ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΦΟΥ
ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΧΛΩΡΑΚΑΣ
ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΑ΄ΛΟΥΚΑ
(ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ)
(12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2021)
(ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ ΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ)
Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ (ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ)
Ἀδελφοί, ὡς τέκνα
φωτὸς περιπατεῖτε· ὁ γὰρ καρπὸς τοῦ Πνεύματος ἐν πάσῃ ἀγαθωσύνῃ
καὶ δικαιοσύνη καὶ ἀληθείᾳ· δοκιμάζοντες τί ἐστιν εὐάρεστον τῷ
Κυρίῳ. Καὶ μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους,
μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε· τὰ γὰρ κρυφῆ γινόμενα ὑπ᾿ αὐτῶν αἰσχρόν ἐστι
καὶ λέγειν· τὰ δὲ πάντα ἐλεγχόμενα ὑπὸ τοῦ φωτὸς φανεροῦται· πᾶν γὰρ
τὸ φανερούμενον φῶς ἐστι. Διὸ λέγει· Ἔγειρε ὁ καθεύδων καὶ ἀνάστα
ἐκ τῶν νεκρῶν, καὶ ἐπιφαύσει σοι ὁ Χριστός. Βλέπετε οὖν πῶς ἀκριβῶς
περιπατεῖτε, μὴ ὡς ἄσοφοι, ἀλλ᾿ ὡς σοφοί, ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν,
ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσι. Διὰ τοῦτο μὴ γίνεσθε ἄφρονες, ἀλλὰ συνιέντες
τί τὸ θέλημα τοῦ Κυρίου. Καὶ μὴ μεθύσκεσθε οἴνῳ, ἐν ᾧ ἐστιν ἀσωτία,
ἀλλὰ πληροῦσθε ἐν Πνεύματι, λαλοῦντες ἑαυτοῖς ψαλμοῖς καὶ ὕμνοις
καὶ ᾠδαῖς πνευματικαῖς, ᾄδοντες καὶ ψάλλοντες ἐν τῇ καρδίᾳ ὑμῶν τῷ
Κυρίῳ.
(Ἐφεσ. ε΄[5] 8-19)
ΕΝΟΧΗ
ΑΝΟΧΗ
«Μὴ συγκοινωνεῖτε τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ
σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε»
Στὸ σημερινὸ
ἀποστολικὸ ἀνάγνωσμα ὁ ἀπόστολος Παῦλος καλεῖ τοὺς πιστοὺς Χριστιανοὺς
νὰ διαχωρίσουν τὴ θέση τους ἀπὸ τὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο‧ «μὴ συγκοινωνεῖτε
τοῖς ἔργοις τοῖς ἀκάρποις τοῦ σκότους, μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε»,
τοὺς λέγει. Δηλαδή, νὰ μὴ γίνεσθε μὲ τὴν ἀνοχή σας συγκοινωνοὶ καὶ συνένοχοι
στὰ ἁμαρτωλὰ σκοτεινὰ ἔργα, ποὺ δὲν φέρνουν κανένα ὠφέλιμο καρπό.
Αὐτὰ ἀντὶ νὰ τὰ σκεπάζετε καὶ νὰ τὰ ἀνέχεσθε, ὀφείλετε μᾶλλον νὰ τὰ
ἐλέγχετε καὶ νὰ τὰ βγάζετε στὸ φῶς, ἀποδεικνύοντας πόσο ὀλέθρια εἶναι.
Πῶς γινόμαστε ὅμως συνένοχοι στὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας
καὶ ποιὰ εἶναι ἡ στάση ποὺ ὀφείλουμε νὰ τηροῦμε ὡς Χριστιανοί;
1. Η ΕνοχΗ τΗς ΑνοχΗς
Ὁπωσδήποτε ὅταν ἁμαρτάνουμε ἔχουμε
εὐθύνη καὶ εἴμαστε ἔνοχοι ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ. Ὅμως ὁ ἀπόστολος Παῦλος
ἐπισημαίνει ἐδῶ ὅτι εἴμαστε ἐπίσης ἔνοχοι ὅταν ἀμνηστεύουμε
τὴν ἁμαρτία καὶ μένουμε σιωπηλοὶ καὶ ἀνεκτικοὶ στὰ παράνομα καὶ ἁμαρτωλὰ
ἔργα ποὺ παρατηροῦμε γύρω μας.
Βέβαια, ὀφείλουμε νὰ διευκρινίσουμε ὅτι ἄλλο
εἶναι νὰ δείχνουμε κατανόηση στὰ ἐλαττώματα τῶν ἄλλων καὶ νὰ τοὺς ἀνεχόμαστε
μὲ ὑπομονὴ καὶ ἀγάπη περιμένοντας τὴ διόρθωσή τους καὶ ἄλλο νὰ σιωποῦμε
ἢ νὰ δικαιολογοῦμε τὴν κάθε παρεκτροπὴ χωρὶς νὰ ξεκαθαρίζουμε τὴ
θέση μας. Σὲ αὐτὴν τὴ δεύτερη περίπτωση ἡ ἀνοχὴ εἶναι ἔνοχη, διότι
προκαλοῦμε διπλὴ ζημιά: πρῶτον, πρὸς τοὺς ἄλλους, διότι δὲν τοὺς βοηθοῦμε
νὰ συνειδητοποιήσουν τὸ σφάλμα τους· καὶ δεύτερον, σ᾿ ἐμᾶς τοὺς ἴδιους,
διότι μὲ τὸ πέρασμα τοῦ χρόνου συνηθίζουμε στὸ κακὸ καὶ ὑπάρχει κίνδυνος
κι ἐμεῖς νὰ παρασυρθοῦμε. Γιὰ παράδειγμα, ἂν ἔχουμε ἕνα συνέταιρο
ποὺ προσπαθεῖ νὰ κερδίσει χρήματα μὲ ψεύδη, ἀδικίες ἢ ἄλλες παράνομες
συναλλαγές, ἀσφαλῶς δὲν ἐπιτρέπεται νὰ συμπράξουμε μαζί του οὔτε νὰ
σιωπήσουμε. Ἡ δική μας ἀνεπίληπτη στάση καὶ σαφὴς ἀντίθεση, ἂν
δὲν τὸν ἀναχαιτίσει, τουλάχιστον θὰ τὸν προβληματίσει. Ἄλλο παράδειγμα:
Οἱ γονεῖς βλέπουν τὰ παιδιά τους ἀντὶ νὰ δημιουργοῦν οἰκογένεια μὲ
τὴν εὐλογία τῆς Ἐκκλησίας στὸ Μυστήριο τοῦ Γάμου, νὰ συζοῦν ἐλεύθερα.
Εἶναι δυνατὸν νὰ σιωπήσουν μπροστὰ σὲ τέτοια ἐκτροπή; Ὡς πιστοὶ Χριστιανοὶ
ἔχουν χρέος νὰ μιλήσουν στὰ παιδιά τους καὶ νὰ τοὺς ἐξηγήσουν ποιὸ εἶναι
τὸ σωστό. Μὲ ἀγάπη καὶ κατανόηση ἀλλὰ καὶ μὲ σταθερότητα καὶ σαφήνεια.
Ὄχι κάνοντας ἀβαρίες καὶ ὑποχωρήσεις, χάριν συναισθηματισμοῦ.
Στὴν Παλαιὰ Διαθήκη εἶναι χαρακτηριστικὸ τὸ παράδειγμα τοῦ ἱερέως
Ἠλὶ ὁ ὁποῖος ἐνῶ ἔβλεπε τοὺς γυιούς του νὰ βεβηλώνουν τὸ θυσιαστήριο,
δὲν τοὺς ἀπέτρεπε ἀποτελεσματικά, ἀλλὰ περιοριζόταν σὲ κάποιες
χλιαρὲς συμβουλές: «Μή, τέκνα»,
τοὺς ἔλεγε. Μὴν τὸ κάνετε αὐτό, παιδάκια μου!… Ὅμως τὰ παιδιὰ δὲν μποροῦσαν
ἔτσι νὰ συναισθανθοῦν τὴ σοβαρότητα τῆς παρεκτροπῆς τους κι ὁ Θεὸς
ἀποδοκίμασε ὄχι μόνο αὐτὰ ἀλλὰ καὶ τὸν πατέρα τους γιὰ τὴν ἔνοχη ἀνεκτική
του στάση.
2. Συναίσθηση εΥθύνης
Ποιὰ στάση λοιπὸν ὀφείλουμε νὰ τηροῦμε ὥστε
νὰ μὴ γινόμαστε συγκοινωνοὶ στὰ ἔργα τῆς ἁμαρτίας; «Μᾶλλον δὲ καὶ ἐλέγχετε», μᾶς προτρέπει
ὁ θεόπνευστος Ἀπόστολος. Ἔχουμε χρέος νὰ ἐλέγχουμε καὶ νὰ διαφωτίζουμε
ὅσους βρίσκονται στὸ σκοτάδι τῆς ἁμαρτίας, ὄχι ὅμως καὶ νὰ τοὺς καταδικάζουμε. «Ἐλέγχειν, εἶπεν, οὐ κατακρίνειν»,
ὑπογραμμίζει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος. Πῶς;
Πρῶτον, μὲ τὸ παράδειγμά μας. Ἂν ζοῦμε σύμφωνα
μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε ἡ ἴδια μας ἡ ζωὴ θὰ εἶναι τὸ φῶς, ποὺ διαλύει
τὸ σκοτάδι καὶ γίνεται σιωπηλὸς ἔλεγχος τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου. Ὁ ἅγιος
Νικόλαος Βελιμίροβιτς, Σέρβος ἐπίσκοπος τοῦ περασμένου αἰώνα
καὶ θεολόγος μὲ παγκόσμια ἀκτινοβολία, σημειώνει: «Κανένα φῶς δὲν λάμπει μόνο στὸν ἑαυτό
του. Τὸ φῶς τὸ ὁποῖο ἐμεῖς καταφέρνουμε νὰ ἀνάψουμε μέσα μας μὲ μακρὰ
ἐξέγερση ἐνάντια στὴν ἁμαρτία καὶ τὶς ἀδυναμίες, μὲ μακρὰ τριβή,
δὲν θὰ λάμπει μόνον σὲ μᾶς, ἀλλὰ θὰ τὸ βλέπουν κι ἐκεῖνοι ποὺ βρίσκονται
στὸ σκοτάδι γύρω μας».
Ἐπιπλέον ἔχουμε ὑποχρέωση, ὅποτε μᾶς δίνεται
κατάλληλη εὐκαιρία, νὰ ἐλέγχουμε καὶ μὲ τὰ λόγια μας. Πάντοτε μὲ σύνεση
καὶ ἀγάπη νὰ προειδοποιοῦμε τοὺς ἀδελφούς μας γιὰ τὶς καταστρεπτικὲς
συνέπειες τῆς ἁμαρτίας καὶ νὰ τοὺς ἐνισχύουμε στὸν δρόμο τῆς μετανοίας
καὶ τῆς ἐπιστροφῆς.
Πολὺς λόγος γίνεται στὴν ἐποχή μας γιὰ τὴν ἀνεκτικότητα
ὡς ἀπαραίτητη προϋπόθεση γιὰ τὴν ὁμαλὴ κοινωνικὴ συνύπαρξη. Καὶ
βέβαια, αὐτὸ ἐκ πρώτης ὄψεως φαίνεται θετικό. Ὅμως μὲ τὸ πρόσχημα
τῆς ἀνεκτικότητας στὴν οὐσία ἐπιχειρεῖται νὰ καταστεῖ κοινωνικὰ
ἀποδεκτὴ κάθε ἁμαρτία καὶ διαστροφὴ καὶ νὰ ἐξαφανιστεῖ κάθε φωνὴ
διαμαρτυρίας καὶ ἐλέγχου. Ἂς μὴν ἀφήσουμε νὰ μᾶς ἐπηρεάσει αὐτὸ
τὸ κοσμικὸ πνεῦμα. Ἂς μὴν ἀφήσουμε τὸ σκοτάδι νὰ καλύψει τὰ πάντα γύρω
μας. Ἂς ἀνάψουμε τὸ φῶς τοῦ Χριστοῦ! Τὸ φῶς ποὺ διαλύει τὰ σκοτάδια
καὶ χαρίζει στὸν ἄνθρωπο εἰρήνη καὶ ἐλπίδα!
(Διασκευὴ ἀπὸ παλαιὸ τόμο
τοῦ Περιοδικοῦ «Ο ΣΩΤΗΡ»)
ΤΟ ΙΕΡΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ (ΠΡΟΠΑΤΟΡΩΝ)
Εἶπεν ὁ Κύριος τήν
παραβολήν ταύτην· Ἄνθρωπός τις ἐποίησε δεῖπνον μέγα, καὶ ἐκάλεσε πολλούς· καὶ ἀπέστειλε τὸν δοῦλον αὐτοῦ τῇ ὥρᾳ τοῦ δείπνου εἰπεῖν τοῖς κεκλημένοις· ἔρχεσθε, ὅτι ἤδη ἕτοιμά ἐστι πάντα. καὶ ἤρξαντο ἀπὸ μιᾶς παραιτεῖσθαι
πάντες, ὁ πρῶτος εἶπεν αὐτῷ·
ἀγρὸν ἠγόρασα, καὶ ἔχω ἀνάγκην ἐξελθεῖν καὶ ἰδεῖν αὐτόν· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον.
καὶ ἕτερος εἶπε· ζεύγη βοῶν
ἠγόρασα πέντε, καὶ πορεύομαι δοκιμάσαι αὐτά· ἐρωτῶ σε, ἔχε με παρῃτημένον.
καὶ ἕτερος εἶπε· γυναῖκα ἔγημα, καὶ διὰ τοῦτο οὐ δύναμαι ἐλθεῖν. καὶ παραγενόμενος ὁ δοῦλος ἐκεῖνος ἀπήγγειλε τῷ κυρίῳ αὐτοῦ ταῦτα.
τότε ὀργισθεὶς ὁ οἰκοδεσπότης
εἶπε τῷ δούλῳ αὐτοῦ· ἔξελθε ταχέως εἰς τὰς πλατείας καὶ ῥύμας τῆς πόλεως, καὶ τοὺς πτωχοὺς καὶ ἀναπήρους καὶ χωλοὺς καὶ τυφλοὺς εἰσάγαγε
ὧδε. καὶ εἶπεν ὁ δοῦλος· κύριε, γέγονεν ὡς ἐπέταξας, καὶ ἔτι τόπος ἐστί. καὶ εἶπεν ὁ κύριος πρὸς τὸν δοῦλον· Ἔξελθε εἰς τὰς ὁδοὺς καὶ φραγμοὺς καὶ ἀνάγκασον εἰσελθεῖν, ἵνα γεμισθῇ ὁ οἶκός μου. λέγω
γὰρ ὑμῖν ὅτι οὐδεὶς τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων
τῶν κεκλημένων
γεύσεταί μου τοῦ δείπνου.
(Λουκ. ιδ΄[14] 16 – 24)
ΕΡΜΗΝΕΙΑ (Π.Ν.ΤΡΕΜΠΕΛΑ)
Εἶπε
ὁ Κύριος τήν πιό κάτω παραβολὴ: Κάποιος ἄνθρωπος ἔκανε μεγάλο βραδινὸ
συμπόσιο καὶ κάλεσε πολλούς. Ἡ χαρὰ καὶ ἡ ἀπόλαυση δηλαδὴ τῆς αἰώνιας
βασιλείας παρομοιάζεται μ' ἕνα μεγαλοπρεπὲς δεῖπνο πού ἑτοίμασε
ὁ Θεός. Σ' αὐτὸ δὲν κάλεσε ἀρχικὰ ὅλους τους ἀνθρώπους, ἀλλά πολλούς,
δηλαδὴ μόνο τούς Ἰουδαίους. Καὶ τὴν ὥρα τοῦ δείπνου ἔστειλε τὸν δοῦλο
του γιὰ νὰ πεῖ στοὺς καλεσμένους: Ἐλᾶτε
καὶ μὴν ἀναβάλλετε, διότι εἶναι πλέον ὅλα ἕτοιμα. (Σὲ κάθε ἐποχὴ
δηλαδὴ ὁ Θεὸς ἔστελνε τοὺς ἀπεσταλμένους του. Καὶ στὸ τέλος ἔστειλε
τὸν Ἰωάννη τὸν Βαπτιστὴ κι ἔπειτα τὸν Υἱό του, ὁ ὁποῖος μὲ τὴν ἐνανθρώπησή
του ἔλαβε μορφὴ δούλου). Τότε ἄρχισαν μεμιᾶς ὅλοι οἱ καλεσμένοι, ὁ
ἕνας μετὰ τὸν ἄλλον, σάν νά ἦταν συνεννοημένοι, νὰ δικαιολογοῦν
τὴν ἀπουσία τους ἀπὸ τὸ δεῖπνο. Ὁ πρῶτος τοῦ εἶπε: Ἔχω ἀγοράσει κάποιο χωράφι καὶ πρέπει νὰ βγῶ ἔξω καὶ νὰ τὸ δῶ.
Σὲ παρακαλῶ, θεώρησέ με δικαιολογημένο καὶ ἀπαλλαγμένο ἀπὸ τὴν ὑποχρέωση
νὰ ἔλθω. Ἄλλος πάλι τοῦ εἶπε: Ἔχω
ἀγοράσει πέντε ζευγάρια βόδια καὶ πηγαίνω νὰ τὰ δοκιμάσω. Σὲ παρακαλῶ,
συγχώρησε τὴ δικαιολογημένη ἀπουσία μου. Κι ἕνας ἄλλος τοῦ εἶπε:
Εἶμαι νιόπαντρος καὶ γι’ αὐτό δὲν μπορῶ
νὰ ἔλθω. Δηλαδὴ οἱ προσκεκλημένοι ὅλοι ἀπορροφήθηκαν ἀπὸ τὶς βιοτικὲς
καὶ τὶς σαρκικές τους μέριμνες καὶ ἀδιαφόρησαν γιὰ τὴν πρόσκληση τοῦ Θεοῦ,
ὁ ὁποῖος τοὺς καλοῦσε νὰ γίνουν μέτοχοι καί κληρονόμοι τῆς βασιλείας
του. Ὅταν λοιπὸν γύρισε ὁ δοῦλος ἐκεῖνος, διηγήθηκε στὸν κύριό του
τὰ ὅσα τοῦ εἶπαν οἱ καλεσμένοι. Τότε ὁ νοικοκύρης θύμωσε καὶ εἶπε
στὸ δοῦλο του: Βγὲς γρήγορα στὶς πλατεῖες
καὶ στὰ στενὰ τῆς πόλεως καὶ φέρε ἐδῶ μέσα τοὺς φτωχούς, τοὺς σακάτηδες,
τοὺς χωλοὺς καὶ τοὺς τυφλοὺς πού θὰ βρεῖς ἐκεῖ. Κάλεσε δηλαδὴ ὅσους
εἶναι περιφρονημένοι μεταξὺ τῶν Ἰσραηλιτῶν, ἀφοῦ οἱ ἐπίσημοι ἄρχοντες
τοῦ Ἰσραὴλ ἀρνοῦνται νὰ δεχθοῦν τὴ σωτηρία πού τοὺς προσφέρει ὁ Μεσσίας.
Ὕστερα ἀπὸ λίγο ἐπέστρεψε πάλι ὁ δοῦλος καὶ εἶπε: Κύριε, ἔγινε ὅπως διέταξες, καὶ ὑπάρχει
ἀκόμη τόπος ἀδειανὸς στὸ σπίτι γιὰ νὰ προσκληθοῦν κι ἄλλοι. Τότε
εἶπε ὁ κύριος στὸ δοῦλο: Βγὲς ἔξω ἀπ'
τὴν πόλη στοὺς δρόμους καὶ στοὺς φράχτες τῶν κτημάτων, ὅπου συνήθως μαζεύονται
οἱ περιπλανώμενοι, πού δὲν ἔχουν σπίτι καὶ μόνιμη κατοικία. Κι ἐπειδὴ
αὐτοὶ θὰ διστάζουν ἀπὸ συστολὴ νὰ πάρουν μέρος στὸ δεῖπνο μου, παρακίνησέ
τους ἐπίμονα νὰ μποῦν ἐδῶ, γιὰ νὰ γεμίσει τὸ σπίτι μου. Προσκάλεσε
δηλαδὴ καὶ τοὺς ἐθνικοὺς νὰ πάρουν μέρος στὰ ἀγαθὰ τῆς βασιλείας
μου. Διότι σᾶς βεβαιώνω ὅτι κανένας
ἀπό τους ἀνθρώπους ἐκείνους πού κάλεσα
ὄχι μόνο δὲν θὰ καθίσει, ἀλλ' οὔτε κἄν θὰ γευθεῖ τὸ δεῖπνο μου.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου