς ποὺ ἤμασταν ἀποστάτες καὶ ἐχθροί του καὶ ἀπὸ τὸ σταυρό του συγχώρησε τοὺς σταυρωτές του.

Βέβαια ἡ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἐχθροὺς δὲν εἶναι ἀνθρώπινο κατόρθωμα. Εἶναι δῶρο Θεοῦ, καὶ μόνο μὲ τὴ δική του Χάρη ἀποκτᾶται. Εἶναι μιὰ κατάσταση ὑπερκόσμια, ἅγια, ἀνώτερη καὶ ἀληθινή. Ἂν θέλουμε λοιπὸν κι ἐμεῖς νὰ τὴν ἀποκτήσουμε, θὰ πρέπει νὰ τὸ ζητᾶμε αὐτὸ καθημερινὰ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἐμεῖς ταυτόχρονα νὰ ἀγωνιζόμαστε νὰ γίνουμε ἄνθρωποι τῆς ἀγάπης.

2. ΟΜΟΙΟΙ ΜΕ ΤΟΝ ΘΕΟ

Ἐὰν ἔχετε μιὰ τέτοια ἀγάπη, λέει ὁ Κύριος, θὰ εἶναι μεγάλη ἡ ἀμοιβή σας ἀπὸ τὸν Θεό. Θὰ γίνετε στὴ Βασιλεία τῶν οὐρανῶν παιδιὰ τοῦ ὑψίστου Θεοῦ, μὲ τὸν Ὁποῖο θὰ μοιάζετε πνευματικῶς. Διότι κι Αὐτὸς εἶναι εὐεργετικὸς στοὺς ἀνθρώπους, οἱ ὁποῖοι εἶναι πονηροὶ καὶ δείχνουν ἀχαριστία στὶς τόσες εὐεργεσίες του. Νὰ γίνεσθε λοιπὸν σπλαχνικοὶ πρὸς τὸν πλησίον καὶ συμπονετικοὶ στὶς δυστυχίες του καὶ στὶς ἀνάγκες του, ὅπως καὶ ὁ οὐράνιος πατέρας σας εἶναι εὔσπλαχνος καὶ ἐλεήμων πρὸς ὅλους.

Στὸ ἱερὸ αὐτὸ Κείμενο ὁ Κύριος μᾶς λέει ποιὰ εἶναι ἡ ἀμοιβὴ καὶ ἡ δωρεὰ αὐτῶν ποὺ θὰ δείχνουν μιὰ τέτοια ἀγάπη καὶ εὐσπλαχνία πρὸς ὅλους τοὺς συνανθρώπους τους. Σὲ ἄλλους Μακαρισμοὺς ὁ Κύριος ὑπόσχεται τὴ Βασιλεία του, τὴν κληρονομία τῆς γῆς καὶ τοῦ οὐρανοῦ, τὰ οὐράνια ἀγαθά του. Ἐδῶ ὅμως ὁ Κύριος δίνει τὴ μεγαλύτερη δωρεά. Ὅποιος μπορεῖ νὰ ἀγαπᾶ τοὺς ἐχθρούς του καὶ νὰ τοὺς εὐεργετεῖ, θὰ ἀποκτήσει τὴ μεγαλύτερη χάρη, θὰ φθάσει τὸ ὑψηλότερο σημεῖο ποὺ μπορεῖ νὰ ζήσει ὁ ἄνθρωπος. Ποιὸ εἶναι αὐτό; Μὲ τὴν ἀγάπη αὐτὴ ὁ ἄνθρωπος θὰ γίνει κατὰ χάριν θεός, υἱὸς τοῦ ὑψίστου Θεοῦ. Θὰ ἀποκτήσει τὰ θεϊκὰ χαρακτηριστικά. Καὶ ἐξηγοῦν οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας μας: Καμία ἄλλη ἀρετὴ δὲν μᾶς κάνει τόσο ὅμοιους μὲ τὸν Θεὸ ὅσο ἡ ἀγάπη καὶ ἡ συμπάθεια καὶ ἡ εὐσπλαχνία πρός τοὺς ἐχθρούς μας, πρὸς τοὺς πονηροὺς καὶ ἀχάριστους ἀνθρώπους. Αὐτὴ ἡ ἀγάπη μᾶς προσδίδει τὰ χαρακτηριστικὰ τοῦ Θεοῦ. Μᾶς κάνει κατὰ χάριν θεούς. Μποροῦμε νὰ τὸ ἐννοήσουμε αὐτό; Θὰ γὶνουμε κάποια μέρα ὅμοιοι μὲ τὸν Θεό. Βέβαια ὅμοιοι στὴν οὐσία τοῦ Θεοῦ δὲν μποροῦμε νὰ γίνουμε. Θὰ γίνουμε ὅμως ὅμοιοι κατὰ χάριν στὰ θεϊκά του ἰδιώματα. Θὰ μᾶς πλουτίσει ὁ Θεὸς μὲ τὰ δικά του χαρακτηριστικά. Τὶ μεγαλύτερο μποροῦμε νὰ ποθήσουμε ἄραγε; Τὶ ἁγιότερο, τί ὑψηλότερο; Ἂς μάθουμε λοιπὸν νὰ ἀγαπᾶμε, καὶ ἡ ἀγάπη αὐτὴ θὰ μᾶς ἁγιάσει, θὰ μᾶς σώσει καὶ θά μᾶς δοξάσει.

 (Δι­α­σκευ­ὴ ἀ­πὸ πα­λαι­ὸ τό­μο τοῦ Πε­ρι­ο­δι­κοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)