Α Α­ΓΙ­Ο­ΓΡΑ­ΦΙ­ΚΑ Α­ΝΑ­ΓΝΩ­ΣΜΑ­ΤΑ ΤΗΣ Η­ΜΕ­ΡΑΣ Πα­ρα­σκευ­ή, 15 Α­πρι­λί­ου 2022

 

ΤΑ Α­ΓΙ­Ο­ΓΡΑ­ΦΙ­ΚΑ Α­ΝΑ­ΓΝΩ­ΣΜΑ­ΤΑ ΤΗΣ Η­ΜΕ­ΡΑΣ

Πα­ρα­σκευ­ή, 15 Α­πρι­λί­ου 2022

Πα­ρα­σκευ­ὴ πρὸ τῶν Βα­ΐ­ων. Κρή­σκεν­τος μάρ­τυ­ρος. Λε­ω­νί­δου μάρ­τυ­ρος (ἐ­πι­σκό­που Ἀ­θη­νῶν).

 

Η­ΣΑ­Ϊ­ΑΣ ΞϚ´[66]  10 - 24

¹⁰ εὐ­φράν­θη­τι, ῾Ι­ε­ρου­σα­λήμ, καὶ πα­νη­γυ­ρί­σα­τε ἐν αὐ­τῇ, πάν­τες οἱ ἀ­γα­πῶν­τες αὐ­τήν, χά­ρη­τε ἅ­μα αὐ­τῇ χα­ρᾷ, πάν­τες ὅ­σοι πεν­θεῖ­τε ἐπ᾿ αὐ­τῇ,  ¹¹ ἵ­να θη­λά­ση­τε καὶ ἐμ­πλη­σθῆ­τε ἀ­πὸ μα­στοῦ πα­ρα­κλή­σε­ως αὐ­τῆς, ἵ­να ἐκ­θη­λά­σαν­τες τρυ­φή­ση­τε ἀ­πὸ εἰ­σό­δου δό­ξης αὐ­τῆς.  ¹² ὅ­τι τά­δε λέ­γει Κύ­ριος· ἰ­δοὺ ἐ­γὼ ἐκ­κλί­νω εἰς αὐ­τοὺς ὡς πο­τα­μὸς εἰ­ρή­νης καὶ ὡς χει­μάρ­ρους ἐ­πι­κλύ­ζων δό­ξαν ἐ­θνῶν· τὰ παι­δί­α αὐ­τῶν ἐπ᾿ ὤ­μων ἀρ­θή­σον­ται καὶ ἐ­πὶ γο­νά­των πα­ρα­κλη­θή­σον­ται.  ¹³ ὡς εἴ τι­να μή­τηρ πα­ρα­κα­λέ­σει, οὕ­τως κἀ­γὼ πα­ρα­κα­λέ­σω ὑ­μᾶς, καὶ ἐν ῾Ι­ε­ρου­σα­λὴμ πα­ρα­κλη­θή­σε­σθε.  ¹⁴ καὶ ὄ­ψε­σθε, καὶ χα­ρή­σε­ται ἡ καρ­δί­α ὑ­μῶν, καὶ τὰ ὀ­στᾶ ὑ­μῶν ὡς βο­τά­νη ἀ­να­τε­λεῖ· καὶ γνω­σθή­σε­ται ἡ χεὶρ Κυ­ρί­ου τοῖς φο­βου­μέ­νοις αὐ­τόν, καὶ ἀ­πει­λή­σει τοῖς ἀ­πει­θοῦ­σιν. -  ¹⁵ ᾿Ι­δοὺ γὰρ Κύ­ριος ὡς πῦρ ἥ­ξει καὶ ὡς κα­ται­γὶς τὰ ἅρ­μα­τα αὐ­τοῦ ἀ­πο­δοῦ­ναι ἐν θυ­μῷ ἐκ­δί­κη­σιν αὐ­τοῦ καὶ ἀ­πο­σκο­ρα­κι­σμὸν αὐ­τοῦ ἐν φλο­γὶ πυ­ρός.  ¹⁶ ἐν γὰρ τῷ πυ­ρὶ Κυ­ρί­ου κρι­θή­σε­ται πᾶ­σα ἡ γῆ καὶ ἐν τῇ ρομ­φα­ί­ᾳ αὐ­τοῦ πᾶ­σα σάρξ· πολ­λοὶ τραυ­μα­τί­αι ἔ­σον­ται ὑ­πὸ Κυ­ρί­ου.  ¹⁷ οἱ ἁ­γνι­ζό­με­νοι καὶ κα­θα­ρι­ζό­με­νοι εἰς τοὺς κή­πους καὶ ἐν τοῖς προ­θύ­ροις ἔ­σθον­τες κρέ­ας ὕ­ει­ον καὶ τὰ βδε­λύγ­μα­τα καὶ τὸν μῦν ἐ­πὶ τὸ αὐ­τὸ ἀ­να­λω­θή­σον­ται, εἶ­πε Κύ­ριος,  ¹⁸ κἀ­γὼ τὰ ἔρ­γα αὐ­τῶν καὶ τὸν λο­γι­σμὸν αὐ­τῶν ἐ­πί­στα­μαι. ἔρ­χο­μαι συ­να­γα­γεῖν πάν­τα τὰ ἔ­θνη καὶ τὰς γλώσ­σας, καὶ ἥ­ξου­σι καὶ ὄ­ψον­ται τὴν δό­ξαν μου.  ¹⁹ καὶ κα­τα­λε­ί­ψω ἐπ᾿ αὐ­τῶν ση­μεῖ­α καὶ ἐ­ξα­πο­στε­λῶ ἐξ αὐ­τῶν σε­σω­σμέ­νους εἰς τὰ ἔ­θνη, εἰς Θαρ­σὶς καὶ Φοὺδ καὶ Λοὺδ καὶ Μο­σὸχ καὶ εἰς Θο­βὲλ καὶ εἰς τὴν ῾Ελ­λά­δα καὶ εἰς τὰς νή­σους τὰς πόρ­ρω, οἳ οὐκ ἀ­κη­κό­α­σί μου τὸ ὄ­νο­μα οὐ­δὲ ἑ­ω­ρά­κα­σί μου τὴν δό­ξαν, καὶ ἀ­ναγ­γε­λοῦ­σι τὴν δό­ξαν μου ἐν τοῖς ἔ­θνε­σι.  ²⁰ καὶ ἄ­ξου­σιν τοὺς ἀ­δελ­φοὺς ὑ­μῶν ἐκ πάν­των τῶν ἐ­θνῶν δῶ­ρον Κυ­ρί­ῳ μεθ᾿ ἵπ­πων καὶ ἁρ­μά­των ἐν λαμ­πή­ναις ἡ­μι­ό­νων με­τὰ σκι­α­δί­ων εἰς τὴν ἁ­γί­αν πό­λιν ῾Ι­ε­ρου­σα­λήμ, εἶ­πε Κύ­ριος, ὡς ἂν ἐ­νέγ­και­σαν οἱ υἱ­οὶ ᾿Ισ­ρα­ὴλ τὰς θυ­σί­ας αὐ­τῶν ἐ­μοὶ με­τὰ ψαλ­μῶν εἰς τὸν οἶ­κον Κυ­ρί­ου.  ²¹ καὶ ἀπ᾿ αὐ­τῶν λή­ψο­μαι ἐ­μοὶ ἱ­ε­ρεῖς καὶ Λευ­ί­τας, εἶ­πε Κύ­ριος.  ²² ὃν τρό­πον γὰρ ὁ οὐ­ρα­νὸς και­νὸς καὶ ἡ γῆ και­νή, ἃ ἐ­γὼ ποι­ῶ, μέ­νει ἐ­νώ­πιον ἐ­μοῦ, λέ­γει Κύ­ριος, οὕ­τω στή­σε­ται τὸ σπέρ­μα ὑ­μῶν καὶ τὸ ὄ­νο­μα ὑ­μῶν.  ²³ καὶ ἔ­σται μῆ­να ἐκ μη­νὸς καὶ σάβ­βα­τον ἐκ σαβ­βά­του ἥ­ξει πᾶ­σα σάρξ τοῦ προ­σκυ­νῆ­σαι ἐ­νώ­πιον ἐ­μοῦ ἐν ῾Ι­ε­ρου­σα­λήμ, εἶ­πε Κύ­ριος.  ²⁴ καὶ ἐ­ξε­λε­ύ­σον­ται καὶ ὄ­ψον­ται τὰ κῶ­λα τῶν ἀν­θρώ­πων τῶν πα­ρα­βε­βη­κό­των ἐν ἐ­μοί· ὁ γὰρ σκώ­ληξ αὐ­τῶν οὐ τε­λευ­τή­σει, καὶ τὸ πῦρ αὐ­τῶν οὐ σβε­σθή­σε­ται, καὶ ἔ­σον­ται εἰς ὅ­ρα­σιν πά­σῃ σαρκί.

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

 

¹⁰ Εὐ­φράν­θη­τι, ὦ νέ­α Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, καὶ πα­νη­γυ­ρί­σα­τε δι’ αὐ­τὴν ὅ­λοι, ὅ­σοι τὴν ἀ­γα­πᾶ­τε· χα­ρῆ­τε χα­ρὰν με­γά­λην με­τ’ αὐ­τῆς ὅ­λοι, ὅ­σοι πεν­θεῖ­τε τώ­ρα δι’ αὐ­τήν.  ¹¹ Ἔλ­θε­τε διὰ να θη­λά­σε­τε καὶ χορ­τά­σε­τε ἀ­πὸ τὸν μα­στὸν τῆς πα­ρη­γο­ρί­ας της, ἵ­να, ἀ­φοῦ χορ­τα­σθῆ­τε ἀ­πὸ τὸ γά­λα τοῦ­το, τρυ­φή­σε­τε, ὅ­ταν ἔλ­θῃ ἡ δό­ξα αὐ­τῆς.  ¹² Ναί, θὰ ἐν­τρυ­φή­σε­τε ἀ­πο­λαμ­βά­νον­τες τὴν δό­ξαν τῆς νέ­ας Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ. Δι­ό­τι αὐ­τὰ λέ­γει ὁ Κύ­ριος: Ἰ­δού, Ἐ­γὼ στρέ­φο­μαι πρὸς αὐ­τοὺς ὡ­σὰν πο­τα­μὸς ἥ­συ­χος, κο­μί­ζων εἰ­ρή­νην καὶ εὐ­τυ­χί­αν, καὶ ὡ­σὰν χε­ί­μαρ­ρος, ὁ ὁ­ποῖ­ος δη­μι­ουρ­γεῖ πλήμ­μυ­ραν ἀ­πὸ τὴν δό­ξαν τῶν ἐ­θνῶν. Τὰ ἔ­θνη θὰ συρ­ρεύ­σουν εἰς αὐ­τὴν καὶ τὰ μι­κρὰ παι­διά των θὰ ση­κώ­νων­ται ἐ­πὶ τῶν ὤ­μων καὶ ἐ­πὶ τῶν γο­νά­των θὰ πα­ρη­γο­ρών­ται, στορ­γι­κῶς θω­πευ­ό­με­να καὶ συγ­κρα­τού­με­να ὑ­πὸ τῶν γο­νέ­ων των.  ¹³ Ὅ­πως δὲ θὰ πα­ρη­γο­ρή­σῃ μί­α μη­τέ­ρα τὸν τυ­χὸν θλι­βό­με­νον υἱ­όν της, οὕ­τω καὶ Ἐ­γὼ θὰ σᾶς πα­ρη­γο­ρή­σω, καὶ μέ­σα εἰς τὴν Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ ὡς συμ­μέ­το­χοι τῆς εὐ­τυ­χοῦς της κα­τα­στά­σε­ως θὰ πα­ρη­γο­ρη­θῆ­τε.  ¹⁴ Καὶ θὰ ἴ­δε­τε τὴν χαρ­μό­συ­νον με­τα­βο­λήν, καὶ θὰ χα­ρῇ ἡ καρ­δί­α σας· τὰ δὲ ὀ­στᾶ σας θὰ λι­παν­θοῦν καὶ θὰ ἀ­να­νε­ω­θοῦν ὡ­σὰν τὴν ἀ­να­τέλ­λου­σαν καὶ ἀ­να­φυ­ο­μέ­νην χλό­ην καὶ θὰ ἀ­να­γνω­ρι­σθῇ ἡ δύ­να­μις τοῦ Κυ­ρί­ου ὑ­πὸ τῶν φο­βου­μέ­νων Αὐ­τὸν ὡς προ­στα­τεύ­ου­σα αὐ­τούς, καὶ θὰ ἀ­πει­λή­σῃ συγ­κλο­νι­στι­κῶς τοὺς ἀ­πει­θοῦν­τας.  ¹⁵ Ναί· θὰ γί­νῃ αἰ­σθη­τὴ ἡ ὀρ­γὴ καὶ ἡ ἀ­πει­λή Του· δι­ό­τι ἰ­δού, ὁ Κύ­ριος θὰ ἔλ­θῃ ὡ­σὰν φω­τιὰ κα­τα­στρε­πτι­κή, καὶ τὸ ἅρ­μα, ἐ­πὶ τοῦ ὁ­πο­ί­ου θὰ κά­θη­ται, θὰ ἐ­πι­πέ­σῃ ὡ­σὰν κα­ται­γίς, διὰ νὰ ἀ­πο­δώ­σῃ μὲ θυ­μὸν τὴν ἐκ­δί­κη­σίν Του καὶ τὴν ἀ­πο­πομ­πὴν τῶν ἐ­χθρῶν Του εἰς φλό­γα φω­τιᾶς.  ¹⁶ Δι­ό­τι διὰ τοῦ πυ­ρὸς τοῦ Κυ­ρί­ου θὰ κρι­θοῦν καὶ θὰ δο­κι­μα­σθοῦν πάν­τες οἱ κα­τοι­κοῦν­τες ἐν τῇ γῇ, καὶ μὲ τὴν ρομ­φα­ί­αν Αὐ­τοῦ θὰ προ­στα­τευ­θῇ ἢ θὰ κα­τα­σφα­γῇ κά­θε ἄν­θρω­πος· πολ­λοὶ θὰ τραυ­μα­τι­σθοῦν ἀ­πὸ τὸν Κύ­ριον.  ¹⁷ Αὐ­τοί, οἱ ὁ­ποῖ­οι ὑ­πο­βάλ­λον­ται εἰς εἰ­δω­λο­λα­τρι­κοὺς ἁ­γνι­σμοὺς καὶ κα­θαρ­μοὺς εἰς τοὺς κή­πους καὶ τὰ ἄλ­ση καὶ οἱ ὁ­ποῖ­οι εἰς τὰ πρό­θυ­ρα τῶν να­ῶν τῶν εἰ­δώ­λων τρώ­γουν κρέ­ας χοι­ρι­νὸν καὶ τὰ μυ­σα­ρὰ εἰ­δω­λό­θυ­τα καὶ τὸν πον­τι­κόν, θὰ τι­μω­ρη­θοῦν. Ὅ­λοι μα­ζὶ ταυ­το­χρό­νως θὰ κα­τα­κα­οῦν καὶ θὰ ἐ­ξα­φα­νι­σθοῦν, εἶ­πεν ὁ Κύ­ριος.  ¹⁸ Καὶ ἐ­γὼ τὰ ἔρ­γα των καὶ τὰς σκέ­ψεις των γνω­ρί­ζω κα­λῶς.Ἔρ­χο­μαι νὰ συ­να­θρο­ί­σω ὅ­λα τὰ ἔ­θνη καὶ τοὺς λα­λοῦν­τας δι­α­φό­ρους γλώσ­σας λα­ούς· καὶ θὰ ἔλ­θουν καὶ θὰ ἴ­δουν τὴν ἔν­δο­ξον δι­και­ο­σύ­νην καὶ δύ­να­μίν μου τι­μω­ροῦ­σαν τοὺς εἰς τὰ εἴ­δω­λα ἐκ­κλί­ναν­τας καὶ ἀ­πι­στή­σαν­τας.   ¹⁹ Καὶ θὰ τοὺς δώ­σω δύ­να­μιν, διὰ τῆς ὁ­πο­ί­ας θὰ ἐρ­γά­ζων­ται ση­μεῖ­α, καὶ θὰ ἀ­πο­στε­ί­λω ἀ­πὸ αὐ­τοὺς σε­σω­σμέ­νους εἰς τὰ ἔ­θνη, εἰς Θαρ­σὶς καὶ εἰς τὰς Ἀ­φρι­κα­νι­κὰς χώ­ρας Φοὺδ καὶ Λοὺδ καὶ εἰς τὰς ἀ­νὰ τὴν Μι­κρὰν Ἀ­σί­αν Μο­σὸχ καὶ Θο­βὲλ καὶ εἰς τὰ πα­ρά­λια τῆς Ἰ­ω­νί­ας καὶ εἰς τὰς ἀ­πω­τά­τας νή­σους τῆς Με­σο­γε­ί­ου θα­λάσ­σης, εἰς αὐ­τούς, οἱ ὁ­ποῖ­οι δὲν ἔ­χουν ἀ­κού­σει τὸ ὄ­νο­μά μου, οὔ­τε ἔ­χουν ἴ­δει τὰ ἔν­δο­ξα ἔρ­γα μου· καὶ αὐ­τοί, τοὺς ὁ­πο­ί­ους θὰ ἀ­πο­στε­ί­λω εἰς τού­τους, θὰ κη­ρύ­ξουν τὴν δό­ξαν μου με­τα­ξὺ τῶν ἐ­θνῶν.   ²⁰ Καὶ θὰ ὁ­δη­γή­σουν τοὺς ἀ­δελ­φούς σας ἀ­πὸ ὅ­λα τὰ ἔ­θνη, τοὺς δε­χο­μέ­νους τὸ κή­ρυγμά των, δῶ­ρον εἰς τὸν Κύ­ριον, οὐ­χὶ ὡς αἰχ­μα­λώ­τους, ἀλ­λ’ ἐν θρι­άμ­βῳ καὶ χα­ρᾷ μὲ ἵπ­πους καὶ μὲ ἅρ­μα­τα καὶ μὲ ἁ­μά­ξας συ­ρο­μέ­νας ἀ­πὸ ἡ­μι­ό­νους καὶ σκε­πα­σμέ­νας μὲ σκι­ά­δια εἰς τὴν ἁ­γί­αν πό­λιν, τὴν νέ­αν Ἰ­ε­ρου­σα­λήμ· εἶ­πε καὶ ἐ­βε­βα­ί­ω­σε τοῦ­το ὁ ἀ­ψευ­δὴς Κύ­ριος. Θὰ τοὺς ὁ­δη­γή­σουν δέ, ὅ­πως θὰ προ­σέ­φε­ρον εἰς Ἐ­μὲ οἱ Ἰσ­ρα­η­λῖ­ται τὰς θυ­σί­ας των, ἐν λι­τα­νευ­τι­κῇ πομ­πῇ με­τὰ ψαλ­μῶν εἰς τὸν οἶ­κον τοῦ Κυ­ρί­ου.  ²¹ Καὶ ἀ­πὸ αὐ­τούς, τοὺς ἐκ παν­τὸς ἔ­θνους προ­σελ­θόν­τας εἰς τὴν νέ­αν Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, θὰ λά­βω δι’ ἐ­μαυ­τὸν Ἱ­ε­ρεῖς καὶ Λευ­ΐ­τας, εἶ­πε καὶ ἐ­βε­βα­ί­ω­σεν ὁ Κύ­ριος.  ²² Θὰ λά­βω δὲ ἐκ τού­των τοὺς Ἱ­ε­ρεῖς μου καὶ τοὺς Λευ­ΐ­τας, δι­ό­τι ὅ­λοι θὰ μοῦ εἶ­ναι ἐ­κλε­κτοὶ αἰ­ω­νί­ως. Ὅ­πως δὲ ὁ νέ­ος οὐ­ρα­νὸς καὶ ἡ νέ­α γῆ, τὰ ὁ­ποῖ­α Ἐ­γὼ θὰ δη­μι­ουρ­γή­σω, θὰ μέ­νουν ἐ­νώ­πι­όν μου αἰ­ώ­νια, βε­βαι­ώ­νει τοῦ­το ὁ Κύ­ριος, οὕ­τω καὶ
τὸ σπέρ­μα ὑ­μῶν τοῦ νέ­ου Ἰσ­ρα­ὴλ καὶ τὸ ὄ­νο­μά σας θὰ ἵ­σταν­ται ἀ­κα­τά­λυ­τα καὶ αἰ­ώ­νια.  ²³ Καὶ θὰ συμ­βῇ τοῦ­το· κα­τὰ πᾶ­σαν νου­μη­νί­αν καὶ πᾶν σάβ­βα­τον, ἤ­τοι συ­νε­χῶς καὶ κα­τὰ πᾶ­σαν ἡ­μέ­ραν, θὰ ἔλ­θῃ πᾶς ἄν­θρω­πος ἐκ παν­τὸς ἔ­θνους διὰ νὰ προ­σκυ­νή­σῃ ἐ­νώ­πι­όν μου εἰς τὴν νέ­αν Ἱ­ε­ρου­σα­λήμ, εἶ­πε καὶ ἐ­βε­βα­ί­ω­σε τοῦ­το ὁ Κύ­ριος.  ²⁴ Καὶ θὰ ἐ­ξέλ­θουν ἀ­πὸ τῶν τει­χῶν τῆς Ἱ­ε­ρου­σα­λὴμ καὶ θὰ ἴ­δουν τὰ πτώ­μα­τα καὶ τὰ ὀ­στᾶ τῶν ἀν­θρώ­πων, οἱ ὁ­ποῖ­οι ἔ­χουν πα­ρα­βῆ τὸν Νό­μον μου. Θὰ τὰ ἴ­δουν ἀ­σφα­λῶς, δι­ό­τι ὁ σκώ­ληξ, ὁ κα­τα­τρώ­γων τὰς σάρ­κας των, δὲν θὰ ἔ­χῃ τέ­λος, καὶ ἡ φω­τιά, ποὺ θὰ κα­τα­κα­ί­ῃ τὴν δυ­σω­δί­αν των, δὲν θὰ σβή­σῃ πο­τέ.Καὶ θὰ εἶ­ναι φο­βε­ρὸν θέ­α­μα διὰ κά­θε ἄν­θρω­πον.

ΓΕ­ΝΕ­ΣΙΣ ΜΘ´[49]  33 – 33, Ν´[50]  1 - 35

³³ καὶ κα­τέ­παυ­σεν ᾿Ι­α­κὼβ ἐ­πι­τάσ­σων τοῖς υἱ­οῖς αὐ­τοῦ καὶ ἐ­ξά­ρας τοὺς πό­δας αὐ­τοῦ ἐ­πὶ τὴν κλί­νην ἐ­ξέ­λι­πε καὶ προ­σε­τέ­θη πρὸς τὸν λα­ὸν αὐ­τοῦ.
Ν´[50]  ¹ ΚΑΙ ἐ­πι­πε­σὼν ᾿Ι­ω­σὴφ ἐ­πὶ πρό­σω­πον τοῦ πα­τρὸς αὐ­τοῦ, ἔ­κλαυ­σεν αὐ­τὸν καὶ ἐ­φί­λη­σεν αὐ­τόν.   ² καὶ προ­σέ­τα­ξεν ᾿Ι­ω­σὴφ τοῖς παι­σὶν αὐ­τοῦ τοῖς ἐν­τα­φια­σταῖς ἐν­τα­φι­ά­σαι τὸν πα­τέ­ρα αὐ­τοῦ, καὶ ἐ­νε­τα­φί­α­σαν οἱ ἐν­τα­φια­σταὶ τὸν ᾿Ισ­ρα­ήλ.  ³ καὶ ἐ­πλή­ρω­σαν αὐ­τοῦ τεσ­σα­ρά­κον­τα ἡ­μέ­ρας· οὕ­τω γὰρ κα­τα­ριθ­μοῦν­ται αἱ ἡ­μέ­ραι τῆς τα­φῆς. καὶ ἐ­πέν­θη­σεν αὐ­τὸν Αἴ­γυ­πτος ἑ­βδο­μή­κον­τα ἡ­μέ­ρας.  ⁴ ᾿Ε­πεὶ δὲ πα­ρῆλ­θον αἱ ἡ­μέ­ραι τοῦ πέν­θους, ἐ­λά­λη­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ πρὸς τοὺς δυ­νά­στας Φα­ρα­ὼ λέ­γων· εἰ εὗ­ρον χά­ριν ἐ­ναν­τί­ον ὑ­μῶν λα­λή­σα­τε πε­ρὶ ἐ­μοῦ εἰς τὰ ὦ­τα Φα­ρα­ὼ λέ­γον­τες·  ⁵ ὁ πα­τήρ μου ὥρ­κι­σέ με λέ­γων· ἐν τῷ μνη­με­ί­ῳ ᾧ ὤ­ρυ­ξα ἐ­μαυ­τῷ ἐν γῇ Χα­να­άν, ἐ­κεῖ με θά­ψεις· νῦν οὖν ἀ­να­βὰς θά­ψω τὸν πα­τέ­ρα μου καὶ ἐ­πα­νε­λε­ύ­σο­μαι.  ⁶ καὶ εἶ­πε Φα­ρα­ὼ τῷ ᾿Ι­ω­σήφ· ἀ­νά­βη­θι, θά­ψον τὸν πα­τέ­ρα σου, κα­θά­περ ὥρ­κι­σέ σε.  ⁷ καὶ ἀ­νέ­βη ᾿Ι­ω­σὴφ θά­ψαι τὸν πα­τέ­ρα αὐ­τοῦ, καὶ συ­να­νέ­βη­σαν μετ᾿ αὐ­τοῦ πάν­τες οἱ παῖ­δες Φα­ρα­ὼ καὶ οἱ πρε­σβύ­τε­ροι τοῦ οἴ­κου αὐ­τοῦ καὶ πάν­τες οἱ πρε­σβύ­τε­ροι τῆς γῆς Αἰ­γύ­πτου.  ⁸ καὶ πᾶ­σα ἡ πα­νοι­κί­α ᾿Ι­ω­σὴφ καὶ οἱ ἀ­δελ­φοὶ αὐ­τοῦ καὶ πᾶ­σα ἡ οἰ­κί­α ἡ πα­τρι­κὴ αὐ­τοῦ, καὶ τὴν συγ­γέ­νειαν αὐ­τοῦ καὶ τὰ πρό­βα­τα καὶ τοὺς βό­ας ὑ­πε­λί­πον­το ἐν γῇ Γε­σέμ.  ⁹ καὶ συ­να­νέ­βη­σαν μετ᾿ αὐ­τοῦ καὶ ἅρ­μα­τα καὶ ἱπ­πεῖς, καὶ ἐ­γέ­νε­το ἡ πα­ρεμ­βο­λὴ με­γά­λη σφό­δρα.  ¹⁰ καὶ πα­ρε­γέ­νον­το εἰς ἅ­λω­να ᾿Α­τάδ, ὅ ἐ­στι πέ­ραν τοῦ ᾿Ι­ορ­δά­νου, καὶ ἐ­κό­ψαν­το αὐ­τὸν κο­πε­τὸν μέ­γαν καὶ ἰ­σχυ­ρὸν σφό­δρα· καὶ ἐ­πο­ί­η­σε τὸ πέν­θος τῷ πα­τρὶ αὐ­τοῦ ἑ­πτὰ ἡ­μέ­ρας.  ¹¹ καὶ εἶ­δον οἱ κά­τοι­κοι τῆς γῆς Χα­να­ὰν τὸ πέν­θος ἐ­πὶ ἅ­λω­νι ᾿Α­τὰδ καὶ εἶ­παν· πέν­θος μέ­γα τοῦ­τό ἐ­στι τοῖς Αἰ­γυ­πτί­οις·  διὰ τοῦ­το ἐ­κά­λε­σε τὸ ὄ­νο­μα αὐ­τοῦ Πέν­θος Αἰ­γύ­πτου, ὅ ἐ­στι πέ­ραν τοῦ ᾿Ι­ορ­δά­νου.  ¹² καὶ ἐ­πο­ί­η­σαν αὐ­τῷ οὕ­τως οἱ υἱ­οὶ αὐ­τοῦ  ¹³ καὶ ἀ­νέ­λα­βον αὐ­τὸν οἱ υἱ­οὶ αὐ­τοῦ εἰς γῆν Χα­να­ὰν καὶ ἔ­θα­ψαν αὐ­τὸν εἰς τὸ σπή­λαι­ον τὸ δι­πλοῦν, ὃ ἐ­κτή­σα­το ῾Α­βρα­ὰμ τὸ σπή­λαι­ον ἐν κτή­σει μνη­με­ί­ου πα­ρὰ ᾿Ε­φρὼν τοῦ Χετ­τα­ί­ου, κα­τέ­ναν­τι Μαμ­βρῆ.  ¹⁴ καὶ ὑ­πέ­στρε­ψεν ᾿Ι­ω­σὴφ εἰς Αἴ­γυ­πτον, αὐ­τὸς καὶ οἱ ἀ­δελ­φοὶ αὐ­τοῦ καὶ οἱ συ­να­να­βάν­τες θά­ψαι τὸν πα­τέ­ρα αὐ­τοῦ.  ¹⁵ ᾿Ι­δόν­τες δὲ οἱ ἀ­δελ­φοὶ ᾿Ι­ω­σὴφ ὅ­τι τέ­θνη­κεν ὁ πα­τὴρ αὐ­τῶν, εἶ­παν· μή πο­τε μνη­σι­κα­κή­σῃ ἡ­μῖν ᾿Ι­ω­σὴφ καὶ ἀν­τα­πό­δο­μα ἀν­τα­πο­δῷ ἡ­μῖν πάν­τα τὰ κα­κά, ἃ ἐ­νε­δει­ξά­με­θα εἰς αὐ­τόν.  ¹⁶ καὶ πα­ρα­γε­νό­με­νοι πρὸς ᾿Ι­ω­σὴφ εἶ­παν· ὁ πα­τήρ σου ὥρ­κι­σε πρὸ τοῦ τε­λευ­τῆ­σαι αὐ­τὸν λέ­γων·  ¹⁷ οὕ­τως εἴ­πα­τε ᾿Ι­ω­σήφ· ἄ­φες αὐ­τοῖς τὴν ἀ­δι­κί­αν καί τὴν ἁ­μαρ­τί­αν αὐ­τῶν, ὅ­τι πο­νη­ρά σοι ἐ­νε­δε­ί­ξαν­το· καὶ νῦν δέ­ξαι τὴν ἀ­δι­κί­αν τῶν θε­ρα­πόν­των τοῦ Θε­οῦ τοῦ πα­τρός σου. καὶ ἔ­κλαυ­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ λα­λο­ύν­των αὐ­τῶν πρὸς αὐ­τόν.  ¹⁸ καὶ ἐλ­θόν­τες πρὸς αὐ­τὸν εἶ­παν· οἵ­δε ἡ­μεῖς σοὶ ἱ­κέ­ται.  ¹⁹ καὶ εἶ­πεν αὐ­τοῖς ᾿Ι­ω­σήφ· μὴ φο­βεῖ­σθε, τοῦ γὰρ Θε­οῦ εἰ­μι ἐ­γώ.  ²⁰ ὑ­μεῖς ἐ­βου­λε­ύ­σα­σθε κατ᾿ ἐ­μοῦ εἰς πο­νη­ρά, ὁ δὲ Θε­ὸς ἐ­βου­λε­ύ­σα­το πε­ρὶ ἐ­μοῦ εἰς ἀ­γα­θά, ὅ­πως ἂν γε­νη­θῇ ὡς σή­με­ρον καὶ τρα­φῇ λα­ὸς πο­λύς.  ²¹ καὶ εἶ­πεν αὐ­τοῖς· μὴ φο­βεῖ­σθε· ἐ­γὼ δι­α­θρέ­ψω ὑ­μᾶς καὶ τὰς οἰ­κί­ας ὑ­μῶν. καὶ πα­ρε­κά­λε­σεν αὐ­τοὺς καὶ ἐ­λά­λη­σεν αὐ­τῶν εἰς τὴν καρ­δί­αν.  ²² Καὶ κα­τῴ­κη­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ ἐν Αἰ­γύ­πτῳ, αὐ­τὸς καὶ οἱ ἀ­δελ­φοὶ αὐ­τοῦ καὶ πᾶ­σα ἡ πα­νοι­κί­α τοῦ πα­τρὸς αὐ­τοῦ. καὶ ἔ­ζη­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ ἔ­τη ἑ­κα­τὸν δέ­κα.  ²³ καὶ εἶ­δεν ᾿Ι­ω­σὴφ ᾿Ε­φρα­ΐμ παι­δί­α ἕ­ως τρί­της γε­νε­ᾶς, καὶ οἱ υἱ­οὶ Μα­χεὶρ τοῦ υἱ­οῦ Μα­νασ­σῆ ἐ­τέ­χθη­σαν ἐ­πὶ μη­ρῶν ᾿Ι­ω­σήφ.  ²⁴ καὶ εἶ­πεν ᾿Ι­ω­σήφ τοῖς ἀ­δελ­φοῖς αὐ­τοῦ λέ­γων· ἐ­γὼ ἀ­πο­θνή­σκω· ἐ­πι­σκο­πῇ δὲ ἐ­πι­σκέ­ψε­ται ὁ Θε­ὸς ὑ­μᾶς καὶ ἀ­νά­ξει ὑ­μᾶς ἐκ τῆς γῆς τα­ύ­της εἰς τὴν γῆν, ἣν ὤ­μο­σεν ὁ Θε­ὸς τοῖς πα­τρά­σιν ἡ­μῶν, ῾Α­βρα­άμ, ᾿Ι­σα­ὰκ καὶ ᾿Ι­α­κώβ.  ²⁵ καὶ ὥρ­κι­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ τοὺς υἱ­οὺς ᾿Ισ­ρα­ὴλ λέ­γων· ἐν τῇ ἐ­πι­σκο­πῇ, ᾗ ἐ­πι­σκέ­ψη­ται ὁ Θε­ὸς ὑ­μᾶς, καὶ συ­να­νο­ί­σε­τε τὰ ὀ­στᾶ μου ἐν­τεῦ­θεν μεθ᾿ ὑ­μῶν.  ²⁶ καὶ ἐ­τε­λε­ύ­τη­σεν ᾿Ι­ω­σὴφ ἐ­τῶν ἑ­κα­τὸν δέ­κα· καὶ ἔ­θα­ψαν αὐ­τὸν καὶ ἔ­θη­καν ἐν τῇ σο­ρῷ ἐν Αἰ­γύ­πτῳ.

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

 

³³ Ὁ Ἰ­α­κώβ, ἀ­φοῦ εἶ­πεν αὐ­τά, ἐ­στα­μά­τη­σε πλέ­ον νὰ δί­δῃ ἐν­το­λὲς εἰς τὰ παι­διά του. Καὶ ὅ­ταν ἐ­τε­λε­ί­ω­σε τὶς πα­ραγ­γε­λί­ες του, ἐ­πει­δὴ ἕ­ως τό­τε ἦ­ταν ἀ­να­ση­κω­μέ­νος, ἔ­λα­βε τὴν στά­σιν ἐ­κε­ί­νων ποὺ ἀ­πο­θνή­σκουν. Ὡ­σὰν νὰ ἐ­δέ­χε­το κά­τι μὲ με­γά­λην εὐ­χα­ρί­στη­σιν καὶ βα­θειὰν ἠ­ρε­μί­αν, ἑ­ξά­πλω­σε καὶ ἔ­νω­σε τὰ πό­δια του εἰς τὸ κρεβ­βά­τι, ἀ­φῆ­κε τὴν τε­λευ­τα­ί­αν του ἀ­να­πνο­ήν, ἐ­κοι­μή­θη εἰ­ρη­νι­κὰ καὶ προ­σε­τέ­θη εἰς τοὺς εὐ­λα­βεῖς προ­γό­νους του, οἱ ὁ­ποῖ­οι ἀ­πέ­θα­ναν πρὶν ἀ­πὸ αὐ­τόν.

Ν´[50]  ¹ Ο Ἰ­ω­σήφ, ἀ­μέ­σως μό­λις ἀ­πέ­θα­νεν ὁ Ἰ­α­κώβ, ἔ­πε­σεν ἐ­πά­νω εἰς τὸ πρό­σω­πον τοῦ πα­τέ­ρα του καὶ ἔ­κλαυ­σε δι’ αὐ­τὸν καὶ τὸν κα­τε­φί­λη­σε μὲ πό­θον,  ² Ἀ­μέ­σως ἔ­δω­κεν ἐν­το­λὴν εἰς τοὺς εἰ­δι­κοὺς τα­ρι­χευ­τές, ποὺ ἦ­σαν εἰς τὴν ὑ­πη­ρε­σί­αν του, νὰ βαλ­σα­μώ­σουν τὸ σῶ­μα τοῦ πα­τέ­ρα του. Καὶ ἐ­κεῖ­νοι, σύμ­φω­νά με τὴν ἐν­το­λὴν ποὺ ἔ­λα­βαν, ἐ­βαλ­σά­μω­σαν τὸ σῶ­μα τοῦ Ἰσ­ρα­ήλ.  ³ Καὶ συ­νε­πλη­ρώ­θη­σαν διὰ τὴν τα­ρί­χευ­σή του σα­ράν­τα ἡ­μέ­ρες, δι­ό­τι τό­σες εἶ­ναι οἱ κα­νο­νι­κὲς ἡ­μέ­ρες ποὺ ἀ­παι­τοῦν­ται διὰ τὴν τα­ρί­χευ­σιν τοῦ νε­κροῦ· καὶ οἱ Αἰ­γύ­πτιοι ἐ­πέν­θη­σαν τὸν Ἰ­α­κὼβ μὲ βα­ρὺ πέν­θος ἐ­πὶ ἐ­βδο­μῆν­τα ἡ­μέ­ρες.  ⁴ Ὅ­ταν δὲ ἐ­τε­λε­ί­ω­σαν οἱ ἡ­μέ­ρες τοῦ πέν­θους καὶ ἔ­γι­ναν ὅ­λα τὰ κα­θι­ε­ρω­μέ­να, ὁ Ἰ­ω­σήφ, ἐ­πει­δὴ ἀ­κό­μη ἐ­πεν­θοῦ­σε τὸν πα­τέ­ρα του, εἶ­πεν εἰς τοὺς ἀ­ξι­ω­μα­το­ύ­χους τοῦ Φα­ρα­ώ: «Ἐ­ὰν εὑ­ρῆ­κα χά­ριν ἐ­νώ­πι­όν σας, ὁ­μι­λῆ­στε δι’ ἐ­μὲ εἰς τὸν Φα­ρα­ὼ καὶ εἴ­πε­τέ του·  ⁵ «ὁ πα­τέ­ρας μου μὲ ὥρ­κι­σε πρὶν ἀ­πο­θά­νῃ καὶ μοῦ εἶ­πεν· εἰς τὸν τά­φον, ποὺ ἄ­νοι­ξα διὰ τὸν ἑ­αυ­τόν μου εἰς τὴν χώ­ραν τῆς Χα­να­άν, ἐ­κεῖ θέ­λω νὰ μὲ θά­ψῃς». Τώ­ρα λοι­πὸν δῶ­σε μου τὴν ἄ­δειαν νὰ ἀ­νε­βῶ ἐ­κεῖ, διὰ νὰ θά­ψω τὸν πα­τέ­ρα μου καὶ κα­τό­πιν νὰ ἐ­πι­στρέ­ψω πά­λιν εἰς τὴν Αἴ­γυ­πτον»­.  ⁶ Ὅ­ταν ὁ Φα­ρα­ὼ ἄ­κου­σε τὸ αἴ­τη­μα τοῦ Ἰ­ω­σήφ, τοῦ πα­ρήγ­γει­λεν: «Ἀ­νέ­βα ἐ­λε­ύ­θε­ρα εὶς τὴν Χα­να­ὰν καὶ θά­ψε τὸν πα­τέ­ρα σου, ὅ­πως σὲ ὥρ­κι­σε καὶ ὅ­πως τοῦ ὑ­πε­σχέ­θης ὅ­τι θὰ κά­μῃς»­.  ⁷ Ἔ­τσι ὁ Ἰ­ω­σὴφ ἀ­νέ­βη εἰς τὴν Χα­να­άν, διὰ νὰ θά­ψῃ τὸν πα­τέ­ρα του. Μα­ζί του ἀ­νέ­βη­σαν καὶ ὅ­λοι οἱ ὑ­πη­ρέ­ται τοῦ Φα­ρα­ὼ καὶ οἱ αὐ­λι­κοὶ καὶ οἱ με­γι­στᾶ­νες καὶ ὅ­λοι οἱ ἄρ­χον­τες τῆς Αἰ­γύ­πτου.  ⁸ Κα­θὼς ἐ­πί­σης καὶ ὅ­λα τὰ μέ­λη τῆς οἰ­κο­γε­νε­ί­ας καὶ τῆς ὑ­πη­ρε­σί­ας τοῦ Ἰ­ω­σὴφ καὶ οἱ ἀ­δελ­φοί του καὶ ὅ­λα τὰ μέ­λη τῆς οἰ­κο­γε­νε­ί­ας τοῦ πα­τέ­ρα του. Μό­νον τὰ πρό­βα­τα καὶ τὰ βό­δια ἔ­μει­ναν πί­σω εἰς τὴν πε­ρι­ο­χὴν τῆς Γε­σέμ.  ⁹ Ἀ­κό­μη ἀ­νέ­βη­σαν μα­ζὶ μὲ τὸν Ἰ­ω­σὴφ καὶ ἅρ­μα­τα καὶ ἱπ­πεῖς ὡς τι­μη­τι­κὴ ἀ­κο­λου­θί­α καὶ δι’ ἀ­σφά­λειαν. Ἔ­τσι ἐ­σχη­μα­τί­σθη πο­λυ­πλη­θὴς καὶ με­γα­λο­πρε­πὴς συ­νο­δε­ί­α· μί­α ἐ­πι­βλη­τι­κὴ πομπή, σω­στὸν στρα­τό­πε­δον.  ¹⁰ Ὅ­ταν ἡ ἐ­πι­κή­δει­ος πομ­πὴ ἔ­φθα­σεν εἰς τὸ ἁ­λῶ­νι Ἀ­τάδ, ποὺ εὑ­ρί­σκε­ται εἰς τὴν ἀ­να­το­λι­κὴν ὅ­χθην τοῦ Ἰ­ορ­δά­νη, ἔ­κλαυ­σαν τὸν Ἰ­α­κὼβ μὲ με­γά­λον καὶ ἰ­σχυ­ρὸν θρῆ­νον. Καὶ ὁ Ἰ­ω­σὴφ ἐ­πέν­θη­σεν ἐ­κεῖ τὸν πα­τέ­ρα του ἐ­πὶ ἑ­πτὰ ἡ­μέ­ρες.  ¹¹ Καὶ εἶ­δαν οἱ κά­τοι­κοι τῆς Χα­να­ὰν τὸ με­γά­λο καὶ βα­ρὺ πέν­θος ὅ­λου ἐ­κε­ί­νου τοῦ πλή­θους εἰς τὸ ἁ­λῶ­νι Ἀ­τὰδ καὶ εἶ­παν: «Αὐ­τὸ εἶ­ναι πέν­θος με­γά­λο τῶν Αἰ­γυ­πτί­ων». Διὰ τοῦ­το ὠ­νο­μά­σθη ὁ τό­πος ἐ­κεῖ­νος «Πέν­θος Αἰ­γύ­πτου». Ὁ τό­πος αὐ­τὸς εἶ­ναι εἰς τὴν ἀ­να­το­λι­κὴν ὄ­χθην τοῦ Ἰ­ορ­δά­νου.  ¹² Καὶ τὰ παι­διὰ τοῦ Ἰ­α­κὼβ ἔ­τσι ἔ­κα­μαν διὰ τὸν νε­κρὸν πα­τέ­ρα των.  ¹³ Καὶ μό­να των, χω­ρὶς τοὺς Αἰ­γυ­πτί­ους, ἐ­πῆ­ραν ἀ­πὸ τὸ ἁ­λῶ­νι Ἀ­τὰδ καὶ με­τέ­φε­ραν τὸν νε­κρὸν εἰς τὴν χώ­ραν τῆς Χα­να­ὰν καὶ ἔ­θα­ψαν τὴν σο­ρὸν εἰς τὸ δι­πλὸν σπή­λαι­ον εἰς τὸ σπή­λαι­ον, ποὺ ἀ­γό­ρα­σεν ὁ Ἀ­βρα­ὰμ διὰ νὰ τὸ κα­τέ­χῃ ὡς ἰ­δι­κόν του μνη­μεῖ­ον ἀ­πὸ τὸν Ἐ­φρὼν τὸν Χετ­ταῖ­ον καὶ τὸ ὁ­ποῖ­ον εὑ­ρί­σκε­ται ἀ­πέ­ναν­τι ἀ­πὸ τὴν βε­λα­νι­διὰν τοῦ Μαμ­βρῆ.  ¹⁴ Καὶ με­τὰ τὸν ἐν­τα­φια­σμὸν τοῦ πα­τέ­ρα του ὁ Ἰ­ω­σὴφ ἐ­πέ­στρε­ψεν εἰς τὴν Αἴ­γυ­πτον· ἐ­πέ­στρε­ψεν αὐ­τὸς καὶ οἱ ἀ­δελ­φοί του καὶ ὅ­λοι οἱ Αἰ­γύ­πτιοι, ποὺ εἶ­χαν ἀ­νέ­βη μα­ζί του εἰς τὴν Χα­να­ὰν διὰ νὰ θά­ψουν τὸν πα­τέ­ρα του.  ¹⁵ Ὅ­ταν οἱ ἀ­δελ­φοὶ τοῦ Ἰ­ω­σὴφ εἶ­δαν, ὅ­τι ἀ­πέ­θα­νεν ὁ πα­τέ­ρας των καὶ ἔ­μει­ναν πλέ­ον μό­νοι, ἐ­πει­δὴ ἐ­τά­ρασ­σε τὴν ψυ­χήν των ὁ φό­βος καὶ τοὺς ἤ­λεγ­χεν ἡ συ­νε­ί­δη­σις, εἶ­παν με­τα­ξύ των: «Μή­πως ὁ Ἰ­ω­σὴφ μνη­σι­κα­κή­σῃ τώ­ρα ἐ­ναν­τί­ον μας καὶ μᾶς ἀν­τα­πο­δώ­σῃ διὰ τὰ κα­κά, τὰ ὁ­ποῖ­α τοῦ ἐ­κά­μα­μεν;­»  ¹⁶ Ἐ­πει­δὴ λοι­πὸν ἐ­φο­βοῦν­το μή­πως ὁ Ἰ­ω­σὴφ τοὺς ἐκ­δι­κη­θῇ δι’ ὅ­σα τοῦ ἔ­κα­μαν, ἦλ­θαν πρὸς αὐ­τὸν καὶ τοῦ εἶ­παν τα­πει­νω­μέ­νοι: «Ὁ πα­τέ­ρας σου, ποὺ σὲ ἀ­γα­ποῦ­σε πε­ρισ­σό­τε­ρον ἀ­πὸ ἐ­μᾶς, πρὶν ἀ­πο­θά­νῃ ἐ­ζή­τη­σε μὲ ὅρ­κον καὶ μᾶς ἐ­πέ­βα­λε νὰ ἔλ­θω­μεν καὶ νὰ σοῦ εἴ­πω­μεν:  ¹⁷ «Νὰ πῆ­τε εἰς τὸν Ἰ­ω­σὴφ τὰ λό­για αὐ­τά· συγ­χώ­ρη­σέ τους τὴν ἀ­δι­κί­αν καὶ τὴν ἁ­μαρ­τί­αν, ποὺ σοῦ ἔ­κα­μαν, δι­ό­τι πράγ­μα­τι σοῦ ἐ­προ­ξέ­νη­σαν πο­λὺ κα­κόν, με­γά­λα βά­σα­να. Τώ­ρα ὅ­μως συγ­χώ­ρη­σε τὸ κα­κὸν καὶ τὴν ἀ­δι­κί­αν τῶν δο­ύ­λων αὐ­τῶν τοῦ Θε­οῦ, τὸν ὁ­ποῖ­ον ἐ­λά­τρευ­εν ὁ πα­τέ­ρας σου». Καὶ ὁ πα­νά­ρε­τος Ἰ­ω­σὴφ ἐ­συγ­κι­νή­θη βα­θύ­τα­τα ἀ­πὸ τὴν πα­ρά­κλη­σιν τῶν ἀ­δελ­φῶν του καὶ ἔ­κλαυ­σε πο­λύ, ἐ­νῷ ἄ­κου­ε τὰ ὅ­σα τοῦ ἔ­λε­γαν.  ¹⁸ Τό­τε οἱ ἀ­δελ­φοί του, ἀ­φοῦ ἐ­πλη­σί­α­σαν κον­τά του, τοῦ εἶ­παν: «Κύτ­τα­ξε, εἴ­με­θα ὑ­πη­ρέ­ται καὶ δοῦ­λοι σου»­.  ¹⁹ Ἀλ­λὰ ὁ ἀ­νε­ξί­κα­κος καὶ ἀ­γα­θώ­τα­τος Ἰ­ω­σὴφ ἐ­προ­σπά­θη­σε νὰ τοὺς πα­ρη­γο­ρή­σῃ καὶ νὰ τοὺς κα­θη­συ­χά­σῃ καὶ τοὺς εἶ­πε: «Μὴ φο­βεῖ­σθε καὶ μὴ ἀ­γω­νιᾶ­τε, δι­ό­τι ἐ­γὼ εἶ­μαι ἄν­θρω­πος τοῦ Θε­οῦ. Αὐ­τὸν σέ­βο­μαι καὶ φο­βοῦ­μαι. Αὐ­τὸν μι­μοῦ­μαι καὶ προ­σπα­θῶ νὰ εὐ­ερ­γε­τῶ ὅ­σους μὲ ἀ­δι­κοῦν.  ²⁰ Ναί· μοῦ ἐ­κά­μα­τε κα­κόν. Ἐ­σκε­φθή­κα­τε καὶ ἐ­σχε­δι­ά­σα­τε ἐ­ναν­τί­ον μου μὲ κα­κὴν δι­ά­θε­σιν πο­νη­ρά, διὰ νὰ μὲ βλά­ψε­τε καὶ νὰ μὲ κα­τα­στρέ­ψε­τε. Ἀλ­λὰ τὸ κα­κὸν ἐ­βγῆ­κε εἰς κα­λόν. Δι­ό­τι ὁ Θε­ὸς ἐ­σκέ­φθη πρὸς χά­ριν μου ἀ­γα­θὰ καὶ με­τέ­βα­λε τὰ πο­νη­ρὰ σχέ­δια σας εἰς ἰ­δι­κόν μου κα­λὸν καὶ ἰ­δι­κόν σας καὶ ὅ­λου τοῦ κό­σμου, ὥ­στε νὰ γί­νῃ αὐ­τό, ποὺ ἔ­γι­νε σή­με­ρα, καὶ να τρα­φῇ λα­ὸς πο­λὺς καὶ νὰ σω­θῇ ἀ­πὸ τὴν πεῖ­ναν»­.  ²¹ Ὁ Ἰ­ω­σὴφ τοὺς εἶ­πε πά­λιν: «Μὴ φο­βεῖ­σθε τί­πο­τε· ἐ­γὼ θὰ φρον­τί­σω καὶ θὰ δι­α­θρέ­ψω σᾶς καὶ τἰς οἰ­κο­γέ­νει­ές σας». Μὲ τὶς ὑ­πο­σχέ­σεις αὐ­τὲς τοὺς κα­θη­σύ­χα­σε, τοὺς πα­ρη­γό­ρη­σε καὶ τοὺς ἐ­μί­λη­σε μέ­σα εἰς τὴν καρ­διάν των· ἔ­τσι τοὺς ἀ­φή­ρε­σε κά­θε στε­νο­χώ­ριαν καὶ ὑ­πο­ψί­αν.  ²² Καὶ ὁ Ἰ­ω­σὴφ συ­νέ­χι­ζε νὰ κα­τοι­κῇ εἰς τὴν Αἴ­γυ­πτον, αὐ­τὸς καὶ οἱ ἀ­δελ­φοί του καὶ ὅ­λα τὰ μέ­λη τῆς οἰ­κο­γε­νε­ί­ας τοῦ πα­τέ­ρα του. Ἔ­ζη­σε δὲ ὁ Ἰ­ω­σὴφ ἑ­κα­τὸν δέ­κα χρό­νια.  ²³ Ὁ Ἰ­ω­σὴφ ἔ­ζη­σεν ἀ­γα­πη­μέ­νος μὲ τοὺς ἀ­δελ­φο­ύς του μὲ κά­θε οἰ­κο­γε­νεια­κὴν εἰ­ρή­νην καὶ ἀ­πό­λαυ­σιν καὶ εἶ­δε τὰ παι­διὰ τοῦ Ἐ­φραὶμ μέ­χρι τρί­της γε­νε­ᾶς. Ἐ­πί­σης οἱ υἱ­οὶ τοῦ Μα­χε­ίρ, τοῦ υἱ­οῦ τοῦ Μα­νασ­σῆ, ἐ­γεν­νή­θη­σαν εἰς τὰ γό­να­τα τοῦ Ἰ­ω­σήφ· δη­λα­δὴ τὰ ἐ­κρα­τοῦ­σε εἰς τὰ γε­ρον­τι­κά του γό­να­τα καὶ αὐ­τὰ ἐ­με­γά­λω­ναν εἰς τὴν ἀγ­κά­λην καὶ μὲ τὴν τρυ­φε­ρὴ ἀ­γά­πην τοῦ πάπ­που των.  ²⁴ Καὶ ὅ­ταν ὁ Ἰ­ω­σὴφ προ­αι­σθάν­θη­κε τὸ τέ­λος του, ἐ­κά­λε­σε γύ­ρω του τὰ ἀ­δέλ­φια του καὶ τοὺς εἶ­πε: «Ἐ­γὼ πρό­κει­ται νὰ ἀ­πο­θά­νω, ἀλ­λὰ δεν θὰ με­ί­νε­τε ἀ­προ­στά­τευ­τοι. Ὁ Θε­ὸς θὰ σᾶς ἐ­πι­σκε­φθῇ ὁ­πωσ­δή­πο­τε, θὰ σᾶς προ­στα­τε­ύ­σει καὶ θὰ σᾶς ὁ­δη­γή­σῃ ἀ­σφα­λῶς ἀ­πὸ τὴν χώ­ραν αὐ­τήν, εἰς τὴν χώ­ραν τὴν ὁ­πο­ί­αν ἔ­χει ὑ­πο­σχε­θῆ μὲ ὅρ­κον εἰς τοὺς προ­πά­το­ρές μας, τὸν Ἀ­βρα­άμ, τὸν Ἰ­σα­ὰκ καὶ τὸν Ἰ­α­κώβ»­.  ²⁵ Ὁ Ἰ­ω­σήφ, ἐ­πει­δὴ ἐ­πο­θοῦ­σε ἔ­στω καὶ νε­κρὸς νὰ εὑ­ρε­θῇ καὶ αὐ­τὸς εἰς τὴν Χα­να­άν, ὥρ­κι­σε τὰ παι­διὰ τοῦ Ἰσ­ρα­ήλ, τοὺς ἀ­δελ­φο­ύς του, καὶ τοὺς εἶ­πε: «Ὁρ­κι­σθῆ­τε μου ὅ­τι, ὅ­ταν ὁ Θε­ὸς θὰ σᾶς ἐ­πι­σκε­φθῇ καὶ θὰ σᾶς ὁ­δη­γή­σῃ εἰς τὴν χώ­ραν τῆς Χα­να­άν, θὰ σε­βα­σθῆ­τε τὴν ἐ­πι­θυ­μί­αν μου καὶ δὲν θὰ πα­ρα­λε­ί­ψε­τε νὰ με­τα­φέ­ρε­τε μα­ζί σας ἀ­πὸ τὴν χώ­ραν αὐ­τὴν τῆς Αἴ­γυτ­που καὶ τὰ ἰ­δι­κά μου ὀ­στᾶ»­. ²⁶ Καὶ ἔ­τσι μὲ τὴν ψυ­χὴν ἐ­λευ­θέ­ραν ἀ­πὸ κά­θε προ­σκόλ­λη­σιν πρὸς τὴν Αἴ­γυ­πτον ἀ­πέ­θα­νεν ὁ Ἰ­ω­σὴφ εἰς ἡ­λι­κί­αν ἑ­κα­τὸν δέ­κα ἐ­τῶν. Οἱ δὲ ἀ­δελ­φοί του ἐ­τα­ρί­χευ­σαν τὸ σῶ­μα του καὶ τὸ ἔ­βα­λαν εἰς ξύ­λι­νον φέ­ρε­τρον (ἢ λάρ­να­κα ἀ­πὸ γρα­νί­την) καὶ τὸ ἐ­φύ­λα­ξαν εἰς τὴν Αἴ­γυ­πτον.

 

ΠΑ­ΡΟΙ­ΜΙΑΙ ΣΟ­ΛΟ­ΜΩΝ­ΤΟΣ ΚΘ´[29]  1 - 31

¹ ΚΡΕΙΣ­ΣΩΝ ἀ­νὴρ ἐ­λέγ­χων ἀν­δρὸς σκλη­ρο­τρα­χή­λου, ἐ­ξα­πί­νης γὰρ φλε­γο­μέ­νου αὐ­τοῦ οὐκ ἔ­στιν ἴα­σις.  ² ἐγ­κω­μι­α­ζο­μέ­νων δι­κα­ί­ων εὐ­φραν­θή­σον­ται λα­οί, ἀρ­χόν­των δὲ ἀ­σε­βῶν στέ­νου­σιν ἄν­δρες.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                       ³ ἀν­δρὸς φι­λοῦν­τος σο­φί­αν εὐ­φρα­ί­νε­ται πα­τὴρ αὐ­τοῦ, ὃς δὲ ποι­μα­ί­νει πόρ­νας, ἀ­πο­λεῖ πλοῦ­τον.  ⁴ βα­σι­λεὺς δί­και­ος ἀ­νί­στη­σι χώ­ραν, ἀ­νὴρ δὲ πα­ρά­νο­μος κα­τα­σκά­πτει.  ⁵ ὃς πα­ρα­σκευ­ά­ζε­ται ἐ­πὶ πρό­σω­πον τοῦ ἑ­αυ­τοῦ φί­λους δί­κτυ­ον, πε­ρι­βάλ­λει αὐ­τὸ τοῖς ἑ­αυ­τοῦ πο­σίν.  ⁶ ἁ­μαρ­τά­νον­τι ἀν­δρὶ με­γά­λη πα­γίς, δί­και­ος δὲ ἐν χα­ρᾷ καὶ ἐν εὐ­φρο­σύ­νῃ ἔ­σται.  ⁷ ἐ­πί­στα­ται δί­και­ος κρί­νειν πε­νι­χροῖς, ὁ δὲ ἀ­σε­βὴς οὐ νο­εῖ γνῶ­σιν, καὶ πτω­χῷ οὐχ ὑ­πάρ­χει νοῦς ἐ­πι­γνώ­μων.  ⁸ ἄν­δρες ἄ­νο­μοι ἐ­ξέ­καυ­σαν πό­λιν, σο­φοὶ δὲ ἐ­πέ­στρε­ψαν ὀρ­γήν.  ⁹ ἀ­νὴρ σο­φὸς κρι­νεῖ ἔ­θνη, ἀ­νὴρ δὲ φαῦ­λος ὀρ­γι­ζό­με­νος κα­τα­γε­λᾶ­ται καὶ οὐ κα­τα­πτήσ­σει.  ¹⁰ ἄν­δρες αἱ­μά­των μέ­το­χοι μι­σοῦ­σιν ὅ­σιον, οἱ δὲ εὐ­θεῖς ἐκ­ζη­τή­σου­σι ψυ­χὴν αὐ­τοῦ.  ¹¹ ὅ­λον τὸν θυ­μὸν αὐ­τοῦ ἐκ­φέ­ρει ἄ­φρων, σο­φὸς δὲ τα­μι­ε­ύ­ε­ται κα­τὰ μέ­ρος.  ¹² βα­σι­λέ­ως ὑ­πα­κο­ύ­ον­τος λό­γον ἄ­δι­κον, πάν­τες οἱ ὑπ᾿ αὐ­τὸν πα­ρά­νο­μοι.  ¹³ δα­νει­στοῦ καὶ χρε­ω­φει­λέ­του ἀλ­λή­λοις συ­νελ­θόν­των, ἐ­πι­σκο­πὴν ἀμ­φο­τέ­ρων ποι­εῖ­ται ὁ Κύ­ριος.  ¹⁴ βα­σι­λέ­ως ἐν ἀ­λη­θε­ί­ᾳ κρί­νον­τος πτω­χο­ύς, ὁ θρό­νος αὐ­τοῦ εἰς μαρ­τύ­ριον κα­τα­στα­θή­σε­ται.  ¹⁵ πλη­γαὶ καὶ ἔ­λεγ­χοι δι­δό­α­σι σο­φί­αν, παῖς δὲ πλα­νώ­με­νος αἰ­σχύ­νει γο­νεῖς αὐ­τοῦ.  ¹⁶ πολ­λῶν ὄν­των ἀ­σε­βῶν πολ­λαὶ γί­νον­ται ἁ­μαρ­τί­αι, οἱ δὲ δί­και­οι ἐ­κε­ί­νων πι­πτόν­των κα­τά­φο­βοι γί­νον­ται.  ¹⁷ πα­ί­δευ­ε υἱ­όν σου, καὶ ἀ­να­πα­ύ­σει σε, καὶ δώ­σει κό­σμον τῇ ψυ­χῇ σου.  ¹⁸ οὐ μὴ ὑ­πάρ­ξῃ ἐ­ξη­γη­τὴς ἔ­θνει πα­ρα­νό­μῳ, ὁ δὲ φυ­λάσ­σων τὸν νό­μον μα­κα­ρι­στός.  ¹⁹ λό­γοις οὐ παι­δευ­θή­σε­ται οἰ­κέ­της σκλη­ρός· ἐ­ὰν γὰρ καὶ νο­ή­σῃ, ἀλλ᾿ οὐχ ὑ­πα­κο­ύ­σε­ται.  ²⁰ ἐ­ὰν ἴ­δῃς ἄν­δρα τα­χὺν ἐν λό­γοις, γί­νω­σκε ὅ­τι ἐλ­πί­δα ἔ­χει μᾶλ­λον ὁ ἄ­φρων αὐ­τοῦ.  ²¹ ὃς κα­τα­σπα­τα­λᾷ ἐκ παι­δός, οἰ­κέ­της ἔ­σται, ἔ­σχα­τον δὲ ὀ­δυ­νη­θή­σε­ται ἐφ᾿ ἑ­αυ­τῷ.  ²² ἀ­νὴρ θυ­μώ­δης ὀ­ρύσ­σει νεῖ­κος, ἀ­νὴρ δὲ ὀρ­γί­λος ἐ­ξώ­ρυ­ξεν ἁ­μαρ­τί­αν.  ²³ ὕ­βρις ἄν­δρα τα­πει­νοῖ, τοὺς δὲ τα­πει­νό­φρο­νας ἐ­ρε­ί­δει δό­ξῃ Κύ­ριος.  ²⁴ ὃς με­ρί­ζε­ται κλέ­πτῃ, μι­σεῖ τὴν ἑ­αυ­τοῦ ψυ­χήν· ἐ­ὰν δὲ ὅρ­κου προ­τε­θέν­τος ἀ­κο­ύ­σαν­τες μὴ ἀ­ναγ­γε­ί­λω­σι,  ²⁵ φο­βη­θέν­τες καὶ αἰ­σχυν­θέν­τες ἀν­θρώ­πους ὑ­πε­σκε­λί­σθη­σαν· ὁ δὲ πε­ποι­θὼς ἐ­πὶ Κυ­ρί­ῳ εὐ­φραν­θή­σε­ται. ἀ­σέ­βεια ἀν­δρὶ δί­δω­σι σφάλ­μα, ὃς δὲ πέ­ποι­θεν ἐ­πὶ τῷ δε­σπό­τῃ, σω­θή­σε­ται.  ²⁶ πολ­λοὶ θε­ρα­πε­ύ­ου­σι πρό­σω­πα ἡ­γου­μέ­νων, πα­ρὰ δὲ Κυ­ρί­ου γί­νε­ται τὸ δί­και­ον ἀν­δρί.  ²⁷ βδέ­λυγ­μα δι­κα­ί­οις ἀ­νὴρ ἄ­δι­κος, βδέ­λυγ­μα δὲ ἀ­νό­μῳ κα­τευ­θύ­νου­σα ὁ­δός. ⁰ (Μασσ. ΛΑ´, 10). Γυ­ναῖ­κα ἀν­δρε­ί­αν τίς εὑ­ρή­σει; τι­μι­ω­τέ­ρα δέ ἐ­στι λί­θων πο­λυ­τε­λῶν ἡ τοι­α­ύ­τη.   ¹¹ θάρ­σει ἐπ᾿ αὐ­τῇ ἡ καρ­δί­α τοῦ ἀν­δρὸς αὐ­τῆς, ἡ τοι­α­ύ­τη κα­λῶν σκύ­λων οὐκ ἀ­πο­ρή­σει·  ¹² ἐ­νερ­γεῖ γὰρ τῷ ἀν­δρὶ ἀ­γα­θὰ πάν­τα τὸν βί­ον.  ¹³ μη­ρυ­ο­μέ­νη ἔ­ρια καὶ λί­νον ἐ­πο­ί­η­σεν εὔ­χρη­στον ταῖς χερ­σὶν αὐ­τῆς.  ¹⁴ ἐ­γέ­νε­το ὡ­σεὶ ναῦς ἐμ­πο­ρευ­ο­μέ­νη μα­κρό­θεν, συ­νά­γει δὲ αὐ­τῆς τὸν πλοῦ­τον.* (*Άλ­λη γρα­φή: συ­νά­γει δὲ αὐ­τὴ τὸν βί­ον)  ¹⁵ καὶ ἀ­νί­στα­ται ἐκ νυ­κτῶν καὶ ἔ­δω­κε βρώ­μα­τα τῷ οἴ­κῳ καὶ ἔρ­γα ταῖς θε­ρα­πα­ί­ναις.  ¹⁶ θε­ω­ρή­σα­σα γε­ώρ­γιον ἐ­πρί­α­το, ἀ­πὸ δὲ καρ­πῶν χει­ρῶν αὐ­τῆς κα­τε­φύ­τευ­σε κτῆ­μα.  ¹⁷ ἀ­να­ζω­σα­μέ­νη ἰ­σχυ­ρῶς τὴν ὀ­σφὺν αὐ­τῆς ἤ­ρει­σε τοὺς βρα­χί­ο­νας αὐ­τῆς εἰς ἔρ­γον.  ¹⁸ ἐ­γε­ύ­σα­το ὅ­τι κα­λόν ἐ­στι τὸ ἐρ­γά­ζε­σθαι, καὶ οὐκ ἀ­πο­σβέν­νυ­ται ὁ λύ­χνος αὐ­τῆς ὅ­λην τὴν νύ­κτα.  ¹⁹ τοὺς πή­χεις αὐ­τῆς ἐ­κτε­ί­νει ἐ­πὶ τὰ συμ­φέ­ρον­τα, τὰς δὲ χεῖ­ρας αὐ­τῆς ἐ­ρε­ί­δει εἰς ἄ­τρα­κτον.  ²⁰ χεῖ­ρας δὲ αὐ­τῆς δι­ή­νοι­ξε πέ­νη­τι, καρ­πὸν δὲ ἐ­ξέ­τει­νε πτω­χῷ.  ²¹ οὐ φρον­τί­ζει τῶν ἐν οἴ­κῳ ὁ ἀ­νὴρ αὐ­τῆς, ὅ­ταν που χρο­νί­ζῃ· πάν­τες γὰρ οἱ παρ᾿ αὐ­τῆς ἐν­δε­δυ­μέ­νοι εἰ­σί.  ²² δισ­σὰς χλα­ί­νας ἐ­πο­ί­η­σε τῷ ἀν­δρὶ αὐ­τῆς, ἐκ δὲ βύσ­σου καὶ πορ­φύ­ρας ἑ­αυ­τῇ ἐν­δύ­μα­τα.  ²³ πε­ρί­βλε­πτος δὲ γί­νε­ται ὁ ἀ­νὴρ αὐ­τῆς ἐν πύ­λαις, ἡ­νί­κα ἂν κα­θί­ση ἐν συ­νε­δρί­ῳ με­τὰ τῶν γε­ρόν­των κα­το­ί­κων τῆς γῆς.  ²⁴ σιν­δό­νας ἐ­πο­ί­η­σε καὶ ἀ­πέ­δο­το τοῖς Φο­ί­νι­ξι, πε­ρι­ζώ­μα­τα δὲ τοῖς Χα­να­να­ί­οις.  ²⁵ ἰ­σχὺν καὶ εὐ­πρέ­πειαν ἐ­νε­δύ­σα­το καὶ εὐ­φράν­θη ἐν ἡ­μέ­ραις ἐ­σχά­ταις.  ²⁶ στό­μα αὐ­τῆς δι­ή­νοι­ξε προ­σε­χόν­τως καὶ ἐν­νό­μως, καὶ τά­ξιν ἐ­στε­ί­λα­το τῇ γλώσ­σῃ αὐ­τῆς.  ²⁷ στε­γναὶ δι­α­τρι­βαὶ οἴ­κων αὐ­τῆς, σῖ­τα δὲ ὀ­κνη­ρὰ οὐκ ἔ­φα­γε.  ²⁸ τὸ στό­μα δὲ ἀ­νο­ί­γει σο­φῶς καὶ νο­μο­θέ­σμως, ἡ δὲ ἐ­λε­η­μο­σύ­νη αὐ­τῆς ἀ­νέ­στη­σε τὰ τέ­κνα αὐ­τῆς καὶ ἐ­πλο­ύ­τη­σαν, καὶ ὁ ἀ­νὴρ αὐ­τῆς ᾔ­νε­σεν αὐ­τήν.  ²⁹ Πολ­λαὶ θυ­γα­τέ­ρες ἐ­κτή­σαν­το πλοῦ­τον, πολ­λαὶ ἐ­πο­ί­η­σαν δύ­να­μιν, σὺ δὲ ὑ­πέρ­κει­σαι καὶ ὑ­πε­ρῇ­ρας πά­σας.  ³⁰ ψευ­δεῖς ἀ­ρέ­σκειαι καὶ μά­ται­ον κάλ­λος γυ­ναι­κός· γυ­νὴ γὰρ συ­νε­τὴ εὐ­λο­γεῖ­ται, φό­βον δὲ Κυ­ρί­ου αὕ­τη αἰ­νε­ί­τω.  ³¹ δό­τε αὐ­τῇ ἀ­πὸ καρ­πῶν χει­λέ­ων αὐ­τῆς, καὶ αἰ­νε­ί­σθω ἐν πύ­λαις ὁ ἀ­νὴρ αὐ­τῆς.

 

ΕΡ­ΜΗ­ΝΕΙΑ (Π.Ν. ΤΡΕΜ­ΠΕ­ΛΑ)

 

ΣΟ­ΛΟ­ΜΩΝ­ΤΟΣ ΚΘ´ 1 - 31

¹ Ο ἄν­θρω­πος, ὁ ὁ­ποῖ­ος ἐ­λέγ­χει, εἶ­ναι προ­τι­μό­τε­ρος ἀ­πὸ τὸν σκλη­ρο­τρά­χη­λον καὶ ἀ­με­τα­νό­η­τον, δι­ό­τι, ὅ­ταν θὰ ἔλ­θῃ ἔ­ξαφ­να ἡ ὀρ­γὴ τοῦ Θε­οῦ ἐ­πά­νω του, τό­τε δὲν θὰ ὑ­πάρ­χῃ καμ­μί­α θε­ρα­πεί­α τοῦ κα­κοῦ.  ² Ὅ­ταν ἐ­παι­νοῦν­ται οἰ δί­και­οι ἄρ­χον­τες ἐ­νὸς ἔ­θνους, χαί­ρε­ται καὶ εὐ­τυ­χεῖ ὅ­λος ὁ λα­ός, ἐ­νῷ ὅ­ταν ἄρ­χουν καὶ κυ­βερ­νοῦν ἀ­σε­βεῖς, οἱ λα­οὶ στε­νά­ζουν καὶ ὑ­πο­φέ­ρουν.  ³ Ὁ πα­τέ­ρας τοῦ ἀν­θρώ­που ἐ­κεί­νου, ποὺ ἀ­γα­πᾷ τὴν σο­φί­αν καὶ προ­φυ­λάσ­σε­ται ἀ­πὸ τὴν ἀ­νη­θι­κό­τη­τα, χαί­ρει, δι­ό­τι ἔ­χει τέ­τοι­ο παι­δί· ὁ πορ­νο­βο­σκὸς ὅ­μως, ὁ δι­ε­φθαρ­μέ­νος καὶ ἀ­κό­λα­στος, θὰ χά­σῃ τὸν πλοῦ­τον, ποὺ τοῦ ἀ­φῆ­κεν ὁ πα­τέ­ρας του, κα­ται­σχύ­νων αὐ­τόν. ⁴ Ὁ δί­και­ος καὶ ἐ­νά­ρε­τος βα­σι­λεὺς ἀ­νορ­θώ­νει μὲ τὴν δι­και­ο­σύ­νην του τὴν δυ­στυ­χι­σμέ­νην χώ­ραν του, ἐ­νῷ ὁ πα­ρά­νο­μος θὰ τὴν κα­τα­σκά­ψῃ καὶ θὰ τὴν ἐ­ρη­μώ­σῃ. ⁵ Ἐ­κεί­νου, ὁ ὁ­ποῖ­ος στή­νει πα­γί­δα εἰς τὸν φί­λον του, θὰ πια­σθοῦν τὰ ἰ­δι­κά του πό­δια εἰς αὐ­τήν. ⁶ Εἰς τὸν ἄν­θρω­πον, ὁ ὁ­ποῖ­ος συ­νε­χῶς ἁ­μαρ­τά­νει καὶ δὲν ἔ­χει πλέ­ον δύ­να­μιν νὰ ἀ­πο­σπα­σθῇ ἀ­πὸ τὴν ἁ­μαρ­τί­αν, αὐ­τὴ εἶ­ναι δι’ αὐ­τὸν με­γά­λη πα­γίς, ἐ­νῷ ὁ ἐ­νά­ρε­τος θὰ ζῇ εἰς ἀ­τμό­σφαι­ραν χα­ρᾶς καὶ εὐ­φρο­σύ­νης. ⁷ Ὁ δί­και­ος δι­κα­στὴς ἔ­χει τὸ ἐν­δι­α­φέ­ρον καὶ γνω­ρί­ζει νὰ κρί­νῃ μὲ δι­και­ο­σύ­νην καὶ συμ­πά­θειαν τοὺς ἀ­νυ­πε­ρά­σπι­στους πτω­χο­ύς, ἐ­νῷ ὁ ἀ­σε­βὴς κρι­τὴς δὲν θέ­λει νὰ γνω­ρί­ζῃ τί­πο­τε πε­ρὶ αὐ­τῶν, καὶ διὰ τὸν πτω­χὸν δὲν ὑ­πάρ­χει εἰς αὐ­τὸν νοῦς, ὥ­στε νὰ τὸν προ­σέ­χῃ καὶ νὰ ἔρ­χε­ται εἰς τὴν θέ­σιν του. ⁸ Ἄν­θρω­ποι πα­ρά­νο­μοι καὶ ἀ­νυ­πό­τα­κτοι διὰ τῶν ἐγ­κλη­μά­των καὶ ἐ­πα­να­στά­σε­ών των ἔ­γι­ναν ὑ­παί­τιοι νὰ κα­ῇ καὶ νὰ κα­τα­στρα­φῇ ἡ πό­λις των, ἐ­νῷ οἱ συ­νε­τοὶ ἐ­πρό­λα­βαν τὴν ὀρ­γὴν καὶ τὴν ἀ­πε­μά­κρυ­ναν. ⁹ Ὁ σο­φὸς καὶ συ­νε­τὸς ἄν­θρω­πος δὲν θὰ κρί­νῃ μό­νον ἄ­το­μα, ἀλ­λὰ θὰ δι­ευ­θε­τή­σῃ καὶ δι­α­φο­ρὰς ἐ­θνῶν ὁ φαῦ­λος ὅ­μως, ἐ­πει­δὴ ὀρ­γί­ζε­ται καὶ δὲν σκέ­πτε­ται, οὔ­τε φέ­ρε­ται μὲ ψυ­χραι­μί­αν, πε­ρι­γε­λᾶ­ται καὶ πε­ρι­παί­ζε­ται, καὶ δὲν πτο­εῖ­ται ἀ­πὸ τὴν κοι­νὴν γνώ­μην πε­ρὶ αὐ­τοῦ, ὡς ἐκ το­ύ­του δὲ ἀ­πο­θρα­σύ­νε­ται καὶ κα­θί­στα­ται ἀ­νί­κα­νος νὰ κυ­βερ­νή­σῃ καὶ αὐ­τὸν τὸν ἑ­αυ­τόν του. ¹⁰ Οἱ αἱ­μο­χα­ρεῖς ἄν­θρω­ποι καὶ οἱ ἔ­νο­χοι φό­νου μι­σοῦν καὶ ἀ­πο­στρέ­φον­ται τὸν ἐ­νά­ρε­τον, οἱ κα­λοὶ ὅ­μως θὰ ἐν­δι­α­φερ­θοῦν διὰ τὴν ζω­ήν του καὶ φρον­τί­ζουν ὥ­στε νὰ μὴ πά­θῃ κα­νέ­να κα­κόν. ¹¹ Ὁ ἄ­φρων ἀ­φή­νει ὅ­λον τὸν θυ­μόν του νὰ ἐκ­δη­λω­θῇ καὶ νὰ ἐκ­σπά­σῃ ἀ­συγ­κρά­τη­τος, ἐ­νῷ ὁ σο­φὸς τὸν συμ­πνί­γει εἰς τὰ βά­θη τῆς ψυ­χῆς του, ὅ­που τὸν κρύ­πτει, διὰ νὰ μὴ με­τα­νο­ῇ κα­τό­πιν. ¹² Ὅ­ταν ἕ­νας βα­σι­λεὺς ἀ­κο­ύ­ῃ καὶ προ­σέ­χῃ ἀ­δί­κους καὶ ἀ­βα­σί­μους κα­τη­γο­ρί­ας καὶ εἰ­ση­γή­σεις, τὸ πα­ρά­δειγμά του μι­μοῦν­ται καὶ οἱ ὑ­πή­κο­οί του καὶ ἰ­δι­αι­τέ­ρως οἱ αὐ­λι­κοί του, τοι­ου­το­τρό­πως δὲ ὅ­λοι οἱ ὑ­π’ αὐ­τὸν γί­νον­ται πα­ρά­νο­μοι. ¹³ Τὸν δα­νει­στὴν καὶ τὸν χρε­ω­φει­λέ­την, ὅ­ταν συ­ναν­τῶν­ται διὰ νὰ κα­νο­νί­σουν τοὺς λο­γα­ρι­α­σμο­ύς των, ἐ­πι­βλέ­πει καὶ τοὺς δύ­ο ὁ Κύ­ριος, ἀ­πο­δο­κι­μά­ζων καὶ τι­μω­ρῶν πᾶ­σαν ἀ­δι­κί­αν καὶ το­κο­γλυ­φί­αν. ¹⁴ Τοῦ βα­σι­λέ­ως, ὁ ὁ­ποῖ­ος κρί­νει τοὺς πτω­χοὺς τοῦ ἔ­θνους του μὲ δι­και­ο­σύ­νην καὶ ἀ­λή­θειαν καὶ ὄ­χι μὲ προ­σω­πο­λη­ψί­αν καὶ μὲ ψευ­δεῖς εἰ­ση­γή­σεις κο­λά­κων, ἡ βα­σι­λεί­α του θὰ πα­ρα­μεί­νῃ ἀ­λη­σμό­νη­τος, μαρ­τυ­ρου­μέ­νη εὐ­φή­μως ὑ­φ' ὅ­λων. ¹⁵ Αἱ τι­μω­ρί­αι καὶ αἱ ἐ­πι­πλή­ξεις χα­ρί­ζουν εἰς τὸ παι­δὶ σο­φί­αν καὶ φρο­νι­μά­δα, ἐ­νῷ τὸ παι­δὶ ποὺ ἀ­λη­τε­ύ­ει καὶ πλα­νᾶ­ται εἰς τοὺς δρό­μους τῆς ἁ­μαρ­τί­ας, κα­τεν­τρο­πι­ά­ζει τοὺς γο­νεῖς του. ¹⁶ Ὅ­ταν εἰς ἕ­να τό­πον πλη­θύ­νων­ται οἱ ἀ­σε­βεῖς, ἐ­κεῖ δι­α­πράτ­τον­ται πολ­λαὶ πα­ρα­νο­μί­αι. Ὅ­ταν ὅ­μως οἱ ἀ­σε­βεῖς πέ­σουν καὶ τι­μω­ρη­θοῦν, τό­τε οἱ δί­και­οι κα­τα­λαμ­βά­νον­ται ὑ­πὸ πε­ρισ­σο­τέ­ρου φό­βου, στα­θε­ρο­ποι­οῦν­ται εἰς τὴν τή­ρη­σιν τοῦ θεί­ου νό­μου, καὶ ἡ κοι­νω­νί­α ἐ­κεί­νη ἠ­θι­κο­ποι­εῖ­ται. ¹⁷ Ἀ­νά­τρε­φε καὶ παι­δα­γώ­γει κα­λῶς τὸν υἱ­όν σου, καὶ θὰ σὲ ἀ­να­πα­ύ­σῃ διὰ τοῦ σε­βα­σμοῦ, τὸν ὁ­ποῖ­ον θὰ δει­κνύ­ῃ πρὸς σέ. Μὲ τὴν σώ­φρο­να δὲ δι­α­γω­γὴν του θὰ σὲ χα­ρο­ποι­ή­σῃ καὶ θά εἶ­ναι στό­λι­σμα καὶ κα­ύ­χη­μα τῆς ψυ­χῆς σου. ¹⁸ Τι­μω­ρί­α δι’ ἕ­να ἔ­θνος εἶ­ναι νὰ μὴ ὑ­πάρ­χῃ εἰς αὐ­τὸ προ­φή­της, ὁ ὁ­ποῖ­ος νὰ ἐ­ξη­γῇ εἰς τὸν λα­ὸν τὰς θεί­ας βου­λάς. Ἐ­κεῖ­νος δὲ, ποὺ φυ­λάσ­σει τὸν θεῖ­ον νό­μον, εἶ­ναι ἄ­ξιος νὰ μα­κα­ρί­ζε­ται καὶ νὰ ἐγ­κω­μι­ά­ζε­ται. ¹⁹ Μὲ λό­για μό­νον δὲν θὰ συμ­μορ­φω­θῇ ὁ ἀ­τί­θα­σος δοῦ­λος, δι­ό­τι καὶ ἂν ἀ­κό­μη ἐν­νο­ή­σῃ τί θέ­λει ὁ κύ­ρι­ός του, δὲν θὰ ὑ­πα­κο­ύ­σῃ εἰς τὰς δι­α­τα­γάς του. ²⁰ Ἐ­ὰν ἴ­δῃς ἄν­θρω­πον, ποὺ τρέ­χει εἰς τὰ λό­για του καὶ ὁ­μι­λεῖ ἀ­πε­ρι­σκέ­πτως, νὰ γνω­ρί­ζῃς ὅ­τι ὁ τρελ­λὸς ἔ­χει πε­ρισ­σο­τέ­ρας ἐλ­πί­δας νὰ γί­νῃ ὑ­γι­ής, πα­ρὰ νὰ δι­ορ­θω­θῇ ἐ­κεῖ­νος. ²¹ Ὅ­ποι­ος ἀ­πὸ παι­δὶ σπα­τα­λᾷ τὰ χρή­μα­τά του διὰ νὰ ζῇ μὲ τρυ­φη­λό­τη­τα καὶ ἰ­κα­νο­ποί­η­σιν τῶν ὀ­ρέ­ξε­ών του, αὐ­τὸς θὰ κα­ταν­τή­σῃ νὰ γί­νῃ δοῦ­λος, καὶ εἰς τὰ τε­λευ­ταῖ­α του θὰ αἰ­σθά­νε­ται με­γά­λην θλῖ­ψιν καὶ ὀ­δύ­νην ἐξ αἰ­τί­ας τῆς κα­κο­κε­φα­λιᾶς του. ²² Ὅ­πως ἀ­πὸ τὸ ἀ­να­σκα­πτό­με­νον με­ταλ­λεῖ­ον ἐ­ξά­γον­ται δια­ρκῶς με­ταλ­λε­ύ­μα­τα, ἔ­τσι καὶ ὁ θυ­μώ­δης ἄν­θρω­πος βγά­ζει ἀ­πὸ τὰ βά­θη τῆς εὐ­ε­ρε­θί­στου ψυ­χῆς του φι­λο­νι­κί­ας. Ὁ δὲ ὀρ­γί­λος πά­λιν βγά­ζει ἀ­πὸ τὰ βά­θη τοῦ ἐ­σω­τε­ρι­κοῦ του ἔ­χθρας, ὕ­βρεις, ψυ­χρό­τη­τας καὶ γε­νι­κῶς δι­α­φό­ρους ἁ­μαρ­τί­ας. ²³ Ἡ ὑ­πε­ρη­φά­νεια τα­πει­νώ­νει καὶ ἐ­ξευ­τε­λί­ζει τὸν ὑ­πε­ρή­φα­νον, ἐ­νῶ τοὺς τα­πει­νό­φρο­νας δο­ξά­ζει καὶ ὑ­ψώ­νει ὁ Κύ­ριος. ²⁴ Ὅ­ποι­ος μοι­ρά­ζε­ται μὲ τὸν κλέ­πτην τὰ κλο­πι­μαῖ­α πράγ­μα­τα, μι­σεῖ τὴν ψυ­χήν του. Ἐ­ὰν δέ οἱ κλε­πτα­πο­δό­χοι κρύ­πτουν καὶ δὲν φα­νε­ρώ­σουν τοὺς ἐ­νό­χους οὔ­τε καὶ ὅ­ταν ὁρ­κι­σθοῦν, ²⁵ ἐ­πει­δὴ φο­βοῦν­ται καὶ ἐν­τρέ­πον­ται τοὺς ἀν­θρώ­πους, αὐ­τοὶ νι­κῶν­ται καὶ ὑ­πο­σκε­λί­ζον­ται, ὑ­πο­πί­πτον­τες ἔ­τσι εἰς δι­πλῆν ἁ­μαρ­τί­αν, δι­ό­τι ἀ­φ’ ἐ­νὸς μὲν κλέ­πτουν, ἀ­φ' ἑ­τέ­ρου δὲ μὲ τὴν ψευ­δορ­κί­αν των βε­βη­λώ­νουν καὶ ὑ­βρί­ζουν τὸ ὄ­νο­μα τοῦ Θε­οῦ. Ἐ­κεῖ­νος ὅ­μως ποὺ ἔ­χει πε­ποί­θη­σιν εἰς τὸν Θε­όν, θὰ χα­ρῇ, δι­ό­τι οὔ­τε κλέ­πτῃς οὔ­τε ψε­ύ­δορ­κος θὰ γί­νῃ πο­τέ. Ἡ ἀ­σέ­βεια εἶ­ναι αἰ­τί­α πτώ­σε­ων καὶ θλί­ψε­ως εἰς τὸν ἄν­θρω­πον, ἐ­νῷ ἐ­κεῖ­νος, ποὺ πι­στε­ύ­ει καὶ ἐλ­πί­ζει εἰς τὸν πα­νά­γα­θον Θέ­ον, θὰ σω­θῇ. ²⁶ Πολ­λοὶ κο­λα­κε­ύ­ουν καὶ ἐ­κλι­πα­ροῦν ἄρ­χον­τας, διὰ νὰ ἐ­πι­τύ­χουν καὶ τε­λει­ώ­σουν κά­ποι­αν ὑ­πό­θε­σίν των. Τὸ δί­και­ον ὅ­μως ἀ­πο­δί­δε­ται εἰς τὸν ἄν­θρω­πον ἐ­πα­κρι­βῶς καὶ ἀ­σφα­λῶς ἀ­πὸ μό­νον τὸν Θε­όν. ²⁷ Εἰς τοὺς δι­καί­ους προ­κα­λεῖ ἀ­η­δί­αν καὶ ἀ­πο­στρο­φὴν ὁ ἄ­δι­κος ἄν­θρω­πος· ἀν­τι­θέ­τως δὲ εἰς τὸν πα­ρα­βά­την τοῦ θεί­ου νό­μου εἶ­ναι βδέ­λυγ­μα καὶ πρᾶγ­μα μι­ση­τὸν ἡ εὐ­θεῖ­α ὁ­δὸς καὶ ἡ ζω­ὴ τῆς ἀ­ρε­τῆς. ⁰ (Μα­σορ. ΛΑ' 10). Γυ­ναῖ­κα δρα­στη­ρί­αν καὶ ἐ­νά­ρε­τον ποῖ­ος θὰ ἀ­ξι­ω­θῇ νὰ εὕ­ρῃ; Αὐ­τὴ ἀ­ξί­ζει πιὸ πο­λὺ ἀ­πὸ τὰ πο­λύ­τι­μα πε­τρά­δια. ¹¹ Ὁ σύ­ζυ­γός της λαμ­βά­νει θάρ­ρος καὶ δὲν δει­λιᾷ εἰς τὰς δυ­σμε­νεῖς πε­ρι­στά­σεις τῆς ζω­ῆς του. Ἡ γυ­ναῖ­κα αὐ­τὴ δὲν πρό­κει­ται νὰ στε­ρη­θῇ πο­τὲ ἀ­πὸ τὰ ὑ­λι­κὰ ἀ­γα­θά, ¹² δι­ό­τι εἰς ὅ­λην τὴν ζω­ήν της ἐρ­γά­ζε­ται διὰ τὴν εὐ­τυ­χί­αν τοῦ συ­ζύ­γου της. ¹³ Ὑ­φαί­νου­σα μαλ­λιὰ καὶ λι­νά­ρι, κα­τα­σκευ­ά­ζει μὲ τὰ ἴ­δια της τὰ χέ­ρια χρή­σι­μα πράγ­μα­τα διὰ τὸ σπί­τι της: Ἐν­δύ­μα­τα, σκε­πά­σμα­τα καὶ ἄλ­λα εἴ­δη ὑ­φαν­τι­κῆς καὶ πλε­κτι­κῆς. ¹⁴ Πη­γαί­νει μα­κρὰν καὶ ἀ­να­ζη­τεῖ κα­λὰς ἀ­γο­ράς, διὰ νὰ κά­μῃ τὰς κα­ταλ­λή­λους καὶ ἀ­ναγ­καί­ας προ­μη­θεί­ας τοῦ οἵ­κου της. Ὁ­μοι­ά­ζει ἔ­τσι μὲ πλοῖ­ον, τὸ ὁ­ποῖ­ον με­τα­φέ­ρει ἐμ­πο­ρε­ύ­μα­τα ἀ­πὸ τό­πους μα­κρι­νο­ύς. Αὐ­τὴ πά­λιν μὲ τὸν κό­πον, τὴν ἐρ­γα­τι­κο­τη­τα, τὰς οἰ­κο­νο­μί­ας καὶ τὴν σύ­νε­σίν της συ­να­θροί­ζει τὰ πλο­ύ­τη της. ¹⁵ Καὶ ση­κώ­νε­ται πρω­ΐ, προ­τοῦ ξη­με­ρώ­σῃ, ἑ­τοι­μά­ζει καὶ δί­δει τρο­φὴν εἰς τοὺς οἰ­κεί­ους της καὶ ἐρ­γα­σί­αν εἰς τὰς ὑ­πη­ρε­τρί­ας της. ¹⁶ Ἡ δρα­στη­ρι­ό­της της ἐ­κτεί­νε­ται εὐ­ρύ­τε­ρον. Ἀ­φοῦ πα­ρε­τή­ρη­σε προ­σε­κτι­κὰ μὲ μά­τι ἐμ­πεί­ρου ἀ­γο­ρα­στοῦ καὶ ἐ­ξε­τί­μη­σε τὴν ἀ­ξί­αν ἐ­νὸς χω­ρα­φιοῦ, τὸ ἠ­γό­ρα­σεν ἀ­πὸ τὰς οἰ­κο­νο­μί­ας της, μὲ τὰ χρή­μα­τα δὲ ποὺ κερ­δί­ζει ἀ­πὸ τὰ ἐρ­γό­χει­ρά της, ἐ­καλ­λι­έρ­γη­σε καὶ ἐ­φύ­τευ­σε τὸ χω­ρά­φι ποὺ ἠ­γό­ρα­σε καὶ τὸ με­τέ­βα­λεν ἔ­τσι εἰς κτῆ­μα μὲ ἀ­ξί­αν με­γά­λην. ¹⁷ Ἀ­φοῦ δὲ ζώ­νει κα­λὰ τὴν μέ­σην της, ἀ­να­σκουμ­πώ­νε­ται καὶ βά­ζει τὰ χέ­ρια της στὴ δου­λεί­α. ¹⁸ Ἐξ ἰ­δί­ας ἀν­τι­λή­ψε­ως ἐ­δο­κί­μα­σε καὶ ἐ­πεί­σθη, ὅ­τι εἶ­ναι κα­λὸν τὸ νὰ ἐρ­γά­ζε­ται ὁ κα­θέ­νας· καὶ τὸ λυ­χνά­ρι της, ποὺ φω­τί­ζει διὰ νὰ δου­λε­ύ­ῃ, δὲν σβή­νει ὅ­λην τὴν νύ­κτα. ¹⁹ Ἀ­πλώ­νει τοὺς βρα­χί­ο­νάς της εἰς ὅ­σας ἐρ­γα­σί­ας συμ­φέ­ρουν εἰς τὸ σπί­τι της, καὶ μὲ τὰ χέ­ρια της κρα­τεῖ καὶ στρι­φο­γυ­ρί­ζει τὸ ἀ­δρά­χτι. ²⁰ Ἤ­νοι­ξε δὲ τὰ χέ­ρια της γεν­ναι­ό­δω­ρα, διὰ νὰ ἐ­λε­ή­σῃ τὸν δυ­στυ­χῆ, καὶ ἥ­πλω­σε τὸ χέ­ρι, διὰ νὰ δώ­σῃ ἀ­πὸ τὰ εἰ­σο­δή­μα­τά της εἰς τὸν πτω­χόν. ²¹ Δὲν κα­τα­λαμ­βά­νε­ται ἀ­πὸ φρον­τί­δας, οὔ­τε ἀ­νη­συ­χεῖ διὰ τὸ σπί­τι ὁ σύ­ζυ­γός της, ἐ­ὰν συ­νέ­βη πο­τὲ νὰ ἀ­που­σι­ά­ζῃ ἀ­πὸ αὐ­τὸ λό­γῳ τῶν ἀ­σχο­λι­ῶν του· καὶ τοῦ­το δι­ό­τι ὅ­λοι, ὅ­σοι εἶ­ναι μα­ζί της καὶ ἐ­ξαρ­τῶν­ται ἀ­πὸ αὐ­τήν, εἶ­ναι κα­λὰ ντυ­μέ­νοι. ²² Δι­πλᾶς χλαί­νας (ἐ­πα­νω­φό­ρια) ἔ­κα­με διὰ τὸν σύ­ζυ­γόν της, ἀ­πὸ ὑ­φά­σμα­τα δὲ λι­νὰ λευ­κὰ κα­τε­σκε­ύ­α­σε διὰ τὸν ἑ­αυ­τόν της φο­ρέ­μα­τα βαμ­μέ­να μὲ κόκ­κι­νον πα­νά­κρι­βον χρῶ­μα. ²³ Ὅ­λοι δὲ κυτ­τά­ζουν μὲ θαυ­μα­σμὸν τὸν ἄν­δρα της, ὅ­ταν αὐ­τὸς εὑ­ρί­σκε­ται εἰς τὰς πύ­λας τῆς πό­λε­ως, ὅ­που γί­νον­ται αἱ δη­μό­σιαι συ­νε­δρι­ά­σεις, ὅ­ταν συμ­πα­ρα­κά­θη­ται καὶ συμ­με­τέ­χῃ εἰς συ­νέ­δρων μὲ τοὺς γέ­ρον­τας κα­τοί­κους τοῦ τό­που. ²⁴ Κα­τε­σκε­ύ­α­σε σιν­δό­νια καὶ τὰ ἐ­πώ­λη­σεν εἰς ἐμ­πό­ρους Φοί­νι­κας, ζώ­νας δὲ καὶ ἐμ­προ­σθέλ­λας εἰς τοὺς με­τα­πρά­τας ἐμ­πό­ρους Χα­να­ναί­ους. ²⁵ Ἐ­νε­δύ­θη δύ­να­μιν καὶ πλοῦ­τον καὶ ἀ­ξι­ο­πρέ­πειαν καὶ κα­τὰ τὰς τε­λευ­ταί­ας ἡ­μέ­ρας τῆς ζω­ῆς της ἐ­δο­κί­μα­σεν εὐ­φρο­σύ­νην καὶ εὐ­τυ­χί­αν. ²⁶ Προ­κει­μέ­νου νὰ ὁ­μι­λή­σῃ, ἀ­νοί­γει τὸ στό­μα της μὲ πολ­λὴν προ­σο­χὴν καὶ πε­ρι­σκέ­ψιν, ὥ­στε οἱ λό­γοι τῆς προσ­λαμ­βά­νουν κῦ­ρος καὶ χρω­μα­τι­σμὸν νό­μου, καὶ στο­λί­ζει τὴν γλῶσ­σαν της μὲ τά­ξιν καὶ σύ­νε­σιν. ²⁷ Τὸ σπί­τι της, ὅ­που μέ­νει, εἶ­ναι στε­γνόν, ἀ­να­παυ­τι­κὸν καὶ δὲν στά­ζει, ὅ­ταν βρέ­χῃ. Ψω­μὶ δὲ ὀ­κνη­ρί­ας καὶ κα­κο­ζυ­μω­μέ­νον δὲν ἔ­φα­γε. ²⁸ Τὸ στό­μα της δὲ τὸ ἀ­νοί­γει μὲ σο­φί­αν καὶ σύ­νε­σιν καὶ ὅ­σα λέ­γει, εἶ­ναι ὡ­σὰν νό­μοι, ἡ δὲ κα­λω­σύ­νη της πρὸς τοὺς πτω­χοὺς ἔ­γι­νε αἰ­τί­α εὐ­λο­γί­ας πολ­λῆς, μὲ ἀ­πο­τέ­λε­σμα νὰ με­γα­λώ­σῃ καὶ ἀ­πο­κα­τα­στή­σῃ πλο­ύ­σια τὰ παι­διά της· καὶ ὁ σύ­ζυ­γός της τῆς ἀ­πη­ύ­θυ­νε τὰ κά­τω­θι ἐγ­κώ­μια. ²⁹ Ὦ κα­λὴ καὶ πο­λύ­τι­με σύν­τρο­φε τῆς ζω­ῆς μου· πολ­λαῖ γυ­ναῖ­κες ἀ­πέ­κτη­σαν πλο­ύ­τη μὲ τὴν ἱ­κα­νό­τη­τά των· πολ­λαὶ ἀ­πέ­κτη­σαν δύ­να­μιν καὶ ὑ­πό­λη­ψιν μέ­σα εἰς τὴν κοι­νω­νί­αν, σὺ ὅ­μως τὰς ὑ­πε­ρέ­βα­λες ὅ­λας. ³⁰ Ψε­ύ­τι­κον πρᾶγ­μα εἶ­ναι ἡ φι­λα­ρέ­σκεια καὶ μα­ται­ό­της τὸ σω­μα­τι­κὸν κάλ­λος τῆς γυ­ναι­κός, δι­ό­τι μό­νον ἡ φρό­νι­μη γυ­ναῖ­κα ἐ­παι­νεῖ­ται, τὸν δὲ φό­βον τοῦ Θε­οῦ ἂς ὑ­μνῇ καὶ ἂς δο­ξά­ζῃ αὐ­τή, δι­ό­τι πᾶν ὅ,τι ἔ­χει, τὸ ἔ­χει ἀ­πὸ τὸν Θε­όν. ³¹ Εἴ­πα­τε καὶ σεῖς διὰ τὴν γυ­ναῖ­κα αὐ­τὴν κα­λὰ καὶ ἐ­παι­νε­τι­κὰ λό­για, ὅ­πως ἀ­κρι­βῶς καὶ αὐ­τὴ εἶ­πε διὰ σᾶς. Ἐγ­κω­μι­ά­σα­τέ την καὶ ἐ­παι­νέ­σα­τέ την, καὶ ὁ ἄν­δρας της χά­ριν αὐτῆς ἂς ὑμνῆται καὶ ἂς ἐγκωμιάζεται εἰς τοὺς τόπους τῶν δημοσίων συγκεντρώσεων.