ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ TOY ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΔΑΝΙΗΛ

ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ TOY ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ

ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΔΑΝΙΗΛ

Δι­εύ­θυν­ση ἐκ­κλ. Ρι­ζα­ρί­ου Σχο­λῆς

Μάρ­τιος 1903

Ὁ­σι­ώ­τα­τε ἐν Χρι­στῷ Πα­τέ­ρα Δα­νι­ήλ, ἀ­σπά­ζο­μαι ἀ­δελ­φι­κὰ τὴν ἀ­γά­πη σας.

Λαμ­βά­νον­τας τὴ σε­βα­στὴ ἐ­πι­στο­λή σας, μὲ πολ­λὴ λύ­πη δι­ά­βα­σα γιὰ τὴ θλί­ψη ποὺ σᾶς βρῆ­κε καὶ δι­α­τά­ρα­ξε τὴν ψυ­χι­κή σας γα­λή­νη. Πράγ­μα­τι εἶ­ναι θλι­βε­ρὸ αὐ­τὸ ποὺ συ­νέ­βη, ἀλ­λὰ γνω­ρί­ζου­με ὅ­τι γι᾿ αὐ­τοὺς ποὺ ἀ­γα­ποῦν τὸν Θε­ό, τὰ πάν­τα συ­νερ­γοῦν πρὸς τὸ ἀ­γα­θό. Ἡ ἀ­λή­θεια τοῦ ἀ­πο­στο­λι­κοῦ αὐ­τοῦ λό­γου εἶ­ναι ὅ­μοι­α μὲ τὴ χά­ρη ποὺ ἐ­νέ­πνευ­σε τὸν ἀ­πό­στο­λο Παῦ­λο, ἡ ὁ­ποί­α ὡς θεῖ­ος καὶ σο­φὸς λό­γος ἔ­χει πλῆ­ρες καὶ ἀ­πό­λυ­το κύ­ρος.Ἔ­χον­τας ἐμ­πι­στο­σύ­νη στὴ θεί­α ἀ­γά­πη, πι­στεύ­ω δτὶ μπο­ρεῖ­τε νὰ ἀ­πο­κο­μί­σε­τε πολ­λὴ ὠ­φέ­λεια ἀ­πὸ τὴν δο­κι­μα­σί­α ποῦ σᾶς βρῆ­κε.

Γνω­ρί­ζει κα­λῶς ἡ δι­κή σας ὁ­σι­ό­τα­τη ἀ­γά­πη ὅ­τι οἱ δο­κι­μα­σί­ες ὁ­δη­γοῦν σὲ τε­λει­ό­τη­τα. Ἄν­θρω­πος ποὺ δὲν δο­κι­μά­ζε­ται, δὲν εὐ­δο­κι­μεῖ. Ἄν­θρω­πος ποὺ δὲν δο­κι­μά­ζε­ται, δὲν ὑ­ψώ­νε­ται πά­νω ἀ­πὸ τὸ γή­ι­νο ἔ­δα­φος, ἐ­κεῖ ὅ­που στη­ρί­ζε­ται ἡ κλί­μα­κα τῶν ἀ­ρε­τῶν ποὺ φτά­νει μέ­χρι τὸν οὐ­ρα­νό. Οἱ δο­κι­μα­σί­ες σὲ ὅ­σους ἀ­γα­ποῦν τὸν Θε­ό, ἀ­πο­βαί­νουν παι­δα­γω­γί­ες ποὺ ἐκ­παι­δεύ­ουν τὴν ψυ­χὴ στὴν ἀ­γά­πη πρὸς τὴν φι­λο­σο­φί­α, στὴν ἀ­γά­πη πρὸς τὴν ἀ­λή­θεια. Ὁ χρι­στι­α­νι­σμὸς χει­ρα­γω­γεῖ πρὸς τὴν ἀ­λη­θι­νὴ φι­λο­σο­φί­α, γιὰ τὴν ὁ­ποί­α ὁ χρι­στια­νὸς θὰ ᾿πρε­πε νὰ ἀ­γω­νί­ζε­ται, κα­θό­τι ὁ ἀ­φι­λο­σό­φη­τος, αὐ­τὸς δη­λα­δὴ ποὺ δὲν ἔ­χει ἀ­γά­πη πρὸς τὴν ἀ­λή­θεια, δὲν φτά­νει στὸ μέ­τρο τῆς τε­λει­ό­τη­τας στὸ ὁ­ποῖ­ο ὀ­φεί­λει νὰ φτά­σει. Ἂν ὅ­λοι οἱ χρι­στια­νοὶ ἔ­χουν ὑ­πο­χρέ­ω­ση νὰ γί­νουν φί­λοι τῆς θεί­ας γνώ­σης, ὥ­στε νὰ ἀ­πο­βοῦν τέ­λει­οι σύμ­φω­να μὲ τὴν ἐν­το­λὴ τοῦ Κυ­ρί­ου, πό­σω μᾶλ­λον ὅ­σοι τὴν ἀ­γά­πη­σαν καὶ ἀ­φο­σι­ώ­θη­καν σ᾿ αὐ­τήν. Ἐ­άν, λοι­πόν, οἱ δο­κι­μα­σί­ες εἶ­ναι παι­δα­γω­γοὶ πρὸς τὴν φι­λο­σο­φί­α, ἡ δὲ φι­λο­σο­φί­α προ­ά­γει στὴ χρι­στι­α­νι­κὴ τε­λει­ό­τη­τα, συμ­πε­ραί­νου­με ὅ­τι εἶ­ναι ἀ­ναγ­καῖ­ες οἱ δο­κι­μα­σί­ες.

Οἱ δο­κι­μα­σί­ες ποὺ παι­δα­γω­γοῦν στὴ φι­λο­σο­φί­α, παι­δα­γω­γοῦν καὶ στὴν ὑ­πο­μο­νή, ἐ­πει­δὴ ἡ ὑ­πο­μο­νὴ εἶ­ναι ἐκ φύ­σε­ως ἀ­δελ­φὴ τῆς φι­λο­σο­φί­ας. Γι᾿ αὐ­τό, κα­νεὶς ἀ­λη­θι­νὸς φι­λό­σο­φος δὲν εἶ­ναι ἀ­νυ­πό­μο­νος, οὔ­τε ὁ ἀ­νυ­πό­μο­νος μπο­ρεῖ νὰ γί­νει φι­λό­σο­φος. Οἱ δο­κι­μα­σί­ες πράγ­μα­τι δο­κι­μά­ζουν τὸν θε­μέ­λιο λί­θο τῶν ἀ­ρε­τῶν, ποὺ εἶ­ναι ἡ ὑ­πο­μο­νή.Ἡ ὑ­πο­μο­νὴ εἶ­ναι αὐ­τὴ ποὺ μᾶς εἰ­σά­γει στὴ σω­τη­ρί­α. Γιὰ τὸν λό­γο αὐ­τό, ὁ χρι­στια­νὸς ποὺ ἀ­γα­πᾶ τὴν ἀ­λή­θεια, ὄ­χι μό­νο δὲν ἀ­πο­θαρ­ρύ­νε­ται, ἀλ­λὰ ἔ­χει θάρ­ρος, ὑ­πο­μέ­νει καὶ χαί­ρε­ται. Ὄν­τως χαί­ρε­ται ἀ­λη­θι­νὰ κα­θὼς δι­α­πι­στώ­νου­με στὸν Ἀ­πό­στο­λο ὅ­τι «καυ­χᾶ­ται ἐν ταῖς θλί­ψε­σιν» κα­τα­νο­ών­τας «ὅ­τι ἡ θλί­ψη κα­τορ­θώ­νει τὴν ὑ­πο­μο­νή, ἡ ὑ­πο­μο­νὴ τὴν δο­κι­μα­σί­α, ἡ δο­κι­μα­σί­α τὴν ἐλ­πί­δα, ἡ δὲ ἐλ­πί­δα δὲν ντρο­πιά­ζει, ἀ­φοῦ ἡ ἀ­γά­πη τοῦ Θε­οῦ δι­α­χέ­ε­ται μέ­σα στὴν καρ­διά του».

Οἱ δο­κι­μα­σί­ες, κα­θὼς ἄ­ρι­στα γνω­ρί­ζεις, ἀ­κό­λου­θε τῆς ἀ­λη­θι­νῆς φι­λο­σο­φί­ας, γί­νον­ται κα­τὰ θεί­α οἰ­κο­νο­μί­α, θεί­α θέ­λη­ση καὶ εὐ­δο­κί­α, ὥ­στε νὰ ἀ­φυ­πνι­στεῖ ὁ νοῦς μας καὶ νὰ κα­τα­νο­ή­σει τε­λει­ό­τε­ρα τὸ μυ­στή­ριο ποὺ μᾶς πε­ρι­βάλ­λει. Ὁ ἄν­θρω­πος, ἂν δὲν δο­κι­μα­ζό­ταν, θὰ ἀ­γνο­οῦ­σε ποι­ὰ εἶ­ναι ἡ ἀ­λή­θεια. Οἱ δο­κι­μα­σί­ες μαρ­τυ­ροῦν ἀ­ναμ­φι­σβή­τη­τα τὴν ἀ­γά­πη καὶ τὴν εὐ­σπλα­χνί­α τοῦ Θε­οῦ πρὸς τὸν ἄν­θρω­πο. Ὡς ἐκ τού­του, ὀ­φεί­λει καὶ αὐ­τὸς νὰ εὐ­χα­ρι­στεῖ γιὰ ὅ­λα. Τὸ νὰ ὑ­φί­στα­ται δο­κι­μα­σί­ες ὁ ἄν­θρω­πος, εἶ­ναι ἀ­πα­ραί­τη­το· τὸ ἀ­παι­τεῖ ἡ ἀ­δυ­να­μί­α του νὰ τε­λει­ο­ποι­η­θεῖ. Οἱ δο­κι­μα­σί­ες δι­ευ­ρύ­νουν τοὺς ὀ­φθαλ­μοὺς τοῦ τρό­που σκέ­ψε­ως, αὐ­τῶν ποὺ ἀ­γα­ποῦν τὸν Θε­ό, πρὸς τὸ φῶς τῆς ἀ­λή­θειας καὶ τοὺς κα­θι­στοῦν ἀ­κτι­νο­βό­λους καὶ ἱ­κα­νοὺς νὰ βλέ­πουν ὄ­χι μό­νο τὰ κον­τι­νά, ἀλ­λὰ καὶ τὰ μέλ­λον­τα· καὶ τὸν νοῦ ἱ­κα­νὸ νὰ ἀν­τι­λαμ­βά­νε­ται ὄ­χι μό­νο τὰ κα­τα­λη­πτὰ ἀλ­λὰ νὰ κα­τα­νο­εῖ καὶ τὰ ὑ­πε­ρά­νω αὐ­τῶν.Ὄ­χι μό­νο νὰ τὰ ἀν­τι­λαμ­βά­νε­ται, ἀλ­λὰ καὶ νὰ τὰ κα­τα­νο­εῖ σὲ βά­θος, για­τὶ στὴν τε­λει­ό­τη­τα ἀ­νευ­ρί­σκε­ται ἡ ὁ­λο­κλη­ρω­μέ­νη γνώ­ση. Ἀ­πὸ τὴ στιγ­μὴ ποὺ ἡ δο­κι­μα­σί­α ἐ­πι­φέ­ρει τὴν τε­λει­ό­τη­τα, ἐ­πι­φέ­ρει καὶ τὴν ὁ­λο­κλη­ρω­μέ­νη γνώ­ση. Μά­λι­στα, ἡ τε­λευ­ταί­α προ­η­γεῖ­ται τῆς τε­λει­ό­τη­τας.Ἔ­τσι δι­α­πι­στώ­νου­με, ὅ­τι εἶ­ναι ἀ­ναγ­καῖ­ο νὰ δο­κι­μα­ζό­μα­στε, ὥ­στε νὰ τε­λει­ο­ποι­η­θοῦ­με. Αὐ­τὸ κα­θί­στα­ται ἀ­ναγ­καῖ­ο, ὄ­χι μό­νο γιὰ τὸ ὅ­τι ἀ­φοῦ γεν­νη­θή­κα­με κατ᾿ εἰ­κό­να Θε­οῦ, ἔ­χου­με ὑ­πο­χρέ­ω­ση νὰ ἀ­πο­βοῦ­με καὶ καθ᾿ ὁ­μοί­ω­ση, ἀλ­λὰ καὶ για­τί φέ­ρου­με τὰ ἀ­πο­τε­λέ­σμα­τα τῆς προ­γο­νι­κῆς κλη­ρο­νο­μιᾶς ποὺ ἐ­πέ­δρα­σαν στὶς ψυ­χι­κές μας δυ­νά­μεις καὶ τὶς ἐ­ξα­σθέ­νη­σαν, ἔ­τσι ὥ­στε νὰ ἔ­χει ἀ­νάγ­κη ἡ ψυ­χὴ ἀ­πὸ πα­ρα­κί­νη­ση, ποὺ θὰ τὴν ἀ­φυ­πνί­ζει, καὶ ἀ­πὸ οὐ­ρά­νιο φῶς, ποὺ θὰ τῆς κα­θα­ρί­ζει τὸν νοῦ. Ἐ­άν, κα­θὼς γνω­ρί­ζε­τε, τε­λει­ο­ποί­η­ση εἶ­ναι τὸ νὰ μοι­ά­σου­με στὸν Θε­ό, ἐ­φό­σον πλα­σθή­κα­με κατ᾿ εἰ­κό­να Του, τό­τε αὐ­τὴ βρί­σκε­ται στὴν κο­ρυ­φαί­α βαθ­μί­δα τῆς πνευ­μα­τι­κῆς καὶ ἐ­κτει­νό­με­νης μέ­χρι τὸν οὐ­ρα­νὸ κλί­μα­κας, τῆς ὁ­ποί­ας ὁ ἄν­θρω­πος ἔ­χει ὑ­πο­χρέ­ω­ση νὰ ἀ­νέ­βει τὶς βαθ­μί­δες. Πα­ράλ­λη­λα, αὐ­τὸς βρί­σκε­ται ἐ­πιρ­ρε­πὴς πρὸς τὰ γή­ι­να, ἐ­ξαι­τί­ας τῆς κλη­ρο­νο­μι­κό­τη­τας. Ἀ­πὸ αὐ­τά, λοι­πόν, ἀ­να­ρω­τι­ώ­μα­στε πό­σες δο­κι­μα­σί­ες ἔ­χει ἀ­νάγ­κη νὰ βι­ώ­σει, ὥ­στε νὰ μά­θει νὰ ἀν­τι­στέ­κε­ται σθε­να­ρὰ καὶ στα­θε­ρά, βα­δί­ζον­τας τὸν ἀ­νη­φο­ρι­κὸ δρό­μο, ἕ­ως ὅ­του φθά­σει στὸ πο­θη­τὸ τέρ­μα, πρὸς τὸ ὁ­ποῖ­ο κα­τευ­θύ­νε­ται καὶ τὸ ὁ­ποῖ­ο τό­σο πο­λὺ λα­χτα­ρά­ει ἡ καρ­διά του;

Ἀ­δελ­φέ μου ἐν Χρι­στῷ, ἡ δο­κι­μα­σί­α τὴν ὁ­ποί­α ὑ­πέ­στης, σί­γου­ρα κα­τὰ θεί­α οἰ­κο­νο­μί­α, σοῦ προ­σέ­φε­ρε με­γά­λη πνευ­μα­τι­κὴ ὠ­φέ­λεια. Ἀν­τλών­τας δὲ τὴν πλη­ρο­φο­ρί­α μέ­σα ἀ­πὸ τὴν καρ­διά μου, σοῦ λέ­ω ὅ­τι ἀ­πὸ σή­με­ρα εἶ­σαι τε­λει­ό­τε­ρος ἀπ᾿ ὅ­σο ἤ­σουν προ­η­γου­μέ­νως. Ὁ­πό­τε σὲ πα­ρα­κα­λῶ πά­ψε νὰ θλί­βε­σαι καὶ δό­ξα­σε τὸν Κύ­ριο ποὺ σὲ ἐ­λέ­η­σε.

Τοὺς τό­μους τοῦ Χρυ­σο­στό­μου σοῦ τοὺς στέλ­νω μὲ τὴ φορ­τω­τι­κή. Ση­μεῖ­α Δ.Α., μέ­σα σὲ κι­βώ­τιο «πρὸς τὴν Δάφ­νη» στὸ ὄ­νο­μά σας.

Σᾶς ἀ­σπά­ζο­μαι μὲ τὸν ἐν Χρι­στῷ ἀ­δελ­φι­κὸ ἀ­σπα­σμό, κα­θὼς καὶ τὴν ἀ­δελ­φό­τη­τά σας. Πα­ρα­κα­λῶ νὰ μνη­μο­νεύ­ε­τε καὶ ἐ­μᾶς στὶς προ­σευ­χές σας.

Πα­ρα­μέ­νω μὲ ἀ­γά­πη ὃ ἓν Χρι­στῷ ἀ­δελ­φός σας.

+Ο Πεν­τα­πό­λε­ως Νε­κτά­ριος

ΓΡΑΜΜΑΤΑ  ΑΠΟ ΕΝΑΝ ΑΓΙΟ.   ΕΠΙΣΤΟΛΕΣ

ΤΟΥ ΑΠΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΔΑΝΙΗΛ σελ. 151-155