ΤΑ Α­ΓΙ­Ο­ΓΡΑ­ΦΙ­ΚΑ Α­ΝΑ­ΓΝΩ­ΣΜΑ­ΤΑ ΤΗΣ Η­ΜΕ­ΡΑΣ Παρασκευή, 08 Απριλίου 2022

 

ΤΑ Α­ΓΙ­Ο­ΓΡΑ­ΦΙ­ΚΑ Α­ΝΑ­ΓΝΩ­ΣΜΑ­ΤΑ ΤΗΣ Η­ΜΕ­ΡΑΣ Παρασκευή, 08 Απριλίου 2022 Ἀκἀθιστος Ὑμνος - Ἀγάβου, ̔Ρούφου, Φλέγοντος, Ἑρμοῦ κ.λπ. ἀποστόλων. Κελεστίνου ̔Ρώμης (†432), Ἰωάννου νεομάρτυρος τοῦ ἐν Κῷ (†1669).
Η­ΣΑ­Ϊ­ΑΣ ΜΕ´[45] 11 - 17 11 ὅ­τι οὕ­τω λέ­γει Κύ­ριος ὁ Θε­ὸς ὁ ἅ­γιος ᾿Ισ­ρα­ὴλ ὁ ποι­ή­σας τὰ ἐ­περ­χό­με­να· ἐ­ρω­τή­σα­τέ με πε­ρὶ τῶν υἱ­ῶν μου καὶ πε­ρὶ τῶν θυ­γα­τέ­ρων μου καὶ πε­ρὶ τῶν ἔρ­γων τῶν χει­ρῶν μου ἐν­τε­ί­λα­σθέ μοι.  12 ἐ­γὼ ἐ­πο­ί­η­σα γῆν καὶ ἄν­θρω­πον ἐπ᾿ αὐ­τῆς, ἐ­γὼ τῇ χει­ρί μου ἐ­στε­ρέ­ω­σα τὸν οὐ­ρα­νόν, ἐ­γὼ πᾶ­σι τοῖς ἄ­στροις ἐ­νε­τει­λά­μην.  13 ἐ­γὼ ἤ­γει­ρα αὐ­τὸν με­τὰ δι­και­ο­σύ­νης βα­σι­λέ­α, καὶ πᾶ­σαι αἱ ὁ­δοὶ αὐ­τοῦ εὐ­θεῖ­αι. οὗ­τος οἰ­κο­δο­μή­σει τὴν πό­λιν μου καὶ τὴν αἰχ­μα­λω­σί­αν τοῦ λα­οῦ μου ἐ­πι­στρέ­ψει οὐ με­τὰ λύ­τρων, οὐ­δὲ με­τὰ δώ­ρων, εἶ­πε Κύ­ριος σα­βα­ώθ.  14 Οὕ­τω λέ­γει Κύ­ριος σα­βα­ώθ· ἐ­κο­πί­α­σεν Αἴ­γυ­πτος καὶ ἐμ­πο­ρί­α Αἰ­θι­ό­πων, καὶ οἱ Σε­βω­εὶμ ἄν­δρες ὑ­ψη­λοὶ ἐ­πὶ σὲ δι­α­βή­σον­ται καὶ σοὶ ἔ­σον­ται δοῦ­λοι καὶ ὀ­πί­σω σου ἀ­κο­λου­θή­σου­σι δε­δε­μέ­νοι χει­ρο­πέ­δαις καὶ δι­α­βή­σον­ται πρός σε, καὶ προ­σκυ­νή­σου­σί σοι καὶ ἐν σοὶ προ­σε­ύ­ξον­ται, ὅ­τι ἐν σοὶ ὁ Θε­ός ἐ­στι καὶ οὐκ ἐ­στι Θε­ὸς πλὴν σοῦ·  15 σὺ γὰρ εἶ Θε­ός, καὶ οὐκ ᾔ­δει­μεν, ὁ Θε­ὸς τοῦ ᾿Ισ­ρα­ὴλ σω­τήρ.  16 αἰ­σχυν­θή­σον­ται καὶ ἐν­τρα­πή­σον­ται πάν­τες οἱ ἀν­τι­κε­ί­με­νοι αὐ­τῷ καὶ πο­ρε­ύ­σον­ται ἐν αἰ­σχύ­νῃ. ἐγ­και­νί­ζε­σθε πρός με, νῆ­σοι.  17 ᾿Ισ­ρα­ὴλ σώ­ζε­ται ὑ­πὸ Κυ­ρί­ου σω­τη­ρί­αν αἰ­ώ­νιον· οὐκ αἰ­σχυν­θή­σον­ται οὐ­δὲ μὴ ἐν­τρα­πῶ­σιν ἕ­ως τοῦ αἰ­ῶ­νος ἔ­τι.   ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π. Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)   11 Σᾶς προ­βάλ­λω τὰς εἰ­κό­νας καὶ τὰ ἐ­ρω­τή­μα­τα αὐ­τά, δι­ό­τι ἔ­τσι λέ­γει ὁ Κύ­ριος καὶ Θε­ός, ὁ ἀ­πο­λύ­τως ἅ­γιος, τὸν Ὁ­ποῖ­ον λα­τρεύ­ει ὁ Ἰσ­ρα­ήλ, ὁ Ὁ­ποῖ­ος ἔ­χει προ­γνω­ρί­σει καὶ προ­δι­α­θέ­σει αὐ­τά, ποὺ πρό­κει­ται νὰ συμ­βοῦν.Ἐ­ρω­τή­σα­τέ με λοι­πὸν καὶ σεῖς διὰ τοὺς υἱ­ούς μου καὶ τὰς θυ­γα­τέ­ρας μου, δια­τὶ τοὺς με­τα­χει­ρί­ζο­μαι οὕ­τω· καὶ δώ­σα­τέ μου ἐν­το­λὰς καὶ ὁ­δη­γί­ας σεῖς διὰ τὰ ἔρ­γα τῶν χει­ρῶν μου, ὁ­μι­λοῦν­τες πρὸς Ἐ­μέ, ὡς θὰ ὡ­μί­λει ὁ πη­λὸς πρὸς τὸν κε­ρα­μέ­α.  12 Μὴ λοι­πὸν τολ­μᾶ­τε νὰ μὲ συμ­βου­λεύ­σε­τε ἢ νὰ ἐ­πι­κρί­νε­τε τὰς ἐ­νερ­γε­ί­ας μου. Ἐ­γὼ ἐ­πο­ί­η­σα τὴν γῆν καὶ τὸν ἄν­θρω­πον ἐ­π’ αὐ­τῆς· Ἐ­γὼ με τὴν χεῖ­ρα μου ἐ­στε­ρέ­ω­σα τὸν οὐ­ρα­νὸν Ἐ­γὼ ἔ­δω­κα ἐν­το­λὴν καὶ ἔ­βα­λα εἰς τά­ξιν ὅ­λα τὰ ἄ­στρα.  13 Ἐ­γὼ ἀ­νέ­δει­ξα αὐ­τόν «τὸν Κῦ­ρον» βα­σι­λέ­α, ὄρ­γα­νον δι­και­ο­σύ­νης μου· καὶ ὅ­λαι αἱ ἐ­νέρ­γειαί του εἶ­ναι ἐ­πι­τυ­χεῖς καὶ ἀ­νεμ­πό­δι­στοι. Οὗ­τος θὰ οἰ­κο­δο­μή­σῃ τὴν πό­λιν μου Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ καὶ τοὺς αἰχ­μα­λώ­τους ἐκ τοῦ λα­οῦ θὰ ἐ­πι­στρέ­ψῃ χω­ρὶς λύ­τρα καὶ χω­ρὶς δῶ­ρα, εἶ­πεν ὁ Κύ­ριος τῶν Δυ­νά­με­ων, ὁ Παν­το­κρά­τωρ.  14 Οὕ­τω λέ­γει ὁ Κύ­ριος τῶν Δυ­νά­με­ων: Ὅ­σα διὰ τῶν κό­πων τῆς ἀ­πέ­κτη­σεν ἡ Αἴ­γυ­πτος καὶ ὅ­σα διὰ τοῦ ἐμ­πο­ρί­ου ἐ­κέρ­δι­σαν οἱ Αἰ­θί­ο­πες, μα­ζὶ μὲ τὰς χώ­ρας αὐ­τὰς καὶ οἱ κα­τοι­κοῦν­τες τὴν χώ­ραν Σα­βά, οἱ ἄν­δρες μὲ τὸ ὑ­ψη­λὸν ἀ­νά­στη­μα, ὅ­λοι, ὦ Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, θὰ δια­βοῦν εἰς σὲ καὶ θὰ γί­νουν δοῦ­λοι σου καὶ θὰ ἀ­κο­λου­θή­σουν ὀ­πί­σω σου δε­μέ­νοι μὲ χει­ρο­πέ­δας· καὶ θὰ ἔλ­θουν εἰς σὲ καὶ θὰ προ­σκυ­νή­σουν τὸν Θε­όν, ποὺ λα­τρεύ­ε­ται ἀ­πὸ σέ, καὶ θὰ προ­σευ­χη­θοῦν με­τὰ σοῦ, δι­ό­τι ὁ ἀ­λη­θι­νὸς Θε­ὸς ὑ­πάρ­χει εἰς σὲ καὶ δὲν ὑ­πάρ­χει ἄλ­λος θε­ὸς ἐ­κτὸς ἀ­πὸ σέ, Κύ­ρι­ε.  15 Ἀ­λη­θῶς σὺ εἶ­σαι ὁ ἀ­λη­θι­νὸς Θε­ός, καὶ δὲν τὸ ἐ­γνω­ρί­ζο­μεν - θὰ δι­α­κη­ρύ­ξουν οὗ­τοι - ὁ Θε­ὸς τοῦ Ἰσ­ρα­ήλ, ὁ Σω­τήρ.  16 Θὰ αἰ­σχυν­θοῦν καὶ θὰ ἐν­τρο­πια­σθοῦν ὅ­λοι οἱ ἀν­τι­τι­θέ­με­νοι εἰς Αὐ­τὸν θὰ πο­ρευ­θοῦν μὲ αἰ­σχύ­νην.Γί­νε­σθε πλη­σί­ον μου και­νούρ­για κτί­σις σεῖς.Οἱ εἰ­δω­λο­λά­τραι κά­τοι­κοι τῶν νή­σων καὶ τῶν πα­ρα­λί­ων με­ρῶν.  17 Ἀν­τι­θέ­τως ὁ Ἰσ­ρα­ὴλ σώ­ζε­ται ὑ­πὸ τοῦ Κυ­ρί­ου σω­τη­ρί­αν αἰ­ώ­νιον καὶ παν­το­τι­νήν.Δὲν θὰ αἰ­σχυν­θοῦν οὔ­τε θὰ ἐν­τρα­ποῦν πλέ­ον μέ­χρι τῶν ἀ­τε­λευ­τή­των αἰ­ώ­νων οἱ ἀ­πο­τε­λοῦν­τες τὸν νέ­ον τοῦ­τον Ἰσ­ρα­ήλ.   ΓΕ­ΝΕ­ΣΙΣ ΚΒ´[22]  1 - 18 1 ΚΑΙ ἐ­γέ­νε­το με­τὰ τὰ ρή­μα­τα ταῦ­τα ὁ Θε­ός ἐ­πε­ί­ρα­σε τὸν ῾Α­βρα­ὰμ καὶ εἶ­πεν αὐ­τῷ· ῾Α­βρα­άμ, ῾Α­βρα­άμ. ὁ δὲ εἶ­πεν· ἰ­δοὺ ἐ­γώ.  2 καὶ εἶ­πε· λα­βὲ τὸν υἱ­όν σου τὸν ἀ­γα­πη­τόν, ὃν ἠ­γά­πη­σας, τὸν ᾿Ι­σα­άκ, καὶ πο­ρε­ύ­θη­τι εἰς τὴν γῆν τὴν ὑ­ψη­λὴν καὶ ἀ­νέ­νεγ­κον αὐ­τὸν ἐ­κεῖ εἰς ὁ­λο­κάρ­πω­σιν ἐφ᾿ ἓν τῶν ὀ­ρέ­ων, ὧν ἄν σοι εἴ­πω.  3 ἀ­να­στὰς δὲ ῾Α­βρα­ὰμ τὸ πρωΐ ἐ­πέ­σα­ξε τὴν ὄ­νον αὐ­τοῦ· πα­ρέ­λα­βε δὲ μεθ᾿ ἑ­αυ­τοῦ δύ­ο παῖ­δας καὶ ᾿Ι­σα­ὰκ τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ καὶ σχί­σας ξύ­λα εἰς ὁ­λο­κάρ­πω­σιν, ἀ­να­στὰς ἐ­πο­ρε­ύ­θη καὶ ἦλ­θεν ἐ­πὶ τὸν τό­πον, ὃν εἶ­πεν αὐ­τῷ ὁ Θε­ός, τῇ ἡ­μέ­ρᾳ τῇ τρί­τῃ.  4 καὶ ἀ­να­βλέ­ψας ῾Α­βρα­ὰμ τοῖς ὀ­φθαλ­μοῖς αὐ­τοῦ, εἶ­δε τὸν τό­πον μα­κρό­θεν.  5 καὶ εἶ­πεν ῾Α­βρα­ὰμ τοῖς παι­σὶν αὐ­τοῦ· κα­θί­σα­τε αὐ­τοῦ με­τὰ τῆς ὄ­νου, ἐ­γὼ δὲ καὶ τὸ παι­δά­ριον δι­ε­λευ­σό­με­θα ἕ­ως ὧ­δε καὶ προ­σκυ­νή­σαν­τες ἀ­να­στρέ­ψο­μεν πρὸς ὑ­μᾶς. 6 ἔ­λα­βε δὲ ῾Α­βρα­ὰμ τὰ ξύ­λα τῆς ὁ­λο­καρ­πώ­σε­ως καὶ ἐ­πέ­θη­κεν ᾿Ι­σα­ὰκ τῷ υἱ­ῷ αὐ­τοῦ· ἔ­λα­βε δὲ με­τὰ χεῖ­ρας καὶ τὸ πῦρ καὶ τὴν μά­χαι­ραν, καὶ ἐ­πο­ρε­ύ­θη­σαν οἱ δύ­ο ἅ­μα.  7 εἶ­πε δὲ ᾿Ι­σα­ὰκ πρὸς ῾Α­βρα­ὰμ τὸν πα­τέ­ρα αὐ­τοῦ· πά­τερ. ὁ δὲ εἶ­πε· τί ἐ­στι, τέ­κνον; εἶ­πε δέ· ἰ­δοὺ τὸ πῦρ καὶ τὰ ξύ­λα· ποῦ ἐ­στι τὸ πρό­βα­τον τὸ εἰς ὁ­λο­κάρ­πω­σιν;  8 εἶ­πε δὲ ῾Α­βρα­άμ· ὁ Θε­ὸς ὄ­ψε­ται ἑ­αυ­τῷ πρό­βα­τον εἰς ὁ­λο­κάρ­πω­σιν, τέ­κνον. πο­ρευ­θέν­τες δὲ ἀμ­φό­τε­ροι ἅ­μα,  9 ἦλ­θον ἐ­πὶ τὸν τό­πον, ὃν εἶ­πεν αὐ­τῷ ὁ Θε­ός. καὶ ᾠ­κο­δό­μη­σεν ἐ­κεῖ ῾Α­βρα­ὰμ τὸ θυ­σι­α­στή­ριον καὶ ἐ­πέ­θη­κε τὰ ξύ­λα, καὶ συμ­πο­δί­σας ᾿Ι­σα­ὰκ τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ, ἐ­πέ­θη­κεν αὐ­τὸν ἐ­πὶ τὸ θυ­σι­α­στή­ριον ἐ­πά­νω τῶν ξύ­λων.  10 καὶ ἐ­ξέ­τει­νεν ῾Α­βρα­ὰμ τὴν χεῖ­ρα αὐ­τοῦ λα­βεῖν τὴν μά­χαι­ραν σφά­ξαι τὸν υἱ­ὸν αὐ­τοῦ.  11 καὶ ἐ­κά­λε­σεν αὐ­τὸν ἄγ­γε­λος Κυ­ρί­ου ἐκ τοῦ οὐ­ρα­νοῦ καὶ εἶ­πεν· ῾Α­βρα­άμ, ῾Α­βρα­άμ. ὁ δὲ εἶ­πεν· ἰ­δοὺ ἐ­γώ.  12 καὶ εἶ­πε· μὴ ἐ­πι­βά­λῃς τὴν χεῖ­ρά σου ἐ­πὶ τὸ παι­δά­ριον μη­δὲ ποι­ή­σῃς αὐ­τῷ μη­δέν· νῦν γὰρ ἔ­γνων, ὅ­τι φο­βῇ σὺ τὸν Θε­ὸν καὶ οὐκ ἐ­φε­ί­σω τοῦ υἱ­οῦ σου τοῦ ἀ­γα­πη­τοῦ δι᾿ ἐ­μέ. 13 καὶ ἀ­να­βλέ­ψας ῾Α­βρα­ὰμ τοῖς ὀ­φθαλ­μοῖς αὐ­τοῦ εἶ­δε, καὶ ἰ­δοὺ κριὸς εἷς κα­τε­χό­με­νος ἐν φυ­τῷ Σα­βὲκ τῶν κε­ρά­των· καὶ ἐ­πο­ρε­ύ­θη ῾Α­βρα­ὰμ καὶ ἔ­λα­βε τὸν κριὸν καὶ ἀ­νή­νεγ­κεν αὐ­τὸν εἰς ὁ­λο­κάρ­πω­σιν ἀν­τὶ ᾿Ι­σα­ὰκ τοῦ υἱ­οῦ αὐ­τοῦ.  14 καὶ ἐ­κά­λε­σεν ῾Α­βρα­ὰμ τὸ ὄ­νο­μα τοῦ τό­που ἐ­κε­ί­νου, Κύ­ριος εἶ­δεν, ἵ­να εἴ­πω­σι σή­με­ρον, ἐν τῷ ὄ­ρει Κύ­ριος ὤ­φθη.  15 καὶ ἐ­κά­λε­σεν ἄγ­γε­λος Κυ­ρί­ου τὸν ῾Α­βρα­ὰμ δε­ύ­τε­ρον ἐκ τοῦ οὐ­ρα­νοῦ, λέ­γων·  16 κατ᾿ ἐ­μαυ­τοῦ ὤ­μο­σα, λέ­γει Κύ­ριος, οὗ εἵ­νε­κεν ἐ­πο­ί­η­σας τὸ ρῆ­μα τοῦ­το, καὶ οὐκ ἐ­φε­ί­σω τοῦ υἱ­οῦ σου τοῦ ἀ­γα­πη­τοῦ δι᾿ ἐ­μέ,  17 ἦ μὴν εὐ­λο­γῶν εὐ­λο­γή­σω σε, καὶ πλη­θύ­νων πλη­θυ­νῶ τὸ σπέρ­μα σου, ὡς τοὺς ἀ­στέ­ρας τοῦ οὐ­ρα­νοῦ καὶ ὡς τὴν ἄμ­μον τὴν πα­ρὰ τὸ χεῖ­λος τῆς θα­λάσ­σης, καὶ κλη­ρο­νο­μή­σει τὸ σπέρ­μα σου τὰς πό­λεις τῶν ὑ­πε­ναν­τί­ων·  18 καὶ ἐ­νευ­λο­γη­θή­σον­ται ἐν τῷ σπέρ­μα­τί σου πάν­τα τὰ ἔ­θνη τῆς γῆς, ἀνθ᾿ ὧν ὑ­πή­κου­σας τῆς ἐ­μῆς φω­νῆς.   ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π. Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)   1 Συ­νέ­βη δὲ με­τὰ τὰ γε­γο­νό­τα αὐ­τά (τὴν γέν­νη­σιν τοῦ Ἰ­σα­άκ, τὴν ἀ­πο­πομ­πὴν τοῦ Ἰ­σμα­ήλ, τὴν συν­θή­κην μὲ τὸν Ἀ­βι­μέ­λεχ) τοῦ­το: Ὁ Θε­ὸς ἐ­δο­κί­μα­σε τὸν Ἀ­βρα­ὰμ καὶ τοῦ εἶ­πεν: «Ἀ­βρα­άμ, Ἀ­βρα­άμ». Ὁ δὲ Ἀ­βρα­ὰμ ἀ­πάν­τη­σε: «Νά, Κύ­ρι­ε, εἶ­μαι πα­ρών, ἀ­κο­ύ­ω»­.  2 Καὶ εἶ­πε πρὸς αὐ­τὸν ὁ Θε­ός: «Πά­ρε τὸ πο­λυ­α­γα­πη­μέ­νον καὶ λα­τρευ­τόν σου παι­δί, τὸν Ἰ­σα­άκ, διὰ τὸ ὁ­ποῖ­ον λα­χτα­ρᾷ ἡ καρ­διά σου καὶ ἀ­πὸ τὸ ὁ­ποῖ­ον πι­ρι­μέ­νεις δι­ά­δο­χον καὶ ἀ­πο­γό­νους, καὶ πή­γαι­νε εἰς τὴν ὑ­ψη­λὴν πε­ρι­ο­χὴν καὶ σφά­ξε το καὶ πρό­σφε­ρέ το ὡς ὁ­λο­κα­ύ­τω­μα θὐ­σί­ας εἰς ἐ­μὲ ἐ­πά­νω εἰς ἕ­να ἀ­πὸ τὰ βου­νά, ποὺ θὰ σοῦ κα­θο­ρί­σω»­.  3 Ὁ δί­και­ος Ἀ­βρα­ὰμ ὑ­πά­κου­σε καὶ χω­ρὶς καμ­μί­αν δι­α­μαρ­τυ­ρί­αν ἐ­ση­κώ­θη τὸ πρω­ΐ καὶ ἀ­μέ­σως ἐ­σα­μά­ρω­σε τὸ ὑ­πο­ζύ­γι­όν του· μα­ζί του δὲ πα­ρέ­λα­βε δύ­ο δο­ύ­λους καὶ τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νον καὶ μο­νά­κρι­βον παι­δί του, τὸν Ἰ­σα­άκ. Καὶ ἀ­φοῦ ἔ­σχι­σε ξύ­λα διὰ τὴν θυ­σί­αν τοῦ ὁ­λο­κα­ύ­τω­μα­τος καὶ τὰ ἐ­φόρ­τω­σεν εἰς τὸ ζῶ­ον, ἐ­ξε­κί­νη­σε καὶ ἔ­φθα­σε κα­τὰ τὴν τρί­την ἡ­μέ­ραν εἰς τὸν τό­πον, τὸν ὁ­ποῖ­ον τοῦ ὑ­πέ­δει­ξε καὶ τοῦ κα­θώ­ρι­σεν ὁ Θε­ός.  4 Καὶ ὁ Ἀ­βρα­άμ, πρὶν ἀ­κό­μη φθά­σῃ ἐ­κεῖ ἀ­κρι­βῶς, ὅ­που τοῦ εἶ­πεν ὁ Θε­ός, ἐ­σή­κω­σε τὰ μά­τια καὶ ἐ­κυτ­τα­ξε γύ­ρῳ - γύ­ρῳ διὰ νὰ ἀ­να­κα­λύ­ψῃ τὸν τό­πον τῆς θυ­σί­ας· ὅ­ταν δὲ εἶ­δε ἀ­πὸ μα­κρυ­ὰ τὸν κα­θω­ρι­σμέ­νον τό­πον,  5 εἶ­πεν εἰς τοὺς δύ­ο δο­ύ­λους του: «Σεῖς κα­θῆ­στε ἐ­δῶ μὲ τὸ ὑ­πο­ζύ­γιον καὶ πε­ρι­μέ­νε­τε· ἐ­γὼ δὲ καὶ τὸ παι­δί μου θὰ προ­χω­ρή­σω­μεν ἕ­ως ἐ­κεῖ καὶ ἀ­φοῦ προ­σκυ­νή­σω­μεν καὶ λα­τρε­ύ­σω­μεν τὸν Θε­όν, θὰ ἐ­πι­στρέ­ψω­μεν πά­λιν κον­τά σας»­.  6 Ἔ­λα­βε δὲ ὁ Ἀ­βρα­ὰμ τὰ ξύ­λα, ποὺ ἐ­το­ί­μα­σε διὰ τὴν θυ­σί­αν τοῦ ὁ­λο­καυ­τώ­μα­τος, καὶ τὰ ἐ­φόρ­τω­σεν εἰς τοὺς ὤ­μους τοῦ ἀ­γα­πη­μέ­νου του παι­διοῦ. Αὐ­τὸς δὲ ἐ­πῆ­ρεν εἰς τὰ χέ­ρια του τὴν φω­τιάν, διὰ νὰ ἀ­νά­ψῃ τὰ ξύ­λα τῆς θυ­σί­ας, καὶ τὸ μα­χα­ί­ρι, μὲ τὸ ὁ­ποῖ­ον θὰ ἐ­σφά­ζε­το τὸ θῦ­μα, καὶ ἐ­προ­χώ­ρη­σαν καὶ οἰ δύ­ο μα­ζὶ πρὸς τὸν τό­πον τῆς θυ­σί­ας.  7 Κα­θὼς δὲ ἐ­βά­δι­ζαν, ὁ Ἰ­σα­ὰκ γε­μᾶ­τος ἀ­πο­ρί­αν εἶ­πε πρὸς τὸν πα­τέ­ρα του, τὸν Ἀ­βρα­άμ: «Πα­τέ­ρα». Ὁ δὲ Ἀ­βρα­ὰμ ἀ­πάν­τη­σε: «Τί εἶ­ναι, παι­δί μου;» Καὶ ὁ Ἰ­σα­ὰκ ἐ­πρό­σθε­σε: «Νά· σὺ με­τα­φέ­ρεις τὴν φω­τιὰν καὶ ἑ­γὼ τὰ ξύ­λα διὰ τὴν θυ­σί­αν. Ποὺ εἶ­ναι ὅ­μως τὸ πρό­βα­τον, τὸ ὁ­ποῖ­ον θὰ προ­σφερ­θῇ ὡς ὁ­λο­κα­ύ­τω­μα εἰς τὸν Θε­όν;­» 8 Ὁ Ἀ­βρα­ὰμ μὲ γεν­ναῖ­ον φρό­νη­μα καὶ πί­στιν εἰς τὸν Θε­ὸν ἀ­πάν­τη­σεν εἰς τὸν Ἰ­σα­άκ: «Παι­δί­μου, ὁ παν­το­δύ­να­μος Θε­ὸς θὰ φρον­τί­σῃ μό­νος του καὶ θὰ μᾶς δε­ί­ξῃ τὸ πρό­βα­τον, ποὺ πρέ­πει νὰ θυ­σια­σθῇ». Ἀ­φοῦ δὲ ἐ­προ­χώ­ρη­σαν μα­ζὶ καὶ οἰ δύ­ο, 9 ἔ­φθα­σαν εἰς τὸν τό­πον τῆς θυ­σί­ας, τὸ βου­νόν, τὸ ὁ­ποῖ­ον τοῦ ὑ­πέ­δει­ξεν ὁ Θε­ός. Ἐ­κεῖ ὁ Ἀ­βρα­ὰμ κα­τε­σκε­ύ­α­σε τὸ θυ­σι­α­στή­ριον καὶ ἔ­βα­λεν ἐ­πά­νω εἰς αὐ­τὸ τὰ ξύ­λα· καὶ ἀ­φοῦ ἔ­δε­σε τὰ πό­δια τοῦ ἀ­γα­πη­μέ­νου του παι­διοῦ, τοῦ Ἰ­σα­άκ, ὁ ὁ­ποῖ­ος, ὁ ὁ­ποῖ­ος δὲν ἐ­πρό­βα­λε καμ­μί­αν ἀν­τί­στα­σιν, τὸν ἐ­ξά­πλω­σεν ἐ­πά­νω εἰς τὰ ξύ­λα τοῦ θυ­σι­α­στη­ρί­ου.  10 Καὶ ὁ Ἀ­βρα­ὰμ ἄ­πλω­σε τὸ χέ­ρι του, διὰ νὰ πά­ρῃ τὸ μα­χα­ί­ρι νὰ σφά­ξῃ τὸ παι­δί του, καὶ νὰ τὸ προ­σφέ­ρῃ ὡς θυ­σί­αν ὁ­λο­καυ­τώ­μα­τος εἰς τὸν Θε­όν.   11 Κα­τὰ τὴν κρί­σι­μον στιγ­μήν, ποὺ ὁ Ἀ­βρα­ὰμ ἄ­πλω­σε τὸ χέ­ρι διὰ νὰ σφά­ξῃ τὸν Ἰ­σα­άκ, ἄγ­γε­λος τοῦ Θε­οῦ τὸν ἐ­κά­λε­σε ἀ­πὸ τὸν οὐ­ρα­νὸν καὶ τοῦ εἶ­πεν: «Ἀ­βρα­άμ, Ἀ­βρα­άμ». Αὐ­τὸς δὲ ἀ­πάν­τη­σε: «Νά, εἶ­μαι πα­ρών, ἀ­κο­ύ­ω»­.  12 Καὶ εἶ­πε πρὸς αὐ­τὸν ὁ ἄγ­γε­λος τοῦ Θε­οῦ: «Μὴ ἀ­πλώ­σῃς καὶ μὴ βά­λῃς τὸ χέ­ρι σου ποὺ κρα­τεῖ τὸ μα­χα­ί­ρι ἐ­πά­νω εἰς τὸ παι­δὶ καὶ μὴ κά­μῃς εἰς αὐ­τὸ κα­νέ­να κα­κόν· δι­ό­τι τώ­ρα ἐ­κα­τά­λα­βα πο­λὺ κα­λά, ὅ­τι σὺ σέ­βε­σαι καὶ εὐ­λα­βεῖ­σαι τὸν Θε­ὸν καὶ πρὸς χά­ριν μου δεν ἐ­λυ­πή­θης τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νον καὶ μο­νά­κρι­βον παι­δί σου· διὰ τὴν με­γά­λην ἀ­γά­πην ποὺ ἔ­χεις πρὸς ἐ­μέ, ἐ­προ­τί­μη­σες τὴν ἐν­το­λήν μου ἀ­πὸ τὸ παι­δί σου»­.  13 Καὶ ὁ Ἀ­βρα­ὰμ ἐ­σή­κω­σε τὰ βλέμ­μα­τά του ἀ­πὸ τὸ θυ­σι­α­στή­ριον, ὅ­που ἦ­ταν ἑ­ξα­πλω­μέ­νος ὁ Ἰ­σα­άκ, καὶ ἔ­ξαφ­να εἶ­δεν ἐ­κεῖ κον­τὰ ἕ­να κριά­ρι, τὰ κέ­ρα­τα τοῦ ὁ­πο­ί­ου εἶ­χαν πε­ρι­πλα­κῆ εἰς ἕ­να φυ­τόν, ποὺ ὀ­νο­μά­ζε­ται Σα­βέκ. Ὁ Ἀ­βρα­ὰμ ἐ­πῆ­γε πρὸς τὰ ἐ­κεῖ, ἐ­πῆ­ρε τὸ κριά­ρι καὶ τὸ ἐ­πρό­σφε­ρεν εἰς τὸν Θε­ὸν ὡς θυ­σί­αν ὁ­λο­καυ­τώ­μα­τος ἀν­τὶ τοῦ παι­διοῦ τοῦ Ἰ­σα­άκ.  14 Ὁ Ἀ­βρα­ὰμ εἰς ἐν­θύ­μη­σιν τοῦ γε­γο­νό­τος ὠ­νό­μα­σε τὸν τό­πον ἐ­κεῖ­νον «ὁ Κύ­ριος εἶ­δεν», ὥ­στε μέ­χρι σή­με­ρον ὀ­νο­μά­ζουν τὸν τό­πον ἐ­κεῖ­νον «εἰς τὸ βου­νὸν αὐ­τὸ ἐ­φα­νε­ρώ­θη ὁ Κύ­ριος»­.  15 Καὶ ἄγ­γε­λος τοῦ Θε­οῦ ἐ­κά­λε­σε τὸν Ἀ­βρα­ὰμ διὰ δευ­τέ­ραν φο­ρὰν ἀ­πὸ τὸν οὐ­ρα­νὸν καὶ τοῦ εἶ­πεν:  16 «Ὡρ­κί­σθη­κα εἰς τὸν ἐ­αυ­τόν μου· ὡρ­κί­σθη­κα εἰς τὴν ἄ­πει­ρόν μου τε­λει­ό­τη­τα, εἰς τὴν μα­κα­ρί­αν ζω­ήν μου, λέ­γει ὁ Κύ­ριος, ἐ­πει­δὴ ἐ­φά­νης ὑ­πά­κου­ος καὶ ἐ­ξε­πλή­ρω­σες πι­στὰ τὴν ἐν­το­λὴν αὐ­τήν, τὴν ὁ­πο­ί­αν σοῦ ἔ­δω­κα, καὶ πρὸς χά­ριν μου δὲν ἐ­λυ­πή­θης οὐ­δὲ αὐ­τὸ τὸ ἀ­γα­πη­μέ­νον καὶ μο­νά­κρι­βον παι­δί σου καὶ ἐ­λο­γά­ρια­σες τὴν ἐν­το­λήν μου πε­ρισ­σό­τε­ρον ἀ­πὸ τὸ παι­δί σου,  17 σοῦ ὑ­πό­σχο­μαι ἀ­λη­θι­νὰ καὶ σὲ βε­βαι­ῶ ἀ­πο­λύ­τως, ὅ­τι θὰ σὲ εὐ­λο­γή­σω πλου­σί­ως καὶ θὰ πλη­θύ­νω πά­ρα πο­λὺ τοὺς ἀ­πο­γό­νους σου καὶ θὰ τοὺς αὐ­ξη­σω ὡ­σὰν τὰ ἄ­στρα τοῦ ο­ύ­ρα­νοῦ καὶ ὡ­σὰν τὴν ἄμ­μον, ποὺ εἶ­ναι εἰς τὴν ἀ­κρο­θα­λασ­σιὰν καὶ οἱ ἀ­πό­γο­νοί σου θὰ κα­τα­νι­κή­σουν τοὺς ἐ­χθρο­ύς των, τοὺς εἰ­δω­λο­λα­τρι­κοὺς λα­ο­ύς, ποὺ κα­τοι­κοῦν εἰς τὴν γῆν τῆς ἐ­παγ­γε­λί­ας, καὶ θὰ κλη­ρο­νο­μή­σουν τις πό­λεις των.  18 Ἀ­κό­μη, ἐ­πει­δὴ ἐ­φά­νης ὑ­πά­κου­ος εἰς τὴν ἐν­το­λήν, ποὺ σοῦ ἔ­δω­κα, σοῦ ὑ­πό­σχο­μαι ὅ­τι διὰ τοῦ ἐ­κλε­κτοῦ καὶ ἁ­γί­ου καὶ ἀ­να­μαρ­τή­του ἀ­πο­γό­νου σου, τοῦ Με­σί­ου Χρι­στοῦ, θὰ λά­βουν τὶς εὐ­λο­γί­ες καὶ χά­ρι­τες τοῦ Θε­οῦ ὅ­λα τὰ ἔ­θνη τῆς γῆς».   ΠΑ­ΡΟΙ­ΜΙΑΙ ΣΟ­ΛΟ­ΜΩΝ­ΤΟΣ ΙΖ´[17]  11 – 28, Ι­Η´[18]  1 - 5 11 ἀν­τι­λο­γί­ας ἐ­γε­ί­ρει πᾶς κα­κός, ὁ δὲ Κύ­ριος ἄγ­γε­λον ἀ­νε­λε­ή­μο­να ἐκ­πέμ­ψει αὐ­τῷ.  12 ἐμ­πε­σεῖ­ται μέ­ρι­μνα ἀν­δρὶ νο­ή­μο­νι, οἱ δὲ ἄ­φρο­νες δι­α­λο­γι­οῦν­ται κα­κά.  13 ὃς ἀ­πο­δί­δω­σι κα­κὰ ἀν­τὶ ἀ­γα­θῶν, οὐ κι­νη­θή­σε­ται κα­κὰ ἐκ τοῦ οἴ­κου αὐ­τοῦ.  14 ἐ­ξου­σί­αν δί­δω­σι λό­γοις ἀρ­χὴ δι­και­ο­σύ­νης, προ­η­γεῖ­ται δὲ τῆς ἐν­δε­ί­ας στά­σις καὶ μά­χη.  15 ὃς δί­και­ον κρί­νει τὸν ἄ­δι­κον, ἄ­δι­κον δὲ τὸν δί­και­ον, ἀ­κά­θαρ­τος καὶ βδε­λυ­κτὸς πα­ρὰ Θε­ῷ.  16 ἱ­να­τί ὑ­πῆρ­ξε χρή­μα­τα ἄ­φρο­νι; κτή­σα­σθαι γὰρ σο­φί­αν ἀ­κάρ­διος οὐ δυ­νή­σε­ται.  16α ὃς ὑ­ψη­λὸν ποι­εῖ τὸν ἑ­αυ­τοῦ οἶ­κον, ζη­τεῖ συν­τρι­βήν, ὁ δὲ σκο­λι­ά­ζων τοῦ μα­θεῖν ἐμ­πε­σεῖ­ται εἰς κα­κά.  17 εἰς πάν­τα και­ρὸν φί­λος ὑ­παρ­χέ­τω σοι, ἀ­δελ­φοὶ δὲ ἐν ἀ­νάγ­καις χρή­σι­μοι ἔ­στω­σαν· το­ύ­του γὰρ χά­ριν γεν­νῶν­ται.  18 ἀ­νὴρ ἄ­φρων ἐ­πι­κρο­τεῖ καὶ ἐ­πι­χα­ί­ρει ἑ­αυ­τῷ, ὡς καὶ ὁ ἐγ­γυ­ώ­με­νος ἐγ­γύ­ῃ τῶν ἑ­αυ­τοῦ φί­λων.  19 φι­λα­μαρ­τή­μων χα­ί­ρει μά­χαις, [ὑ­ψῶν δὲ θύ­ραν αὐ­τοῦ ζη­τεῖ συν­τρι­βήν]­.  20 ὁ δὲ σκλη­ρο­κάρ­διος οὐ συ­ναν­τᾷ ἀ­γα­θοῖς. ἀ­νὴρ εὐ­με­τά­βο­λος γλώσ­σῃ ἐμ­πε­σεῖ­ται εἰς κα­κά,                                                                                                                                                                                          21 καρ­δί­α δὲ ἄ­φρο­νος ὀ­δύ­νη τῷ κε­κτη­μέ­νῳ αὐ­τήν. οὐκ εὐ­φρα­ί­νε­ται πα­τὴρ ἐ­πὶ υἱ­ῷ ἀ­παι­δε­ύ­τῳ, υἱ­ὸς δὲ φρό­νι­μος εὐ­φρα­ί­νει μη­τέ­ρα αὐ­τοῦ.  22 καρ­δί­α εὐ­φραι­νο­μέ­νη εὐ­ε­κτεῖν ποι­εῖ, ἀν­δρὸς δὲ λυ­πη­ροῦ ξη­ρα­ί­νε­ται τὰ ὀ­στᾶ.  23 λαμ­βά­νον­τος δῶ­ρα ἀ­δί­κως ἐν κόλ­ποις οὐ κα­τευ­ο­δοῦν­ται ὁ­δοί, ἀ­σε­βὴς δὲ ἐκ­κλί­νει ὁ­δοὺς δι­και­ο­σύ­νης.  24 πρό­σω­πον συ­νε­τὸν ἀν­δρὸς σο­φοῦ, οἱ δὲ ὀ­φθαλ­μοὶ τοῦ ἄ­φρο­νος ἐπ᾿ ἄ­κρα γῆς.  25 ὀρ­γὴ πα­τρὶ υἱ­ὸς ἄ­φρων καὶ ὀ­δύ­νη τῇ τε­κο­ύ­σῃ αὐ­τόν.  26 ζη­μιοῦν ἄν­δρα δί­και­ον οὐ κα­λόν, οὐ­δὲ ὅ­σιον ἐ­πι­βου­λε­ύ­ειν δυ­νά­σταις δι­κα­ί­οις.  27 ὃς φε­ί­δε­ται ρῆ­μα προ­έ­σθαι σκλη­ρόν, ἐ­πι­γνώ­μων, μα­κρό­θυ­μος δὲ ἀ­νὴρ φρό­νι­μος. 28 ἀ­νο­ή­τῳ ἐ­πε­ρω­τή­σαν­τι σο­φί­αν σο­φί­α λο­γι­σθή­σε­ται, ἐ­νε­ὸν δέ τις ἑ­αυ­τὸν ποι­ή­σας δό­ξει φρό­νι­μος εἶ­ναι. Ι­Η´[18]  1 Προ­φά­σεις ζη­τεῖ ἀ­νὴρ βου­λό­με­νος χω­ρί­ζε­σθαι ἀ­πὸ φί­λων, ἐν παν­τὶ δὲ και­ρῷ ἐ­πο­νε­ί­δι­στος ἔ­σται.  2 οὐ χρε­ί­αν ἔ­χει σο­φί­ας ἐν­δε­ὴς φρε­νῶν, μᾶλ­λον γὰρ ἄ­γε­ται ἀ­φρο­σύ­νῃ.  3 ὅ­ταν ἔλ­θῃ ἀ­σε­βὴς εἰς βά­θος κα­κῶν, κα­τα­φρο­νεῖ, ε­πέρ­χε­ται δὲ αὐ­τῷ ἀ­τι­μί­α καὶ ὄ­νει­δος.  4 ὕ­δωρ βα­θὺ λό­γος ἐν καρ­δί­ᾳ ἀν­δρός, πο­τα­μὸς δὲ ἀ­να­πη­δύ­ει καὶ πη­γὴ ζω­ῆς.  5 θαυ­μά­σαι πρό­σω­πον ἀ­σε­βοῦς οὐ κα­λόν, οὐ­δὲ ὅ­σιον ἐκ­κλί­νειν τὸ δί­και­ον ἐν κρί­σει.   ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π. Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

¹¹ Κά­θε ἄν­θρω­πος κυ­ρι­ευ­μέ­νος ἀ­πὸ κα­κί­αν ἐ­ναν­τι­ώ­νε­ται καὶ ἀν­τι­στρα­τεύ­ε­ται εἰς τὸ θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ· ὁ Κύ­ριος ὅ­μως θὰ στεί­λῃ ἐ­ναν­τί­ον του ἄγ­γε­λον σκλη­ρὸν καὶ ἄ­σπλαγ­χνον, διὰ νὰ τὸν τι­μω­ρή­σῃ.  ¹² Εἰς τὸν συ­νε­τὸν καὶ μυ­α­λω­μέ­νον ἄν­θρω­πον θὰ ἀ­να­τε­θῇ κά­θε ἀ­ξί­ω­μα καὶ ὑ­πε­ύ­θυ­νος φρον­τὶς πε­ρὶ τῶν ἄλ­λων, οἱ ἄ­φρο­νες ὅ­μως πάν­το­τε θὰ σκέ­πτων­ται τὸ κα­κὸν καὶ ὡς ἐκ το­ύ­του δὲν ἐμ­πι­στε­ύ­ον­ται εἰς αὐ­τοὺς ὑ­πε­ύ­θυ­νον δι­α­κυ­βέρ­νη­σιν ἢ ἀ­ξί­ω­μα.  ¹³ Ἀ­πὸ τὸ σπί­τι ἐ­κεί­νου, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἀν­τα­πο­δί­δει κα­κὰ ἀν­τὶ ἀ­γα­θῶν, δὲν θὰ με­τα­κι­νη­θῇ πο­τὲ ἡ ὀρ­γὴ τοῦ Θε­οῦ.  ¹⁴ Ἀρ­χὴ τῆς δι­και­ο­σύ­νης εἶ­ναι οἱ ἀ­πο­νέ­μον­τες αὐ­τὴν νὰ δί­δουν τὸ δι­καί­ω­μα εἰς τὸν κα­τη­γο­ρο­ύ­με­νον νὰ ὑ­πε­ρα­σπι­σθῇ διὰ λό­γων τὸν ἑ­αυ­τόν του, λό­γοι δέ, ποὺ δη­μι­ουρ­γοῦν ἔ­χθραν καὶ φι­λο­νι­κί­αν, προ­η­γοῦν­ται τῆς πτω­χεί­ας, ἡ ὁ­ποί­α ἀ­κο­λου­θεῖ ὡς συ­νέ­πεια τῶν συ­χνῶν προ­σφυ­γῶν εἰς τὰ δι­κα­στή­ρια.  ¹⁵ Ὁ δι­κα­στὴς ποὺ κρί­νει καὶ ἀ­να­κη­ρύτ­τει δί­και­ον τὸν ἄ­δι­κον καὶ τὸν ἄ­δι­κον δί­και­ον, εἶ­ναι ἀ­κά­θαρ­τος ἐ­νώ­πιον τοῦ Θε­οῦ καὶ προ­κα­λεῖ τὴν ἀ­πο­στρο­φὴν καὶ ἀ­πέ­χθειαν αὐ­τοῦ.  ¹⁶ Τί ὠ­φέ­λη­σαν τὰ χρή­μα­τα τὸν ἄ­φρο­να καὶ ἀ­σύ­νε­τον; Τί­πο­τε ἀ­πο­λύ­τως. Δι­ό­τι ὁ ἄν­θρω­πος, ποὺ δὲν ἔ­χει καρ­δί­αν μα­λα­κὴν καὶ ἐ­πι­δε­κτι­κὴν τῆς θεί­ας παι­δα­γω­γί­ας, δὲν θὰ κα­τορ­θώ­σῃ πο­τὲ νὰ ἀ­πο­κτή­σῃ σο­φί­αν.  ^16α Ὅ­ποι­ος κτί­ζει ὑ­ψη­λὸν τὸ σπί­τι του πρὸς ἐ­πί­δει­ξιν καὶ ἰ­κα­νο­ποί­η­σιν τῆς μα­ται­ο­δο­ξί­ας του, ζη­τεῖ νὰ πτω­χύ­νῃ καὶ νὰ συν­τρι­βῇ. Ἐ­κεῖ­νος δὲ ποὺ δυ­στρο­πεῖ εἰς τὸ νὰ δι­δα­χθῇ τὸ θέ­λη­μα τοῦ Θε­οῦ, θὰ πέ­σῃ εἰς πολ­λὰ κα­κά.  ¹⁷ Πάν­το­τε καὶ εἰς πᾶ­σαν πε­ρί­στα­σιν νὰ ἔ­χῃς δί­πλα σου φί­λον, εἰς τὰς ἀ­νάγ­κας σου δὲ ἂς σοῦ χρη­σι­με­ύ­ουν οἱ ἀ­δελ­φοί σου, δι­ό­τι δι’ αὐ­τὰς τὰς ὥ­ρας γεν­νῶν­ται.  ¹⁸ Ὁ ἐ­πι­πό­λαι­ος καὶ ἄ­μυα­λος ἄν­θρω­πος θαυ­μά­ζει καὶ συγ­χαί­ρει τὸν ἑ­αυ­τόν του, ὅ­πως ἀ­κρι­βῶς ἐ­κεῖ­νος, ὁ ὁ­ποῖ­ος δέ­χε­ται ἐ­πι­πο­λαί­ως νὰ ἐγ­γυ­η­θῇ διὰ τοὺς φί­λους του.  ¹⁹ Ὅ­ποι­ος ἀ­γα­πᾷ τὴν ἁ­μαρ­τί­αν, εὑ­ρί­σκει ἀ­πό­λαυ­σιν καὶ χαί­ρε­ται εἰς τὰς φι­λο­νι­κί­ας καὶ τὰς δι­α­μά­χας, ὅ­ποι­ος δὲ κα­τα­σκευ­ά­ζει ὑ­ψη­λὸν τὸ σπί­τι του καὶ τὰς θύ­ρας του πρὸς ἐ­πί­δει­ξιν καὶ μα­ται­ο­δο­ξί­αν, ἐ­πι­δι­ώ­κει νὰ πτω­χύ­νῃ καὶ νὰ συν­τρι­βῇ οἰ­κο­νο­μι­κῶς.  ²⁰ Ὁ ἄ­σπλαγ­χνος δὲ καὶ ἔ­χων σκλη­ρὰν καρ­δί­αν δὲν συ­να­να­στρέ­φε­ται κα­λοὺς ἀν­θρώ­πους. Ὁ ἄν­θρω­πος ὁ ἀ­κα­τά­στα­τος εἰς τὴν γλῶσ­σαν του, ποὺ ἀ­να­κα­λεῖ ὅ­σα εἶ­πε πρὸ ὀ­λί­γου, θὰ πε­ρι­πέ­σῃ εἰς δει­νὰ καὶ δυ­στυ­χί­αν, δι­ό­τι κα­νεὶς πλέ­ον δὲν θὰ πι­στε­ύ­ῃ αὐ­τόν.  ²¹ Ἡ καρ­δί­α δὲ τοῦ ἄ­φρο­νος γί­νε­ται πρό­ξε­νος λύ­πης εἰς ἐ­κεῖ­νον ποὺ τὴν ἔ­χει. Δὲν εὐ­χα­ρι­στεῖ­ται οὔ­τε χαί­ρει ἕ­νας πα­τέ­ρας ἀ­πὸ τὸν ἀ­γροῖ­κον καὶ ἄ­ξε­στον υἱ­όν του· ἀν­τι­θέ­τως ὁ φρό­νι­μος καὶ συ­νε­τὸς υἱ­ὸς προ­κα­λεῖ εὐ­φρο­σύ­νην εἰς τὴν μη­τέ­ρα του.  ²² Ἡ ψυ­χὴ ποὺ εὐ­φραί­νε­ται καὶ δὲν τα­ράτ­τε­ται ἀ­πὸ τύ­ψεις, χα­ρί­ζει ὑ­γεί­αν εἰς τὸ σῶ­μα τοῦ ἀν­θρώ­που· τοῦ ἀν­θρώ­που ὅ­μως, ποὺ λυ­πεῖ­ται δια­ρκῶς καὶ εἶ­ναι με­λαγ­χο­λι­κός, ξη­ραί­νον­ται τὰ κόκ­κα­λά του.  ²³ Ἐ­κεί­νου, ὁ ὁ­ποῖ­ος δέ­χε­ται δῶ­ρα εἰς τὸν κόλ­πον του, διὰ νὰ κρί­νῃ ἀ­δί­κως, δὲν πά­ει κα­λὰ ἡ ζωή του, ὁ ἀ­σε­βὴς δὲ ἐ­κτρο­χι­ά­ζε­ται ἀ­πὸ τοὺς δρό­μους τὴν δι­και­ο­σύ­νης καὶ ἀ­πὸ τὴν εὐ­θυ­κρι­σί­αν.  ²⁴ Τὸ πρό­σω­πον τοῦ σο­φοῦ εἶ­ναι συ­νε­τὸν καὶ συ­νε­σταλ­μέ­νον, ἐ­νῷ τὰ μά­τια τοῦ ἄ­φρο­νος δὲν συμ­μα­ζε­ύ­ον­ται καὶ γυ­ρί­ζουν φι­λο­πε­ρί­ερ­γα καὶ ἀ­χόρ­τα­στα εἰς τὰ πέ­ρα­τα τῆς γῆς.  ²⁵ Ὁ ἄ­μυα­λος, ἀ­νυ­πό­τα­κτος καὶ δύ­στρο­πος υἱ­ὸς κά­νει τὸν πα­τέ­ρα του νὰ ὀρ­γί­ζε­ται καὶ νὰ στε­νο­χω­ρῆ­ται, προ­ξε­νεῖ δὲ πολ­λὴν λύ­πην εἰς τὴν στορ­γι­κὴν καρ­δί­αν τῆς μη­τέ­ρας ποὺ τὸν ἐ­γέν­νη­σε.  ²⁶ Τὸ νὰ ἐ­πι­βάλ­λῃ ὁ δι­κα­στὴς πρό­στι­μα εἰς ἄν­θρω­πον δί­και­ον καὶ ἀ­θῶ­ον καὶ οὕ­τω νὰ ζη­μι­ώ­νῃ αὐ­τόν, δὲν εἶ­ναι κα­λόν, δι’ αὐ­τὸ δὲ δὲν ἐ­πι­τρέ­πε­ται νὰ ἐ­πι­βου­λε­ύ­ε­σαι καὶ νὰ σκευ­ω­ρῇς ἐ­ναν­τί­ον δι­καί­ων ἀρ­χόν­των, οἱ ὁ­ποῖ­οι δὲν τι­μω­ροῦν οὐ­δὲ ζη­μι­ώ­νουν πο­τὲ τοὺς ἐ­να­ρέ­τους πο­λί­τας.  ²⁷ Ὅ­ποι­ος εἶ­ναι φει­δω­λὸς καὶ συγ­κρα­τη­μέ­νος εἰς τὰ λό­για του καὶ προ­σέ­χει νὰ μὴ βγά­λῃ ἀ­πὸ τὸ στό­μα του φρά­σεις σκλη­ρὰς καὶ προ­σβλη­τι­κὰς, αὐ­τὸς εἶ­ναι γνω­στι­κός, ὁ δὲ ὑ­πο­μο­νη­τι­κός, ποὺ συμ­πνί­γει τὴν ὀρ­γήν του καὶ χα­λι­να­γω­γεῖ τὴν γλῶσ­σαν του, αὐ­τὸς εἶ­ναι φρό­νι­μος.  ²⁸ Ὁ ἀ­γράμ­μα­τος ἄν­θρω­πος, ποὺ ἐ­ρω­τᾷ καὶ συμ­βου­λε­ύ­ε­ται τοὺς σο­φοὺς διὰ νὰ μά­θῃ καὶ νὰ μορ­φω­θῇ, θὰ θε­ω­ρη­θῇ ὡς σο­φός· ἀν­τι­θέ­τως ἐ­κεῖ­νος, ποὺ δὲν ὁ­μι­λεῖ καὶ δὲν ἐ­ρω­τᾷ, θὰ φαί­νε­ται μὲν φρό­νι­μος καὶ συ­νε­τός, θὰ μέ­νῃ ὅ­μως ἀ­μόρ­φω­τος καὶ δὲν θὰ γί­νε­ται σο­φός.
Ι­Η´[18]  ¹ Προ­φά­σεις ζη­τεῖ νὰ εὕ­ρῃ ὁ ἄν­θρω­πος, ποὺ θέ­λει νὰ χω­ρι­σθῇ ἀ­πὸ τοὺς φί­λους του. Ὁ τοι­οῦ­τος ὅ­μως θὰ εἶ­ναι πάν­το­τε ἄ­ξιος κα­τα­φρο­νή­σε­ως.  ² Δὲν αἰ­σθά­νε­ται τὴν ἀ­νάγ­κην τῆς θεί­ας σο­φί­ας καὶ τοῦ ἄ­νω­θεν φω­τι­σμοῦ ὁ μω­ρὸς καὶ πτω­χὸς ἀ­πὸ μυα­λὰ ἄν­θρω­πος, δι­ό­τι ἄ­γε­ται καὶ φέ­ρε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρον ἀ­πὸ τὴν ἀ­φρο­σύ­νην του.  ³ Ὅ­ταν ὁ ἀ­σε­βὴς ἀ­πο­σεί­σῃ κά­θε φό­βον Θε­οῦ καὶ προ­χω­ρή­σῃ πο­λὺ εἰς τὴν ἁ­μαρ­τί­αν καὶ φθά­σῃ εἰς βά­θος πολ­λῶν κα­κῶν, τό­τε, χω­ρὶς νὰ αἰ­σθά­νε­ται τύ­ψεις συ­νει­δή­σε­ως, κα­τα­φρο­νεῖ τοὺς πάν­τας, ἔρ­χε­ται δὲ κα­τε­πά­νω του τό­τε ἡ ἀ­τι­μί­α καὶ ἡ ἐν­τρο­πή.   ⁴ Ὁ λό­γος τῆς ἀ­λη­θεί­ας, ὅ­ταν ἐμ­πο­τί­σῃ τὴν καρ­δί­αν τοῦ ἀν­θρώ­που, γί­νε­ται ὕ­δωρ βα­θὺ καὶ ἀ­νε­ξάν­τλη­τον. Πο­τα­μὸς δὲ ἀ­να­πη­δᾷ ἀ­πὸ ἐ­κεῖ καὶ πη­γὴ τρέ­χει δια­ρκῶς, ἡ ὁ­ποί­α σκορ­πί­ζει ζω­ήν. ⁵ Τὸ νὰ θαυ­μά­σῃ κα­νεὶς τὸ πρό­σω­πον τοῦ ἀ­σε­βοῦς, δὲν εἶ­ναι ὀρ­θὸν πρᾶγ­μα. Οὔ­τε εἶ­ναι σύμ­φω­νον μὲ τὴν θεί­αν δι­και­ο­σύ­νην καὶ ἁγιότητα νὰ διαστρέψῃς τὸ δίκαιον καὶ νὰ προσωποληπτήσῃς κατὰ τὴν ὥραν τῆς δίκης.