Τὸν Χριστιανὸ τὸν δοκιμάζει ὁ πειρασμός

 

Ἡ φωνὴ τῶν πατέρων

Τὸν Χριστιανὸ τὸν δοκιμάζει ὁ πειρασμός

Μεγάλου Βασιλείου

«Κυβερνήτην μὲν γὰρ ὁ χειμών, καὶ τὸν ἀθλητὴν τὸ στάδιον, τὸν στρατηγὸν ἡ παράταξις, τὸν μεγαλόψυχον ἡ συμφορά, τὸν Χριστιανὸν δὲ πειρασμὸς δοκιμάζει καὶ βασανίζει. Καὶ αἱ λύπαι τὴν ψυχήν, ὡς τὸ πῦρ τὸν χρυσόν, ἀπελέγχονσι. Πένης εἶ; Μὴ ἀθυμήσῃς. Ἡ γὰρ εἰς ἄγαν κατήφεια γίνεται τῆς ἁμαρτίας αἰτία· της μὲν λύπης βαπτιζούσης τὸν νοῦν, καὶ ἀμηχανίας ἐμπoιoύσης ἴλιγγον, τῆς δὲ ἀπορίας τῶν λογισμῶν τὴν ἀχαριστίαν ἀπογεννώσης. Ἀλλ᾿ ἔχε τὴν ἐλπίδα πρὸς τὸν Θεόν. Μὴ γὰρ οὐκ ἐπιβλέπει τὴν στένωσιν; Ἔχει τὴν τροφὴν ἐν χερσί, καὶ παρέλκει τὴν δόσιν, ἵνα σου δοκιμάσῃ τὸ βέβαιον, ἵνα καταμάθῃ τὴν γνώμην, εἰ μὴ τὴ τῶν ἀκoλάστων καὶ ἀγνωμόνων ἐστὶν ὁμοία. Καὶ γὰρ ἐκεῖνοι μέχρι μὲν ἐν τῷ στόματι τὰ σιτία τυγχάνει, εὐφημοῦσι, κολακεύουσιν, ὑπερθαυμάζουσιν· ὀλίγον δὲ τῆς τραπέζης ὑπερτεθείσης, ὥσπερ τισὶ λίθοις ταῖς βλασφημίαις βάλλουσιν οὕς πρὸ βραχέως ἴσα θεῷ διὰ τὴν ἡδονὴν προσεκύνουν».

(Ἐν λιμῷ καὶ αὐχμῷ, ΕΠΕ 7, 144-146)

Ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοση

Τὸν καπετάνιο τὸν δοκιμάζει ἡ τρικυμία, καὶ τὸν ἀθλητὴ τὸ στάδιο, τὸν στρατηγὸ ἡ παράταξη τοῦ στρατεύματός του γιὰ πόλεμο, τὸν γενναιόκαρδο ἡ συμφορά, τὸν δὲ Χριστιανὸ τὸν δοκιμάζει καὶ ἐλέγχει τὴ γνησιότητά του ὁ πειρασμός. Καὶ οἱ λύπες ἐξετάζουν τὴν ψυχή, ὅπως ἡ φωτιὰ δοκιμάζει τὸν χρυσό. Εἶσαι φτωχός; Μὴν καταλαμβάνεσαι ἀπὸ ἀθυμία. Διότι ἡ ὑπερβολικὴ κατήφεια γίνεται αἰτία τῆς ἁμαρτίας. Ἡ μὲν λύπη καταβαραθρώνει τὴ διάνοια καὶ ἡ ἀμηχανία ἐμβάλλει σ᾿ αὐτὴν ζάλη, τὸ δὲ ἀδιέξοδο τῶν λογισμῶν γεννᾶ τὴν ἀχαριστία. Ἀλλὰ νὰ ἔχεις τὴν ἐλπίδα σου στὸν Θεό. Μήπως (ὁ Θεὸς) δὲν παρατηρεῖ τὴν οἰκονομική σου στενότητα; (Ἀλλὰ) κρατεῖ τὴν τροφὴ στὰ χέρια του καὶ καθυστερεῖ τὴ χορήγηση, γιὰ νὰ δοκιμάσει τὴ σταθερότητά σου, γιὰ νὰ βεβαιωθεῖ γιὰ τὴ διάθεσή σου, ἐὰν διαφέρει ἀπὸ αὐτὴν τῶν ἀκόλαστων καὶ ἀχάριστων (ἀνθρώπων). Διότι καὶ αὐτοί, μέχρις ὅτου συμβαίνει νὰ ἔχουν τὴν τροφὴ στὸ στόμα τους, ἐπαινοῦν, κολακεύουν, θαυμάζουν ὑπέρμετρα ἀλλὰ ὅταν καθυστερήσει λίγο νὰ παρατεθεῖ τὸ τραπέζι, ἐκτοξεύουν τίς βλασφημίες σὰν νὰ πετοῦν πέτρες πρὸς αὐτούς, τοὺς ὁποίους πρὶν ἀπὸ λίγο λόγῳ τῆς τέρψεως προσκυνοῦσαν σὰν θεό.

Πε­ρι­ο­δι­κὸ «Ο ΣΩΤΗΡ», Ἀ­ριθμ. 2273, 15 Ὀκτωβρί­ου 2022, σελ. 417